فوبی سگ یا ترس از سگ و راهکارهای درمان آن +علت ایجاد فوبیا

در این مقاله علمی به فوبی سگ یا ترس از سگ و راهکارهای درمان آن به صورت تخصصی خواهیم پرداخت. قبل از دانستن راهکارهای درمان فوبی سگ باید بدانیم فوبی سگ که در دسته فوبیای اختصاصی قرار دارد و یکی از شایع ترین مشکلات روانی در مراجعین و به خصوص در مراجعین زن است اطلاعاتی مفیدی را به شما خواهیم داد. قبل از بررسی فوبیای سگ، علت ایجاد و روش های درمان آن، بهتر است شناختی از مفهوم فوبیا یا هراس داشته باشیم.

اصطلاح فوبیا یا هراس به معنای ترس افراطی از یک موضوع یا موقعیت خاص و معین است که در آن فرد ترسی شدید و مداوم را در برخورد با شی خاص تجربه خواهد کرد که باعث می شود یا فرد از روبه رو شدن با آن شی خاص خودداری کند یا با اضطراب زیاد آن را تحمل کند. افراد مبتلا به هراس فکر میکنند صدمه ای به آن ها وارد خواهد شد مثلاً افرادی که فوبی سگ یا ترس از سگ دارند، فکر می کنند که سگ آن ها را گاز خواهد گرفت. در کودکان این ترس ممکن است به صورت گریه، قشقرق، میخکوب شدن یا چسبیدن به دیگران بروز کند.

نشانه های داشتن فوبی سگ یا ترس از سگ

هراس از سگ و سایر فوبیاهای مربوط به حیوانات اغلب از طریق استفاده از پرسش نامه و مصاحبه بالینی تشخیص داده می شوند. به منظور تشخیص فوبی سگ، متخصص سلامت روان رفتار و پاسخ های شما را در مورد سگ ها ارزیابی می کند. علائم فوبیا ممکن است شامل یکی از موارد زیر باشد:

• تعریق
• لرزیدن
• دشواری در تنفس
• ضربان قلب تند
• حالت تهوع
• سرگیجه
• احساس خطر
• ترس از دست دادن کنترل
• ترس از مردن
• اجتناب یا اضطراب بیش از حد

علت ایجاد فوبیا یا هراس از سگ

هراس از حیوانات در برخی از خانواده ها بیشتر دیده می شود بنابراین ژنتیک می تواند در آن موثر باشد. هراس از سگ یا هراس از گربه همچنین می تواند در اثر تماس مستقیم با سگ یا گربه و اثرات این تماس مثل گاز گرفتگی و خراش ایجاد شده باشد. و یا هراس از سگ می تواند در اثر یادگیری نیز به فرد منتقل شده باشد و فرد در کودکی چنین واکنشی نسبت به حیوان را در شخص دیگری مثلاً در والدین خود دیده باشد و یاد بگیرد که در مواجهه با سگ چنین واکنش مقابله ای نشان دهد. در صورت درمان نشدن، در سنین بالاتر این ترس ها می تواند باعث ایجاد مشکلات بزرگتری شود و زندگی فردی و اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

افرادی که دچار هراس از سگ یا فوبی سگ هستند ترسشان را به شیوه های متفاوتی نشان می دهند. بعضی از افراد تقریباً تمام وقت این ترس را تجربه می کنند، بعضی دیگر فقط در پاسخ به محرک های مستقیم دچار ترس می شوند. شنیدن صدای سگ، دیدن یک سگ از نزدیک، تصور کردن لمس کردن سگ، تصور اینکه یک سگ را در تاریکی ببینند و تماس مستقیم چشمی با سگ داشتن، حتی گاهی اوقات دیدن عکس و ویدیو می تواند واکنش هراس را در شخص بیدار کند.

با توجه به اینکه علاقه به نگهداری و حفاظت از حیوانات به ویژه سگ در میان افراد جامعه به میزان زیادی افزایش پیدا کرده است بهتر است در صورت داشتن علایم ذکر حتماً به مشاور مراجعه کنید.

درمان فوبی سگ

بهترین و شناخته شده ترین روش برای درمان فوبی سگ، حساسیت زدایی منظم است در این روش فرد به صورت پیاپی در معرض سلسله مراتب اضطراب در مورد سگ قرار می گیرد و به ترتیب به وسیله رویارویی همزمان با آن و تمرینات ریلکسیشن ترس فرد از بین می برد. این درمان شامل سه مرحله آرام سازی، آماده سازی سلسله مراتب اضطراب و انجام حساسیت زدایی است. اگر دچار فوبی های شدید و غیر قابل کنترل هستید توصیه می شود حتماً از یک متخصص برای این کار کمک بگیرید.

فرض کنید شما از لمس کردن یک سگ ترس زیادی دارید اما می خواهید بر این ترس غلبه کنید. با هم مراحل حساسیت زدایی منظم را پیش می بریم:

مرحله آرام سازی

از طریق استفاده از داروهای ضد اضطراب، هیپنوتیزم و آموزش آرام سازی عضلات، فرد یاد می گیرد که چگونه استراحت، آرامش روانی و جسمانی را در خودش القا کند پس از کسب این مهارت فرد باید آن را در هنگام مواجهه با هر یک از محرک های برانگیزاننده ترس استفاده کند.

در این روش باید در یک وضعیت راحت مثل تکیه دادن یا دراز کشیدن طوری که سر و کمرتان راحت باشند قرار بگیرید چشم ها را ببندید تا از محیط خارجی تان آگاهی کمتری داشته باشید و خود را در یک مکان و موقعیت مطلوب که می تواند برای شما آرامش بخش باشد تصور کنید سپس از نوک انگشتان پاهایتان شروع کنید به شل کردن عضلات بدن. شل کردن عضلات بدن را تا فرق سر به ترتیب ادامه دهید. کف پا، ساق پا، زانو ها، ران پا، عضلات لگن، شکم، سینه، دست ها، گردن، اجزای صورت و در نهایت سر را شل و ریلکس کنید.

چند دقیقه در همان حالت قرار بگیرید. قبل از انجام حساسیت زدایی منظم چند روز تمرینات ریلکسیشن را انجام دهید تا مطمئن شوید در انجام آن ماهر شده اید.

آماده سازی سلسله مراتب اضطراب

یک کاغذ بردارید و به ترتیب وخیم ترین حالتی که به شما اضطراب می دهد را بنویسید. سپس از میزان اضطراب آن بکاهید و تا جایی که کمترین اضطراب برایتان پیش می آید این لیست را تهیه کنید. مثلاً در مورد ترس از سگ این لیست می تواند به صورت زیر باشد:

• در آغوش گرفتن یک سگ (بیشترین میزان اضطراب)
• لمس کردن سگ
• ایستادن در کنار سگ
• نگاه کردن به سگ از فاصله دورتر
• دیدن دیگران که سگ را لمس می کنند
• دیدن تصاویر عکس های سگ در تلویزیون (کمترین میزان اضطراب)

این لیست از بیشترین تا کمترین حالت اضطراب برای تماس برقرار کردن با سگ مرتب شده است. بعد از آماده کردن این لیست به مرحله بعد بروید.

حساسیت زدایی

در حالت ریلکسیشن که در مرحله اول آن را آموختید و تمرین کردید قرار بگیرید. وقتی احساس کردید در آرامش بدنی کامل به سر می برید از لیست بالا کمترین حالت اضطراب (دیدن تصاویر عکس های سگ در تلویزیون) را انتخاب و خود را در آن حالت تصور کنید. یعنی تصور کنید مشغول تماشای عکس های سگ در تلویزیون هستید اگر آرامشتان حفظ شده بود چند دقیقه در آن حالت بمانید و بعد به درجه بالاتر لیستتان بروید اما اگر کوچکترین احساس اضطرابی کردید سریع تصور کردن آن را متوقف و همچنان با تمرین ریلکسیشن به آرام سازی بپردازید و هرگاه مجدد احساس آرامش کردید وارد تصور لیستتان از کمترین حالت اضطراب شوید. این کار را آنقدر ادامه دهید که بتوانید بدون اضطراب و در آرامش کامل به شماره ۱ لیستتان که بیشترین اضطراب را داشتید برسید.

توجه کنید که تمام کسانی که این روش را امتحان میکنند مانند شما بارها و بارها ناچار به توقف تصورات و از سر گرفتن تمرینشان هستند پس ناامید نشوید این مسئله کاملاً طبیعی است شما میتوانید موفق شوید پس نگران نباشید و به تمرینتان ادامه دهید. در نهایت قطعاً کمک و همراهی یک متخصص در کنارتان روند درمان را سرعت می بخشد و می تواند در فوبی های شدید این مسئله را به کمک شما حل کند.

سوالات متداول

1. آیا فوبیای سگ قابل درمان است؟
با توجه به تکنیکهای جدید در درمان فوبیای سگ می توان گفت که این مشکل به راحتی قابل درمان است. که معمولا از روشهای تحلیلی یا رفتاری استفاده می شود.

2. آیا فوبیای گربه هم وجود دارد؟
بله فوبیای گربه هم مانند فوبیای سگ است که قابل درمان می باشد.

3. علت ایجاد کننده فوبیای سگ چیست؟
هراس از حیوانات در برخی از خانواده ها بیشتر دیده میشود بنابراین ژنتیک میتواند در آن موثر باشد.

4. درمان فوبیای سگ چگونه است؟
درمان فوبیای سگ از روشهای تحلیلی و عمقی قابل درمان است. همچنین یکی دیگر از بهترین و شناخته شده ترین روش برای درمان فوبی سگ، حساسیت زدایی منظم است در این روش فرد به صورت پیاپی در معرض سلسله مراتب اضطراب در مورد سگ قرار میگیرد و به ترتیب به وسیله رویارویی همزمان با آن و تمرینات ریلکسیشن ترس فرد از بین میبرد.