قرن ۲۱ تفاوت قابل توجهی نسبت به سده‌های گذشته داشت و آن هم ورود همهجانبه فناوریهای نوین و هوشمند به عرصه‌های مختلف زندگی بود. همین مسئله باعث شد تا برخی کشورها به‌شکل گسترده‌ای روی مکانیزه کردن کامل فعالیت‌های سنتی و به‌کارگیری فناوری اطلاعات در حوزه‌های مختلف سرمایه‌گذاری‌های کلانی انجام دهند. هند یکی از کشورهای بزرگ آسیا است که جاذبه‌های گردشگردی زیادی دارد، اما امروزه بیشتر به‌دلیل برنامههای استراتژیک و موفقیت‌هایی که در صنعت فناوری اطلاعات کسب کرده مورد توجه رسانه‌ها قرار دارد.
صنعت فناوری اطلاعات (IT) به خدمات فناوری اطلاعات، خدمات مبتنی بر فناوری اطلاعات (ITES)، تجارت الکترونیک (کسبوکار آنلاین)، دولت الکترونیک، محصولات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و هرگونه سرویسی که خاستگاه آن کامپیوترها و مکانیزم‌های نوین خدماتی و ارتباطی است اشاره دارد. در دنیای به‌شدت رقابتی امروز، ارائه خدمات مبتنی بر فناوری اطلاعات برای هر سازمانی ضروری است، آن هم به‌دلیل افزایش بهره‌وری، سهولت انجام فعالیت‌های تجاری و رشد و رونق اقتصادی. فناوری اطلاعات نه‌تنها به رشد اقتصادی کشورها کمک می‌کند، بلکه مدیریت را شایسته‌تر و قابل دسترس‌تر می‌کند و دسترسی به خدمات و اطلاعات دولتی را آسان‌تر و ارزان‌تر می‌کند. همین موضوع باعث شده تا دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزشی و غیره ساده‌تر از قبل شود. نکته مهمی که باید به آن دقت کنید این است که صنعت فناوری اطلاعات پشتوانه مهم اقتصاد است و راه را برای ایجاد فرصت‌های شغلی مختلف هموار می‌کند.
صنعت فناوری اطلاعات چگونه باعث شکوفایی هند شده است؟
رشد تصاعدی و فزاینده صنعت فناوری اطلاعات در هند در دو دهه اخیر دیدگاه بسیاری از شرکت‌های بزرگ در خصوص این کشور بزرگ را تغییر داده و باعث شده شرکت‌های بزرگ فناوری اطلاعات سرمایه‌گذاری‌های کلانی در این کشور انجام دهند. به‌طوری که این کشور هر ساله متخصصان ماهری را به دنیای فناوری معرفی می‌کند و به نوعی به مخزن دانش و مهارت تبدیل شده است. پیشرفت سریع در صنعت فناوری اطلاعات در هند مدیون سیاست‌های کاهش موانع تجاری و حذف عوارض واردات محصولات فناوری بوده که نقش مهمی در تکامل این صنعت در کشور هند داشته است.
همچنین، طرح‌های دولتی مختلف مانند راه‌اندازی پارک‌های فناوری نرم‌افزاری (STP)، واحدهای صادرات‌محور (EOU)، مناطق ویژه اقتصادی (SEZ) و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) به این کشور در جهت دستیابی به جایگاهی تاثیرگذار در صنعت فناوری اطلاعات کمک کرده است. بخش فناوری اطلاعات سهم خود در تولید ناخالص داخلی هند از ۱.۲ درصد در سال ۱۹۹۸ را به تقریبا ۱۰ درصد در سال ۲۰۱۹ افزایش داده است. بر اساس گزارش انجمن ملی شرکت‌های نرم‌افزاری و خدماتی هند (NASSCOM)، مجموع درآمدهای این بخش در سال ۲۰۱۹ به ۱۸۰ میلیارد دلار رسید که درآمد حاصل از صادرات آن ۹۹ میلیارد دلار بود. جالب آن‌که دو سوم صادرات خدمات فناوری اطلاعات هند به ایالات متحده اختصاص دارد.
در دهه گذشته، هند به‌عنوان یکی از مراکز مهم فناوری اطلاعات در حوزه تولید نرم‌افزارها در جهان مطرح شده است. به‌طوری‌که شرکت‌های نرم‌افزاری هندی موفقیت‌های برجسته و پررنگی در فناوری اطلاعات کسب کرده‌اند. همین موضوع باعث شده تا هند به بزرگ‌ترین مخزن استعدادیابی فناوری اطلاعات در جهان تبدیل شود. در این میان نباید از نقش خرده‌فروشی‌های آنلاین، رایانش ابری و تجارت الکترونیک در رشد سریع صنعت فناوری اطلاعات این کشور غافل شد که توانستند نرخ رشد در بخش فناوری اطلاعات هند در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ را به تقریباً ۱۰ درصد برسانند.
صنعت فناوری اطلاعات هند پس از اصلاحات اقتصادی سال‌های ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲ شاهد رشد سریع و تصاعدی بود. شرکت‌های فناوری اطلاعات هند هزاران مرکز در این کشور و حدود ۸۰ کشور جهان تاسیس کرده‌اند. بد نیست بدانید که اکثر شرکت‌های جهانی، منابع ITES سرنام IT-Enabled Services خود را از صنعت فناوری اطلاعات هند تامین می‌کنند. ویژگی قابل توجه صنعت فناوری اطلاعات هند این است که همزمان با گسترش، از نظر اندازه بازار، سهم قابل توجهی در تولید ناخالص داخلی (GDP) هند دارد که باعث رشد و توسعه این کشور شده است.
جالب آن‌که چهار شرکت بزرگ فناوری اطلاعات هند (TCS، Infosys، Wipro، HCL Tech) بیش از یک میلیون کارمند استخدام کرده‌اند. فناوریهای جدید مبتنی بر فناوری اطلاعات مانند پزشکی از راه دور، نظارت از راه دور و غیره، در حال گسترش هستند و تقاضا برای اقتصاد دیجیتال را تقویت می‌کنند. راه‌اندازی فناوری ارتباطی نسل پنجم فایوجی، استفاده روزافزون از هوش مصنوعی، تجزیه‌وتحلیل کلان داده‌ها، محاسبات ابری و اینترنت اشیاء نقش مهمی در توسعه صنعت فناوری اطلاعات هند داشته‌اند.
تمامی این آمار و ارقام نشان می‌دهند صنعت فناوری اطلاعات هند پیوسته در حال پیشرفت است و همین امر رشد و توسعه این کشور را سرعت بخشیده و توانسته است مجموعه بزرگی از منابع انسانی ماهر هندی را جذب کند. این دستاوردها باعث شده‌اند تا رسانه‌های بزرگی مثل بلومبرگ، هند را به‌عنوان کشوری که در حال تبدیل شدن به مرکز جهانی فناوری اطلاعات است، توصیف کنند و صنعت فناوری اطلاعات را عاملی تاثیرگذار بر تحول اقتصادی و حکمرانی این کشور بدانند. امروزه هند به‌دنبال احراز جایگاهی در فناوریهای تحول‌آفرین و جدید است تا نقش پیشرو و تاثیرگذاری در چهارمین انقلاب صنعتی در مقیاس جهانی داشته باشد.
اتمانیربهار بهارات (Atmanirbhar Bharat)
این عبارت توسط نارندرا مودی نخست‌وزیر هند در رابطه با امنیت ملی، فقر و هند دیجیتال استفاده شد و اشاره به هند متکی به خود دارد. اتمانیربهار بهارات ماموریتی است که دولت هند در ۱۳ می ۲۰۲۰ برای خوداتکایی این کشور آغاز کرده و به‌دنبال ایجاد تغییرات بزرگ در بخش فناوری اطلاعات است. پیش از این، شرکت‌های دولتی و خصوصی هندی توجه کمی به بخش سخت‌افزار داشتند. در حال حاضر، تمرکز روی ساخت سخت‌افزار در هند به اولویت بزرگی تبدیل شده است. بزرگ‌ترین گام در این زمینه، شروع به ساخت تراشه‌های یکپارچه (IC) در هند است که گروه صنعتی TATA مسئولیت آن‌را برعهده گرفته و قرار است اولین کارخانه تولیدی در تامیلنادو نیز راه‌اندازی شود. انتظار می‌رود هند تا سال ۲۰۲۵ اقتصاد دیجیتالی ۱ تریلیون دلاری داشته باشد و پیش‌بینی می‌شود صنعت خدمات تولید الکترونیک هند (EMS) با رشد ۶.۵ برابری از 23.5 میلیارد دلار به ۱۵۲ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۵ برسد.
بر اساس گزارشی که سازمان Nasscom و شرکت مشاوره جهانی مک‌کینزی منتشر کرده‌اند، صنعت خدمات فناوری هند در صورتی‌که بتواند از ظرفیت ابر، هوش مصنوعی، امنیت سایبری و دیگر فناوریهای نوظهور به‌شکل درستی استفاده کند، می‌تواند تا سال ۲۰۲۵ به درآمد سالانه ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیارد دلاری دست یابد.
نقش تاثیرگذار آموزش در موفقیت صنعت فناوری اطلاعات هند
تمامی شواهد و نشانه‌ها حاکی از این موضوع هستند که هند در آینده نزدیک نقش تاثیرگذاری بر صنعت فناوری اطلاعات خواهد داشت، آن هم با در اختیار داشتن سهم بزرگی از نیروی کار متخصص که توانایی کار در شرکت‌های بزرگ جهانی را دارند. دولت مرکزی روند تحول در بخش آموزش را آغاز کرده که رکن اصلی آن تحقیق و توسعه است و قرار است برنامههای درسی و آموزشی در مقاطع متوسطه و عالی منطبق با جدیدترین دستاوردهای دنیای فناوری و تمرکز بر مهارت‌های موردنیاز بازار کار تدوین شوند. این موضوع به‌طور حتم برای فارغ التحصیلان، نه‌تنها به‌عنوان جویندگان کار، بلکه به‌عنوان خالقان شغل ارزشمند خواهد بود.
چگونه فناوری نقش بزرگی در احیای اقتصاد هند ایفا می‌کند
بر اساس گزارش بانک جهانی، رشد اقتصادی هند در سال ۲۰۲۱ به میزان ۸.۳ درصد بوده و در سال ۲۰۲۲ رشد آن به میزان ۷.۵ درصد و تا سال ۲۰۲۳، ۶.۵ درصد رشد خواهد کرد. همانند کشورهای مختلفی که کووید۱۹ تاثیر مخربی بر اقتصاد آن‌ها گذاشت، همه‌گیری کرونا روند اجرای برنامههای اقتصادی و فناورانه هند را به‌تاخیر انداخت و توسعه و پیشرفت را با وقفه قابل توجهی روبه‌رو کرد. با این‌حال، تحولات دیجیتالی در هند متوقف نشد و توانست در شرایطی که بسیاری از کشورها با رکود شدید اقتصادی روبه‌رو شدند با آهنگی آهسته به‌سمت جلو گام بردارد. در این میان نباید از نقش تاثیرگذار فناوری ابر و رایانش ابری به‌عنوان بخشی از این سیر تکامل غافل شد.
صنایعی مانند مراقبت‌های بهداشتی و دارویی، خدمات بانکداری، مالی و بیمه (BFSI)، تجارت الکترونیک، خرده‌فروشی و تولید جزو اولین پذیرندگان فناوریهای نوظهور مثل ابر و اینترنت اشیاء در کشور هند بودند. در هنگام شیوع کووید ۱۹ این صنایع به مشکلات ناشی از همه‌گیری واکنش نشان دادند و به‌سرعت روی پیاده‌سازی استراتژی‌های فناورمحور متمرکز شدند تا بتوانند همگام با شرایط فعلی جایگاه خود در پنج سال آینده را حفظ کرده و ارتقاء دهند. عامل مهمی که صنایع مهم هند را به یک‌دیگر پیوند می‌دهد، فناوریهای مدرنی همچون رایانش ابری و اینترنت اشیاء هستند. این دو فناوری به‌میزان قابل توجهی در کاهش هزینه‌های صنایع زیربنایی سازمان‌های دولتی و خصوصی تاثیرگذار بودند. به‌طور مثال، متخصصانی که نیازمند دسترسی به سامانه‌های پردازشی پرقدرت هستند، اما توانایی خرید این سامانه‌ها را ندارند این شانس را دارند تا با صرف هزینه مختصری از سرویس‌های ابرمحوری که برای این منظور توسعه پیدا کرده‌اند استفاده کنند. سازمان‌های دولتی نیز برای ارزیابی دقیق وضعیت خطوط انتقال انرژی و تجهیزاتی که نقش مهمی در صنعت هند دارند از تجهیزات اینترنت اشیاء مثل حس‌گرهای هوشمند استفاده می‌کنند تا نظارت دقیقی بر زیرساخت‌ها اعمال کنند و قبل از آن‌که فرسودگی تجهیزات باعث ایجاد شرایط ناپایداری شود، قطعات مستهلک یا فرسوده را با نمونه‌های سالم تعویض کنند.
شرکت‌های مرتبط با بازارهای عمودی نیز روند به‌کارگیری فناوریهای نوین را آغاز کرده‌اند تا از محصولات هوشمندتر، تولید هوشمندتر و زنجیره تامین هوشمندتر استفاده کنند. سازمان‌های دوراندیش از ظرفیت عظیم فناوریهای نوظهور به بهترین شکل بهره برده‌اند، تا زمانی‌که شرایط اقتصادی به حالت قبل بازگشتند این شرکت‌ها جزو شرکت‌های پیشتاز باشند و درصد بیشتری از بازار داخلی و جهانی را تصاحب کنند.
فناوری ابری- بنیانی در پس تحول
وجه مشترک سازمان‌های بزرگ و کوچکی که قصد تاثیرگذاری بر اقتصاد هند را دارند، فناوری ابر و فناوریهای عصر جدید مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، بلاک‌چین، دستیارهای دیجیتال، اینترنت اشیاء و دوقلوهای دیجیتال است. انتظار می‌رود صنایعی که بر تحولات دیجیتالی از طریق پیاده‌سازی فناوریهای پیشرفته متمرکز شده‌اند، تغییردهندگان بازی در بخش‌های مربوطه باشند و به‌خوبی توانایی مقابله با اتفاقات و شوک‌های آینده را داشته باشند. در میان فناوری‌ها، ابر این ظرفیت را دارد تا به هند اجازه دهد به‌عنوان مرکز جهانی راه‌حل‌های ابری، جایگاهی خاص برای خود ایجاد کند. ذات فناوری ابری انعطاف‌پذیری، توسعه‌پذیری، کاهش هزینه‌های عملیاتی، ساده‌سازی و یکپارچه‌سازی فرآیندهای تجاری است که نقش مهمی در پیشبرد اهداف کلان تجاری دارد. ظهور فناوریهای آینده‌نگر و دادهمحور به شرکت‌ها کمک می‌کند تا عملیات زمان‌بر دستی را کاهش دهند و روی وظایف ارزشمندتر تمرکز کنند.
ظرفیت این تحول و دگرگونی زیاد است، زیرا فناوری ابر به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا فراتر از آن‌چه در گذشته امکان‌پذیر بود گام بردارند. بخشی مانند مراقبت‌های بهداشتی را تصور کنید که در مرکز مبارزه با بیماری‌های همه‌گیر است؛ این بخش می‌تواند از یک رویکرد پیشگیرانه مبتنی بر فناوری بهره‌مند شود. بیماری همه‌گیر کرونا به‌عنوان یک کاتالیزور عمل کرد و باعث افزایش میزان مقبولیت و پذیرش فناوری در مراقبت‌های بهداشتی شد. با وجود این‌که فناوری پیش از همه‌گیری کرونا به صنعت بهداشت و درمان وارد شده بود، با شیوع کرونا شتاب بیشتری گرفت و امروزه دلیل واضحی برای پذیرش این فناوری در صنعت بهداشت و درمان وجود دارد. به‌طور مثال، در مجتمع بهداشتی درمانی Healthcare Aster DM تلاش می‌شود از طریق استفاده مؤثر و هوشمندانه از فناوری، امکان دسترسی مقرون‌به‌صرفه به مراقبت‌های بهداشتی در سراسر کشور هند به‌وجود آید. به‌عنوان مثال، نحوه استفاده از رباتیک و یادگیری ماشین همراه با اینترنت اشیاء و اینترنت اشیاء پزشکی برای ارائه مراقبت از راه دور فوری به بیماران مسن و دارای بیماری مزمن وجود دارد. در آینده، استفاده هوشمندانه از هوش مصنوعی به بهبود تجربه کلی بیماران و کاهش بارکاری پزشکان در کشور هند کمک خواهد کرد. در هند، Tele-Health و Remote-Health به ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی کمک می‌کنند تا به مناطق داخلی دورافتاده هند خدمات درمانی را با هزینه کمتر ارائه دهند.
ارائه مراقبت‌های بهداشتی از راه دور مزایای زیادی دارد، زیرا به درصد بیشتری از جمعیت هند اجازه می‌دهد از بهترین امکانات و مراقبت‌های بهداشتی در هر مکانی استفاده کنند. به‌طور مثال، Aster DM روی فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی و یادگیری ماشین مانند Oracle Fusion Cloud HCM و Oracle Fusion Cloud ERP سرمایه‌گذاری کرده تا فرآیندهای خود را ساده‌تر کند.
بخش‌هایی مانند تولید که در اقتصاد هند نقش محوری دارند برای دستیابی به مزیت رقابتی بیشتر روی فناوریهای نوظهور سرمایه‌گذاری بیشتری انجام داده‌اند. هیزمی هاسن (Hizmy Hassen)، مدیر ارشد دیجیتال شرکت آپولو تایرز می‌گوید: «بخش تولید باید مشعل‌دار احیای اقتصادی هند باشد. با این‌حال، برای رقابت در مقیاس جهانی، باید به فکر بازدهی بیشتر در تولید و نحوه انجام کارها باشیم. به‌نظر می‌رسد فناوری دیجیتال نقش کلیدی‌ای در این تحول ایفا خواهد کرد. در شرکت لاستیک‌سازی Apollo Tyres، شاهد افزایش سرعت دیجیتالی شدن، همراه با پذیرش فناوریهای نوین مثل هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء هستیم. این موضوع بهره‌وری کارمندان را بیشتر کرده و ما را قادر می‌سازد تا تجربه بهتری برای مشتریان رقم بزنیم».
دکتر آرون سینگ (Arun Singh)، اقتصاددان ارشد شرکت
Dun & Bradstreet می‌گوید: «انقلاب صنعتی چهارم به‌دلیل پیشرفتهای سریع در قابلیت‌های محاسبات سایبری در چند دهه اخیر محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. شکاف بین دنیای مجازی و واقعی با فناوریهای پیشرفتهای مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء و فناوریهای دیگر کاهش یافته تا یک پلت‌فرم تاثیرگذار بین فناوری اطلاعات و عملیات فیزیکی واقعی ایجاد شود. انقلاب صنعتی چهارم بر بخش‌هایی مانند تولید، مدیریت زنجیره تامین، ساخت‌وساز، حمل‌و‌نقل و تمام جنبه‌های فعالیت‌های روزمره زندگی ما تأثیرگذار بوده و واقعاً یک فناوری تحول‌آفرین است. دولت هند مدت‌ها است با ارائه برنامه‌ها و طرح‌هایی مثل Atma Nirbhar Bharat و Make in India یا همان طرح خودکفایی هند و دیگر طرح‌هایی که به‌طور خاص هدفشان تولید هوشمند است، به شرکت‌ها در پذیرش فناوری اطلاعات کمک کرده است. این طرح‌ها معجزه کرده‌اند و انتظار می‌رود در آینده از صنایع فعال در حوزه فناوری اطلاعات حمایت بیشتری به‌عمل آید».
انتظار می‌رود بخش‌هایی مانند BFSI (بانکداری، خدمات مالی و بیمه) که در خط مقدم تحول دیجیتال هستند، باز هم به‌دنبال به‌کارگیری فناوریهای نوین باشند. آنجانا رائو (Anjana Rao)، مدیر ارشد استراتژی بیمه عمر IndiaFirst می‌گوید: «در این بازه زمانی، مشتریان پیوسته از ابزارهای دیجیتالی به‌عنوان بخش جدایی‌ناپذیر زندگی خود استفاده می‌کنند. فناوریهای جدید و نوظهور به شرکت‌های بیمه امکان می‌دهند تا محصولات و خدمات‌شان را برای مشتریان خود شخصی‌سازی کنند. پذیرش فناوری اجتناب‌ناپذیر است. از آن‌جایی که دولت بر خصوصی‌سازی متمرکز است و شرکت‌های خصوصی بیشتری وارد بازار می‌شوند، انتظار می‌رود دیجیتالی‌سازی باعث رشد چشم‌گیر بخش BFSI در سال‌های آینده شود».
این موضوع در مورد بخشی مانند تجارت الکترونیک که در یک سال گذشته رشد چشم‌گیری داشته است نیز صادق است. با توجه به وضعیت کووید۱۹ تقاضاهای آنلاین افزایش یافته است. ما شاهد تغییر بزرگی در اولویت‌های مصرف‌کنندگان هستیم. در طول سال گذشته، مصرف‌کنندگان خرده‌فروشی‌ها را در قالب کسبوکار الکترونیک به رسمیت شناخته‌اند و انتظار می‌رود در آینده شاهد رشد بیشتر این حوزه باشیم. به‌طور خلاصه، با توجه به جمعیت انبوه هند و حجم عظیم بازار مصرف‌کنندگان، بخش تجارت الکترونیک و خرده‌فروشی، بازار مجازی فوق‌العاده‌ای برای این کشور پدید آورده است؛ به‌طوری که انتظار می‌رود صنعت خرده‌فروشی هند را کاملاً متحول کرده و از احیای اقتصادی حمایت کند.
آمارها نشان می‌دهند شرکت‌هایی که در فناوریهای نوظهور سرمایه‌گذاری کرده‌اند، موقعیت بهتری در آینده خواهند داشت. ظهور فناوریهای آینده‌نگر و دادهمحور اساساً به شرکت‌ها کمک کرده تا عملیات زمان‌بر دستی را کاهش دهند و بتوانند روی وظایف ارزشمندتر تمرکز کنند. از این‌رو، صنایعی که در فناوریهای عصر جدید مانند خودکارسازی و زنجیره تامین دیجیتال و کمک‌های دیجیتال سرمایه‌گذاری کرده‌اند جایگاه بهتری در بازار خواهند داشت.
نقش فناوری در حوزه مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به‌شکل از راه دور باشد، در حالی که در بخش تولید می‌تواند شامل پیاده‌سازی راه‌حل‌های شناختی باشد که هوش را در همه مراحل از کارخانه تا محصول نهایی به‌خدمت می‌گیرد. از هر زاویه‌ای که نگاه کنید متوجه می‌شوید که آینده هند توسط شرکت‌هایی رقم زده خواهد شد که از فناوری برای ساخت آینده‌ای درخشان برای خود و هند استفاده می‌کنند.
