آبشار ایلان دره سی در استان زنجان واقع است. این آبشار در دره ایلان دره سی واقع در ۲ کیلومتری شرق روستای ماری در منطقه دربند سرخ آباد واقع شده است. سرخ آباد یکی از مناطق حفاظت شده کشور است که از تنوع زیستی بالایی برخوردار است. ارتفاع این آبشار در حدود ۱۲ متر و آبشاری فصلی است که از ذوب برفهای ارتفاعات بالادست و ریزش های جوی پدید می آید. روستای ماری از توابع شهر ارمغانخانه زنجان و فاصله آن تا شهرستان زنجان در حدود ۵۰ کیلومتر است.

آبشار ایلان دره سی

این منطقه در ۱۸ کیلومتری شمال غرب زنجان واقع شده است. این منطقه به دلیل شرایط اکولوژیکی خاص خود، دارا بودن زیست گاه های متنوع کوهستانی، تپه ماهوری، دشتی و محیط های آبی از تنوع گونه جانوری بالایی برخوردار است. آهوی ایرانی زیباترین و بارزترین پستاندار منطقه است. تشی بزرگترین جونده منطقه است که در اطراف باغها و مزارع زندگی می کند و آفت محصولات باغی و جالیزی است.
کل و بزوحشی، خرس قهوه ای، پلنگ، شنگ(پستاندار خزدار) و انواع پرندگان بومی و مهاجر مانند بالابان، قرقی، طرلان، شاهین، کبک دری، تیهو، کبک و … انواع مارها، مارمولک ها و ماهی ها در این منطقه زندگی می کنند. این منطقه از وفورگیاهی با ارزشی برخوردار است مانند باریحه و راس … این منطقه بیش از نیمی جنگل های طبیعی و خودرو استان زنجان را در خود جای داده است. کوه های قله ها و دره های این منطقه زیبایی خاصی را برای بینندگان رقم زده است.

منطقه حفاظت شده سرخ آباد

منطقه حفاظت شده سرخ آباد در محدوده بین شهرهای زنجان و طارم قرار گرفته و شامل رودخانه ها و آبشارهای بسیاری است. یکی از این آبشارها، آبشار ایلان درسی است که در دره ایلان درسی در دو کیلومتری غرب روستای ماری قرار گرفته است. چند آبشار در نزدیکی این روستا قرار دارند که اغلب آن ها از ذوب شدن برف ارتفاعات و کوههای اطراف پدید آمده اند. آبشار ایلان درسی هم از همان آبشارهاست که به صورت فصلی در این منطقه پدیدار می شود. ذوب شدن برفهای این منطقه و همچنین بارندگی های پراکنده سبب جاری شدن رودخانه ها در دامنه کوه ها و تپه ها میشود.

جاری شدن این رودخانه ها سبب پدیدار شدن آبشارهای کوچک و بزرگی می شود که یکی از همین آبشارها آبشار ایلان درسی است. این آبشار فصلی با ارتفاعی چند متری از یکی از صخره ها در دره ایلان درسی فرود می آید و منظره بی بدیلی را خلق می کند. مناظر اطراف این آبشار نیز پوشیده از کوههای زیباست که در بهار و تابستان هوای بسیار مطبوعی را به نمایش می گذارد. در نیمه اول سال طبیعت اطراف آبشار نیز بسیار سرسبز و خواستنی است. آبشار در ادامه به مسیر خود ادامه می دهد و در قالب یک رودخانه این منطقه را پشت سر می گذارد.

منطقه سرخ آباد آبشار دیگری نیز دارد که در دره ماری جاری است و آبشار ماری درسی نامیده می شود. این دو آبشار در شرق و غرب روستای ماری واقع شده اند. اطراف روستا نیز پر از باغات میوه و مزارع سرسبز است. منطقه حفاظت شده سرخ آباد که محل زندگی آهوی سهرین است یکی از غنی ترین و متنوع ترین مناطق حفاظت شده منطقه است که از تنوع بالایی در نوع زیستگاه ها برخوردار است. مجموعه ای از کوه ها، دره ها، دشت های وسیع، رودخانه ها، تپه ماهورها، آبشارها که محل زندگی گونه های گیاهی و جانوری متنوعی است. کل، بز، پلنگ، روباه، کبک، شاهین، سهره، افعی و …. در کنار گونه های گیاهی متنوع همچون گون، آویشن، زالزالک وحشی، ارس و …… در منطقه وسیع سرخ آباد به چشم می خورد.