شهرستان اسدآباد با قدمت چند هزارساله خود دارای آثار مختلف تاریخی است که بیشتر آنها مربوط به دوران صفویه و قاجاریه است. در این شهرستان تعداد اثر تاریخی وجود دارد که از این تعداد به ثبت رسیده و برخی از آثار نیز با قدمت چندساله خود نیاز به ثبت جهانی و یا ملی دارند. مسجد سلطانى که از جاذبه های تاریخی اسدآباد است، در محلهٔ بازار این شهر واقع شده است و مردم با تجمع در این محل نماز جمعه را برپا میدارند.
تا قبل از ويرانى، يکى از قديمىترين مساجد اسدآباد محسوب مىشد. در حال حاضر بناى مسجد قديم را خراب کردهاند و مساجدى نو با طرحى مستطيل شکل به جاى آن ساختهاند. آنچه باعث اهميت کنونى بنا مىگردد سنگنبشتهاى است که در گذشته در داخل شبستان قديمى قرار داشت. امروزه علاوه بر آن، چهار سنگنبشته ديگر و يک سنگ قبر بر ديوار طاق نمايى در سمت چپ راهروى ورودى به حياط مسجد نصب شده که به ترتيب سنوات عبارتاند از:
– فرمان شاه تهماسب اول صفوى (۹۸۴-۹۳۰) مورخ ۹۷۲ هجرى قمرى دربارهٔ بخشودگى ماليات خانه شمار قريهٔ اسدآباد به خط ثلث بر روى مرمر سفيد در پنج سطر به ابعاد ۲۹×۲۷ سانتىمتر.
– فرمان شاه تهماسب اول صفوى مورخ ۹۷۲ هجرى قمرى دربارهٔ تخفيف ماليات چهارپا که عبارت از «مواشى … و بيوتالنحل الکاء اسدآباد از ابتداى پيچى ئيل» مىشود و علت آن شيعه بودن ساکنان آن ديار است. اين کتيبه در سيزده سطر به خط ثلث نوشته شده و ابعاد آن ۴۰×۱۳۵ سانتىمتر است.
– فرمان شاهعباس اول صفوى (۱۰۳۸-۹۹۶) مورخ ۱۰۲۶ هجرى قمرى در زمينهٔ «تخفيف رسدى يک ماهه شهر رمضانالمبارک از ايتداى توشقان ئيل سواى جهاتى که به اجاره مىدهند، فقط شيعيان ساکن الکاء اسدآباد» به خط نستعليق در ۱۵ سطر و يک سطر حاشيه بر سنگ مرمر تيره به ابعاد ۷۷×۷۵ سانتىمتر.
هگمتانه ، اولین پایتخت ایران با قدمتی ۳ هزار ساله
– فرمان شاه صفى (۱۰۵۲-۱۰۳۸) مورخ ۱۰۴۶ هجرى قمرى در زمينهٔ بخشودگى ماليات و حقوق ديوانى جماعت کاوليان و جماعت هنديان مشهور به خطيران و جماعت ارانلو که در نواحى نهاوند و اسدآباد و هرسين و دينور و بيلاور و سنقر و گوراب و ملاير و توابع ساکن هستند، به خط نستعليق در ۱۶ سطر بر سنگ مرمر يکپارچه به ابعاد ۴۶×۴۴ سانتىمتر.
– کتيبهٔ تعمير بناى مسجد جامع اسدآباد به فرمان شاه سليمان صفوى (۱۱۰۵-۱۰۷۷) زير نظر حاجى عليخان زنگنه و سرکار اصلان آقا و معمارى محمد طاهرى همدانى در تاريخ ۱۰۹۷ هجرى قمرى به خط نستعليق (سطر اول خط ثلث) در ۱۳ سطر بر سنگ مرمر کرم رنگ به ابعاد ۵۲×۳۵ سانتىمتر به صورت برجسته.
سنگ قبرى به خط کوفى در صحن مسجد قرار داشت که هنگام تجديد بناى مسجد، کنار سنگ نبشتههاى عصر صفوى در راهرو و ورودی مسجد نصب گرديد. اين سنگ قبر از مرمر کرم به درازاى ۶۷۵ سانتىمتر و پهناى ۴۴ سانتىمتر است.