محیطزیست یکی از نعمتهای بی نظیری است که خداوند به انسان ارزانی داشته است. به دلیل اهمیت ویژه محیطزیست در زندگی تمام موجودات، انسان برای حفظ و جلوگیری از نابودی آن باید تلاش کند.
_ روزنامه رسالت نوشت: حفظ محیطزیست و زمین پاک بهشدت توسط عوامل مختلف مورد تهدید جدی است، فاضلابهای شهری و صنعتی، آلودگی هوا، گازهای گلخانهای، آلودگی ناشی از زبالههای شهری، صنعتی و بیمارستانی همگی درنتیجه فعالیتهای انسانی تولید میشوند و این عوامل درمجموع محیطزیست آبهای زیرزمینی، رودخانهها، دریاچهها و حتی اقیانوسها را آلوده نمودهاند و سیستم اکولوژیک آنها در حال تخریب است. زباله میتواند عاملی برای آلودگی هوا، آبوخاک باشد، بنابراین سالیانه توجه به مدیریت اصولی آن بسیار حائز اهمیت است.۳/۱ میلیارد تن زباله در کل جهان تولید میشود، با توسعه شهرها و افزایش جمعیت روزبهروز بر میزان تولید زبالههای شهری افزودهشده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۵ میزان زباله تولیدی به ۴ تا ۵ برابر میزان کنونی افزایش یابد.
بنابراین چارهاندیشی درزمینه حفظ محیطزیست وظیفهای همگانی است. از سوی دیگر، آلوده شدن کره زمین به پلاستیک یکی از بزرگترین مشکلات زیستمحیطی امروز به شمار میرود و تهدیدی است برای حیات در زمین و دریا. اما فارغ از مسائل گفتهشده، ذکر این نکته ضروری است که تخریب محیطزیست و آلودگی محیطزیست مستقیم بر روند اقتصادی کشورهای جهان تأثیرگذار است. فرسایش خاک، نازک شدن لایه ازن، آلودگی محیطزیست، افزایش تعداد سیلابهای خطرناک به علت نابودی جنگلها و تغییر آبوهوا همگی آثار مخربی بر زندگی انسانها باقی میگذارند.
چراگاهها و اقیانوسها تا سر حد امکان مورد بهرهبرداری قرارگرفتهاند و پیوسته از باروری آنها کاسته شده است. جنگل، از ثروتهای طبیعی و از عناصر مهم حیاتوحش هر زمینی به شمار میآید. با قطع درختان و نابودی جنگلها، به پیشروی آب باران در زمینهای صاف کمک و هموار و درنتیجه از ذخیره شدن آب در خاک جلوگیری میشود و به دنبال آن، فرسایش منابع طبیعی آغاز میگردد.
عواملی همچون توجه نکردن به ارزشهای زیستمحیطی و تنوع زیستی، سامان ندادن به مراکز جمعیتی و مشاغل داخل و حاشیه جنگلها، بهرهبرداری بیرویه و غیراستاندارد از درختان و منابع جنگلی و جادهسازی، در سرعت بخشی به تخریب وسیع این منابع ارزشمند بسیار مؤثرند. جنگل، هدیه خدایی و دوست لازم بشر به شمار میرود. هیچیک از پدیدههای طبیعت، بهاندازه جنگل در زندگی سالم آدمیان نقش اساسی ندارد. انسان نخستین، تنها در پناه طبیعت توانست به حیات و تولید نسل خود ادامه دهد. آدمی در قبال نگهداری جنگل و نوع بهرهوری از آن، مسئول است.
بدیهی است که جنگل، فقط متعلق به یک نسل و زمان خاص نیست، بلکه یک سرمایه ملی و جهانی است. در گفتار دینی نیز بارها به اهمیت درخت و درختکاری و حفظ و پرورش گیاهان اشاره شده است. دنیای صنعتی امروز با تخریب جنگلها و نابودی فضاهای سبز و پژمردگی و مرگ گل و گیاه روبهرو است. پیشرفت بیرویه صنعت، همانگونه که صفا، یکدلی و پیوندهای استوار خانوادگی را از مردم صنعت زده گرفته و روانشان را رنجور و افسرده ساخته است، آخرین روزنههای امید را نیز که جنگلها و دشتهای خرم و مزرعههای سرسبز بود، تباه ساخت و انسان را در میان آهنهای خشن، دیوارهای بتونی و دود و آلودگیهای گوناگون صنعتی، بیکس و تنها رها کرد. اکنون انسانهای بیشماری به سرگردانی، پریشانحالی و افسردگی دچار شدهاند که نتیجه شوم و ناخواسته جهان صنعتی است و آرامآرام به فاجعهای انسانی تبدیل میشود. گفتنی است که دانشمندان، آفات صنعتی را بیش از بلاهای طبیعی دانستهاند.
بر این اساس، احیای دوباره محیطزیست و برگرداندن سرزندگی و شادابی زمین به آن، عامل مهمی در ایجاد روحیه نشاط و امید در انسانهاست. بیتردید اهمیت و جایگاه حقوق محیطزیست به بهترین شکل آن در اصل۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران متبلور شده است. این اصل پیامآور این مهم است که موضوعات زیستمحیطی کاملا فرابخشی بوده و همه افراد جامعه علیالخصوص سازمانها و دستگاهها هر یک به فراخور توان و کارایی تشکیلات خود باید در حفظ و نگهداری از محیطزیست بهعنوان یک وظیفه عمومی بکوشند و از هر فعالیتی که با آلودگی محیطزیست یا تخریب جبرانناپذیر محیطزیست همراه باشد، اجتناب ورزند.