اگزما یا درماتیت به طیفی از بیماری های پوستی گفته میشه که ویژگی مشترک اونها آسیب لایه ی سطحی پوست به صورت التهاب , قرمزی , خارش و … هست. در اصطلاحات پزشکی گاهی اگزما و درماتیت آتوپیک (یکی از انواع درماتیت) را به جای یکدیگر به کار می برند .

شایعترین فرم درماتیت‌ها، درماتیت آتوپیکه که ما در این مقاله به بررسی بیشتر اون می پردازیم.

اگزما (درماتیت آتوپیک) یک بیماری مزمن و عود کننده است که ویِژگی اصلی اون خارش و خشکی پوسته . این بیماری معمولا ازدوران شیرخواری شروع میشه و تا دوران بلوغ یا حتی بزرگسالی ادامه پیدا میکنه.

در سنین مختلف تظاهرات متفائتی داره. در خردسالان به صورت درگیری سر و صورت  و اندام ها و تنه. در نوجوانی بیشتر درگیری نواحی چین دار مانند: پشت زانوها، حفره جلوی آرنج  و در بزرگسالان ممکنه فقط به صورت درگیری دست ها خودش رو نشون بده.

شیوعش در کشورهای مختلف متفاوته ولی در جوامع صنعتی بیشتره. به طوری که در سنین کودکی به حداکثر میزان خودش یعنی  10 تا 20 درصد میرسه. در بزرگسالان این مقدار کمتره ( بین 3 تا 7 درصد).

افراد مبتلا معمولا سابقه ی اگزما در خانواده ی خود را ذکر می کنند. بعضی از این افراد همزمان یا در کودکی مبتلا به آسم یا آلرژی (رینیت آلرژیک) هم هستند.

این بیماری میتونه فشار روحی و روانی زیادی به بیماران و خانواده های اونها وارد کنه. از طرفی علایمی مثل خارش شدید و آزاردهنده، قرمزی و خشکی و پوسته ریزی پوست میتونه در ظاهر بیماران تاثیر نامطلوبی داشته باشه. علاوه بر این، آسیب پوست به عنوان یک سد دفاعی کارآمد. میتونه باعث نفوذ میکروب ها و عوامل خارجی به داخل پوست و از اونجا به قسمت های داخلی بدن بشه و باعث عفونت و آسیب به ارگان های مختلف بشه.

میفهمیم که این بیماری چقدر میتونه جدی باشه و بنابراین درمان به موقع و مناسب اون اهمیت بسزایی داره

خوب، در مجموع اولین و مهمترین قدم در درمان اگزما حفاظت از سطح پوسته. اما چطور؟

پوست سالم به طور طبیعی از ساختارهایی تشکیل شده که باعث حفظ سلامت و شادابی اون میشه . از جمله غدد چربی، پروتیین ها و پلی ساکاریدها (قندها) و آنزیم های مختلف و ….

در پوست افراد مبتلا به اگزما این سد دفاعی به دلایل مختلف از بین میره و کارایی لازم رو نداره . بنابراین باید با رعایت بهداشت مناسب پوست از آسیب بیشتر و عوارض بعدی اون جلوگیری کرد

برای حفظ رطوبت پوست باید از مرطوب کننده های مناسب به طور مکرر استفاده کرد . همچنین نوشیدن مایعات کافی و تغذیه ی مناسب سرشار از ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن، ورزش، خواب کافی، کنترل استرس و… میتونه در کنترل اگزما و علایم اون بسیار کمک کننده باشه.

علاوه بر این به علت حساسیت پوست، این افراد تا جای ممکن باید از مواد حساسیت زا پرهیز کنند. انواع عطرها، مواد غذایی پرادویه یا حساسیت زا و…. توصیه میشه افراد از لباس های راحت و نسبتا گشاد، از جنس نخ یا کتان استفاده کنند.

شستشوی بدن بهتره با شوینده های غیرصابونی و ملایم انجام بشه. حمام کردن با آب ولرم (نه سرد و نه گرم). پرهیز از لیف کشیدن و مرطوب کردن پوست بلافاصله بعد از شستشو و یا استحمام در کنترل این بیماری داری اهمیت بسیاره.

در صورت رعابت موارد بالا در اغلب موارد بیماری کنترل میشه . اما گاهی به هر صورت بیماری عود میکنه و نیازبه درمان های اختصاصی تر توسط پزشک داره . از جمله پمادهای ضدالتهاب موضعی , آنتی بیوتیک( چرک خشک کن )و…