مدگرایی در نوجوانان
در این مطلب از وبلاگ جامعه در رابطه با مد و مد گرایی , دلیل جذب نوجوانان به مد گرایی ,آسیب هایی که مد گرایی میتواند به نوجوانان بزند , و همینطور تعریف مد , نحوه صحیح با نوجوانان مد گرا , دلایل توجه به مد و لباس و ... میپردازیم با جامعه همراه باشید .
مد چیست؟
مد در لغت به معنای سلیقه و روش به کار می رود و در اصطلاح به روش و شیوه ای موقت که بر اساس سلیقه اکثریت افراد یک جامعه است سبک زندگی را تعیین می کند. مد در واقع شیوه تازه ای از سبک زندگی است که عده ای طبق آن رفتار می کنند، مد همه مسائل زندگی از جمله شیوه زندگی، حرف زدن، لباس پوشیدن، چیدمان خانه و وسایل آن، کسب و کار و حتی فکر و اندیشه افراد را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. مد اگر در حد اعتدال باشد مذموم نخواهد بود اما مانند هر پدیده دیگری دارای آثار مثبت و منفی است.
مدگرایی یک هیجان زودگذر است که می تواند به شدت افراد به خصوص نوجوانان را تحت تاثیر خود قرار دهد. به همین دلیل است که صنعت مد بیشتر انرژی خود را صرف نوجوانان می نماید و از آن ها برای تبلیغات خود استفاده می نماید. به طور کلی مدگرایی در نوجوانان یک هیجان افراطی است که در نهایت منجر به خلق پوشش های عجیب و غریب می شود.
از طرفی جذابیت های جنسی، متفاوت بودن یا به نوعی خاص بودن، هویت یابی و ... از جمله مواردی هستند که منجر به مد گرایی در نوجوانی می شوند. به همین دلیل است که نوجوانان از این طریق می توانند نیاز هیجانی و نیازهای عاطفی خود را تامین نمایند. به همین منظور در ادامه قصد داریم شما را با دلایل و عوارض مدگرایی در نوجوانان بیشتر آشنا کنیم.
دلایل و عوارض مدگرایی در نوجوانان
مدگرایی در نوجوانان چیست
برخلاف گذشته که نوجوانان اهمیت چندانی به لباس خود نمی دانند. امروزه توجه به مد و لباس از اهمیت بسیار بالایی برای آن ها برخوردار است. شاید یکی از دلایل اصلی این تفاوت طرز فکر تنوع فوق العاده ای باشد که در صنعت مد و پوشاک ایجاد شده است. امروزه تنوع را می توان در نوع دوخت، رنگ، طرح و حتی زیپ و دکمه های مورد استفاده در طراحی لباس ها نیز مشاهده نمود. بنابراین این تنوع در تمایل شدید به مدگرایی در نوجوانی بی تاثیر نبوده است. اما مدگرایی در نوجوان چیست؟ آیا این تمایل به مد گرایی ناشی از اعتماد به نفس و یا کمبود نوجوانان است؟
مد گرایی در نوجوانان به معنای تمایل بسیار شدید آن ها به استفاده از لباس هایی است که در فشن شوها می بینند و یا خواننده و بازیگر محبوبشان آن را پوشیده است. این تمایل در برخی از مواقع به قدری افراطی و غیرقابل کنترل می شود که نوجوان هزینه بسیار زیاد و غیرمنطقی را بابت تهیه آن ها پرداخت می نماید.
در بسیاری از مواقع این مدگرایی به قدری نوجوان را درگیر می نماید که او زمان بسیار زیادی را صرف پیدا نمودن لباس و یا اکسسوری مورد نظر می کند. اما دلیلی وجود ندارد که با قاطعیت بتوان گفت مدگرایی در نوجوانان ناشی از کمبود و یا عدم اعتماد به نفس او می باشد. در بسیاری از مواقع نوجوانانی که اعتماد به نفس خوبی دارند و در خانواده های بسیار مرفه نیز زندگی می کنند درگیر این موضوع می شوند. البته می توان تمایل به مد گرایی را به بلوغ و تمایل نوجوانان به هویت یابی مرتبط نمود. زیرا نوجوانان در این دوره از زندگی خود به دنبال منحصر به فرد بودن و جذابیت جنسی هستند و پیروی از مد می تواند این نیازها را تا حدودی برای آن ها تامین نماید.
علت مدگرایی در نوجوانان
اکثر والدین نمی توانند درک کنند که دلیل مدگرایی در نوجوانان چیست. به همین دلیل است که در بسیاری از مواقع دچار تنش و اختلاف با نوجوان خود می شوند. اما برای درک بیشتر نوجوان و ارتباط موثرتر با او نیاز است تا بدانید که عوامل مختلفی وجود دارند که می توانند منجر به مدگرایی در نوجوانان شوند. از مهم ترین عواملی که منجر به مد گرایی در نوجوانی می شود، می توان به موارد زیر اشاره نمود.
هویت یابی:
همانطور که پیش تر به آن اشاره شد، دلیل اصلی تمایل به مد گرایی، هویت یابی نوجوانان است. آن ها در این دوره حساس قرار است از کودکی پا به بزرگسالی بگذارند. بنابراین به یکباره مسئولیت ها و توقعاتی که از آن ها داشته اند تغییر می کند. در این میان نوجوان به دنبال شناخت خود است. بنابراین سعی می کند خودش را به صورت منحصر به فرد و خاص برای اطرافیان تعریف نماید. تغییر پوشاک و پیروی نمودن از مد اولین نکته ای است که برای هویت یابی به ذهن نوجوانان می رسد.
رسیدن به جذابیت جنسی:
در دوران نوجوانی جذابیت برای جنس مخالف از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این جذابیت تاثیر بسیار زیادی در افزایش اعتماد به نفس آن ها دارد. این انگیزه می تواند یکی از دلایل اصلی تمایل آن ها به مدگرایی باشد.
استقلال یابی:
از دیگر دلایل مدگرایی در نوجوانان تمایل آن ها به استقلال یابی است. اکثر نوجوانان در این دوران نمی خواهند از کسی پیروی نماید و یا اینکه بابت کارهایشان به کسی حساب پس بدهند. به همین دلیل سعی می کنند لباس های عجیب و غریبی بپوشند که انتخاب شخصی خودشان است.
تاثیرگذاری همسالان:
مد گرایی در نوجوانان می تواند به دلیل تحت تاثیر قرار گرفتن همسالان خود و یا عدم پذیرش در گروه های دوستی باشد. بسیاری از نوجوانانی که از مد پیروی نمی کنند مورد تمسخر دوستان خود قرار می گیرند و یا از گروه های دوستی آن ها طرد می شوند. به همین دلیل مجبور به پیروی از مد می شوند.
آسیب مدگرایی در نوجوانان
درک نوجوانان هنگام مواجه شدن با این موضوع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. زیرا توجه به شیک پوشی و مرتب بودن هیچ ارتباطی با مدگرایی ندارد و نباید نسبت به آن سخت گیری نمود. اما تمایل شدید نوجوانان به مدگرایی و عدم توجه به آن می تواند آسیب های جدی را متوجه نوجوان کند. به طور کلی از عوارض مدگرایی در نوجوانان می توان به موارد زیر اشاره نمود.
خطر از خود بیگانگی نوجوان:
یکی از جدی ترین آسیب های ناشی از مدگرایی در نوجوانان از خود بیگانگی فرهنگی است. که موجب می شود تا نوجوانان تمامی اصول و سنت های کشور خود را نادیده بگیرند و از فرهنگ بیگانه پیروی نمایند. این موضوع تاثیر بسیار زیادی در سوء تربیت نوجوانان و در نهایت افزایش پیدا کردن مشکلات فرهنگی در جامعه دارد. همچنین می تواند اختلافات شدیدی را میان نوجوانان و خانواده های آن ها ایجاد نماید.
خطر تهاجم غربی:
خطر تهاجم غرب یکی دیگر از انواع آسیب مد گرایی در نوجوان است. زیرا مد یکی از بهترین ابزارهای غربی ها برای نفوذ به ذهن و مغز نوجوانان است. از طرفی نوجوانان به دلیل عدم شکل گیری کامل هویت و کمبود عزت نفس به سرعت تحت تاثیر مد قرار خواهند گرفت. زیرا احساس می کنند با پیروی نمودن از مد می توانند به فرد جذاب تر و شایسته تری تبدیل شوند.
مشکلات و اختلاف نظر والدین با نوجوان:
طبیعتا تمامی فرزندان والدین خود را الگو قرار می دهند و در رابطه با مد نیز از آن ها پیروی می نمایند. اما زمانی که آن ها فردی غریبه مانند بازیگرها، خواننده ها، افراد معروف اروپایی یا آمریکایی و ... را الگوی خود قرار می دهند، برای اینکه به آن ها شباهت پیدا کنند از طرز لباس پوشیدن آن ها پیروی می نمایند. در این صورت والدین نمی توانند فرزند را با طرز فکر و پوشش خود همراه نمایند و این موضوع در نهایت منجر به اختلاف میان آن ها می شود.
دختران نوجوان تاثیر بیشتری از مد می گیرند
دختران به علت روحیه حساس و شکننده ای که دارند و همچنین به علت واکنش های عاطفی که نسبت به محیط دارند بیشتر تحت تاثیر مدگرایی قرار می گیرند، در واقع تقلید و گرایش به الگوهای برتر در زنان نمود بیشتری پیدا می کند، همچنین به علت اینکه دخترها به روابط و ظاهر اشخاص بیشتر توجه می کنند و ذاتا زیبایی را دوست دارند گرایش آن ها به مد و پیروی از نحوه پوشش و آرایش و حتی رفتار و گفتار از الگوهایی که انتخاب می کنند بیشتر است.
در این دوران به علت اختلالاتی در ترشح غدد پوست صورت آن ها دچار کک و مک و یا آکنه می شود و دختران برای رفع این مساله تمایل زیادی به استفاده از لوازم آرایشی دارند، بهتر است به جای مخالفت با او در مورد این مساله با نوجوانتان صحبت کرده و او را نزد یک پزشک خوب ببرید تا پوستش را درمان کند و روش درست حل کردن این مشکل را به او بیاموزید.
نحوه بر خورد صحیح با نوجوان مدگرا
- در رفتار با نوجوان خود صبر پیشه کنید.
- اطلاعات خود را در زمینه مد افزایش دهید.
- اصرار به پسندیدن و انتخاب آنچه که مورد پسند شما است نداشته باشید.
- اجازه دهید گاهی انتخاب های اشتباه را نیز تجربه کند.
- اجازه دهید در انتخاب لباس و وسایلش خودش نظر نهایی را بدهد.
- مستقیما از او و سلیقه اش انتقاد نکنید.
- توجه و محبت خود را از او دریغ نکنید.
بهترین روش برای هدایت و تربیت و کنترل مدگرایی در نوجوانان در این سن بحرانی این است که با او درنیفتید و سعی نکنید نظر و سلیقه خود را به او تحمیل کنید، بیشتر حرکات و اعمال و انتخاب های او برای جلب توجه است پس با او صبورانه برخورد کنید تا مشکلاتش را بفهمد و آن ها را حل کند.
چرا نوجوانانِ امروز مدگرا شده‌اند؟
توجه به مد و اهمیت دادن به لباس و آرایش از ویژگی‌های رفتاری مهم دوره نوجوانی به شمار می‌آید.
امروزه، کوتاه و بلند کردن موها، مدل دادن و دیگر آراستن‌ها، جزو ضروریات و تقریبا بخش اعظم زندگی دختران و پسران شده است یا پسر‌ها که قبلا با ماشین نمره چهار، سر خود را اصلاح می‌کردند، ولی حالا دیگر هزینه کوتاه کردن یا آرایش موی سر یک نوجوان پسر، سر به فلک می‌زند! بنابراین می‌بینیم همه چیز، دستخوش تغییر و تحول شده است.
مد و مدگرایی، پدیده‌ای است که از دیرباز در جوامع بشری وجود داشته، ولی با گذشت زمان همراه با دگرگونی‌های زمانه تغییر کرده است. مد در دهه‌های اخیر با تغییر رنگ و لعاب و ایجاد تنوع و جذابیت بیشتر، بیش از گذشته در جامعه ایران نمود و حضور یافته است و گروه‌ها و افراد بسیاری را مجذوب جاذبه‌های خود کرده است و می‌کند.
دلایل توجه به لباس و مد
اگر نوجوان به سر و وضعش بیش از اندازه توجه نشان می‌دهد و به پوشیدن لباس‌های عجیب و غریب علاقه زیادی دارد، باید گفت: دلایل گوناگونی میتواند عامل چنین رفتاری باشد. گاهی این‌گونه رفتار‌ها از حالت «خودشیفتگی» نوجوان نشات می‌گیرد که در این سن بشدت ظاهر می‌شود.
وابستگی به گروه همسالان نیز از جمله عواملی است که باعث پیروی نوجوان از مد و توجه او به ظاهرش می‌شود، زیرا وسیله‌ای است برای هماهنگی با همسالان و مورد قبول آنان قرار گرفتن. متأسفانه پیروی از مد و پوشیدن لباس‌های ناهمگون، میتواند نوعی واکنش ستیزه‌جویانه نوجوانان نسبت به مسائل و موضوعاتی باشد که در جامعه می‌گذرد و آن‌ها با این مسائل مخالفند و به این ترتیب، ناخشنودی خود را نشان می‌د‌هند.
پیروی از مد گاهی هم وسیله‌ای برای اعلام جنگ به بزرگ‌تر‌ها و احتمالا دهن‌کجی به اجتماع است، نوجوان می‌خواهد ناسازگاری خود را با محیط به نوعی ابراز کند، چون راهی نمی‌یابد، ناچار به پیروی از مد که یکی از این وسیله‌هاست، روی می‌آورد. برخی نوجوانان نیز به دلیل مورد توجه قرار گرفتن به طرف مد می‌روند.
اهمیت دادن به مدل لباس و پوشاک ویژگی مهم دوره نوجوانی است. یکی از دلایل این اهمیت، آن است که از این طریق نوجوانان تجربه می‌کنند چه کسی هستند و می‌خواهند که دیده شوند. البته پوشاک و مدل لباس برای هر فردی نوعی علامت هویتی تلقی می‌شود.
با وجود این، از آنجا که نوجوانان در دوره رشد و تحول هستند، در درجه نخست، طرز لباس پوشیدن آن‌ها نشان‌دهنده تصور آنان از خودشان است، برای همین، نوع پوشاک و لباس اهمیت بیشتری برای آن‌ها پیدا می‌کند. علاوه بر این، نوجوانان می‌آموزند طرز لباس پوشیدن نقش مهمی در روابط اجتماعی و اینکه از سوی دیگران چگونه مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، ایفا می‌کند.
از این رو، طرز و مدل لباس هم برای همسالان و هم بزرگسالان نشانه مهمی می‌شود. شواهد نشان می‌دهد لباس‌های مُد در دبیرستان، نشان از پایگاه و شأن بالای اجتماعی می‌دهد و برعکس لباس‌هایی که کمتر مُد هستند، دارای پایگاه و شأن پایین اجتماعی است.
دخترها بیشتر تحت تاثیر مدگرایی هستند
معمولا دخترها به لحاظ احساسی بودن واکنش‌های شان نسبت به محیط، عاطفی‌تر است و بیشتر تحت تاثیر مد و مدگرایی قرار می‌گیرند؛ بنابراین تقلید و گرایش به الگوهای برتر با طبیعت بیولوژیکی زنان تناسب بیشتری دارد. همچنین دخترها بیشتر به روابط و ظاهر اشخاص توجه می‌کنند و حس زیبا دوستی در آن‌ها بیشتر است. به همین علت است که گرایش به مد و تقلید از طرز لباس پوشیدن تا نحوه آرایش و نوع صحبت کردن در دخترها بیشتر و زودتر خودش را نشان می‌دهد.
الگو بودن پدر و مادر برای فرزند
توجه نکردن به نیاز جوانان به محبت و مهربانی، نیاز به امنیت و آسایش، نیاز به احترام و نیاز به قدردانی و ... در خانواده، باعث می‌شود جوانان برای پاسخ به نیازهای ذکر شده به جمع‌های دوستانه پناه ببرند. جمع‌هایی که معمولا راهنما‌های دلسوزی نیستند. بنابراین وظیفه والدین که بیشترین ارتباط را با جوانان دارند، این است که با ارائه الگوهای مناسب و عینی جوانان و نوجوانان را در بحران یاری دهند. با این حال ذکر این نکته هم ضروری به نظر می‌رسد که بهترین الگو برای جوانان، والدین شان هستند.
توصیه‌هایی در مورد مسأله مد
لباس، آراستگی ظاهر و همرنگ شدن با همسالان از جمله عواملی است که مانع به وجود آمدن احساس عدم تناسب با جامعه در نوجوان می‌شود. برای برخورد با مسأله مدپرستی در نوجوانان نکاتی ذکر می‌شود، که عبارتند از:
۱- برای در پیش گرفتن رفتار منطقی و درست در این مورد، پیش از هر چیز باید تلاش کنید درباره مد یا نوآوری لباس نوجوانان اطلاعاتی به دست آورید. منظور این نیست که باید حتماً از مد پیروی کنید، بلکه هدف این است که با به دست آوردن این آگاهی، به یاد روزگار جوانی و میزان توقع خود از والدینتان بیفتید و در رفتار خود با فرزندتان صبر بیشتری به خرج دهید.
۲- اصرار نداشته باشید هر چه را شما می‌پسندید، او هم بپسندد. او را در انتخاب لباس آزاد بگذارید و راهنمایی‌اش کنید. گاهی ممکن است در انتخاب اشتباه کند و در اشتباه خود اصرار هم داشته باشد؛ ولی تجربه‌ای که از آن اشتباه به دست می‌آورد، تأثیرش بیشتر از نصیحت‌های شما در این زمینه است.
۳- با در نظر گرفتن بودجه خانواده رفته رفته مقدار پولی را که برای لباسش در نظر گرفته‌اید، در اختیارش بگذارید. به او اجازه دهید برای انتخاب لباس، نظر خود را بدهد، هر چند ممکن است در انتخاب‌های اولیه‌اش دچار اشتباه شود، اما به تدریج می‌آموزد که باید با در نظر گرفتن همه جوانب اجتماعی، خانوادگی و مانند آن‌ها برای خود لباس تهیه کند.
۴- اگر سلیقه او مورد پسند شما نیست او را مسخره نکنید یا مستقیم او را به باد انتقاد نگیرید. این‌گونه رفتار‌ها و روش‌های تند و مستقیم باعث می‌شود که حالت تدافعی به خود بگیرد.
۵- در دوران دبیرستان دختران علاقه زیادی به آرایش دارند. در این سن به علت اختلالاتی که در ترشح غدد داخلی ایجاد می‌شود، اغلب دچار کک و مک یا آکنه میشوند و سعی دارند این عیب را با آرایش صورت بپوشانند. پیش از هر چیز تلاش کنید مشکل پوستی فرزندتان را از بین ببرید. در این مورد خیلی صمیمانه و غیرمستقیم او را راهنمایی کنید. روش درست را به او بیاموزید و به او بفهمانید که سادگی یک دختر نوجوان را زیباتر نشان می‌دهد.
۶- بهتر است در این دوره بحرانی با او درنیفتید و نظرتان را با اجبار به او تحمیل نکنید. بیشتر اعمال او به این دلیل است که می‌خواهد مورد توجه و تأیید دیگران قرار گیرد و کانون توجه باشد؛ بنابراین، آرامش خود را حفظ کنید، چون به او کمک می‌کند درد‌ها و مشکلاتش را آسان‌تر حل کند.
سوالات متداول
1- ✔️ مدگرایی در نوجوانان چیست؟
✔️ مدگرایی در نوجوانان یک هیجان افراطی بوده و منجر به پوشیدن انواع لباس های مختلف و غرق شدن در دنیای مد می شود که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- ✔️ علت مدگرایی در نوجوانان چیست؟
✔️ اکثر والدین نمی توانند درک کنند که دلیل مدگرایی در نوجوانان چیست اما این مسئله در متن مقاله توضیح داده شده است.
3- ✔️ آسیب مدگرایی در نوجوانان چیست؟
✔️ تمایل شدید نوجوانان به مدگرایی و عدم توجه به این گرایش و اعتیاد می تواند آسیب هایی وارد کند که در متن مقاله شرح داده شده است.
