در این مقاله به انواع اختلالات خلقی و انواع درمان های سریع آن خواهیم پرداخت. از انواع اختلالات خلقی می توان به اختلال دو قطبی و اختلال افسردگی و شاخاه های هر دو اختلال گفته شده اشاره کرد. در درمان اختلالات خلقی مانند دو قطبی که همراه با شیدایی و افسردگی است معمولا در ابتدا نیاز به دارو درمانی وجود دارد. همچنین برای درمان انواع افسردگی و بسته به تشخیص روانپزشک ممکن است در ابتدا دارو درمانی و پس از آن روان درمانی انجام شود. اگر علائمی از یکی از اختلالات خلقی را دارید، خلقیات شما ممکن است در طیفی از بسیار پایین یعنی (افسرده) تا خلقی بسیار بالا یا تحریک پذیر مانند (مانیک) نوسان داشته باشد.
انواع اختلالات خلقی
با جدیدترین بروزرسانی کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-V) در سال 2013، اکنون اختلالات خلقی به عنوان اختلال دوقطبی و اختلالات افسردگی از هم تفکیک می شوند. به طور کلی انواع اصلی اختلالات خلقی شامل موارد زیر است:
اختلال افسردگی اساسی
اختلال افسردگی اساسی چیزی است که ما اغلب از آن به عنوان افسردگی عمده یا افسردگی بالینی یاد می کنیم. این اختلال شامل دوره های طولانی غم و اندوه شدید، ناامیدی و یا خستگی است که دو هفته یا بیشتر طول می کشد.
اختلال افسردگی فصلی (SAD)
این نوع افسردگی به طور معمول در روزهای کوتاه سال که خورشید به مدت طولانی بیرون نیست بروز می کند. در واقع شروع آن در فصل پاییز و در انتهای زمستان پایان می یابد.
اختلال دوقطبی نوع یک
این اختلال در گذشته به عنوان «افسردگی مانیک» گفته می شد، اگر شما مانیک یا شیدایی دارید، سرخوشی و یا تحریک پذیری و افزایش انرژی یا فعالیت را تجربه می کنید. در طول دوره های فعال بیماری، شما مرتباً خود را درگیر فعالیت هایی می کنید که می تواند عواقب دردناکی را برای شما و یا شخص دیگری به همراه داشته باشد.
اختلال دوقطبی نوع دوم
برای تشخیص، شما باید حداقل یک دوره هیپومانیا به صورت فعلی یا در گذشته داشته باشید که نوعی از شیدایی است و حداقل یک دوره از افسردگی عمده فعلی یا دوره افسردگی که در گذشته بوده باشد، اما هیچ سابقه ای از دوره مانیا نباید وجود داشته باشد. معیارهای دوره شیدایی، هیپومانیا و افسردگی عمده همان است.
اختلالات سیکلوتومی
تشخیص اختلال سیکلوتایمی نیاز به سابقه دو ساله حداقل تعدادی از علامت های دوره هیپومانیا و افسردگی را دارد، اما نه به صورت کامل. اختلالالت سیکلوتایمی نوعی اختلال دوقطبی خفیف است.
دیگر: این دسته اضافی شامل افسردگی یا اختلال دو قطبی است که در اثر داروها، مواد یا یک وضعیت پزشکی یا بیماری ایجاد می شود. به عنوان مثال، بیماری مزمن یا سرطان می تواند منجر به افسردگی شود، مانند یک اختلال در مصرف الکل یا قرار گرفتن در معرض داروهای خاص یا سموم.
اختلالات خلقی جدید
سه اختلال افسردگی جدید در DSM-V وجود دارد که شامل موارد زیر است:
اختلال نامنظمی خلقی اخلال گرانه
این اختلال افسردگی برای کودکان تا 18 سال که به تحریک پذیری مداوم و دوره های های مکرر کنترل ناپذیری شدید رفتاری، که اپیزودیک و اغلب خشونت آمیز و غیرقابل کنترل است، به DSM-V اضافه شد. رفتار بدون هیچگونه تحریک قابل توجهی ایجاد می شود.
اختلال افسردگی مداوم
در اختلال خلقی افسردگی مداوم می توان گفت که این تشخیص شامل هر دو اختلال افسردگی اساسی و مزمن است که به مدت دو یا چند سال به طول انجامید و آنچه قبلاً به عنوان اختلال دیستایمی شناخته می شد، نوعی افسردگی با درجه پایین بود.
اختلال خلقی قبل از قاعدگی
این تشخیص یعنی اختلال پیش از قاعدگی بر اساس وجود علائم خاص در هفته قبل از شروع قاعدگی انجام می شود و پس از شروع این علائم برطرف می شود. علائم باید شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد: نوسانات خلقی، تحریک پذیری یا عصبانیت، خلق و خوی افسرده یا ناامید کننده، اضطراب یا تنش.
انواع اختلالات خلقی و درمان سریع آن
اختلالات خلقی می تواند به اختلال در انجام وظایف روزمره و خواسته های زندگی منجر شود. برخی از افراد، به ویژه کودکان، ممکن است علائم جسمی افسردگی مانند سردردهای غیر قابل توضیح یا سوزش معده داشته باشند. از آنجا که انواع مختلفی از اختلالات خلقی وجود دارد، آن ها می توانند تأثیرات بسیار متفاوتی در سبک زندگی شما داشته باشند.
به طور کلی علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- از دست دادن علاقه به فعالیت هایی که روزگاری از آن ها لذت می بردید
- خوردن کم و بیشتر از حد معمول
- مشکل در خوابیدن یا خوابیدن بیش از حد معمول
- خستگی
- گریان بودن
- اضطراب
- احساس نداشتن عاطفه، مثل اینکه شما انرژی لازم برای مراقبت از خود را ندارید
- احساس انزوا، غم و اندوه، ناامید و بی ارزشی
- مشکل در تمرکز
- مشکلات در تصمیم گیری
- احساس گناه
- تحریک پذیری
- افکار مردن و یا خودکشی
با اختلالات خلقی، این علائم در حال رخ دادن است و سرانجام شروع به تأثیرگذاری بر زندگی روزمره خود به صورت منفی می کند. آن ها افکار و احساسات پراکنده نیستند که هر کس به مناسبت های مختلف دارد.
علل به وجود آمدن اختلالات خلقی
هیچکس علت دقیق اختلالات خلقی را نمی داند، اما به نظر می رسد عوامل مختلفی در آن ها نقش دارند. عدم تعادل شیمیایی در مغز شما محتمل ترین علت است. وقایع استرس زا در زندگی مانند مرگ، طلاق یا تروما همچنین می تواند باعث افسردگی شود، به خصوص اگر سابقه اختلال را داشته باشید یا یک مؤلفه ژنتیکی وجود داشته باشد.
تشخیص اختلالات خلقی
اختلالات خلق باید توسط یک متخصص بهداشت روان مانند روانپزشک ارزیابی و درمان شود. اگر هر یک از علائم فوق بیش از دو هفته در زندگی شما تداخل داشته باشد یا دچار افکار خودکشی هستید، باید سریعاً به دنبال کمک باشید. پزشک شما قادر خواهد بود با انجام یک معاینه فیزیکی شما بیماری را تشخیص دهد تا ابتلا یا عدم ابتلا به اختلال را در شما رد کند.
درمان شناختی و رفتاری برای اختلالات خلقی
درمان شناختی و رفتاری بر عقاید، افکار و باورهای درمانجو تمرکز دارد و همچنین تمرین های رفتاری برای تغییر خلق به درمانجو داده می شود. درمانگران شناختی و رفتاری بر این باور هستند که ریشه اختلالات خلقی به باورهای اشتباه و ناکارآمد درمانجو بر می گردد و زمانی که این باورها و عقاید اصلاح شوند، اختلالات خلقی برطرف می شوند. همچنین درمانگران شناختی و رفتاری سعی می کنند از اصول مکتب رفتاری استفاده کنند تا به صورت عملی بر رفتارهای درمانجو تمرکز کرده و با استفاده از تمرین های رفتاری، رفتار را در شخص تغییر دهند.
بهترین راه درمان اختلالات خلقی
میلیون ها نفر اختلالات خلقی را تجربه می کنند و با موفقیت درمان می شوند و به آن ها کمک می شود کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. درمان اختلالات خلقی می تواند شامل روان درمانی باشد، همچنین به عنوان گفتگوی درمانی نیز شناخته می شود و همچنین داروهایی برای کمک به تنظیم تعادل شیمیایی در مغز شما می تواند یک روش درمانی باشد. ترکیبی از روان درمانی و دارو اغلب بهترین روش عملی برای رسیدن به شما در مسیر داشتن احساس بهتر است.
