دموکراسی و جمهوری از انواع نظام های سیاسی هستند که شباهت های زیادی با هم دارند و البته چند تفاوت در بین آنها می توان یافت در این مقاله به بررسی شباهت ها و تفاوت های دموکراسی و جمهوری می پردازیم.
دموکراسی چیست
شکلی از حکومت که در آن همه شهروندان حق مشارکت برابر، مستقیم یا از طریق نمایندگان منتخب خود، در توسعه و وضع قوانین را دارند، به عنوان دموکراسی شناخته می شود. در این شکل از حکومت، صدای اکثریت بر اقلیت ارجحیت داده می شود و مردم می توانند حکومت خود را انتخاب کنند. هنگامی که حکومت اکثریت ایجاد می شود، اقلیت ها حرفی برای گفتن ندارند. بازگشت به اصل کلمه دموکراسی؛ از واژه یونانی «دموس» به معنای مردم و «کراتوس» به معنای حکومت گرفته شده است. به عبارت ساده‌تر می‌توان گفت که دموکراسی به معنای «حکومت توسط مردم» است. دموکراسی به مردم اجازه می دهد تا در حکومت و برنامه های سیاسی آن شرکت کنند. در نوامبر 1863، آبراهام لینکلن تعریفی از دموکراسی ارائه کرد که به طور گسترده توسط جهان پذیرفته شد. تعریف می گوید: «… حکومت مردم، توسط مردم، برای مردم…»
در دموکراسی ها، اختیارات حاکمان ارشد توسط قانون اساسی محدود شده است. تفکیک قوا و مسئولیت ها برای حفظ حقوق و آزادی های مردم انجام می شود. در دموکراسی های خالص، شهروندان واجد شرایط رای دادن به طور مساوی در روند قانون گذاری شرکت می کنند. به عبارت دیگر، اکثریت در یک دموکراسی خالص دارای تمام قدرت هستند، در حالی که اقلیت قدرت کمی دارند یا اصلاً قدرت ندارند.
در یک دموکراسی نمایندگی، که به نام دموکراسی غیرمستقیم نیز شناخته می شود، شهروندان واجد شرایط در رای دادن و انتخاب مقاماتی که قوانین را تصویب می کنند و سیاست های عمومی را تدوین می کنند، آزادند. نمایندگان منتخب به نیازها و دیدگاه های مردم رسیدگی می کنند. در دموکراسی مشارکتی، شهروندانی که واجد شرایط رای دادن هستند ملزم به رأی دادن به سیاست های مناسب هستند. نماینده مسئول اجرای این سیاست های انتخاب شده برای مردم است. این به مردم این قدرت را می دهد که در جهت اجتماعی و اقتصادی ملت و عملیات سیاسی آن تصمیم بگیرند. هر دو دموکراسی نماینده و مشارکتی ایده های مشابهی دارند و فرآیندهای مشابهی را اتخاذ می کنند. با این حال، دموکراسی‌های مشارکتی در مقایسه با دموکراسی‌های نمایندگی، سطح بالاتری از مشارکت شهروندان را شامل می‌شوند. تقریباً هیچ کشوری وجود ندارد که به طور خاص شکل مشارکتی دولت را اعمال کند. اکثر اشکال نمایندگی دموکراسی از شهروندان به عنوان ابزاری برای اصلاحات اجتماعی و سیاسی استفاده می کنند.
جمهوری چیست
کلمه جمهوری از عبارت لاتین res publica به معنای “امور عمومی” گرفته شده است. در این شکل از حکومت، امور اجتماعی و سیاسی از موضوعات مورد توجه عموم تلقی می شود. به عبارت ساده‌تر، جمهوری یک دموکراسی نمایندگی است که در آن رئیس دولت انتخاب می‌شود، مانند رئیس‌جمهوری که برای مدت زمان محدودی خدمت می‌کند. از آنجایی که شهروندان از طریق نمایندگان خود کشور را اداره می کنند، جمهوری ها را می توان از دموکراسی ها در شرایط مختلف متمایز کرد. جمهوری نه تنها با کشورهای دموکراتیک مرتبط است، بلکه با اشکال دیگری از حکومت ها مانند اشراف، الیگارشی ها، و سلطنت ها که وراثت سران در آن ها دنبال نمی شود، مرتبط می باشد. نمایندگان برای وضع قوانین انتخاب می شوند، در حالی که یک مجری نیز برای اجرای قوانین وضع شده توسط نمایندگان منصوب می شود. برای محافظت از اقلیت ها در برابر هوس های خودسرانه سیاست، نمایندگان از حقوق مسلم شهروندان اقلیت حمایت می کنند.
مقایسه دموکراسی و جمهوری
| پارامتر | دموکراسی | جمهوری |
|---|---|---|
| فلسفه عمومی | مردم یک دموکراسی بر نحوه اداره آنها قدرت دارند. با این حال، پادشاهان به عنوان تهدیدی در یک دموکراسی برای حقوق ذاتی شهروندان تلقی می شوند. همه شهروندان در تصمیماتی که توسط دولت گرفته می شود، نظر مساوی دارند. | جمهوری ها با ایده تشکیل حکومت توسط یک فرد مخالفند. شهروندان در یک جمهوری حق حرف یکسانی دارند و قدرت تصمیم گیری از طریق نمایندگان منتخب خود را دارند. برای حفظ منافع اقلیت، حقوق مسلم هر فرد توسط دولت حمایت می شود. |
| تعریف | در یک دموکراسی از حکومت اکثریت پیروی می شود. مردم نیز می توانند نمایندگانی را انتخاب کنند. چنین حمایتی برای منافع اقلیت وجود ندارد. | جمهوری از مفهوم دموکراسی نمایندگی پیروی می کند. |
| سیستم | نظام سیاسی دموکراتیک دنبال می شود. | نظام سیاسی جمهوری دنبال می شود. |
| ساختار | ساختار اجتماعی از ایالت به ایالت دیگر متفاوت است. دموکراسی ها هم از نظر سیاسی و هم از نظر اقتصادی در برابر سیستم جدایی طبقاتی مقاومت می کنند. | ساختار آن چندان متفاوت از دموکراسی ها نیست. در اینجا نیز ساختار اجتماعی از ایالت به ایالت دیگر متفاوت است. |
| سیستم اقتصادی | دموکراسی ها اقتصادهای بازار آزاد با سیاست های انتخاب شده توسط نمایندگان منتخب هستند. | سیاست های بازار آزاد اقتصادی توسط نمایندگان مردم انجام می شود. |
| آزادی اظهار دین | در دموکراسی ها آزادی مذهب داده شده است، اما اکثریت معتقدند که اعمال مذهبی خود را بر اقلیت ها اعمال می کنند. | قانون اساسی برای دخالت در دین دیگران ممنوعیت دارد. بنابراین هر فردی حق دارد به دین دلخواه خود اقرار کند. |
| عناصر اصلی | قوانین اکثریت و انتخابات آزاد | حقوق افراد و انتخابات آزاد |
| نمونه های کشور | استرالیا، نیوزلند، و غیره. انگلستان نیز یک کشور دموکراسی است اما با پادشاهی. | ایالات متحده آمریکا (ایالات متحده آمریکا) یک جمهوری دموکراتیک است. |
| انواع | دموکراسی مستقیم، دموکراسی پارلمانی، دموکراسی ریاستی و دموکراسی نمایندگی. | جمهوری دموکراتیک و جمهوری های مشروطه. |
| محدودیت های دولتی | در دموکراسی ها اکثریت می توانند اراده و تصمیمات خود را بر اقلیت ها تحمیل کنند. | در جمهوری‌ها اکثریت نمی‌تواند اراده و تصمیم خود را بر اقلیت‌ها تحمیل کند و نمی‌توان برخی حقوق مسلم آنها را سلب کرد. |
| معایب | اکثریت ها با تحمیل اراده و تصمیمات اقلیت ها از حقوق اقلیت ها سوء استفاده می کنند. | از آنجایی که حقوق اقلیت ها رعایت می شود، بحث ها و بن بست های دائمی وجود دارد. |
سوالات متداول
تفاوت های مهم دموکراسی و جمهوری چیست؟
تفاوت های مهم دموکراسی و جمهوری عبارت است از تفویض اختیار به دولت و تعداد شهروندان در یک اقتصاد.
جمهوری دموکراتیک چیست و چه تفاوتی با دموکراسی و جمهوری دارد؟
جمهوری دموکراتیک شکلی از حکومت است که بر اساس سیستمی که هم از نظام دموکراتیک و هم از جمهوری پذیرفته شده است عمل می کند.
