انیمیشنها در طول سالها به لطف پیشرفتهای بزرگ صنعت پویانمایی جذابتر از قبل شدهاند. با این حال هنوز هم افرادی وجود دارند که تصور میکنند کارتون تنها برای کودکان است و بزرگسالان نمیتوانند آنها را تماشا کنند. اما واقعیت ماجرا آن است که انیمیشنها این فرصت را به سازندگان و بینندگان آنها میدهد تا از امکانات بدون محدودیت پویانمایی یاری بگیرند و هر اتفاقی که ممکن است را رقم بزنند.
احتمالا شما هم نخستین بار در کودکی با پدیدهای به نام کارتون آشنا شدهاید. اما آشنایی شما با کارتون در کودکی قطعا به معنای آن نیست که این عناوین لزوما مناسب کودکان باشند. چراکه انیمیشن اساسا یک ژانر نیست بلکه یک سبک هنری است که موقعیتهای زندگی و مضامین انسانی را به تصویر میکشد. بنابراین میتوان گفت که انیمیشنها آنقدر مهم هستند که تنها برای کودکان ساخته نشوند.
حتی انیمیشنهایی که برای کودکان ساخته میشود هم از مضامین بزرگسالانه و ارزشهای انسانی کمک میگیرند. بنابراین پیوندی ناگسستنی میان انسان خردمند و کارتون وجود دارد که نادیدهگرفتن آن واقعا غیرممکن به نظر میرسد. در ادامه با ویجیاتو همراه باشید تا ۱۰ کارتون که فقط برای کودکان ساخته نشدهاند را مرور کنید.
The Owl House
وقتی لوز [که یک نوجوان دورگه اهل آمریکا و دومنیکن است] به شکل کاملا اتفاقی از یک دریچه عبور میکند و وارد دنیای دیگری میشود با یک جادوگر سرکش و همکار شیطان او آشنا میشود. لوز که دیگر راهی برای بازگشت به خانه ندارد تصمیم میگیرد در جزایر جوشان [که بخشی از جهان جادوییای که در آن گرفتار شده هم لقب میگیرد] باقی بماند. او میخواهد به یک جادوگر توانمند تبدیل شود اما میداند که چالشهای بسیاری در این مسیر در برابر او قرار دارند.
این انیمیشن به شکل تحسینبرانگیزی یک کارتون جذاب است که تنها برای کودکان ساخته نشده و افراد بزرگسال هم میتوانند تماشاگران آن باشند. تصویری که کارتون The Owl House از رویاهای یک انسان ارائه میدهد تنها محدود به سن و سال اندک شخصیت اصلیاش نمیشود. کارتون The Owl House با درسهایی آموزنده به سراغ مخاطبش میآید و هر بینندهای را تحت تاثیر قرار میدهد. این کارتون به مخاطب خود اجازه میدهد تا شناخت بهتری از خویش پیدا کند و با چالشهای فکری مواجه شود.
Gravity Falls
دیپر و میبل دوقلوهایی هستند که برای تعطیلات تابستانی راهی خانه عموی بزرگشان یعنی عمو استن میشوند. در حالی که این دوقلوها در حال کمک به عمو استن هستند تا کلبهاش [که به محل گشت و گذار توریستها تبدیل شده] را مدیریت کند، دیپر یک دفترچه راهنمای عجیب و غریب پیدا میکند که اسرار مهمی را درباره موجودات ناشناخته پیرامون کلبه عمو استن افشا میکند. حالا دیپر و میبل باید در محدوده کلبه عموی بزرگشان در جستجوی موجودات عجیب باشند و رازهای بسیاری را کشف کنند.
کارتون Gravity Falls این فضا را برای دیزنی فراهم کرد تا به مخاطبان خود نشان دهد که کارتونها صرفا برای کودکان نیستند. هر قسمت از این انیمیشن سریال با مجموعهای از شخصیتهای عجیب و جادویی از راه میرسید و به همین دلیل تماشاگر هر اپیزود از کارتون Gravity Falls دلایل کافی برای سرگرمشدن دارد. نکته اساسی اما آن است که این انیمیشن سریالی در ابتدای مسیر خود روایتی را شکل میدهد که تا آخرین اپیزود در جریان است.
Phineas and Ferb
فینیس و فرب دو برادر ناتنی هستند که میخواهند از تک تک روزهای هیجانانگیز تابستان به بهترین شکل ممکن لذت ببرند. آنها اختراعاتی ثبت کردهاند که جذاب به نظر میرسد اما این دو نابغه باید با خواهر بزرگشان یعنی کندیس هم مقابله کنند. کندیس برای این که به مادرش ثابت کند که از دو برادرش بهتر است، حاضر است هر کاری انجام دهد. در حالی که فینیس و فرب مشغول مقابله با کندیس هستند، حیوان خانگی آنها یعنی پری پلاتیپوس مانند یک مامور مخفی وارد عمل میشود و تلاش میکند تا با قرارگرفتن در برابر یک دانشمند شیطانی، نقشههای مخوف او را خنثی کند.
اگرچه کارتون Phineas and Ferb برای کودکان ساخته شده اما واقعیت آن است که شوخیها و دیالوگهای این انیمیشن سریالی میتواند همه افراد همه گروههای سنی را بخنداند. رابطه میان فینیس و فرب [به عنوان دو برادر ناتنی] میتواند درسهای بسیاری برای بزرگسالان داشته باشد و تخیل بیپایان کارتون در سرگرمکردن مخاطب هم تاثیرگذار ظاهر میشود. با این حال برگ برنده اصلی کارتون Phineas and Ferb فیلمنامه آن است؛ فیلمنامهای که موفق میشود سه خط داستانی بینظیر و سرگرمکننده را به بهترین شکل ممکن در کنار یکدیگر قرار و ادامه دهد.
Over the Garden Wall
این کارتون یک مینیسریال جذاب و دوستداشتنی است که تماشای آن تنها برای کودکان جذاب به نظر نمیرسد. داستان کارتون Over the Garden Wall درباره دو برادر ناتنی است که در میان خوشگذرانیهایشان در یک جنگل جادویی و عجیب گمراه میشوند. سبک پویانمایی کارتون Over the Garden Wall واقعا در نوع خودش خیرهکننده است و شخصیتپردازی کارتون هم در بهترین سطح ممکن میدرخشد.
ویرت، برادر بزرگتر، به شدت نگران ظاهر میشود و همواره مراقبت از خودش را مهمترین ماموریت خود میداند. گرگ، برادر کوچکتر، شخصیتی بیخیال دارد که به لطف سادهلوحیاش آرامتر هم به نظر میرسد. هر کدام از شخصیتها و موقعیتهایی که این دو برادر در کارتون Over the Garden Wall با آنها مواجه میشوند در حقیقت نمادی از مشکلات انسان در زندگی رومزه خود هستند. بنابراین تماشای کارتون Over the Garden Wall احتمالا برای بزرگسالان جذابتر از کودکان باشد.
Amphibia
آن، نوجوان آمریکایی تایلندی، با فشار دوستانش به سراغ یک جعبه موسیقی مرموز میرود اما بازکردن آن آغازگر ماجراجوییهای بسیار برای آن میشود. آن حالا در دنیایی جادویی است که موجودات دوزیست عجیبی درون آن زندگی میکنند که شباهتهایی با انسانها دارند. آن با خانواده پلانتار آشنا میشود که در واقع گروهی از قورباغهها هستند. پلانتارها قرار است به آن کمک کنند تا دوباره به جمع دوستانی که در زندگی انسانیاش داشت، بازگردد.
کارتون Amphibia یک انیمیشن سریالی جذاب و رنگارنگ است که پویانمایی زنده و جذابی را به تصویر میکشد. موجوداتی که در این کارتون وجود دارند به معنای واقعی کلمه چشمنواز و جالب هستند. قوسهای شخصیتی فیلمنامه کارتون Amphibia تاثیر بزرگی روی داستان ایجاد میکند و روایتهایی که کارتون از روابط و دوستی ارائه میدهد واقعا آموزنده به نظر میرسد. بنابراین باید پذیرفت که کارتون Amphibia تنها مناسب کودکان نیست و بزرگسالان هم میتوانند مخاطب جدی این انیمیشن سریالی باشند.
Adventure Time
این کارتون محبوب شبکه تلویزیونی کارتوننتورک درباره پسرکی ۱۲ ساله به نام فین است که با سگ ۲۸ سالهاش که جیک نام دارد و میتواند تغییر شکل دهد، راهی ماجراجوییهای بسیار میشود. فین و سگ عجیبالخلقهاش در دنیای آخرالزمانی اوو به سراغ تجربههای هیجانانگیز میروند و تلاش میکنند تا از پس چالشهای جدی پیرامونشان به بهترین شکل ممکن بربیایند. اگرچه کارتون Adventure Time سرشار از پویانماییهای رنگارنگ است اما تنها مناسب کودکان نیست و بزرگسالان هم میتوانند از تماشای آن لذت ببرند.
این انیمیشن سریالی به بهترین شکل ممکن مسائل پیرامون فرایند بلوغ را به مخاطب توضیح میدهد و البته که با فیلمنامهای سرشار از روایتهای سرگرمکننده به مخاطب یادآوری میکند که دلایل بسیاری برای تماشای کارتون Adventure Time وجود دارد. این کارتون به اهمیت تغییر در زندگی انسان هم میپردازد و آن را به بهترین شکل ممکن به مخاطب ارائه میکند. بنابراین بزرگسالان هم باید نیمنگاهی به کارتون Adventure Time داشته باشند.
Sailor Moon
اگرچه این انیمه در سال ۱۹۹۲ منتشر شد اما نسبت به دوران خودش یک عنوان پیشگام و جنجالی بود. انیمه Sailor Moon به تحسینبرانگیزترین شکل ممکن از اهمیت قدرت زنان سخن میگوید و دوستی، اتحاد و همکاری میان زنان را تبلیغ میکند. اگرچه این انیمه فیلرهای زیادی داشت و به همین دلیل بخشی از مخاطبانش را آزردهخاطر کرد اما در نهایت همان عنوانی بود که دختران در دهه ۱۹۹۰ به تماشای آن نیاز داشتند.
اما انیمه Sailor Moon تنها برای دختران نیست و زنان هم میتوانند با تماشای آن به نکات ارزشمندی دست پیدا کنند. به عبارت دیگر، این انیمه یک شاهکار الهامبخش است که به لطف بازسازیها و فیلمهایی که در ادامه پیرامون آن ساخته شد به هر نسل درسهایی برای آموختن ارائه کرد. بنابراین اگر بزرگسالی در پیرامون خود دارید که اوتاکو لقب میگیرد، تماشای انیمه Sailor Moon را به او پیشنهاد کنید.
Digimon
گروهی از نوجوانان به شکلی غیرمنتظره عازم یک دنیای دیجیتالی مرموز میشوند. هر کدام از آنها با یک هیولای فانتزی که قدرتهای ویژهای دارد، همراه میشود. اما هر کدام از این هیولاها به هر کدام از این نوجوانان، وابستگی کامل پیدا میکند. با این حال این نوجوانان ماموریت بزرگی دارند؛ آنها باید در برابر ناامنیهایی که جانشان را تهدید میکند، قرار بگیرند و نیروهای تاریکی که خواهان نابودی جهان هستند را شکست دهند. بسیاری تصور میکنند که کارتون Digimon تنها برای کودکان ساخته شده اما این تصور اساسا درست به نظر نمیرسد.
دست و پنجه نرمکردن با افسردگی، کنارآمدن با غم فقدان، ناتوانی در بیان احساسات و رنجکشیدن از جمله احساسات و پدیدههای انسانیای هستند که بسیاری از بزرگسالان هم با آنها دست و پنجه نرم میکنند. چهبسا که بخشی از بزرگسالان حتی درک درستی از تقابل با این مشکلات انسانی نداشته باشند. ریبوت کارتون Digimon مدتی پیش تایید شد. اما تماشای نسخهای که در سال ۱۹۹۹ منتشر شد [و دنبالههای سینمایی آن] هنوز هم میتواند جذاب باشد.
Star Wars: The Clone Wars
شاید جنگ ستارگان یکی از معدود فرانچایزهایی باشد که اساسا برای نوجوانان و بزرگسالان خلق شده اما سهم کودکان از آن اگر از بزرگسالان بیشتر نباشد، کمتر هم نیست. داستانهای حماسی و جاودان این فرانچایز قلب میلیونها هوادار جنگ ستارگان را تسخیر کرده و به همین دلیل بسیاری از علاقهمندان به سینما نمیتوانند علاقهشان به این مجموعه جذاب را پنهان کنند. نیازی به یادآوری نیست که فرانچایز جنگ ستارگان صرفا یک روایت فانتزی حماسی را به تصویر نمیکشد بلکه مفاهیم عمیق سیاسی و اجتماعی را نیز واکاوی میکند.
با این حال کارتون Star Wars: The Clone Wars یک تفاوت اساسی با همه انیمیشنها و فیلمهای قبل و پس از خود دارد. این کارتون بیشتر از همه عناوینی که در فرانچایز جنگ ستارگان خلق شدهاند به بررسی لایه به لایه سیاست و اجتماع میپردازد. بنابراین کارتون Star Wars: The Clone Wars یک انیمیشن سریالی پیچیده و تحسینبرانگیز است که احتمالا بزرگسالان ارتباط بیشتری با آن برقرار میکنند.
Avatar: The Last Airbender
الماس بیبدیل شبکه نیکلودئون با ترکیب پویانمایی شرقی و غربی یک روایت حماسی جذاب را به تصویر کشید که احتمالا تا مدتها در حافظه علاقهمندان به انیمیشنهای سریالی باقی میماند. اما بزرگترین برگ برنده کارتون Avatar: The Last Airbender توانایی آن در روایت یک داستان شرقی در پوستین غربی نبود. این کارتون اساسا برای تماشاگر بزرگسال هم جذابیتهای بسیاری داشت.
توانمندسازی زنان، تاکید بر عدالت، به تصویرکشیدن برابری، روایتهای فلسفی و توضیح اراده آزاد از جمله ویژگیهای کارتون Avatar: The Last Airbender هستند که طبیعتا آن را به عنوانی مناسب بزرگسالان تبدیل میکنند. شاید به همین دلیل باشد که با وجود گذشت حدود بیست سال از زمان پخش این کارتون هنوز هم تازه و هیجانانگیز به نظر میرسد. اگر انیمه Avatar: The Last Airbender را بهترین کارتون در لیست ۱۰ کارتون که فقط برای کودکان ساخته نشدهاند، بدانیم احتمالا اشتباه نکردهایم.