واژینیت یا التهاب واژن است که میتواند منجر به ترشح، خارش و یا درد شود. علت آن معمولا تغییر در تعادل طبیعی باکتریهای واژن یا عفونت است، همچنین کاهش سطح استروژن بعد از یائسگی میتواند باعث ایجاد واژینیت شود.
متداولترین واژینیتها عبارتند از:
- واژینوس باکتریایی که نتیجه تغییر در تعادل طبیعی باکتریها در واژن است.
- عفونت قارچی که معمولا در اثر رشد قارچی بنام کاندیدا آلبیکانس ایجاد میشود.
- تریکومونیازیس که توسط انگل ایجاد میشود و معمولا از طریق مقاربت جنسی منتقل میشود.
علائم و نشانههای واژینیت شامل موارد زیر میباشد:
- تغییر در رنگ، بو یا میزان ترشحات از واژن
- خارش یا سوزش در واژن
- درد در هنگام مقاربت
- احساس درد در حین دفع ادرار
- خونریزی از واژن
ویژگیهای ترشحات ممکن است نشان دهنده نوع ابتلا به واژینیت در شما باشد، مثل:
واژینوس باکتریایی
ترشحاتی به رنگ سفید مایل به خاکستری و بوی بد دارد، بویی که اغلب به عنوان بوی ماهی توصیف میشود و ممکن است بعد از مقاربت جنسی هم مشهود باشد.
عفونت قارچی
نشانه اصلی آن خارش است، اما ممکن ترشحات غلیظ و سفیدی شبیه پنیر به همراه داشته باشد.
تریکومونیازیس
عفونتی به نام تریکومونیازیس که میتواند باعث ایجاد ترشحات سبز مایل به زرد و گاهی اوقات کف آلود میشود.
واژینوس باکتریایی
این شایعترین علت واژینیت که در نتیجه تغییر در تعادل باکتریهای طبیعی موجود در واژن است و در اثر رشد بیش از حد یک باکتری بیشتر از چندین گونه دیگر ایجاد میشود. معمولا تعداد باکتریهایی که در واژن یافت میشوند (لاکتوباسیلها) از تعداد باکتریهای دیگر (بی هوازی) بیشتر هستند. اگر تعداد باکتریهای بی هوازی بیش از حد زیاد شوند، تعادل به هم میخورد و باعث ایجاد واژینوس باکتریایی میشود.
به نظر میرسد این نوع واژینیت با رابطه جنسی در ارتباط است به ویژه اگر چندین شریک جنسی در رابطه وجود داشته باشد. اما ممکن است در زنانی که هم رابطه جنسی نداشته باشند این عفونت بروز پیدا کند.
عفونت قارچی
زمانی اتفاق میفتد که بیش از حد قارچ کاندیدا آلبیکانس در واژن رشد کند. این عفونت باعث ایجاد عفونت در سایر نواحی مرطوب بدن مانند داخل دهان (برفک)، ایجاد چین و بثورات در پوست و ناخنها میشود.
تریکومونیازیس
این عفونت از طریق رابطه جنسی و توسط یک تک سلولی به نام تریکوموناس واژینالیس ایجاد میشود. این ارگانیسم از طریق رابطه جنسی، کسی که مبتلا به عفونت باشد منقل میشود.
در مردان، این ارگانیسم معمولا دستگاه ادراری را آلوده میکند اما اغلب علائمی ایجاد نمیکند. در زنان، تریکوموناس واژن را آلوده میکند و علائم و نشانه هایی دارد و همچنین خطر ابتلا به سایر عفونتهای مقاربتی را هم افزایش میدهد.
واژینیت غیر عفونی
اسپری های واژن، دوش، صابونهای معطر، مواد شوینده معطر و محصولات اسپرم کش میتواند باعث ایجاد واکنش آلرژیک یا تحریک بافت واژن شوند. اشیا خارجی مانند دستمال کاغذی، تامپون در واژن نیز میتواند باعث تحریک واژن شود.
کاهش سطح استروژن بعد از یائسگی یا برداشتن تخمدان ها میتواند باعث نازک شدن واژن شود که در برخی موارد منجر به تحریک واژن، سوزش و یا خشکی شود.
عوامل خطر
عواملی که خطر ابتلا به واژینیت را افزایش میدهد عبارتند از:
- تغییرات هورمونی مثل بارداری، یائسگی یا قرص های ضد بارداری
- فعالیت جنسی
- انتقال عفونت از طریق رابطه جنسی
- دیابت کنترل نشده
- استفاده از محصولات بهداشتی مانند اسپری واژن، دئودورانت،
- پوشیدن لباسهای تنگ
- استفاده از دستگاههای داخل رحمی مثل IUD برای کنترل بارداری
عوارض واژینیت
زنان مبتلا به واژینیت باکتریایی یا تریکومونیازیس، ریسک انتقال عفونت را حین رابطه جنسی را افزایش میدهند. در این زنان احتمال زایمان زودرس و تولد نوزادان با وزن کم وجود دارد.
تشخیص واژینیت
داشتن سابقه ابتلا به واژینیت: که شامل سابقه ابتلا به واژنیت یا عفونت های آمیزشی است.
انجام معاینه لگنی
در معاینه لگنی، پزشک با استفاده از اسپکولوم داخل واژن را از نظر التهاب و ترشحات غیر طبیعی بررسی میکند.
جمع آوری یک نمونه برای آزمایش
پزشک ممکن است نمونه ای از ترشحات دهانه رحم یا واژن را بردارد تا نوع واژینیت را تشخیص دهد.
انجام تست PH
پزشک با استفاده از نوار تست PH، در دیواره واژنPH واژن را اندازه گیری میکند. افزایش PH میتواند نشان دهنده واژینوس باکتریایی یا تریکومونیازیس باشد. به هر حال تستPH به تنهایی قابل اعتماد نیست.
درمان واژینیت
درمان واژینوس باکتریال
برای این نوع واژینیت، پزشک قرصهای خوراکی مترونیدازول یا ژل مترونیدازول یا کرم کلیندامایسین در واژن تجویز میکند.
درمان عفونتهای قارچی
این نوع عفونتها معمولا با داروهای بدون نسخه (OTC)، کرم،مانند میکونازول، کلوتریمازول، بوتوکونازول یا تیوکونازول درمان میشوند.
درمان تریکومونیازیس
پزشک برای درمان این نوع عفونت، قرص مترونیدازول یا تینیدازول تجویز میکند.
درمان آتروفی واژن
برای درمان، استروژن در قالب کرم واژن یا قرص تجویز میشود.