احساس تنهایی مزمن با دوره های کوتاه مدت تنهایی که میتواند برای بسیاری از افراد در مقطعی از زندگی اتفاق افتد، متفاوت است. این نوع احساسات معمولاً زودگذر هستند و مزمن در نظر گرفته نمیشوند. با اینحال وقتیکه احساس تنهایی و انزوا بدتر میشود و به مدت طولانی ادامه می یابد، علائم و نشانه ها جدی تر میشوند که باید از آنها آگاه بود و اقداماتی را برای مقابله با آنها انجام داد. تنهایی یک احساس جهانی انسانی است که برای هر فردی هم پیچیده و هم منحصر به فرد است. از آنجایی که هیچ علت مشترک واحدی برای آن وجود ندارد، پیشگیری و درمان این وضعیت ذهنی بالقوه مضر، میتواند بطور چشمگیری متفاوت باشد. به عنوان مثال، یک کودک تنها که در مدرسه برای پیدا کردن دوست تلاش میکند، نیازهای متفاوتی نسبت به یک فرد سالمند تنها که همسرش اخیراً فوت کرده است، دارد.
تعریف احساس تنهایی
در حالی که در تعاریف رایج تنهایی از آن به عنوان تنها بودن فرد یاد میکنند، تنهایی در واقع یک حالت ذهنی است. تنهایی لزوما تنها بودن نیست. تنهایی زمانی رخ میدهد که احساس درونی تنهایی و انزوای اجتماعی ناراحت کننده برای مدت طولانی برای شما وجود داشته باشد. به عنوان مثال، یک دانشجوی سال اول ممکن است علیرغم احاطه شدن توسط هم اتاقیها و سایر همسالان، احساس تنهایی کند. سربازی که کار نظامی خود را آغاز میکند ممکن است پس از اعزام به یک کشور خارجی احساس تنهایی کند؛ علیرغم اینکه دائماً توسط سایر اعضای نیرو محاصره شده است. تنهایی مزمن یا مداوم میتواند حتی به ظاهر برون گراترین افراد را نیز آزار دهد. زندگی به سبک «همیشه در مهمانی بودن» لزوماً کسی را از تنهایی خارج نمیکند و این نوع از تنهایی و حس انزوا، در نهایت میتواند بر تمام زمینه های زندگی شما تأثیر بگذارد.
علائم و نشانه های اصلی احساس تنهایی مزمن چیست؟
علائم و نشانه های تنهایی مزمن از نظر روانشنایس بسته به اینکه چه شخصیتی دارید و در چه موقعیتی هستید، میتواند متفاوت باشد. اگر بطور مداوم برخی یا همه موارد زیر را احساس میکنید، احتمالا به تنهایی مزمن دچار شده اید:
- ناتوانی در ارتباط با دیگران در سطح عمیق و صمیمی: شاید در زندگی خود دوستانی داشته باشید، اما تعامل با آنها در حد بسیار سطحی است. تعامل شما به گونه ای رضایت بخش احساس نمیشود.
- نداشتن دوستان صمیمی: دوستان شما دوستان یا آشنایان معمولی هستند و احساس میکنید نمیتوانید کسی را پیدا کنید که واقعاً شما را درک کند.
- تمایل به منزوی بودن بدون توجه به اینکه کجا هستید و چه کسی در اطراف شماست: شما میتوانید در یک مهمانی باشید که در میان ده ها نفر احاطه شده و با این حال احساس انزوا، جدایی و تنهایی کنید. در محل کار، ممکن است احساس بیگانگی و تنهایی کنید. در اتوبوس، قطار یا پیاده روی در یک خیابان شلوغ هم همینطور. گویی با خود تنها هستید.
- احساس منفی نسبت به خود و نسبت به ارزشمندی خود: آیا احساس میکنید هیچ وقت کافی نیستید؟ این احساسات (طولانی مدت) یکی دیگر از علائم احتمالی تنهایی مزمن است.
- خستگی و فرسودگی هنگام تلاش برای مشارکت اجتماعی: اگر با تنهایی مزمن سر و کار دارید، تلاش برای اجتماعی بودن و درگیر شدن با دیگران میتواند احساس خستگی را در شما ایجاد کند.
آیا تنهایی مزمن میتواند منجر به مشکلات سلامتی شود؟
احساس تنهایی طولانی مدت میتواند به طرق مختلف بر سلامت شما تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، تنهایی مزمن میتواند سطح کورتیزول را در بدن افزایش دهد. کورتیزول هورمونی است که بدن شما هنگام استرس تولید میکند. با گذشت زمان، سطوح بالاتر کورتیزول میتواند منجر به فشار خون بالا، افزایش وزن بیش از حد، ضعف عضلانی، مشکلات تمرکز و موارد دیگر شود. اگر این علائم مزمن تنهایی کنترل نشود، میتواند شما را در معرض خطر بیشتر مشکلات پزشکی و عاطفی جدی تری قرار دهد، از جمله:
- افسردگی
- اضطراب
- سکته
- بیماری قلبی
اگر فکر میکنید از احساس تنهایی طولانی مدت رنج می برید، با پزشک یا درمانگر خود صحبت کنید.
نکاتی برای مقابله با تنهایی مزمن
میتوان بر احساس تنهایی غلبه کرد. ایجاد تغییر نیازمند تلاشی آگاهانه است. در درازمدت، ایجاد تغییر میتواند شما را شادتر و سالمتر کند و به شما این امکان را بدهد که بر دیگران و اطرافتان تأثیر مثبتی بگذارید. در اینجا چند راه برای جلوگیری از تنهایی آورده شده است:
- با پزشک، درمانگر یا متخصص مراقبت های بهداشتی صحبت کنید. تنهایی مزمن به احساس انزوای اجتماعی و بیگانگی از دیگران محدود نمیشود. احساس تنهایی اغلب به باورهای منفی مداوم و عمیقاً ریشه دار در مورد خودتان مرتبط است که در نهایت میتواند منجر به سایر مشکلات پزشکی و عاطفی برای شما شود. اجازه دهید فردی متخصص در کنار شما باشد.
- با افراد و دیگران به روشی مثبت و سالم ارتباط برقرار کنید. حتی اگر ممکن است برای شما سخت باشد، سعی کنید با دیگران ارتباط برقرار کنید. خدمات اجتماعی یا فعالیت دیگری را که از آن لذت میبرید را انتحاب کنید. این موقعیتها فرصتهای خوبی برای ملاقات با مردم و ایجاد دوستیها و تعاملات اجتماعی جدید ایجاد میکند.
- کار داوطلبانه، باشگاه های ورزشی، گروه های تمرینی و فرصت های دیگر میتواند به افزایش عزت نفس شما کمک کند و راهی امن و رضایت بخش برای ارتباط با دیگران فراهم کند.
- کمی ورزش و نور خورشید را در برنامه روز خود داشته باشید. فعال بودن و بیرون رفتن در زیر نور آفتاب میتواند به افزایش اندورفین و سروتونین کمک کند. این هورمون های مغز میتوانند خلق و خو را تقویت کنند، به بهبود خواب کمک کنند و به افراد احساس شادی بیشتری دهند.
- یک گروه حمایتی پیدا کنید، بخصوص اگر تنهایی مزمن عارضه جانبی مسائل دیگری است که ممکن است با آن دست و پنجه نرم کنید؛ مانند مصرف مواد، از دست دادن یکی از عزیزان، تنهایی ناشی از طلاق یا جدایی، یک بیماری مزمن و غیره. دریافت حمایت و تشویق از دیگرانی که ممکن است احساسات مشابهی داشته باشند، میتواند به کاهش علائم تنهایی مزمن کمک کند.
- بر توسعه روابط با کیفیت تمرکز کنید. به دنبال افرادی باشید که نگرشها، علایق و ارزشهای مشابهی با شما دارند.
- انتظار بهترین ها را داشته باشید. افراد تنها اغلب انتظار طرد شدن را دارند، بنابراین در عوضآن سعی کنید در روابط اجتماعی خود بر افکار و نگرشهای مثبت تمرکز کنید.
نکته اخر
تنهایی میتواند تأثیر جدی بر سلامت شما داشته باشد، بنابراین مهم است که بتوانید علائمی را که نشان میدهد احساس تنهایی میکنید، تشخیص دهید. همچنین مهم است که به یاد داشته باشید که احساس تنهایی با تنها بودن یکسان نیست. بدانید که تنهایی نشانه این است که چیزی در شما باید تغییر کند. انتظار نداشته باشید همه چیز یک شبه تغییر کند، اما میتوانید اقداماتی را شروع کنید که به کاهش تدریجی احساس تنهایی شما کمک میکند و ارتباطاتی ایجاد میکند که از رفاه شما حمایت میکند.