ایران یکی از کشورهای کهن و با فرهنگ بشری به حساب می آید که قدیمی ترین تمدن های بشری را در تاریخ پرفراز و نشیب خود به ثبت رسانده است. شهرهای قدیمی زیادی در ایران وجود دارند که حامل قرن ها فرهنگ و تمدن اصیل ایرانی هستند.
قدیمی ترین شهرهای ایران
آشنایی با این شهر ها و آثار تاریخی به جا مانده در آن ها به آگاهی ما از تاریخ و تمدن کشورمان کمک شایانی می کند. آگاهی از تاریخ کشور برای هر ایرانی لازم و ضروری است و در زندگی کمک زیادی به او می کند. در این مقاله قصد داریم به معرفی قدیمی ترین شهر های ایران بپردازیم.
کهن ترین شهرهای ایران
شهر شوش
این شهر از جمله قدیمی ترین شهر های ایران است که در محدوده استان خوزستان واقع شده است. تاریخ شناسان از شوش به عنوان قلب تاریخ ایران و قدیمی ترین شهر جهان یاد می کنند. این شهر در جهت شرق رود دجله و در ۱۱۵ کیلومتری شمال غرب اهواز قرار دارد.
شوش شهری است که سال ها مرکز حکومت عیلامی ها و پایتخت زمستانی هخامنشیان بوده است. از آثار به جا مانده در این شهر شگفت انگیز می توان به آرامگاه دانیال نبی، هفت تپه، زیگورات چغازنبیل، ایوان کرخه، کاخ آپادانای داریوش و… اشاره کرد. تاریخ پیدایش این شهر تاریخی به ظور دقیق مشخص نیست اما باستان شناسان بسیاری قدمت آن را به ۴ تا ۷ هزار سال قبل از میلاد مسیح نسبت می دهند.
شهر پاسارگاد
این شهر در واقع مجموعه ای عظیم از آثار تاریخی به جا مانده از دوره هخامنشیان و جز قدیمی ترین شهر های ایران است. پاسارگاد در استان فارس و در فاصله ۱۳۰ کیلومتری شهر شیراز قرار قرار دارد. تاریخ شناسان بر این باور هستند که به احتمال زیاد ساخت این شهر به دستور کوروش بزرگ صورت گرفته است.
وجود شواهدی مانند کتیبه ای سه زبانه به زبان های اکدی، عیلامی و پارسی باستان و همچنین معماری شبیه به تخت جمشید این باور را تقویت می کند. در بنا های به جا مانده از این شهر تاریخی عمدتاً از سنگ، آجر، خشت و چوب استفاده شده است. آرامگاه کوروش بزرگ نیز در این منطقه قرار دارد. از دیگر آثار تاریخی به جا مانده از این شهر می توان به باغ شاهی، محوطه مقدس، تل تخت و… اشاره کرد.
شهر سوخته
شهرسوخته در محدوده استان کنونی سیستان و بلوچستان قرار دارد. پژوهشگران قدمت این شهر را بیش از ۵ هزار سال تخمین زده اند. یافته ها و کشف های تاریخی بسیاری در این منطقه به ثبت رسیده است. به گونه ای که این شهر امروزه به یکی از شهرهای محبوبه باستان شناسان و دوست داران تاریخ بدل گشته است.
مردم شهر سوخته در صنایع مختلفی همچون زرگری، معرق کاری، حصیر بافی و … مهارت داشته اند و اشیا تاریخی کشف شده در این شهر گواه این ادعا است. حتی قدیمی ترین چشم مصنوعی جهان نیز در این شهر کشف شده است و این نشان از پیشرفت تمدن این شهر کهن دارد. در سی و هشتمین اجلاس یونسکو که در سال ۱۳۹۳ برگزار شد، شهر سوخته به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت جهانی رسید.
شهر بلقیس
شهر بلقیس نیز از جمله قدیمی ترین شهر های ایران است که در فاصله ۳ کیلومتری جنوب غربی اسفراین در خراسان شمالی قرار دارد. وجه تسمیه این شهر به این علت است که اعراب به واسطه زیبایی ها و طبیعت این شهر به آن بلقیس می گفتند. بلقیس شهری از خشت و گل است و وسعتی بیش از ۱۸۰ هکتار را شامل می شود.
از جمله آثار به جا مانده از این شهر زیبا و تاریخی شامل ویرانه های منار تپه، کاروانسرا، آب انبار، مقبره شیخ آذری و یخدان های تاریخی است. طبق یافته های باستان شناسان، آخرین زمان استقرار و سکونت در این شهر به نادر باز می گردد. سر انجام بلقیس در سال ۱۱۳۱ توسط حمله افغان ها کاملاً ویران و مخروبه گردید. ارگ بلقیس را دومین بنای گلی کهن ایران پس از ارگ بم می دانند که با استفاده از خشت و گل و اصول معماری دوره ساسانی بنا گشته است.
شهر سوخته از قدیمی ترین شهر های ایران است
شهر حریره
شهر قدیمی و باستانی حریره در شمال جزیره کیش قرار دارد و به عنوان یکی از آثار تاریخی ملی ایران شناخته می شود. حریره جز قدیمی ترین شهر های ایران است که وسعتی بالغ بر ۱۲۰ هکتار دارد. بر اساس کاوش های انجام شده، این شهر دارای حمام، عمارت های اعیانی، مسجد تاریخی، قنات های قدیمی و … بوده است.
جالب است بدانید شهر حریره در دوران اوج شکوفایی خود، از عمده ترین شهر های خلیج فارس به حساب می آمد. باستان شناسان معتقد هستند حمام این شهر شاید در نوع خود از جمله قدیمی ترین حمام های ایرانی کشف شده تا به امروز باشد. این حمام شامل صحن های متعدد و مساحتی حدود ۵۰۰ متر مربع است.
تپه سیلک
نخستین تمدنی که در ایران مرکزی و شهر کاشان به وجود آمد، سیلک نام دارد.
تپه سیلک در واقع زیگورات یا همان نیایشگاه های مردم قدیم بوده است که به سبک برج هرمی بنا گشته است.
در حدود ۸۰ سال پیش، در پی جاری شدن سیل در زمین های کشاورزی شهر کاشان، از یکی از قدیمی ترین شهر های ایران و تمدن های تاریخ بشر رونمایی شد. ابزار و سفال هایی جالب در این منطقه کشف شد که باعث حیرت همگان شد.
از جمله جالب ترین آثار باستانی کشف شده در این منطقه می توان به دوک های ریسندگی و بافندگی اشاره کرد. همچنین طبق تحقیقات انجام شده، مردمان این منطقه با ذوب فلزات، اقدام به ساختن وسیله های صنعتی مورد نیاز خود می کردند. شواهد و قرائن موجود در این شهر نشانگر این است که سیلک از جمله صنعتی ترین شهرهای روزگار خود بوده است.
تپه سیلک کاشان جز قدیمی ترین شهرهای ایران
سخن آخر
ایران کشوری با فرهنگ و تمدن کهن و دیرینه است. کمتر کشوری مانند ایران حامل فرهنگ غنی و تاریخ پر رمز و راز است. در این مقاله اشاره ای کوتاه به قدیمی ترین شهر های ایران داشتیم. شهر هایی که حامل تمدن پربار و پیام آور فرهنگ گذشتگان ما هستند.
آشنایی با شهرهای قدیمی همواره مورد توجه و علاقه تاریخ دوستان بوده است. امیدواریم با مطالعه این مقاله اطلاعات لازم در خصوص این شهرها و ویژگی های آن ها را به دست آورده باشید.
