مقدمه
در پی تهاجم اسرائیل به غزه، تجارت جهانی، نه فقط تجارت دریایی، به‌شدت تحت تأثیر قرار گرفته است. جای تعجب ندارد؛ با توجه به اینکه بین ۲۲ تا ۲۳ درصد از کالاهای تجارت دریایی بین کشورهای غیرهمسایه از دریای سرخ، به‌ویژه از طریق تنگۀ باب‌المندب و کانال سوئز عبور می‌کند، احتمال چنین اختلالاتی در پی مناقشه می‌رفت. اتفاقات محتمل در این درگیری، همراه با افزایش نرخ جهانی حمل‌و‌نقل کانتینری، باعث می‌شود تحلیلگران و شرکت‌های فعال در منطقه به این بیندیشند که این درگیری تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؛ و فارغ از نتیجۀ جنگ، اساساً آیا دریای سرخ در آینده نیز مسیر تجاری مطمئنی خواهد بود؟
رخدادهای دریای سرخ
برآوردها حاکی از آن است که ۸۰ درصد کالاهای تجارت جهانی از طریق مسیرهای دریایی جابه‌جا می‌شوند و دریای سرخ مسیر تجاری مهمی است که کشتی‌های سراسر جهان از آن استفاده می‌کنند. برای نمونه، در سال ۲۰۲۲، بندر دبی بیشترین ظرفیت کانتینری را در منطقۀ خاورمیانه و آفریقای شمالی (MENA) داشت که اهمیت این منطقه را در تجارت دریایی جهانی برجسته می‌کند.
در پاسخ به تهاجم اسرائیل به غزه، شبه‌نظامیان انصارالله یمن (حوثی‌ها) - به احتمال زیاد، با حمایت ایران - شروع به حمله به کشتی‌هایی کردند که از مسیر دریای سرخ می‌گذشتند؛ مسیری را که در گذشته هم خطرناک بود، غیرقابل عبور کردند؛ و برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های کشتیرانی جهان، مانند هاپاگ لوید (Hapag Lloyd)، را مجبور ساختند که دیگر از کانال سوئز به‌عنوان مسیر کشتیرانی استفاده نکند.
در نتیجۀ این حملات، تجارت جهانی به‌طور گسترده مختل شده؛ به‌ویژه صادرات نفت از دریای سرخ که از زمان شروع خشونت‌ها درگیر نوسانات شدید شده است. در واقع، در بیش از یک بار، هیچ صادرات نفتی از مسیر تجاری عبور نکرد.
آیا راهکاری هست؟
در پی این درگیری‌ها، کشتی‌ها با تغییر مقصد برای محافظت از خود در برابر حمله، هشدار می‌دهند که گارد محافظ روی عرشه دارند یا اینکه اعلام می‌کنند که هیچ وابستگی به اسرائیل ندارند. با وجود تعدد کشتی‌هایی با چنین موضع‌گیری، هنوز هم خطرات جدی برای کشتی‌ها هست.
راه‌حل دیگر برای کشتی‌ها این است که کالاها را از طریق دماغۀ امید نیک به‌جای دریای سرخ حمل کنند. با وجود ایمنی نسبی در مقایسه با دریای سرخ، این مسیر به‌طور قابل توجهی طولانی‌تر و پرهزینه‌تر است؛ ۳۵۰۰ مایل دریایی اضافی و حدود ۱.۶ میلیون پوند استرلینگ در سوخت و هزینه‌های اضافی. این ممکن است حتی برای حمل‌و‌نقل‌های پیشرو راه‌حل مناسبی نباشد.
نتیجۀ مناقشۀ اسرائیل با حماس هر چه باشد، برای حفاظت از برخی از حیاتی‌ترین جریانات تجاری جهان، یافتن راهکاری اجرایی و فوری اهمیت دارد.
پی‌نوشت
لازم به ذکر است که در مورد جنگ‌ها و سایر درگیری‌ها، جمع‌آوری داده‌های عینی تقریباً ناممکن است و گزارش‌های منطقه عمدتاً مبتنی بر برآورد است. در عین حال، گفتنی است که برخی از طرف‌های درگیر ممکن است ارائۀ گزینشی ارقام و داده‌ها را در دستور کار خود قرار داده باشند.
استاتیستا در این گزارش اطلاعات کلی را ارائه می‌دهد و هیچ مسئولیتی در قبال کامل یا صحیح بودن اطلاعات داده شده ندارد. با توجه به چرخه‌های به‌روزرسانی متفاوت، ممکن است داده‌های به‌روزتری نسبت به ارجاعات این متن، وجود داشته باشد.
منبع
گزارش منتشر شده در استاتیستا، ۱۵ آگست ۲۰۲۴
این متن ابتدا در وبسایت مرکز پردازش ایفا منتشر شده است.
