در این مقاله به نحوه برخورد با اختلال شخصیت ضد اجتماعی و علل، نشانه ها و درمان آن خواهیم پرداخت. اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا سوسیوپات (ASPD) یک وضعیت سلامت روانی مزمن است که به طور غیر رسمی بعنوان سوسیوپات شناخته می شود، که مشخصه اصلی آن بی توجهی به احساسات دیگران و تضییع حقوق آنهاست. در ادامه نشانه های اختلال شخصیت ضد اجتماعی را نیز بررسی خواهیم کرد.
بعضی از افراد به نظر می رسد که نه تنها برای دیگران اهمیتی قائل نیستند، بلکه بدون هیچ گونه پشیمانی یا احساس گناه می توانند به آنها آسیب برسانند. هنگامی که در یک فرد این رفتار فراگیر یاشد، ممکن است او درای اختلال شخصیت در کلاستر B باشد، که به عنوان اختلال شخصیت ضد اجتماعی شناخته شده است. گاهی اوقات افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی (سوسیوپات) نامیده می شوند.
سوسیوپات چیست؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی مایلند که با فریب دادن و یا دستاویز قرار دادن دیگران به آنچه می خواهند، مانند ثروت، قدرت یا شهرت برسند. آنها ممکن است حقه بازی نمایند و یا از نام مستعار افراد مشهرو هم استفاده کنند. همچنین ممکن است برای دستیابی به خواسته هایشان سرقت کنند یا از رفتارهای تهاجمی برای رسیدن به خواسته هایشان که هم ضد اجتماعی و هم ضد اخلاقی است، استفاده کنند.
حتی زمانی که گرفتار قانون می شوند، هیچ احساس پشیمانی و یا گناه نشان نمی دهند. همچنین آنها به هیچ وجه احساس همدلی ندارند و به هیچ وجه نمی توانند احساسات دیگران را در نظر بگیرند. آنها همچنین تمایل دارند که به صورت تهاجمی با دیگران برخورد کنند، که اغلب می تواند به دستگیری و زندان منجر شود.
یک باور غلط ولی معمول در فرهنگ مردمی وجود دارد که سوسیوپات ها تمایل دارند که موفق شوند و افرادی دارای قدرت شایستگی و کاریزمای بالایی هستند. درست است که در سوسیوپات ها عملکرد بالایی وجود دارد، اما توجه کنید که آنها نرمال نیستند.
همانطور که ویژگیهای شخیت ضد اجتماعی می تواند جذاب و گیرا باشد، اکثر افراد مبتلا به این اختلال با بی مسئولیتی خود نیز درگیر هستند. آنها احتمالاً از فرصت های اشتغال کمتری برخوردار هستند و معمولاً پرداخت صورتحساب های خود را به تعویق می اندازند و به علت رفتارهای تکانشی همیشه در معرض ریسک بالای دستگیر شدن و به زندان رفتن قرار دارند. بعلاوه آنها معمولاً به دلیل همین رفتارهای تکانشی مانند سوء مصرف مواد، فعالیت های جنایی احتمال دارد زندگی کوتاه تری را تجربه کنند.
علل اختلال شخصیت ضد اجتماعی
محققان بر این باورند که ژنتیک در علل اختلال شخصیت ضد اجتماعی نقش مهمی را ایفا می کند. چرا که داشتن والدینی با این اختلال، ریسک ابتلا به آن را در فرزندانشان بیشتر می نماید. تحقیقاتی که در مورد فرزندخواندگی کسانی که اختلال شخصیت ضد اجتماعی دارند وجود دارد، این واقعیت را تصدیق می کند که محیط نیز ممکن است عاملی موثر در ابتلا به این اختلال است.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی در فیلم مغزهای کوچک زنگ زده
نمونه ای از تاثیر وراثت رو می توان در فیلم مغزهای کوچک زنگ زده دید، جایی که یکی از برادرها که بعدا مشخص می شود فرزندخوانده است قادر به کشتن هیچ موجودی نیست و مدام از سمت مادر و پدر و برادران تمسخر می شود. نوید محمد زاده در این فیلم نقش فردی را بازی می کند که به نظر دارای اختلال شخصیت مرزی است، ولی دو برادر دیگر دارای اختلال شخصیت ضد اجتماعی همراه با سایکوز می باشند.
نقش وراثت در اختلال شخصیت ضد اجتماعی
زمانی که برای کودکان قوانین ضعیفی وضع شده باشد و یا الگوی رفتاری مناسبی نداشته باشند یا آموزش ندیده باشند که به حقوق دیگران احترام بگذارند همه و همه موجب بروز اختلال شخصیت ضد اجتماعی می شود. بعلاوه کودکان والدین الکلی نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
کودکان مبتلا به اختلال رفتاری یا اختلال کمبود توجه / بیش فعالی (ADHD) قبل از 10 سالگی در معرض خطر ابتلا به اختلال سلوک در نوجوانی و در ادامه اختلال شخصیت ضد اجتماعی در بزرگسالی هستند. در کودکان مبتلا به اختلال سلوک که مورد سوء استفاده قرار گرفته اند و یا نادیده گرفته می شوند، نیز صادق است. محققان تخمین می زنند که ۲۵٪ دختران و ۴۰٪ پسران با اختلال سلوک، در بزرگسالی به اختلال شخصیت ضد اجتماعی مبتلا می شوند.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی در حدود ۳٪ جمعیت را به خود اختصاص می دهد که در مردان 6 برابر بیشتر از زنان است. ۸۰٪ افراد مبتلا به این اختلال علائم آن را در سن ۱۱ سالگی نشان می دهند.
نشانه های اختلال ضد اجتماعی چیست؟
شایع ترین نشانه های اختلال ضد اجتماعی، عدم توجه به حقوق دیگران و الگوی گسترده ای از نقض قوانین است. برای تشخیص گذاری اختلال شخصیت ضد اجتماعی، فرد باید حداقل سه مورد از علائم زیر را نشان دهد:
- تکرار اقدامات غیرقانونی
- دروغ گفتن یا فریب دیگران برای سود یا لذت
- اقدامات تکانشی
- دعواها و حملات فیزیکی تکراری
- بی توجهی به ایمنی خود و دیگران
- بی مسئولیتی در محل کار و تعهدات مالی
- عدم همدردی در هنگام بدرفتاری با دیگران
سن مورد نظر برای تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی
یک فرد باید حداقل 18 ساله باشد تا تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی را داشته باشد. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد که در آنها قبل از 15 سالگی اختلال سلوک مشاهده می شود، چرا که بسیاری از علائم این دو اختلال مشابه هستند. توجه کنید که اگر رفتارهای ناشی از علائم اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی رخ دهد، تشخیص اختلال شخصیت های ضد اجتماعی داده نمی شود.
درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی
درمان اختلال شخصیتی ضد اجتماعی ممکن است چالش برانگیز باشد. از آنجا که علائم اختلال در اوایل ۲۰ سالگی ممکن است در اوج خود قرار داشته باشند، ممکن است که علائم بهبود در 40 سالگی و پس از آن به خودی خود نمایان شود.
معمولاً روان درمانی برای درمان اختلال شخصیتی ضد اجتماعی توصیه می شود. یک درمانگر می تواند به فرد کمک کند که رفتارهای منفی خود را مدیریت کند و مهارت های فردی کنترل شخصی، ایجاد کند.
اغلب هدف اول درمان کاهش رفتارهای تکانشی است که می تواند منجر به دستگیری یا آسیب فیزیکی فرد شود.
خانواده درمانی نیز ممکن است گزینه مفیدی برای آموزش اعضای خانواده و بهبود ارتباطات آن ها باشد و همچنین درمان گروهی نیز هنگامی که به افراد مبتلا به اختلال محدود می شود، کمک کننده است.
برای درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی هیچ دارویی توسط اداره غذا و دارو ایالات متحده (FDA) تأیید نشده است. گاهی اوقات داروهایی ممکن است تجویز شود تا به کاهش رفتارهای پرخاشگری یا تکانشی کمک کند. داروها ممکن است شامل تثبیت کننده های خلق یا داروهای ضد افسردگی باشد.
درمان همچنین باید به هر گونه اختلالات مشترک که اغلب شامل اختلال کمبود توجه / بیش فعالی، اختلال شخصیت مرزی، اختلالات کنترل تکانه، اختلال قماربازی یا اختلالات جنسی است نیز پرداخته شود. از آنجایی که اکثریت افراد مبتلا به اختلال شخصیتی ضد اجتماعی نیز اختلال سوء مصرف مواد دارند، ممکن است فرد در مرحله اول نیاز به سم زدایی داشته باشد.
نحوه برخورد با اختلال شخصیت ضد اجتماعی
در نحوه برخورد با اختلال شخصیت ضد اجتماعی شما نیاز به یادگیری بروز رفتارهای جرات ورزانه برای کنترل و مدیریت این فرد هستید. در تکنیک های ارتباط بین فردی، سبک رفتاری قاطع و جرات ورز می تواند کمک بسایر زیادی به شما بکند، ولی وقتی آن فرد از نزدیکان شما باشد بهتر است از یک روانشناس بالینی و روانپزشک برای شناسایی ابعاد مختلف به شکل گام به گام کمک بگیرید. به یاد داشته باشید که عدم تجربه ندامت و همدلی، نشانه هایی از این اختلال است که می تواند به شما کمک کند که انتظارات واقع بینانه ای نسبت به چگونگی بهبود عزیزتان داشته باشید.
با درمان، برخی از افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی یاد می گیرند که روابط مثبت ایجاد کنند، بیشتر مسئول باشند و به مرزهای دیگران احترام بگذارند. متأسفانه برخی دیگر نمی توانند درمان شوند و اعضای خانواده مجبور خواهند بود که در نظر بگیرند که در چنین شرایطی چگونه می خواهند به این چالش پاسخ دهند. واقعیت جالب این است که افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی که ازدواج کرده اند، در طول زمان نسبت به افراد مجرد بیشتر بهبود می یابند.
اگر یکی از عزیزانتان اختلال شخصیتی ضد اجتماعی داشته باشد، توجه کنید که شما امنیت و سلامت خود را باید در اولویت قرار دهید. کمک گرفتن از مشاوره فردی برای اعضاء خانواده افرادی با اختلال شخصیت ضد اجتماعی کمک به مدیریت احساسات آنها می کند و به آنها تنظیم مرزهای مناسبشان با اعضای خانواده را آموزش می دهد.
اگر فکر می کنید ممکن است اختلال شخصیتی ضد اجتماعی داشته باشید یا یکی از نزدیکانتان مبتلا به این اختلال باشد، کوتاهی نکنید و در اولین فرصت ممکن با روانپزشک یا روانشناسان بالینی تماس بگیرید. آنها می توانند اطلاعاتی را ارائه دهند و با منابع مناسب به شما کمک کنند تا بر این چالش فائق آیید.
علایم رفتار ضداجتماعی در قسمتهای مختلف زدگی
سوالات متداول
1. ویژگی شخصیت اجتنابی یا دوری گزین چیست؟
اختلال شخصیت اجتنابی یا دوری گزین، اختلال شخصیتی است که ویژگی اصلی آن دوری کردن از ارتباط با انسان‌ها همراه با حساسیت زیاد نسبت به طرد شدن است که ممکن است باعث انزوا و گوشه گیری فرد از جامعه باشد.
2. چرا فرد مبتلا به اختلال ضد اجتماعی در شرایط دشواری است؟
زیرا از یکسو خواهان مراوده با دیگران است و از سوی دیگر نمی‌تواند براحتی با مردم ارتباط برقرار کند. این افراد خجالتی هستند اما غیر معاشرتی نیستند و تمایل فراوانی به رابطه داشتن با دیگران دارند ولی دلشان میخواهد که دیگران به آنها تضمین های محکم و غیر معمولی دهند مبنی بر اینکه بدون هیچ گونه خرده گیری و
3. نحوه تشخیص اختلال اجتنابی چگونه است؟
بارزترین نکته در صحبت کردن با این افراد، اضطرابی است که هنگام صحبت کردن دارند؛بسته به اینکه از طرف مقابل خوششان بیاید یا نه، حرکات عصبی و پرتنش آنها کم و زیاد میشود. این افراد در مقابل هر گونه اظهارنظری که درموردشان دارید آسیب پذیرند.
4. انواع اختلالات شخصیت چیست؟
اختلالات شخصیت به سه دسته تقسیم میشوند: پارانوئید، اسکیزویید و اسکیزوتایپی. افراد مبتلا به این اختلالات اغلب عجیب و غریب به نظر میرسند. دسته دوم عبارت است از چهار اختلال شخصیت ضد اجتماعی، مرزی، نمایشی و خودشیفته که افرادی نامتعادل و دمدمی مزاجند. دسته سوم عبارت است از اختلالات شخصیت دوریگزین، وابسته
