انتشار فصل چهارم «چیزهای عجیب» (Stranger Things) در ۲۷ می ۲۰۲۲ توجه مخاطبان را دوباره به ژانر معمایی جلب کرد که شامل علاقه به تماشای سریالهای تلویزیونی دربارهی اسرار قتل و آثار فانتزی و ترسناک برگرفته از رمانهای پلیسی با محوریت استدلال قیاسی میشود. از آن جایی که این روزها پلتفرمهای پخش محتواهای ویدیویی گزینههای زیادی را پیش روی مخاطبان قرار میدهند، انتخاب بهترین گزینه کار دشواری است. کاربران وب سایت رنکر (Ranker) پس از انتشار فصل چهارم «چیزهای عجیب» در یک نظرسنجی به بهترین سریال معمایی تمام دوران رای دادند.
در نظرسنجی تقریبا همهی سریالهای این ژانر حضور داشتند؛ از سریالهای معمایی و ترسناک اخیر مثل «چیزهای عجیب» تا سریالهای کارآگاهی قدیمیتری مثل «کلمبو» (Columbo). با توجه به تعداد بالای رایهای این نظرسنجی، فهرست نهایی میتواند یکی از بهترین مراجع برای انتخاب سریال معمایی درخور توجه میان هزاران گزینهای باشد که با چند کلیک ساده در دسترستان قرار میگیرد.
۱۰- برادچرچ (Broadchurch)
- سالهای انتشار: ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷
- تعداد فصول: ۳
- سازنده: کریس چینبال
- بازیگران: دیوید تننت، الیویا کلمن، ژوزت سایمون
- امتیاز IMDb سریال: ۸.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: ۹۲ از ۱۰۰
ماجرای این سریال در شهر خیالی برادچرچ به وقوع میپیوندد و گروهی از کارآگاهان محلی را دنبال میکند که دربارهی پروندههای جنایی مرموز و گیجکننده تحقیق میکنند. دو فصل اول بر معمای قتل یک پسر جوان متمرکز است و فصل سوم دربارهی جستجوی کارآگاهان برای یافتن فردی است که به یک زن تعرض کرده.
«برادچرچ» برخلاف بیشتر آثار ژانر معمایی مملو از شخصیتهای خاکستری و نامطلوبی است که دوست داشتنشان بسیار مشکل است. همین موضوع باعث میشود تقریبا همهی شخصیتها در معرض اتهام مخاطب قرار گیرند و در سراسر سریال با حالتی پارانوییدی به همهی آنها نگاه کنیم. در «برادچرچ» حتی با قربانیهایی طرف هستیم که گذشتهی کاملا سفیدی ندارند و اشتباهاتی را مرتکب شدهاند که دوست داشتنشان را دشوار میکند. همهی این موارد یک سریال معمایی ظاهرا ساده را با افزودن لایههایی از عدم اطمینان به ماهیت واقعی جنایتها و رویدادهای منتهی به آن، به یکی از پیچیدهترین و البته تماشاییترین آثار معمایی تبدیل میکند.
۹- قتلی که او نوشت (Murder She Wrote)
- سالهای انتشار: ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۶
- تعداد فصول: ۱۲
- سازنده: پیتر اس. فیشر
- بازیگران: آنجلا لنسبوری، ویلیام ویندوم، تام بوسلی، رون ماساک
- امتیاز IMDb سریال: ۷.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: اطلاعاتی در دسترس نیست
«قتلی که او نوشت» از رمانی به همین نام که یکی از محبوبترین آثار آگاتا کریستی است اقتباس شده اما این سریال احتمالا از منبع آن معروفتر است. آنجلا لنسبوری ایفاگر نقش یک نویسندهی جنایی به نام جسیکا فلچر است که معمولا معماهای قتل را در شهر کوچک کابوت کاو حل میکند. سریال یک طرح کلی دارد که همهی فصلها کم و بیش حول آن میچرخند؛ یک معمای قتل پیچیده نیروهای پلیس را عاجز میکند و از این جا به بعد جسیکا فلچر از راه میرسد و کار را تمام میکند.
علیرغم سبک تکراری به دلیل طراحی خلاقانهی سوژهها، این سریال به موفقیت بزرگی دست پیدا کرد. همچنین جذابیت ذاتی و کاریزمای شخصیت جسیکا فلچر به راحتی مخاطب را با او همراه میکرد و خیلی زود به یکی از برترین کارآگاههای زن سریالهای تلویزیونی تبدیل شد.
۸- پوآروی آگاتا کریستی (Agatha Christie’s Poirot)
- سالهای انتشار: ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۳
- تعداد فصول: ۱۳
- سازنده: برایان ایستمن
- بازیگران: دیوید سوشی، نیکلاس فارل، پیپ تورنس، هیدن گوین
- امتیاز IMDb سریال: ۸.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: اطلاعاتی در دسترس نیست
در طول ۱۳ فصل «پوآروی آگاتا کریستی» قسمتهای زیادی وجود دارد که میتوان از آنها لذت برد؛ زیرا علاوه بر جذابیت هوش ذاتی پوآرو در حل و فصل پروندههای جنایی گاهی شخصیتهای مکملی به مخاطب معرفی میشوند که تماشای داستانهایشان لذتبخشترین کار دنیا است. سریال همانطور که از نامش هم پیدا است از مجموعهی محبوبی از رمانهای آگاتا کریستی اقتباس شده و کارآگاه خبرهای به نام هرکول پوآرو را دنبال میکند که در جستجوی راهحلهایی برای معماهای جنایی به مکانهای تازهای میرسد و با افزایش روزافزون شهرتش به پروندههای پیچیدهتر و البته خطرناکتری دست پیدا میکند.
بعضی از قسمتهای این سریال مثل «پنج خوک کوچک» (Five Little Pigs) و «قتل در قطار سریعالسیر شرق» (Murder of the Orient Express) به عنوان آثار مستقل کلاسیکی شناخته میشوند که طرفداران فیلمهای جنایی و آثار آگاتا کریستی همیشه از تماشای آنها لذت میبرند. در نهایت از نقش دیوید سوشی در ماندگار کردن هرکول پوآرو در تاریخ سریالهای تلویزیونی هم نباید چشمپوشی کرد که با ریز بینی ذاتیاش بسیاری از جزئیات شخصیت پوآروی کتابهای آگاتا کریستی را در سریال هم به نمایش گذاشت.
۷- کلمبو (Columbo)
- سالهای انتشار: ۱۹۷۱ تا ۲۰۰۳
- تعداد فصول: ۱۰
- سازنده: ریچارد لوینسون، ویلیام لینک
- بازیگران: پیتر فالک، مایک لالی، جان فینگان، سینتیا سایکس
- امتیاز IMDb سریال: ۸.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: اطلاعاتی در دسترس نیست
سریال «کلمبو» در یک حرکت نامعمول از همان ابتدا به مخاطب نشان میدهد که مجرم چه کسی است و تمام فرضهای داستانهای پلیسی را کنار میزند در عوض نکته اصلی این است که ببینیم ستوان کلمبو به عنوان شخصیت اصلی چگونه با مهارت، شواهد را کنار هم قرار میدهد تا در نهایت به شرور اصلی برسد. با این اوصاف بخش مهمی از جذابیت داستان به او وابسته است.
کلمبو با رفتارهای آشفته و بیتکلف همراه بارانی بژ معروفش قهرمانی جالب و دوستداشتنی است و به سادگی مخاطبان را متقاعد میکند تا رفتارهای نامتعارفش را تحمل کنند تا بالاخره جنایتکار اصلی را شناسایی کند و تحویل قانون دهد.
۶- آدمکشان میدسامر (Betty Willingale)
- سالهای انتشار: ۱۹۹۷ تاکنون
- تعداد فصول: ۲۲
- سازنده: بتی ویلینگیل
- بازیگران: توبی جونز، جیمز لورنسن، مارجری میسن، النور دیوید
- امتیاز IMDb سریال: ۷.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: اطلاعاتی در دسترس نیست
«آدمکشان میدسامر» به عنوان یکی از طولانیترین سریالهای بریتانیایی هنوز هم در حال پخش است. ماجراهای این سریال در شهر کوچکی در بریتانیا به وقوع میپیوندد و یک کارآگاه ارشد پلیس را دنبال میکند که همراه همکاران جوانش به دنبال حل معماهای قتل مختلف است. «آدمکشان میدسامر» به دلیل درونمایهی کمدی سیاهش و صد البته تمرکز بر پویایی میان کارآگاهان با بسیاری از سریالهای معمایی متفاوت است.
جستجوی کارآگاهان معمولا به روستاهای اطراف شهرستان محدود میشود که عموما طبیعت بکر و زیبایی دارند که در تضاد کامل با جنایتهایی است که در دلشان اتفاق افتاده. «آدمکشان میدسامر» یکی از سریالهای بریتانیایی است که ثبات زیادی دارد و طرفداران همیشه منتظرند تا با وقفهای کوتاه فصل بعد را هم تماشا کنند. این سریال در حال حاضر ۱۳۲ قسمت دارد که تعداد آن در آیندهی نزدیک بیشتر هم میشود.
۵- منطقهی نیمهروشن (The Twilight Zone)
- سالهای انتشار: ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۴
- تعداد فصول: ۵
- سازنده: راد استرلینگ
- بازیگران: جوان بلوندل، آن بلایت، جک ایلام، باستر کیتون، بورگس مریدیت
- امتیاز IMDb سریال: ۹.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: ۸۲ از ۱۰۰
بیشتر مخاطبان «منطقهی نیمهروشن» را با ژانر ترسناک مرتبط میدانند زیرا قسمتهای زیادی از این سریال وهم و ترس قابلتوجهی را ایجاد میکنند. با این حال اثر جاویدان راد استرلینگ بیشتر یک سریال معمایی و علمی- تخیلی است؛ هر قسمت شامل مجموعهای از رویدادهای غیرعادی و غیرقابل توضیح است که به پایانی پیچیده ختم میشوند.
«منطقهی نیمهروشن» یک سریال آنتولوژی است که در هر قسمت داستان مجزایی برای روایت را دنبال میکند و مخاطبان میتوانند متناسب با حال و هوا و علایقشان به تماشای قسمتهای مختلف بنشینند. اما در همهی قسمتها یک ماجرای مرموز برای روایت وجود دارد و در نهایت به نریشنی منتهی میشود که پیام اخلاقی داستان را به صورت خلاصه برای مخاطب بازگو میکند.
در نهایت تاثیر گذاری این سریال آنتولوژی به اندازهای زیاد بود که بعدها تاثیر غیرقابلانکاری بر بسیاری از آثار معمایی، ترسناک و علمی- تخیلی داشت.
۴- غیبگو (Psych)
- سالهای انتشار: ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۴
- تعداد فصول: ۸
- سازنده: استیو فرانکس
- بازیگران: جیمز رودی رودریگز، دولی هیل، تیموتی آماندسون، مگی لاسون
- امتیاز IMDb سریال: ۸.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: ۸۹ از ۱۰۰
«غیبگو» همان قدر که به عنوان سریالی کارآگاهی شناخته میشود، کمدی هم است. فیلم داستان یک مشاور جنایی جوان را دنبال میکند که مهارتهای روانی بالایی دارد و میتواند دیگران را متقاعد کند که به کمک همین مهارتها سختترین پروندههای جنایی را حل خواهد کرد. او به کمک بهترین دوست و همکارش این پروندههای جنایی را دنبال میکند و یکی از عجیبوغریبترین و صد البته بانمکترین زوجهای کارآگاهی تلویزیون هستند.
هر قسمت از سریال با یک فلاشبک به کودکی شخصیت اصلی آغاز میشود و او در ادامه از همان درسهایی که در کودکی گرفته برای حل پرونده استفاده میکند. اگرچه «غیبگو» مملو از معماهای جذاب و پیچیده است اما رابطهی میان دو کارآگاه داستان و شوخیهای بانمک میانشان همان چیزی است که این سریال را میان مخاطبان محبوب کرده است.
۳- چیزهای عجیب (Stranger Things)
- سالهای انتشار: ۲۰۰۶ تاکنون
- تعداد فصول: ۴
- سازنده: برادران دافر
- بازیگران: فین ولفهارد، میلی بابی براون، نوآ اشنپ، گیتن ماتارازو ،کلب مک لاگلین
- امتیاز IMDb سریال: ۸.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: ۸۹ از ۱۰۰
سریال «چیزهای عجیب» در شهر خیالی هاوکینز اتفاق میافتد و داستان آن بر پایهی دنیاهای موازی بنا شده است. ماجرا در دههی هشتاد میلادی میگذرد و با گمشدن یک پسر بچه آغاز میشود. در حالی که پدر و مادر و دوستانش در جستجوی او هستند سر و کلهی یک دختر عجیب به نام الون پیدا میشود که با تواناییهای ذهنیاش میتواند اشیا را از راه دور جابهجا کند. الون خیلی زود مسیر جستجوها را تغییر میدهد و مشخص میشود در حقیقت از دنیای موازی به دنیای واقعی راه پیدا کرده است.
«چیزهای عجیب» مملو از هیولاهای عجیبوغریبی است که مردم شهر را برای رسیدن به خواستههای شومشان تهدید میکنند. این سریال را میتوان یکی از موفقترین نمونههای اخیر آثار علمی- تخیلی دانست که با زیباییشناسی دهه هشتاد میلادی، شخصیتهای توسعه یافته و ترسهای عمیق و واقعیاش با تحسین گستردهی مخاطبان و منتقدان مواجه شد.
۲- خانهی آنوبیس (House Of Anubis)
- سالهای انتشار: ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳
- تعداد فصول: ۳
- سازنده: هنس بورلون
- بازیگران: ناتالیا راموس، جید رمزی، برد کاوانا
- امتیاز IMDb سریال: ۷.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: اطلاعاتی در دسترس نیست
ماجرای این سریال در یک مدرسهی شبانهروزی انگلیسی میگذرد. یکی از دانشآموزان مدرسه به طرز مرموزی ناپدید میشود و در همان روز یک دانشآموز بورسیهی آمریکایی برای اولین بار وارد مدرسه میشود. همهی دانشآموزان به کمک دوست تازهشان سرنخهای موجود را دنبال میکنند تا بتوانند نوجوان گمشده را پیدا کنند.
«خانهی آنوبیس» با سریالهای کمدی معمولی که توسط نیکولدئون تولید میشد تفاوت زیادی داشت و به همین دلیل هم خیلی زود در سراسر دنیا محبوب شد. البته از آن جایی که مخاطبان این سریال بیشتر نوجوانان هستند ممکن است رتبهی بالای آن کمی عجیب باشد اما قرارگیری در جایگاه دوم فهرست نشان میدهد کاربران رنکر تحت تاثیر ترکیب فانتزی و ژانر معمایی قرار گرفتند.
۱- شرلوک (Sherlock)
- سالهای انتشار: ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷
- تعداد فصول: ۴
- سازنده: مارک گیتیس، استیون موفات
- بازیگران: بندیکت کامبربچ، مارتین فریمن، اندرو اسکات، مارک گیتیس
- امتیاز IMDb سریال: ۹.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز سریال: ۷۸ از ۱۰۰
بدون شک هیچ سریال معمایی مثل «شرلوک» در چند سال اخیر دنیا را درنوردید. این سریال برداشت متفاوتی از ماجراهای کارآگاه کلاسیک شرلوک هولمز است و شرلوک و همکارش جان واتسون را دنبال میکند که در قسمتهای مختلف مقابل مغز متفکر جنایتکاری به نام جیمز موریارتی قرار میگیرند.
سریال به دلیل شیمی مناسب میان بندیکت کامبربچ و مارتین فریمن که رابطهی شرلوک و واتسون را مثل دو برادر واقعی تصویر کردند، بسیار مورد توجه قرار گرفت. علاوه بر این ذهن خلاق و استدلالهای قیاسی شرلوک به گونهای به تصویر کشیده شده که نمیتوان از تماشای آن سیر شد.