“اثینا ریچل سنگاری” (Athina Rachel Tsangari)، فیلمساز یونانی، در سال ۲۰۱۰ و با کارگردانی فیلم “آتنبرگ” (Attenberg) پا به دنیای فیلم سازی گذاشت. فیلم “آتنبرگ” فیلمی راجع به رابطه دوستی زنانه است. سنگاری بعد از این فیلم با “یورگس لانتیموس” در ساخت فیلم “آلپس” (۲۰۱۱) و با “ریچارد لینکلاتر” در ساخت فیلم “قبل از نیمه شب” (۲۰۱۳) همکاری کرده است اما اکنون به حرفه ی کارگردانی بازگشته و فیلم “شوالیه” را ساخته است. فیلم “شوالیه” فیلمی کمدی است که نقد تندی به رفتارهای خودخواهانه ی مردانه دارد. داستان این فیلم در قایقی تفریحی میگذرد که شش مرد برای اثبات توانایی هایشان به یکدیگر درگیر رقابت های احمقانه ای میشوند.
البته “سنگاری” تنها زنی نیست که فیلم هایی با توجه به مفهوم مردانگی ساخته است. در لیست زیر شش کارگردان زن را میبینید که دنیا و خصوصیات مردان را با فیلم هایشان در سینما به تصویر کشیده اند.
۱.آیدا لوپینو – هیچهایکر – ۱۹۵۳ – The Hitch-hiker
“آیدا لوپینو” زن منحصر به فردی بود؛ کارگردان زن فیلم های ژانر نئونوآر. با اینکه فیلم “هیچهایکر” خیلی شدید به تعریف مردانگی نمیپردازد، سه شخصیت اصلی این فیلم به شدت بر مردانگی خود تاکید دارند و در قسمت اعظم فیلم در حال به رخ کشیدن رفتارهای مردانه خود هستند. داستان فیلم راجع به دو مرد ماهیگیر است که یک مجرم فراری را در قایق خود پناه میدهند. مرد مجرم قصد کشتن آن ها را دارد و با چشمان نیمه باز تفنگ اش را به طرفشان نشانه گرفته است و نجات دو ماهیگیر به اطاعت کردن از مجرم و در عین حال جستجوی راهی برای فرار بستگی دارد. این سفر، سفر بسیار طاقت فرسایی است، مشکلات فیزیکی هم علاوه بر مشکلات روانی گریبان گیر مسافران است و به نوعی نشان دهنده سختی های زندگی برای یک مرد است. مرد ها باید با ناامیدی مبارزه کنند و از بیرون هم آرام و خونسرد به نظر برسند اما گاهی این هم برای نجات یافتن کافی نیست.
۲. کتلین کالینز – باختن – ۱۹۸۲ – Losing Ground
فیلم آرام و با نشاط “کتلین کالینز” در مورد زندگی، ازدواج و قدرتی است که هر کدام از اعضا در خانواده دارند. در این قصه آدم بدی وجود ندارد و همه شخصیت ها سرشار از انرژی زندگی هستند. ویکتور (با بازی بیل گان) یک هنرمند است و سارا (با بازی سرت اسکات) استاد فلسفه در دانشگاه است. ویکتور مرد خوش اخلاقی است اما سعی در کنترل کردن همه چیز از نحوه ی گذراندن تعطیلات تا رابطه اش با سارا دارد و خودخواهی اش به نوعی نیاز او به آزاد بودن را نشان میدهد. نقد های فمنیستی ای که این فیلم ارائه میکند در کنار بازی های چشمگیر بازیگران زیبایی دوچندانی به این فیلم بخشیده است.
۳. کلر دنی – کار نیکو – ۱۹۹۹ – Beau Travail
این فیلم راجع به رابطه خاص بین یک فرد نظامی با سرباز کار آموزش در صحراهای خشک جیبوتی است. “کلر دنی” مهارت خاصی در منتقل کردن حس و حال های مختلف زندگی در فیلم هایش دارد. او میتواند با صحنه های مختلف فیلم اش احساسات، نیازها و خواسته های شخصیت ها را بدون کلمه ای حرف به مخاطب نشان دهد. در فیلم “کار نیکو” او به مخاطب خصلت رابطه ای را نشان میدهد که دو طرف در آن نزدیکی احساسی زیادی به هم دارند، در هوای شرجی یکسانی نفس میکشند و در کارهای یدی یکسانی با هم همکاری میکنند اما رابطه شان به دلیل حضور در یک محیط نظامی بسیار محدود است.
۴. ماری هرون – روانی آمریکایی – ۲۰۰۰ – American Psycho
“حالا برو تو دورزیا جا رزرو کن حرومزاده” این حرفی است که مردی که کت و شلوار مارک ولانتیو پوشیده و با تبر به سر رقیب اش میکوبد به زبان می آورد. این لحظه هم مانند همه ی لحظات فیلم “روانی آمریکایی” خشن و در عین حال مسخره است. کریستین بیل در نقش پاتریک بیتمن بیشتر از آنکه شخصیت یک فیلم باشد تجسم زن ستیزیی و مردم گریزی عمیق فرهنگ وال استریت در دهه هشتاد میلادی است. “برت استون الیس” در کتاب اش بر جنبه های خون خوار و قاتل پاتریک بیتمن تمرکز کرده اما “ماری هرون” در فیلم اش موقعیت بی معنی و ابزورد بودن کارهای بیتمن را به مخاطب نشان میدهد.
پاتریک بیتمن که شغل بسیار در آمد زایی در وال استریت دارد و پول اش از پارو بالا میرود، از اینکه همکارانش کارت هایی بهتر از کارت های خودش دارند ناراحت و عصبانی است! او یک آدم ۲۷ ساله است که زندگی عالی ای دارد اما اجازه میدهد کوچکترین مسائل دنیای آدم های پولدار عذابش دهند و گرچه بسیار خشن و خطرناک است در عین حال آدم رقت انگیزی است. بازی کریستن بیل و داستان بی نظیر فیلم خیلی خوب به همه پوچی و خالی بودن زندگی های این چنینی را نشان میدهد.
۵. سلین سیاما – تام‌بوی – ۲۰۱۱ – Tomboy
مرد بودن چگونه است؟ آیا مرد بودن را قیافه، راه رفتن و حرف زدن تعیین میکند؟ آیا مرد بودن بستگی به نظر دیگران و جذب شدن زن ها دارد؟ اگر اینگونه نگاه کنیم لارای ده ساله در فیلم “سلین سیاما” پسر است. وقتی خانواده اش به خانه ای جدید نقل مکان میکنند او هویت خود را عوض میکند و با نام مایکل خودش را پسر جا میزند. سیاما در فیلم اش روابط افراد جوان و تعریف آن ها از شخصیت شان را به تصویر کشیده است. زندگی لارا به عنوان پسری به نام مایکل بدون هیچ قضاوتی نشان داده میشود و پس از آشکار شدن جنسیت واقعی او، واکنش افراد متحجر اطراف او حس و حال همدردی کننده ی فیلم با افراد ترنس را تشدید هم میکند.
۶. سوفیا کوپولا – ماری آنتوانت – ۲۰۰۶ – Marie Antoinette
این فیلم “سوفیا کوپولا” بر اساس کتابی نوشته “آنتونیا فراستر” و راجع به زندگی ملکه ی بدنام فرانسوی ماری آنتوانت است که در سن چهارده سالگی برای ازدواج با لویی شانزدهم از وین عازم فرانسه شده است. طراحی های صحنه و لباس های بازیگران جنبه های زنانه پررنگی دارد. صحنه های فیلم و لباس ها سرشار از رنگ های صورتی و سفید هستند و طراحان شان به خاطر طراحی خاص و لوکس شان برنده جایزه اسکار هم شده اند. فیلم برداری در قصر ورسای انجام شده و صحنه های فیلم انگار درون یک کیک بزرگ اتفاق می افتند. جیسون شواتزمن نقش شوهر ماری آنتوانت را بازی میکند که درواقع مرد بالغی نیست و دنبال بازی کردن است و در درون پسر بچه ای بیشتر نیست. ناتوانی همسر ماری آنتوانت در ایفا کردن نقش های بالغانه یک مرد در رابطه با او باعث و بانی به وجود آمدن مشکلات زیادی است که فیلم سعی در نشان دادن آن ها دارد.
