کبد سیستم فیلتر کننده بدن می باشد ، و هر دقیقه ۱۴۵۰ میلی لیتر از خون را تصفیه میکند.کبد از مواد شیمیایی مراقبت کرده و عضو مهمی از بدن می باشد که مسئول متابولیزم داروها می باشد. همچنین کبد ، حجم خون را تعدیل داده و باعث ترشح صفرا به داخل روده میشود. این مواد شامل ضایعات کبد میباشد و کمک به هضم چربی ها میکند . بطور عجیبی، کبد تنها عضو بدن است که میتواند خود را ترمیم کند البته تا آنجایی که بافتهای آسیب دیده زیادی نداشته باشد. متاسفانه، بیماری کبدی در طول زمان آسیب های حادی را موجب میشود، همچنین خطر جدی برای سلامت فرد و توانایی ترمیم کنندگی کبد را کاهش میدهد.

بیماری کبدی چیست؟

برطبق کلینیک مایو :” بیماری کبد میتواند ارثی(ژنتیکی) باشد یا توسط فاکتورهای متفاوتی بوجود بیاید و منجر به آسیب کبد شود ، مانند ویرووس ها و یا مصرف الکل. چاقی بیش از حد همچنین میتواند منجر به آسیب کبدی شود. در طول زمان ، آسیب وارده به کبد منجربه جراحت کبد میشود که میتواند باعث ناتوانایی کبد شود که یک بیماری است که تمام طول عمر تهدید کننده میباشد.
نشانه ها و علائم بیماری کبد شامل:

• پوست و چشم ها به زردی میزند.
• درد و ورم در ناحیه شکم
• ورم در پاها و مچ ها
• خارش پوست سر
• ادرار تیره رنگ
• مدفوع بیرنگ و یا خونی و یا تیره مانند قیر
• خستگی شدید
• تهوع و استفراغ
• از دست دادن اشتها
• به آسانی دچار کبودی پوست شود.

اگر مشکوک به مبتلا شدن به بیماری کبدی می باشید ، هرچه سریعتر برای تشخیص صحیح با پزشک خود مشورت کنید.

 

دلایل مبتلا شده به کبد چرب

این بیماری یکی از شایعترین نوع بیماری کبدی می باشد . میتواند با مصرف بیش از حد الکل (بیماری کبد چرب ناشی از الکل ) و یا مصرف بیش از حد شکر (بیماری کبد چرب بدون الکل ) ایجادشود.
همانطور که ودمد مینویسد :”افرادی که مبتلا به بیماری کبد چرب هستند اغلب مقاومت به انسولین میباشند . بدن این اشخاص انسولین تولید میکند ، اما بخوبی عمل نمیکند. گلوکز در خون افزایش میابد و کبد شکر اضافه را به چربی تبدیل میکند.”
افزایش چربی بر روی توانایی کبد در انجام وظایف روزانه ، مانند شکستن سلول های خون و فیلتر کردن خون، اثر میگذارد.

فاکتورهای خطرناک در این شرایط شامل :

• کلسترول بالا
• تری گلیسرید بالا در خون
• اختلال در سوخت و ساز بدن
• چاقی بیش از حد
• سندرم تخمدان پلی کیستیک
• دیابت نوع ۲
• کم کاری غده هیپوفیز
• کم کاری تیروئید
• وقفه تنفسی در خواب

بیشتر از قبل شما میتوانید بیماری کبد چرب را از طریق رژیم و تغییر در نحوه زندگی به حالت نرمال برگردانید.

بر طبق مدلین پلاس ( یک وبگاه آزاد است که برای بیماران ، خانواده ها و ارائه دههندگان خدمات پزشکی اطلاعات فراهم میکند.) تغییراغت در رژیم غذایی برای درمان کبد چرب شامل :

• کاهش مصرف پروتئین میباشد . چراکه افزایش مواد زائد سمی ناشی از مصرف پروتئین محدود میشود.
• افزایش مصرف کربوهیدرات . به اندازه مقدار پروتئینی که مصرف میکنید از کربوهیدرات استفاده کنید.
• مصرف ویتامین و داروهای تجویز شده برای مشکلات عصبی ، پایین بودن گلبولها ، و یا مشکلات تغذیه ای ناشی از بیماری کبدی .
• محدود کردن مصرف نمک .نمک در رژیم غذایی باعث افزایش مایعات و ورم در کبد میشود.

این غذاها بیماری کبدی را درمان کرده و از کبد شما در مقابل آسیب دیدگی محافظت میکند و مواد مغذی و لازم را به کبد میرساند:

 

موز

موز سرشار از الیگوساکارید میباشد ، موز بعنوان یک غذای پروبیوتیک ( به غذاهایی اتلاق میشود که علاوه بر نقش تغذیه ای بعلت همراه داشتن میکرو ارگانیسم های مفید در خود مانند بیفید و باکترولاکتوباسیلوس خواص سلامت بخشی دارند ) باکتریهای مفید داخل دل و روده را تغذیه میکند. این فیبر غذایی سطح تری گلیسرید کبد و خون را از طریق کاهش لیپوژنز ( تغییر شکل مواد غذایی غیر چربی به چربی در بدن ) و کاهش جذب تری گلیسرید کبدی پایین می آورد .
در حقیقت” … دابیول و همکارانش در حین یک مطالعه متقاطع کوتاه هشت هفته ای که هفت نفر از بیماران مبتلا به استئاتوهپاتیت غیر الکلی ( که توسط بافت برداری اثبات شده بود ) را بصورت تصادفی انتخاب کردند تا اولیگوفروکتوز و یا مالتودکسترین را بعنوان پلاسبو دریافت کنند . بهبود در سطح انسولین و آمینوترانسفراز گزارش داده شد.” سایر مطالعات حاکی از آن است که خوردن موز فواید چشمگیری برای افراد مبتلا به دیابت دارد ، آنهایی که به احتمال زیاد از بیماری کبد رنج میبرند.بر طبق مطالعاتی که در سال ۲۰۱۵ صورت گرفته نشاسته موجود در موزهایی که هنوز رسیده نشده اند ممکن است سطح قند خون و همچنین واکنش انسولین را بهبود دهند. بعلاوه ، موز سر شار از ویتامین ب ۶ میباشد ، که برای مدیریت استرس و متابولیسم مفید است ، در ضمن اینکه نقش مهمی در منظم کردن دیابت دارد .

زنجبیل

این ریشه مقوی کاربردهای مفید زیادی دارد ، مخصوصا هنگامی که به کبد میرسد. در حقیقت ، زنجبیل آسیب وارده به کبد از طریق زردی و مسدود شدن مجرای صفرا را بر طرف میکند. ترکیب سیر ، زنجبیل و ویتامین E موجب حفاظت کبد میشود . و از این ترکیب میتوان برای جلوگیری از ایجاد تتراکلورید کربن که سبب آسیب به کبد میشود استفاده کرد.اینگونه عمل میکند که سلولهای موجود در کبد با اکسیژن ترکیب شده و التهاب آن را منظم میکند.

سیب زمینی شیرین

سرشار از ویتامین A ، ویتامین B5 ، B6 ، تیامین، نیاسین و ریبوفلاوین میباشد.همچنین گلوکوز پایینی دارد و میتواند قند خون را ثابت نگه دارد . از طرفی سیب زمینی شیرین بنفش فواید بیشتری دارد.
در یک تحقیقی ، سبزیجات نشاسته دار به تعدادی موش آزمایشگاهی که از آسیب دیدگی الکلی حاد و نیمه حاد کبد رنج میبردند داده شد. موشها به ۵ گروه تقسیم شدند : گروه کنترل ، گروه اتانول ، گروه دوز پایین ( ۵ میلی گرم سیب زمینی در ازای هر کیلو وزن بدن ) ، گروه دوز متوسط ( ۱۲۵ میلی گرم سیب زمینی در ازای هر کیلو وزن بدن ) و گروه دوز بالا (۳۷۵ میلی گرم سیب زمینی در ازای هر کیلو وزن بدن ) .
” نتایج نشان داد تمام پارامتر های تست شده پس از مصرف سیب زمینی شیرین بنفش بهبود یافته بود. بنابراین ، سیب زمینی های شیرین بنفش اثرات پیشگیرانه بر روی آسیب حاد و نیمه حاد کبد ناشی از الکل دارند .
توصیه میشود حین درمان و علاج بیماری کبد از سیب زمینی شیرین بنفش بعنوان واکنشگر مکمل استفاده شود.

 

زردچوبه

زردچوبه در دنیای طب طبیعی شناخته شده است. خواص ضد التهاب، آنتی اکسیدان ، ضد قارچ، ضد باکتریایی و ضد سرطان آن بطور شگفت انگیزی ثابت شده است. درحقیقت ، زردچوبه برای مدت طولانی بعنوان ماده اساسی در درمان بیماریهای مربوط به کبد شناخته شده است. ” خاصیت کورکومین موجود ( رنگینه زردی که در گیاه زردچوبه وجود دارد ) در زردچوبه که باز دارنده عملکرد چندین عامل مانند ” فاکتور هسته ای تقویت کننده زنجیره سبک کاپا از لنفوسیت های بی فعال شده ” ( که یک گروه پروتئینی کنترل کننده رونویسی دی ان ای هستند ) ، که سیتوکین پروبیوتیک و التهابی و همچنین خواص ضد اکسیدان آن را تعدیل میدهد ، بنیاد مولکولی را بنا میکند که برای اختلالات کبدی موثر میباشد. کورکومین آسیب وارد شده به کبد را که از طریق اتانول ، تیواستامید ، مصرف بیش از حد آهن ، جمع شدن صفرا در کبد ، مسمومیت تتراکلورایدکربن مزمن و موقت ایجاد شده را کاهش میدهد.بعلاوه التهاب شدید کبد را تا حدودی باز میگرداند.” برطبق مطالعات صورت گرفته در سال ۲۰۰۹٫
در اصطلاحات معمول ، زردچوبه از آسیب وارده به کبد براثر مصرف زیاد آهن ، الکل ، مسدود شده مجاری صفرا و روبرویی با موادشیمیایی مختلف ، جلوگیری میکند.

گیاه خار مریم

این گیاه بخاطر دارا بودن فلاونوئید ( سیلی دیانین ، سیلیبین ، و سیلی کریستین ) به خواص درمانی کبد معروف است . سیلیبین قدرتمندترین و شناخته شده ترین ترکیب آن میباشد.
فلونوئید موجود در آن خواص آنتی اکسیدان و آنتی فیبروتیک دارد که منابع چربی در کبد را کاهش میدهد و از ترکیب سم با سلولهای کبد جلوگیری میکند. این گیاه همچنین از کبد در برابر آسیب وارده با استامینوفن ، تتراکلراید کربن ، اشعه، مصرف زیاد آهن ، فنیل هیدرازین ، الکل ، کم خونی موضعی و آمانیتا فالوئیدس ( قارچ مرگبار ) محافظت میکند.
بعلاوه ، این گیاه میتواند بیماری کبد الکلی ، التهاب مزمن کبد بدلیل ویروس و بیماری کبدی ناشی از سم را بهبود دهد.
درحالیکه این گیاه بی خطر میباشد ، میتواند باعث شکم درد ، اسهال ، تهوع، و در بعضی موارد جوشها ی روی بدن شود . همچنین زنان باردار و شیر ده ، افرادی با سابقه سرطان مربوط به هورمون ، یا آنهایی که دارای آلرژی به گیاه آمپروسیا و گل داوودی ، بابونه ، گیاه بوماداران معمولی ، گل آفتابگردان هستند باید از مصرف این گیاه اجتناب کنند.

قاصدک

این گیاه هرز در واقع موارد استفاده پزشکی زیادی دارد.در حقیقت، این گیاه ادرار آور بسیار قوی میباشد و خواص آنتی اکسیدان دارد که از اختلالات متابولیکی جلوگیری میکند ، و دارای عوامل کمک کننده به بیماری کبدی میباشد.
طبق مطالعاتی که برروی خرگوشهای نر انجام شده ، تحقیقات نشان داده که خرگوشهایی که در رژیم غذایی آنها کلسترول بالایی وجود داشته که با مکمل قاصدک همراه شده ، بطور مثبتی فعالیت آنزیم آنتی اکسیدان پلاسمای آنها و نمایه لیپیدی تغییر کرده است. خرگوشهایی که گیاه قاصدک مصرف کرده اند و یا اصلا از این گیاه استفاده نکرده اند این فواید را تجربه نکرده اند. محققین همچنین متذکر شده اند که خرگوشهایی که در گروه قاصدک بوده اند نیز نمونه های کمتری از تصلب شریان را تجربه کرده اند ، وضعیتی که بدلیل رژیم غذایی ضعیف رخ میدهد.
“قاصدک در جلوگیری از ایجاد تصلب شریان بدلیل مصرف بالای کلسترول بسیار مفید میباشد .و خطر احتمال بیماری سرخرگ کرونری را کاهش میدهد.” محققین به این نتایج رسیده اند.
چای گیاه قاصدک در بیشتر مکانهای فروش مواد غذایی سالم یافت میشود .

روغن دانه سیاه

سیاه دانه دارای خواص آنتی باکتریایی ، ضد قارچ،ضد دیابت، ضد التهاب، ضد سرطان ، و مسکن میباشد.
بعلاوه ، این روغن استرس اکسیداتیو را برمیگرداند تا از کبد دربرابر آسیب های فرسودگی و شیمیایی حفاظت کند. در حقیقت ، سیاه دانه از کبد در برابر آسیب ناشی از کم خونی کبدی محافظت میکند ( آسیب واردشده به بافت هنگامی که ذخیره خون پس از یک مدت از کمبود اکسیژن به بافت برمیگردد ).این روغن همچنین از کبد در برابر آسیب ایجاد شده از طریق فلزهایی مانند سرب و موادشیمیایی مانند تتراکلوراید کربن محافظت میکند.

 

سبزیجات خام

فیبر انحلال ناپذیر در محصولات تازه یافت میشود و برای عملکرد کبد بسیار مهم میباشد چرا که این فیبر صفرا را ،‌که جایگاه سم کبد میباشد ، بطور کامل خیس میکند.فیبر سرشار از زرداب به داخل روده رفته و سپس از بدن خارج میشود. میوه ها و سبزیجاتی که سرشار از فیبر هستند همچنین شامل مواد مغذی تقویت کننده کبد میباشند.
طبق تحقیقات اخیر در این ناحیه ، مصرف سبزیجات خام برای سلامت کبد موثر میباشند. البته تاثیرات منفی و مثبت گیاهان دارویی و رژیمی برروی عملکرد کبد را در موارد خاص درنظر بگیریم.
سبزیجات کروسیفرس ( کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم معمولی، و گل کلم) و مرکبات ،روغن زیره سیاه و انوام آلیوم ( پیاز، سیر) همه برای کبد مفید و محافظت کننده میباشند.

ویتامین E

مصرف روزانه ۸۰۰ میلی گرم ویتامین E برای افرادی که دیابت و یا التهاب شدید کبد ندارند و استئاتوهپاتیت غیر الکلی فعالی دارند بسیار مفید است چراکه از کبد در برابر عوامل خطرناک بیماریهای کبدی مانند چاقی بیش از حد و دیابت محافظت میکند.بعلاوه ، این ویتامین ممکن است برای مشکل بیماری های قلبی و عروقی نیز مفید باشد .اگرچه کودکان نباید ویتامین E مصرف کنند .

جگر

این عضو گوشتی سرشار از تمام مواد مغذی که کبد به آن نیاز دارد تا سالم و فعال باشد داراست .برای دریافت بهترین نتیجه ، از جگر گاوی که بطور اورگانیک پرورش داده شده و از علف تغذیه کرده استفاده کنید .و بیشتر از یک تا دو بار در هفته از آن نخورید. اگرچه، جگر سرشار از آهن است و در صورت مصرف بیش از حد به کبد آسیب میرساند.
تمام مواد و مکمل های ذکر شده در بالا را میتوانید از مغازه هایی که مواد غذایی سالم میفروشند و یا در کلینیک هایی که طبیعت درمانی میکنند ( درمان از طریق مصرف خوراکیهای سالم بجای دارو) تهیه کنید.از آنجاییکه بعضی از گیاهان ذکر شده در بالا ممکن است تاثیر منفی بر روی بعضی افراد بگذارد ، بهتر است این خوراکیها تحت نظر و مراقبت کیا درمانگر( درمان کننده از راه طبیعی) دارای مجوز صورت گیرد.این برای سلامتی کبد شما میباشد بنابراین ارزش امتحان کردن را دارد.

 

باید و نباید های غذایی کبد چرب

آیا از تغذیه ی مناسب برای کبد چرب مطلع هستید؟

بدن در بسیاری از مناطق بدن چربی را برای استفاده به عنوان انرژی و عایق بدن ذخیره می کند. کبد تا حدی از چربی تشکیل شده است، اما اگر میزان چربی در کبد خیلی زیاد باشد، ممکن است نشانه ای از بیماری کبد چرب باشد.

دو نوع از بیماری کبدی چرب وجود دارد: بیماری کبد چرب الکلی و بیماری کبد چرب غیرالکلی. همچنین ممکن است به دلیل بارداری بیماری کبد چرب داشته باشید.

بیماری کبد چرب به کبد آسیب می رساند، و موجب جلوگیری از بین بردن سموم و تولید صفرا برای سیستم گوارش می شود. هنگامی که کبد قادر به انجام این وظایف به طور موثر نیست، فرد را در معرض خطر مشکلات دیگر در سراسر بدن قرار می دهد.

درمان اولیه برای بیماری کبد چرب تغییرات در رژیم غذایی و ورزش است، اگرچه ممکن است بعضی از افراد برای درمان بیشتر به پزشک مراجعه کنند.

مواد غذایی مفید برای کبد چرب

رژیم غذایی برای بیماری کبد چرب شامل غذاهای متنوعی است. کاهش کالری و خوردن فیبر بالا، غذاهای طبیعی یک نقطه شروع خوبی هستند. خوردن غذاهای حاوی کربوهیدرات های پیچیده، فیبر و پروتئین می تواند به بدن کمک کند تا انرژی کامل داشته باشد.

غذاهایی که التهاب را کاهش می دهند یا به بدن در مبارزه با بیماری کمک می کنند نیز حائز اهمیت هستند.

بعضی از مردم به دنبال برنامه رژیم خاصی مانند رژیم غذایی گیاهی یا رژیم مدیترانه ای می روند. یک متخصص تغذیه اغلب می تواند به فرد کمک کند تا یک برنامه رژیم غذایی مناسب برای سلیقه، علائم و وضعیت سلامتی خود ایجاد کند.

علاوه بر این دستورالعمل های اساسی، غذاهای خاصی نیز وجود دارد که ممکن است برای افرادی که دارای بیماری کبد چرب هستند مفید باشد، از جمله:

 

سیر

سیر جزء بسیاری از رژیم های غذایی است و ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید باشد. یک مطالعه در تحقیقات پیشرفته پزشکی نشان داد که مکمل های پودر سیر به کاهش وزن و چربی بدن افراد مبتلا به بیماری کبد چرب کمک می کند.

اسیدهای چرب امگا ۳

بررسی های انجام شده نشان می دهد که اسیدهای چرب امگا 3 میزان چربی کبد و میزان کلسترول HDL را در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب افزایش می دهند.

برای تأیید این موضوع  تحقیق بیشتری نیاز است، اما خوردن غذاهایی با میزان بالای اسیدهای چرب امگا ۳ ممکن است به کاهش چربی کبد کمک کند. این غذاها شامل ماهی قزل آلا، ساردین، گردو، و کتان می باشد.

قهوه

نوشیدن قهوه صبحگاهی برای بسیاری از مردم لذت بخش است به گفته یک گزارش در Annals of Hepatology، قهوه حاوی اسید کلروژنیک است که یک ترکیب قوی است که خواص آنتی اکسیدان و ضد التهابی دارد. همچنین باعث کاهش کلسترول و فشار خون می شود.

به علاوه این ترکیب مفید، به نظر می رسد قهوه به محافظت از بدن در برابر بیماری کبد چرب غیرالکلی کمک می کند. اضافه کردن قهوه به روال صبح، ممکن است علاوه بر رژیم غذایی کبد چرب یک فرد عالی باشد.

کلم بروکلی

خوردن انواع سبزیجات مختلف برای بیماری کبد چرب مفید است، اما بروکلی یکی از سبزیجات است که فرد باید در مورد رژیم غذایی آن فکر کند.

یک مقاله در نشریه تغذیه نشان داد مصرف طولانی مدت بروکلی باعث جلوگیری از تولید چربی در کبد موش ها شده است. محققان هنوز هم باید مطالعات بیشتری در مورد انسان انجام دهند، اما این شواهد اولیه امیدوار کننده است.

چای

استفاده از چای برای اهداف دارویی تمرینی است که هزاران سال به طول می انجامد. همانطور که تحقیقات اخیر در مجله جهانی گاسترواندرولوژی نشان می دهد چای سبز به ویژه باعث کاهش میزان چربی بدن و چربی خون می شود. سطوح آنتی اکسیدانی در چای سبز نیز ممکن است مفید باشد.

گردو

گردو در کنار سایر برنامه های رژیم غذایی، گردو به خصوص در امگا ۳ بسیار زیاد است. گزارش سال ۲۰۱۵ نشان می دهد که خوردن گردو پیشرفت های عملکرد کبدی را در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی بهبود می بخشد.

آووکادو

آووکادو غنی از چربی های سالم است، اما حاوی مواد مغذی ضد التهابی و فیبر محلول است که می تواند به کاهش قند خون و استرس اکسیداتیو در بدن کمک کند.

پروتئین سویا یا پنیر

به گفته یک بررسی در مجله گوارش و کبد، بعضی از پروتئین ها می توانند بدن را از بیماری کبد چرب محافظت کنند.

به نظر می رسد پروتئین سویا و پنیر برای کمک به توازن اثرات مصرف کربوهیدرات ساده و کاهش سطح قند خون مفید است. آنها همچنین به بدن کمک می کند که توده عضلانی را حفظ کند و وزن کلی را کاهش دهد.

 

غذاهای ممنوعه برای کبد چرب

برنج سفید

دانه های تصفیه شده مانند برنج سفید دارای فیبر کم هستند و ممکن است سطح قند خون را افزایش دهند.

اضافه کردن غذاهای سالم به رژیم غذایی یکی از راه های مدیریت بیماری کبد چرب است. با این حال، برای افرادی که دارای بیماری کبد چرب هستند، باید غذاهای خاصی را نیز مصرف کنند.

شکر و قند اضافه

قند اضافه شده می تواند سطح قند خون بالا را افزایش داده و چربی را در کبد افزایش دهد. قندهای اضافه شده معمولا در آب نبات، بستنی و نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه و آبمیوه یافت می شود.

قندهای اضافه شده همچنین در غذاهای بسته بندی، محصولات پخته شده و حتی قهوه و چای خریداری شده پنهان می شوند. اجتناب از قندهای دیگر، از جمله فروکتوز و شربت ذرت، همچنین می تواند به کمترین مقدار چربی در کبد کمک کند.

الکل

الکل یک عامل خطر مهم برای افرادی است که بیماری کبدی چرب دارند. الکل بر کبد تاثیر می گذارد، به بیماری کبد چرب و سایر بیماری های کبدی مانند سیروز منجر می شود. فرد مبتلا به بیماری کبد چرب باید الکل را از رژیم غذایی خود کاهش دهد یا از بین ببرد.

دانه های تصفیه شده

دانه های پردازش شده و تصفیه شده در نان سفید، ماکارونی و برنج سفید وجود دارد. این دانه های بسیار پردازش شده اند و فیبر آن ها حذف شده است، که می تواند منجر به افزایش قند خون شود.

دانه های تصفیه شده به راحتی می توانند جایگزین هایی مانند کندم کامل و دانه های کامل، سیب زمینی یا حبوبات داشته و یا کاملا حذف شوند.

غذاهای سرخ شده یا شور

غذای سرخ شده یا شور ممکن است کالری و خطر افزایش وزن را افزایش دهد. اضافه کردن ادویه جات اضافی و گیاهان به وعده غذایی یک راه عالی برای ساخت غذاهای معطر بدون نمک است. غذاهای سرخ شده معمولا می توانند گریل یا بخارپز شوند.

گوشت

گوشت گاو، گوشت خوک و سوسیس و کالباس، همه چربی های اشباع بالا هستند، که باید فردی که بیماری کبد چرب دارد از آن جلوگیری کند. گوشت گوسفند، ماهی یا سویا جایگزین خوبی هستند، اما ماهی های وحشی و روغن ماهی ممکن است بهترین انتخاب باشند.