۲
بسیاری از ما گلاب را ماده معطری می‌دانیم که در مراسم مذهبی و آشپزی استفاده می‌شود. ولی گلاب برای پوست نیز بسیار مفید است. گلاب فواید بی‌شماری برای پوست دارد و هزاران سال است که از آن برای جوانی و شادابی پوست استفاده می‌شود. در ادامه، خواص گلاب برای پوست و نحوه استفاده از آن را شرح می‌دهیم. در پایان نیز به عوارض احتمالی استفاده از آن اشاره می‌کنیم.
انواع گلاب و محصولات گل رز
به‌طور سنتی گلاب از گل محمدی تهیه می‌شود، ولی امروزه شرکت‌ها از گونه‌های مختلف رز مانند رز وحشی و رز سنتیفولیا یا گل سرخ صدپر (cabbage rose) هم استفاده می‌کنند. ۱ لیتر گلاب از ۶۰۰ تا ۷۰۰ گل به دست می‌آید که ۱۰ تا ۵۰درصد آن روغن گل رز است. میزان ترکیبات فعال موجود در گلاب بسیار کمتر از روغن گل رز است، بنابراین اثر ملایم‌تری روی پوست و سیستم عصبی دارد.
محصولات گل رز در اشکال مختلفی عرضه می‌شوند، از جمله:
- روغن گل رز: با تقطیر گل رز به دست می‌آید. این روغن به صورت انبوه در کارخانه‌ها تولید می‌شود و زرد کم‌رنگ و نیمه‌جامد است. روغن گل رز به‌دلیل غلظت بالایش محصول نسبتا گرانی است.
- گل‌های خشک: غنچه و گلبرگ‌های گل رز را می‌توان خشک و برای موارد گوناگونی استفاده کرد. معمولا گلبرگ‌ها با ماست خورده می‌شوند و برای سیستم گوارشی مفید هستند.
- میوه گل رز (Rose hips): مادگی گل رز است که تازه یا خشک‌شده و طبیعی یا فراوری‌شده عرضه و استفاده می‌شود.
- هیدروسل و عصاره خالص: از گل، گلبرگ‌ها یا مادگی به دست می‌آید و جایگزین ارزان‌تری برای روغن گل رز است.
- عصاره‌های اتانولی، آبی و کلروفرمی: این عصاره‌ها را می‌توان از گل، گلبرگ یا مادگی به دست آورد و کاربردهای تحقیقاتی دارند.
خواص گلاب برای پوست
۱. تسکین سوزش پوست
یکی از مهم‌ترین مزیت‌های گلاب خواص ضدالتهابی قوی آن است. این خاصیت برای درمان بیماری‌های داخلی یا بیرونی مفید است. گلاب حتی می‌تواند برای تسکین سوزش و ناراحتی ناشی از اگزما یا روزاسه مفید باشد.
۲. خواص گلاب برای لک صورت و کاهش قرمزی پوست
اگر گاهی پوست‌تان قرمز می‌شود، گلاب می‌تواند این قرمزی و هرگونه ناراحتی ناشی از آن را کاهش دهد. استفاده از گلاب روشی عالی برای خنک و آرام‌کردن پوست است. گلاب با التهاب مبارزه می‌کند و موجب کاهش قرمزی، لکه‌های پوستی و پف پوست می‌شود. خاصیت ضدالتهابی گلاب به کاهش آکنه نیز کمک می‌کند.
۳. محافظت از سلول‌های پوست
گلبرگ‌های رز و روغن گل رز حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی فراوانی هستند که می‌توانند از سلول‌ها در برابر آسیب محافظت کنند. پژوهشی نشان داد که این آنتی‌اکسیدان‌ها خاصیت بالقوه مهار پراکسیداسیون لیپیدی را دارند که موجب محافظت قدرتمند سلولی می‌شود. آنتی‌اکسیدان‌های گلاب مواد مغذی لازم برای پوست را نیز تأمین می‌کنند.
۴. کاهش خطوط ریز و چروک
استفاده موضعی گلاب می‌تواند چین‌وچروک را کاهش دهد. گلاب به‌طور موقتی خطوط ریز را پر می‌کند و حتی به جلوگیری از ایجاد خطوط جدید کمک می‌کند. گلاب به‌دلیل اثرات ضدپیری‌اش در محصولات زیبایی برای کاهش چین‌وچروک پوست استفاده می‌شود.
۵. التیام بریدگی، جای زخم و سوختگی
گلاب ماده‌ای ضدعفونی‌کننده و ضدباکتری است که برای تمیزکردن و مبارزه با عفونت در محل بریدگی‌ها و سوختگی‌ها مفید است و باعث بهبود سریع‌تر بریدگی، سوختگی و حتی اسکار می‌شود.
۶. متعادل‌کردن pH و چربی پوست
اگر بعضی روزها پوست‌تان خشک و بعضی روزها چرب است یا حس می‌کنید pH پوست‌تان متعادل نیست، می‌توانید از گلاب استفاده کنید. گلاب pH پوست را به سطح طبیعی برمی‌گرداند و موجب می‌شود پوست خیلی چرب یا خشک نباشد.
پوست ما حالتی اسیدی دارد و pH آن ۴٫۵ تا ۵٫۵ است. pH بیشتر محصولات مراقبت از پوست ۶ تا ۷٫۵ است. pH بالای این محصولات می‌تواند موجب ابتلا به بیماری‌هایی مانند روزاسه، پسوریازیس و آکنه و افزایش چروک پوست شود. ولی pH گلاب پایین است و موجب متعادل‌شدن pH پوست می‌شود.
تعادل pH موجب می‌شود که پوشش اسیدی پوست درست عمل کند و با باکتری‌ها، مواد حساسیت‌زا، آلودگی‌ها و سایر موادی که سعی می‌کنند وارد پوست شوند، مبارزه کند. بنابراین گلاب موجب تسکین و آرامش پوست می‌شود و تحریک پوست را کاهش می‌دهد.
۷. آب‌رسانی به پوست با اسپری گلاب
رطوبت راز جوانی و درخشندگی پوست است. هوای سرد زمستان، سیستم تهویه هوا و بخاری رطوبت هوا را کاهش می‌دهند و موجب می‌شوند سلول‌ها آب خود را از دست بدهند و پوست حالتی سفید و پوسته‌پوسته پیدا کند.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۴ نشان داد که اسپری‌کردن گلاب برای آب‌رسانی به بیرونی‌ترین لایه پوست بسیار مؤثر است، به‌ویژه در زمستان. عصاره رز سد دفاعی پوست را تقویت می‌کند و میزان تبخیر آب از طریق پوست را کاهش می‌دهد.
اگر به‌رغم استفاده از لوسیون با مشکل خشکی دائمی پوست مواجه هستید، استفاده از اسپری گلاب برای پوست می‌تواند مشکلتان را حل کند. پس از دوش‌گرفتن، گلاب را روی پوست خود اسپری کنید و بلافاصله و پیش از خشک‌شدن پوست با لوسیون محبوبتان آن را بپوشانید.
۸. بازکردن منافذ پوست
منافذ پوست با آلودگی‌ها و سموم مسدود می‌شوند و گلاب می‌تواند برای بازکردن آنها و ازبین‌بردن آلودگی‌ها مؤثر باشد و چهره را شاداب و روشن کند. گلاب پوست را تمیز و درخشان می‌کند و با حذف آلودگی‌ها موجب می‌شود که پوست بهتر مواد مغذی را جذب کند.
گلاب با کوچک‌کردن منافذ بزرگ پوست، آن را صاف‌تر نیز می‌کند. خاصیت پاک‌کنندگی گلاب هم پوست را شفاف می‌کند و هم متعادل.
۹. سفت‌کردن موقتی پوست
گلاب می‌تواند به‌طور موقتی پوست را سفت کند و ظاهر بهتری به آن بدهد.
گلاب برای کدام انواع پوست مفید است؟
۴ نوع پوست وجود دارد که هرکدام نیازهای خاص خودشان را دارند:
- حساس: گلاب ماده‌ای ملایم است که برای پوست‌های حساس به سایر مواد مفید است.
- چرب: گلاب چربی طبیعی پوست را متعادل می‌کند، بنابراین برای پوست چرب مفید است.
- خشک: گلاب آب‌رسانی طبیعی است که رطوبت لازم پوست را تأمین می‌کند.
- مختلط: گلاب چربی پوست را متعادل و به قسمت‌های خشک پوست آب‌رسانی می‌کند.
نحوه مصرف گلاب
می‌توانید گلاب را به‌تنهایی روی پوست استفاده کنید یا آن را با مرطوب‌کننده‌های پوست یا روغن‌های طبیعی مانند روغن نارگیل ترکیب کنید. می‌توانید به‌روش‌های زیر از گلاب استفاده کنید:
- از گلاب به‌جای تمیزکننده یا تونر برای آماده‌کردن پوست برای سایر محصولات استفاده کنید. پس از شستن صورت، گلاب را با اسپری روی صورت یا گردن بپاشید. سپس سرم یا سایر محصولات مدنظرتان را روی پوست بمالید و از مرطوب‌کننده استفاده کنید. صبح‌ها نیز از ضدآفتاب استفاده کنید.
- می‌توانید برای کاهش قرمزی پوست و سایر مشکلات پوستی و دریافت آنتی‌اکسیدان‌های مغذی، گلاب خالص بنوشید.
- از اسپری گلاب برای پوست استفاده کنید. گلاب به‌تنهایی آن‌قدر مؤثر است که به مواد دیگری نیاز ندارد. برچسب تونر گلاب را بخوانید و دقت کنید عطر، رنگ مصنوعی، الکل یا مواد ناشناخته و ناآشنا نداشته باشد.
- اگر ماسک صورتی را تهیه می‌کنید که به مایعات نیاز دارد، برای افزایش خواص آن به‌جای آب از گلاب استفاده کنید. استفاده از گلاب موجب می‌شود که ماسک مغذی‌تر شود. همچنین گلاب می‌تواند بوی مواد تشکیل‌دهنده بعضی ماسک‌ها را قابل‌تحمل‌تر کند.
- می‌توانید گلاب را داخل بطری اسپری بریزید و با چند بار اسپری‌کردن آن، پوست را برای آرایش آماده کنید یا حتی پس از مدتی طولانی آرایش، صورت خود را تازه و شاداب کنید. گلاب خواص شاداب‌کنندگی، نرم‌کنندگی و روشن‌کنندگی دارد.
- برای رفع خشکی پوست هر روز گلاب را روی قسمت‌های خشک مانند پشت دست‌ها، پاها و صورت اسپری کنید. برای پوست‌های به‌شدت خشک (مثلا در اگزما) پارچه‌ای را با گلاب مرطوب کنید و روی پوست قرار دهید. سپس با پارچه‌ای خشک روی آن را بپوشانید و بگذارید چند ساعت روی پوست بماند.
- برای نرم و شفاف‌کردن پوست، گلاب را روی پد پنبه‌ای اسپری کنید. صبح و شب پس از تمیزکردن پوست، آن را به‌طور یکنواخت با پد پاک کنید. پد پنبه‌ای مانند لایه‌برداری ملایم عمل می‌کند و موجب نرم‌ترشدن پوست می‌شود.
عوارض جانبی گلاب
گلاب ماده‌ای بی‌خطر است و مصرف موضعی یا خوراکی آن خطر شناخته‌شده‌ای ندارد. تنها عارضه احتمالی، حساسیت به آن است. گاهی فرد حساسیتی خاص و اغلب ناشناخته به گلاب دارد و دچار علائمی مانند سوزش، خارش، قرمزی و تحریک و ناراحتی پوست می‌شود. اگر پس از مصرف گلاب دچار هریک از این عوارض شدید، به پزشک مراجعه کنید زیرا این علائم می‌توانند نشانه عفونت یا واکنش آلرژیک باشند.
محصولات گل رز را روی قسمت کوچکی از بازو بمالید و اگر ظرف ۲۴ ساعت واکنش آلرژیک یا نامطلوبی مشاهده نکردید، از آن برای سایر قسمت‌های بدن نیز استفاده کنید.
گاهی تولیدکنندگان برای افزایش بوی گل رز به محصول عطر اضافه می‌کنند یا موادی تحریک‌کننده را به کار می‌گیرند. برای بررسی محصول، به فهرست مواد تشکیل‌دهنده دقت کنید. هرچه در فهرست مواد کمتری وجود داشته باشد و میزان عصاره گل رز بیشتر باشد، محصول خالص‌تر است.
