منطقه حفاظت شده مغان در جنوب غرب بخش اصلاندوز از توابع شهرستان پارس آباد و غرب بخش قشلاق دشت از توابع شهرستان بیله سوار، در شمال استان اردبیل واقع گردیده است. مساحت حدودی این دشت زیبا سی و پنج هزار هکتار است.
این منطقه از جاذبه های اصلاندوز ، در راستای طرح احیای آهو در دشت مغان طی مصوبه ۴۵۵۴۰/۱۸۳۴۲۴ مورخ ۱۳۸۹/۸/۱۶ هیات وزیران و بر اساس روزنامه رسمی شماره ۹۰/۲۶۱۷۸ مورخ ۱۳۹۰/۶/۲۸ و مصوبه شماره ۳۵۰ شورای عالی حفاظت زیست مورخ ۱۳۹۰/۷/۱۳ با مساحت ۳۵۲۱۸ هکتار بعنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.
پوشش جانوری و گیاهی دشت مغان
از گونه های جانوری مهمی که در منطقه حفاظت شده مغان تحت حمایت محیط زیست قرار گرفته است می توان به: گرگ، روباه، شغال، خرگوش و گراز وحشی و پرندگانی از قبیل عقاب، دلیجه، قرقی، مینا، پری شاهرخ و پرندگاه آبزی و کنار آبزی و تعداد زیادی از گونه گنجشک اشاره کرد. شکار غیرقانونی این حیوانات اکیدا ممنوع بوده و با خاطیان این امر به شدت برخورد می شود. از اهداف مهم تحت پوشش قرار گرفتن دشت مغان توسط محیط زیست نگه داری از گونه ی شاخص و مهم حیوانی دشت مغان یعنی آهوی ایرانی است.
احیا و تکثیر آهوی ایرانی با جدیت دنبال می شود و در این مسیر ایجاد یک کانکس به عنوان پاسگاه محیط بانی، ایجاد چارت و جذب نیروی محیط بان و ایجاد امکانات و تجهیزات حفاظتی در منطقه از اقدامات مهم بوده است. شکار بی رویه و غیرقانونی در سال های دور زندگی این گونه را به شدت مورد تهدید قرار داده است، تکثیر این حیوان به وسیله انتقال از مناطق همجوار از جمله دشت سهرین زنجان انجام می پذیرد.
معرفی منطقه حفاظت شده مراکان + تصاویر
از مناطقی که در نزدیکی دشت مغان قرار دارند می توان به تالاب سد اصلاندوز،دریاچه شهرک کشت و صنعت مغان، تالاب تپراق کندی، رودخانه ارس و تالابهای حاشیه ای آن، رودخانه دره رود اشاره کرد. پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده مغان به سه گونه از جنس درمنه و خانواده مرکبان با نام محلی یوشان اطلاق می شود.
جاذبه های اکوتوریستی
– وجود قشلاقات عشایر شاهسون در منطقه
– امکان بازدید از سایت تکثیر نیمه طبیعی آهو در منطقه
– پرنده نگری برای علاقمندان طبیعی به خصوص در فصل پاییز و زمستان
وضعیت اجتماعی
در داخل منطقه حفاظت شده مغان ۲۳ آبادی وجود دارد که دو روستا با تعداد به ترتیب ۶۰ و ۷۲ خانوار با جمعیتی بالغ ۲۴۴ و ۴۲۹ نفر و تعداد ۸ آبادی دارای ۲۰ تا ۵۰ خانوار بوده و ۱۳ آبادی دارای جمعیت کمتر از ۲۰ خانوار می باشد.
تراکم نفر در سطح منطقه ۱۰ نفر در کیلومترمربع می باشد و شغل اهالی این آبادی ها صرفا دامداری است. جاده دسترسی آبادی های فوق الذکر بصورت خاکی و یا شوسه ای بوده و از طریق جاده آسفالته فرعی در قسمت شمال محدوده مذکور به جاده اصلی اردبیل – پارس آباد و پارس آباد – جعفرآباد متصل می گردند.
تعارضات و تهدیدهای منطقه:
– چرای دام عشایر بیش از حد و ظرفیت مراتع
– تبدیل اراضی مرتعی به کشاورزی توسط افراد سود جو