سندرم رایز چیست؟
سندرم رایز یک بیماری نادر است که کودکان هنگامی که در حال بهبود از یک بیماری ویروسی (مانند آنفولانزا، سرماخوردگی یا آبلهمرغان) هستند بدان دچار میشوند. هرچند عامل این بیماری ناشناخته است، مطالعات نشان دادهاند کودکانی که به بیماری ویروسی مبتلا باشند و از آسپیرین استفاده کنند، احتمال بیشتری دارد که به سندرم رایز مبتلا شوند.
اگر میخواهید جانب احتیاط را رعایت کرده باشید (چون هرگز بطور قطعی نمی توانید مطمئن باشید که آیا علامتهای بیماری در کودک شما ناشی از یک بیماری ویروسی است یا نه)، هیچگاه به کودک خود آسپیرین ندهید.
سندرم رایز میتواند در هر فردی و در هر سنی بروز کند، اما معمولا کودکان چهار تا دوازده ساله را هدف قرار میدهد و هرچند میتواند در هر زمانی از سال رخ بدهد، اما میزان بروز آن در ماههای شیوع آنفولانزا (دی، بهمن و اسفند) بیشتر است.
سندرم رایز تا حدودی بواسطه اینکه نادر است، درست تشخیص داده نمیشود. به عنوان مثال ممکن است با انسفالیت، مننژیت، استفاده بیش از حد از دارو، سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) یا مسمومیت اشتباه گرفته شود.
سندرم رایز به همه اندامهای بدن آسیب میرساند اما بدترین آسیب را به کبد و مغز میزند. اگر این سندرم مورد معالجه قرار نگیرد، بیماری میتواند به سرعت به از کار افتادن کبد، آسیب مغزی و حتی مرگ منجر شود.
اگر فکر میکنید کودک شما ممکن است سندرم رایز داشته باشد متوجه باشید که یک موضوع اورژانسی است، پس به سرعت پزشک او را خبر کنید، او را به اورژانس برسانید یا با اورژانس تماس بگیرید. تشخیص سریع بیماری میتواند شانس زنده ماندن کودک را تا حد زیادی افزایش دهد.
نشانههای سندرم رایز چیست؟
نشانههای سندرم رایز ممکن است در مدت ابتلا به یک بیماری ویروسی ظاهر شوند، اما معمولا یک تا دو هفته پس از آن بروز میکنند. کودکی که به سندرم رایز مبتلا است، ممکن است تب داشته باشد یا نداشته باشد. سایر نشانهها معمولا در مراحل بعدی بروز میکنند.
در کودکان، اولین نشانه معمولا استفراغ دائمی است، اما کودک ممکن است در عوض اسهال داشته باشد. سایر نشانههای اولیه عبارتند از: تنفس نامنظم، بیحالی یاخوابآلودگی.
با پیشرفت بیماری و تاثیر آن بر مغز، کودک ممکن است پرهیجان یا بیشفعال شود. همچنین ممکن است دچار تشنج یا صرع شود، به کما برود و اگر معالجه نشود، ممکن است بمیرد.
البته کودکی که به یک بیماری دیگر (و نه به این اندازه شدید) مبتلا باشد نیز ممکن است این نشانهها را از خود بروز دهد. با این حال، از آنجا که معالجه سریع اهمیت دارد، شما باید مراقب باشید.
چگونه میتوانم از کودکم در برابر سندرم رایز محافظت کنم؟
آسپیرین ندادن به کودک، بهترین دفاع است. علت این بیماری ناشناخته است اما تحقیقات نشان میدهند که استفاده از آسپیرین یا داروهای حاوی آسپیرین در کودکانی که بیماری ویروسی دارند یا به تازگی از یک بیماری ویروسی بهبود پیدا کردهاند، میتواند منجر به بروز این سندرم شود. در واقع، 90 تا 95 درصد از مبتلایان به این سندرم، در یکی از بیماریهای ویروسی اخیر خود از آسپیرین استفاده کردهاند.
سندرم رایز واگیردار نیست، پس لازم نیست نگران آن باشید که کودک شما این بیماری را از دیگری بگیرد.
برای مراقبت از سلامت کودک، احتیاطهای زیر را رعایت کنید:
هیچوقت به کودک خود (یا افراد زیر 19 سال) آسپیرین ندهید. در عوض، از استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش درد یا تب استفاده کنید. (اگر کودک کمتر از 3 ماه دارد، هیچگونه دارویی را بدون توصیه پزشک به او ندهید.)
اگر به کودک شیر میدهید، داروی حاوی آسپیرین را مصرف نکنید زیرا این دارو از طریق شیر مادر نیز منتقل میشود.
برچسبهای داروها را به دقت بخوانید تا از استفاده تصادفی از آسپیرین برای کودک پرهیز کنید: بسیاری از داروهایی که در داروخانهها بدون نسخه فروخته میشوند، مانند داروهای معده یا داروهای سرماخوردگی و سینوزیت، حاوی آسپیرین هستند. واژههایی همچون سالیسیلات، استیلسالیسیلات، اسید استیلسالیسیلیک، سالیسیلامید و فنیل سالیسیلات ممکن است به جای آسپیرین استفاده شوند.