بندر گناوه یکی از زیباترین شهرهای ساحلی استان بوشهر درایران است. این بندر به واسطه داشتن بازارهای پررونق ساحلی و ارزان‌تر بودن اجناس، برای مسافران علاقه‌مند به خرید یک مقصد جذاب گردشگری به شمار می‌رود و به «دبی ایران» نیز معروف است. طبیعت سحرانگیز و انبوه صدف‌های دریایی در ساحل این بندر نیز باعث شده است در برخی از اشعار از آن با عنوان «معدن مروارید» یاد شود.گناوه با بیش از ۱۵۰۰ سال قدمت، داستان‌های بسیاری برای گفتن دارد که هنوز نشنیده‌اید، تنها کافی است گوشه‌ای نشسته و به آوای خوش موج‌های دریا و هیاهوی مردم در بازار گوش دهید.
این شهر از اقوام مختلفی تشکیل شده است. مهاجرینی که از روستاهای اطراف شهرستان به آن مراجعه کرده اند ریشه‌های لری دارند. اعراب نیز محله مخصوص خود را دارند. همچنین از اقوام دشتی نیز در گناوه ساکن هستند.مطمئنیم با این همه شور زندگی که در این بندر جاری است، سفری جذاب و به یادماندنی خواهید داشت.
بندر گناوه کجاست؟
بندر گناوه از جمله شهرهای شمالی بوشهر است که در فاصله ۱۶۰ کیلومتری از شمال بوشهر و مابین بندر دیلم و بوشهر واقع شده است. بنابراین این بندر از سمت شمال شرقی با فارس، شمال غربی با شهرستان دیلم، از سمت شرق با شهرستان دشتستان، از سمت غرب با خلیج فارس و از جنوب نیز با شهر بوشهر ارتباط دارد.ناصرخسرو قبادیانی، حمد الله مستوفی، جلال احمد و ابن حوقل جغرافیدان از جمله کسانی هستند که این بندر را دیده‌اند و از آن در نوشته‌های خود نام برده‌اند. ناصرخسرو در سفرنامه خود به گناوه اشاره کرده است.
پیشینه تاریخی بندر گناوه
نام گناوه در کتب قدیمی با نام‌های گنفه، گنابا، جنابا و جنابه آمده است. از گناوه قدیم هنوز نقاطی باقی مانده که در حال حاضر به آن تیرسول به معنای شن فشرده، تل گوری، تل گنبد، تل امامزاده و تل مناره می‌گویند. در اطراف گناوه می‌توان گوپال‌های زیادی دید. گوپال در اصل گِل پخته‌ای به شل استوانه یا سفالی زرد و سرخ بوده که در قدیم از آن به‌عنوان منجنیق یا گلوله استفاده می‌کردند. در درون حفره‌ها و گودال‌های زیر پی عمارت ویرانه بندر گناوه، گاهی سکه‌ها و مصنوعات سفالی و سنگی کشف میشود.
آب و هوای بندر گناوه
با توجه به موقعیت جغرافیایی بندرگناوه، آب و هوای آن همچون اکثر نقاط جنوبی ایران گرم و مرطوب است. میانگین دمای منطقه ۲۵ درجه سانتیگراد بوده و دما در ماه‌های گرم سال بین ۳۰ تا ۵۰ درجه و در ماه‌های سرد سال نیز بین ۱۰ تا ۱۶ درجه سانتیگراد متغیر می‌باشد. میزان میانگین بارندگی سالانه گناوه نیز ۱۵۰ میلی‌متر است.
بهترین زمان سفر به بندر گناوه
گناوه آب و هوایی گرم و مرطوب دارد بنابراین این منطقه در فصل تابستان بسیار گرم خواهد بود. پیشنهاد می‌کنیم برای سفر فصل پاییز و زمستان را انتخاب کنید. یا اوایل فروردین برای سفر اقدام کنید.
راه های سفر به بندر گناوه
برای رفتن به گناوه چند مسیر مختلف وجود دارد که از استان‌های قم، اراک، اصفهان، شیراز و اهواز می‌گذرد. در ادامه دو مسیر برای سفر از تهران به بندر گناوه دو مسیر نیز برای سفر از شیراز و اهواز به این بندر به شما معرفی خواهیم کرد و در نهایت مدت زمانی که در سفر هستید را بررسی می‌کنیم.
مسیر گناوه از تهران
برای رفتن به گناوه از تهران، ابتدا باید تا قم رانندگی کرده و سپس مسیر شهرهای اراک، بروجرد، خرم‌آباد، دزفول، اهواز، ماهشهر و سپس گناوه را طی کنید. این راه دسترسی از تهران به گناوه حدود ۱۱ ساعت زمان می‌برد.
مسیر دیگری نیز برای رفتن به بندر وجود دارد که از شهر اصفهان می‌گذرد. بنابراین پس از اصفهان به سمت شهررضا رانندگی کرده و سپس مسیر شهرهای سمیرم، گچساران و سپس بندر گناوه را در پیش بگیرید.
مسیر گناوه از شیراز
برای رفتن به بندر گناوه از شیراز، باید از شهر شیراز به سمت قائمیه رانندگی کرده و سپس از قائمیه به شبانکاره و سپس به بندر بروید. این راه دسترسی از شیراز به گناوه حدود ۵ ساعت زمان می‌برد.
مسیر گناوه از اهواز
برای رفتن به بندر گناوه از اهواز باید ابتدا به بندر ماهشهر رفته و سپس از ماهشهر به سمت هندیجان، بندر دیلم و سپس بندر گناوه رانندگی کنید. این مسیر دسترسی از اهواز به گناوه حدود ۴ ساعت زمان می‌برد.
فاصله گناوه از بندر عباس
فاصله بندر گناوه تا بندر عباس حدود ۸۰۸ کیلومتر است و اگر بخواهید این مسیر را با خودروی شخصی طی کنید، حدود ۱۰ ساعت در راه خواهید بود. شاید به نظرتان عجیب برسد اما فاصله تهران تا گناوه، ۱۱ ساعت است.
سفر به بندر گناوه با هواپیما
پرواز مستقیم به سمت گناوه وجود ندارد. فرودگاه بندر گناوه حدود ۵۰ سال است که تعطیل شده و فعالیتی ندارد. فرودگاه بوشهر، نزدیکترین فرودگاه به این بندر است. از فرودگاه بوشهر تا گناوه با خودرو حدود ۱٫۵ ساعت در راه خواهید بود.
سفر به بندر گناوه با قطار
بندر گناوه ایستگاه قطار مستقیم ندارد و نزدیک ترین ایستگاه قطار به گناوه، ایستگاه قطار بندر ماهشهر است. از ایستگاه قطار بندر ماهشهر تا گناوه حدود ۳ ساعت و ۵۰ دقیقه در راه خواهید بود.
خرید از بندر گناوه
بندر گناوه از نظر امکان خرید محصولات مختلف به دبی ایران شهرت داشته و هر آنچه که نیاز داشته باشید را میتوانید در بازارهای این بندر خریداری کنید.در ادامه بازارها و مراکز خرید گناوه را به شما معرفی خواهیم کرد بنابراین میتوانید برای خرید از گناوه اقدام کنید.هر کدام از این بازارها کالاهای مختلفی را عرضه می‌کنند بنابراین اگر دنبال محصول خاصی هستید، بازار بزرگ بهترین انتخاب برای خرید انواع کالاهای گناوه خواهد بود.
بازارهای بندر گناوه
بندر گناوه بازارهای مختلفی دارد که در هر کدام از آن‌ها محصولات متنوعی به فروش می‌رسد.این محصولات که بیشتر بدون گارانتی و ضمانتنامه هستند، قیمت پایین‌تری در مقایسه با دیگر شهرها داشته و به همین دلیل نیز بسیاری از خانواده‌ها برای خرید به این مراکز مراجعه می‌کنند.
بازار اصلی گناوه
معروف‌ترین و شلوغ‌ترین بازارهای بندر گناوه، بازار اصلی این بندر است که تقریباً میتوانید هر محصولی که نیاز دارید را در آن پیدا کنید. در این بندر تعداد زیادی دست‌فروش هستند که محصولات محلی می‌فروشند.
بازار بندر دیلم
بازار معروف دیلم در فاصله ۶۸ کیلومتری غرب بندر دیلم قرار گرفته و میتوانید برای رفتن به آن رانندگی کنید. مدت زمانی که در مسیر هستید تنها ۵۰ دقیقه خواهد بود. بازار بندر دیلم در فاصله بسیار کمی از کشورهای حاشیه خلیج فارس و همسایه اهواز قرار گرفته که شامل امارات و کویت است. در این بازار بزرگ میتوانید محصولاتی از کشورهای تایلند، چین و سنگاپور را خریداری کنید. قیمت و کیفیت محصولات عرضه شده در این بازار بسیار مناسب است.
بازار ماهی فروشان
بازار ماهی فروشان که در بلوار ملوان قرار گرفته یکی از بازارهای معروف گناوه است که در آن انواع ماهی جنوب، کوسه، خرچنگ و ماهی مرکب به فروش می‌رسد. بسیاری از مسافران و محلی‌ها برای خرید ماهی به این بازار می‌آیند. هر روز میتوانید ماهی‌هایی که تازه از دریا صید شده‌اند را خریداری کنید.
بازار سیف گناوه
بازار سیف که در میدان امام خمینی قرار گرفته یکی از محبوب‌ترین و مشهورترین بازارهای لوازم خانگی در گناوه است. لازم به ذکر است که اکثر کالاهای برقی این بازار بدون ضمانتنامه هستند بنابراین در زمان خرید دقت کنید.
علاوه‌بر بازارهای گناوه، پاساژهایی نیز در این منطقه احداث شده‌اند که محصولات متنوعی را به فروش می‌رسانند. در ادامه برخی از مشهورترین پاساژها و مراکز خرید گناوه معرفی می‌شوند. اگر برای خرید از گناوه اقدام کرده‌اید و کالای برقی یا خانگی خریدید، حتماً رسید و ضمانتنامه را همراه داشته باشید.
پاساژ ملت
پاساژ ملت که در بوشهر، خیابان شهدا، روبروی پاساژ آزادی قرار گرفته یکی از مراکز خرید نزدیک گناوه است.
پاساژ نادر
پاساژ نادر در بوشهر، خیابان صفوی و قبل از هتل آسمان واقع شده است.
پاساژ آزادگان
پاساژ آزادگان که در بوشهر خیابان شهدا قرار گرفته از جمله دیگر پاساژهای بندر گناوه است.
پاساژ زیتون
پاساژ زیتون یکی دیگر از پاساژهای گناوه است که در بوشهر، خیابان مطهری، تقاطع آتش‌نشانی و ریحان ۲ واقع شده است.
خرید لوازم خانگی از بندر گناوه
یکی از محصولاتی که از گناوه میتوانید خریداری کنید، لوازم برقی و لوازم خانگی هستند. اما باید به این موضوع توجه داشته باشید که لوازم خانگی و برقی که در بازارهای گناوه عرضه می‌شوند، فاقد ضمانتنامه و گارانتی هستند. بنابراین باید ریسک آن را بپذیرید که در صورت معیوب بودن کالا، امکان استفاده از گارانتی و عودت آن وجود نخواهد داشت.
در زمان خرید باید بارکد کالا را نیز بررسی کنید تا از اصل بودن آن اطمینان حاصل کنید. بارکد تمامی محصولات خانگی را میتوانید با استفاده از دوربین گوشی اسکن کرده و سپس در اینترنت اصالت آن‌ها را بررسی کنید.
یکی از نکاتی که در زمان خرید کالا در بندر گناوه باید به آن توجه کنید، این است که در برخی موارد ایست‌های بازرسی جلوی شما را گرفته و لوازمتان را به دلیل وجود کالای قاچاق ضبط می‌کنند. بنابراین پس از خرید حتماً ضمانتنامه محصول را همراه داشته باشید تا به ایست بازرسی ارائه دهید.
جاهای دیدنی و تفریحات گناوه
دیدنیهای گناوه بسیار زیادند چرا که این بندر بیش از ۱۵۰۰ سال قدمت داشته و دارای تپه‌های باستانی و غاری است که به غار دیوها شهرت دارد. علاوه‌براین، بندر گناوه جاهای دیدنی دیگری نیز دارد که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.
تپه های باستانی گناوه
تپه های باستانی شامل تپه شاه ناصری در شرق روستای گناوه و تپه تل محمدحیدر در بخش شمالی روستای گناوه از جمله دیدنیهای گناوه هستند که به ترتیب در فاصله ۲۰۰ متری و ۱۰۰ متری قرار گرفته‌اند.تپه دیگری نیز در فاصله ۱۰۰ متری و در جنوب روستا قرار گرفته که نام آن تپه قلعه کلات است. تپه باستانی دیگری نیز وجود دارد که برخی از اهالی معتقدند باید به این سه تپه باستانی اضافه شود. این تپه در حال حاضر آرامگاه روستای مجاور است.
در هر کدام از این تپه‌های باستانی اشیایی قدیمی مانند کوزه، سفال و بوپال نیز یافت شده‌اند که نشان از قدمت گناوه دارند.برخی از محلی‌ها معتقدند که در تپه محمدحیدر گنجینه‌ای ارزشمند و قیمتی وجود دارد که اژدهایی هفت‌سر از آن محافظت می‌کند و برای دسترسی به این گنجینه باید از اژدها عبور کرد.برخی می‌گویند در این تپه‌های باستانی گنجی با نگهبان مار هفت‌سر نهان شده
امامزاده سلیمان بن علی گناوه
در بندر گناوه زیارتگاهی وجود دارد که به آن امامزاده سلیمان بن علی می‌گویند و از دیدنیهای گناوه است. معماری این امامزاده پلکانی است و در کنار جاده گناوه به دیلم واقع شده است.این امامزاده گنبدی فیروزهای دارد که در برخی از بخش‌ها، خصوصاً ساقه گنبد، از کاشی‌کاری‌های لوزی شکل سفید و فیروزهای استفاده شده است.
تالاب حله
یکی از مناطق حفاظت شده بندر گناوه، تالاب حله است که از رود حله سرچشمه می‌گیرد. این تالاب که از دیدنیهای بندر گناوه است، وسعتی حدود ۴۰ هکتار داشته و زیستگاه بسیاری از پرندگان مهاجر و حیواناتی مانند خرگوش، گرگ، گراز و شغال است.به خاطر وجود تالاب، مزارع سرسبزی در اطراف آن شکل گرفته که محل زندگی حیوانات بسیاری است.
ساحل شنی بندر گناوه یکی دیگر از زیبایی‌های منحصربه‌فرد و دیدنی های گناوه است.از دیگر چشم‌انداز‌های زیبای گناوه می‌توان به روستاهای چاهک، قلعه حیدر، مال قائد و بندر ریگ اشاره کرد. از جمله تفریحات ساحل شنی گناوه که هر ساله در ایام نوروز برگزار میشود، جشنواره مجسمه‌های شنی، بازی‌های بومی و غذاهای محلی است. در دریا نیز میتوانید قایق‌سواری و دیگر تفریحات آبی را انجام دهید.
بندر ریگ
در نزدیکی بندر گناوه و در روستای مال قائد کوهی باستانی قرار دارد که به آن خانه دیوها یا غارتو دیو می‌گویند. این غار که در حال حاضر یکی از آثار تاریخی و دیدنیهای گناوه است زمانی دخمه زرتشتیان بوده که مانند استودان، مردگان خود را در این غار قرار می‌دادند. این غار راهرویی ۵ متری دارد که در انتهای آن میتوانید بقایایی یک چارطاقی را ببینید.بندر ریگ به دلیل موقعیت استراتژیک از زمان صفویان محل درگیری ایران، پرتغال و انگلیس بوده است. به همین دلیل نیز این بندر از لحاظ تاریخی برای ایران بسیار حائز اهمیت است.یکی از قهرمان‌های ملی کشور که در این منطقه زندگی می‌کرده موفق شده به سلطه پرتغالی‌ها بر خلیج فارس پایان دهد. نام این قهرمان ملی، میرمهنا است.
بی بی مریم
بی بی مریم یکی از آثار تاریخی و دیدنیهای بندر گناوه است که شامل مقبره‌ای کوچک و ساده بوده و سابقه تاریخی آن توسط مورخان بسیاری بررسی شده است.این مقبره که به آن “بی بی مریم” یا “بی مره” می‌گویند در بخش غربی محله باباعلی‌شاه گناوه و در نقطه‌ای مرتفع واقع شده است.در حال حاضر بی بی مریم و امامزاده سلیمان بن‌علی تنها اماکن تاریخی هستند که از گناوه به جای مانده است. این در حالی است که گناوه بیش از ۱۵۰۰ سال قدمت دارد.
شاه صدرالدین
امامزاده شاه صدرالدین یکی دیگر از اماکن زیارتی گناوه است که در جاده محمد صالحی قرار گرفته است.
دهکده توریستی مال قائد
دهکده توریستی مال قائد که در فاصله ۵۰۰ متری از بخش شمال شهرستان گناوه قرار گرفته، بیش از ۴۰۰۰ نفر جمعیت داشته و چشم‌اندازی زیبا دارد. این دهکده در حال تبدیل شدن به شهری پُرجمعیت است. البته نام ابتدایی این دهکده، محال قائد بوده که به مرور زمان به مال قائد تغییر پیدا کرده است.دهکده توریستی مال قائد از دیدنیهای بندر گناوه از شرق به کوه و دشت گل‌های نرگس و مزارع جو و گندم، از سمت غرب به خلیج فارس، از سمت شمال به باغ‌های سرسبز مرکبات، روستای قلعه حیدر و نخلستان و از سمت جنوب نیز به شهر گناوه، سربست و روستای مال خلیفه منتهی میشود.زمانی‌که روی بلندترین بخش دهکده می‌ایستید میتوانید شهر گناوه را به خوبی ببینید.
رودخانه دره گچی
رودخانه دره گچی یکی از جاذبه‌های گردشگری و دیدنیهای گناوه است که ۲۲ متر طول داشته و یکی از رودخانه‌های فصلی بوشهر است.این رودخانه که از گناوه عبور کرده و به خلیج فارس و دریای عمان می‌ریزد. رودخانه دره گچی از کوه پونه گز که در قسمت شمال شرقی گناوه قرار گرفته سرچشمه می‌گیرد.این رود پس از رسیدن به روستای گاو سفید، دو شاخه میشود. یکی از شاخه‌های رود دره گچی از دره گیجک و گناوه عبور کرده و شاخه دیگر نیز از روستای پوزه‌گاه و بندر ریگ عبور می‌کند. این رودخانه در نهایت به خلیج فارس می‌ریزد.
گشت و گذار در سواحل
گشت و گذار در سواحل یکی از جذابیت‌های سفر به گناوه است. ساحل زیبای این منطقه و موج‌های خروشان و آبی نیلگون خلیج فارس می‌تواند یکی از بهترین دیدنیهای بندر گناوه باشد.
محله های معروف بندر گناوه
محله‌های معروف گناوه شامل محله جاده برازجان یا محله جمهوری اسلامی، محله باباعلی‌شاه، محله نوروزآباد، محله سادات، کوی بسیجیان، محله امامزاده، محله عبدامام، کوی مطهری یا زمین شهری، بازار و محله سرخور است.
سوغات گناوه
یکی از مهم‌ترین سوغات خوراکی بندر گناوه، انواع ماهی دریایی شامل شوریده، سرخو و هامور است. البته بردن ماهی به‌عنوان سوغات کار بسیار دشواری است و در نتیجه میتوانید یکی از دست‌سازهای هنری مردم این منطقه یعنی حصیر و سفال را به‌عنوان سوغات خریداری کنید.
حصیر
حصیر یکی از متداول‌ترین سوغاتی است که میتوانید از محلی‌های گناوه یا از بازار خریداری کنید. این حصیرها که با دست بافته می‌شوند جایگزین مناسبی برای فرش‌های کوچک در خانه بوده و رنگ و صفایی جنوبی به خانه شما خواهند داد.
سفال
سفالینه‌هایی که در این شهر تولید میشود بهترین سوغات برای گردشگران خواهند بود. این سفال‌ها که کار دست زنان محلی است دارای طرح و نقش‌های هستند که آن‌ها را خاص و منحصربه‌فرد کرده است.
ماهی جنوب: حلوا، شوریده، سرخو، هامور
یکی از مهم‌ترین محصولات گناوه مانند دیگر بنادر جنوب کشور، انواع ماهی است. اما گردشگران شهرهای دیگر نمی‌توانند ماهی تازه را به‌عنوان سوغات همراه ببرند. بنابراین در این شرایط بهترین انتخاب ماهی شور و ماهی خشک خواهد بود.
تور ماهیگیری یکی دیگر از سوغاتی است که میتوانید از بندر گناوه خریداری کنید. این تورها دست‌بافت هستند و به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین صنایع دستی استان شناخته می‌شوند.
غذاهای معروف بندر گناوه
مانند هر شهر جنوبی دیگری، غذاهای معروف و محبوب بندر گناوه نیز شامل ماهی و میگو است.
قیمه بوشهری
قیمه بوشهری از لحاظ مواد اولیه و طرز پخت مشابه با قیمه معمولی است که در خانه‌ها می‌پزیم. با این تفاوت که در بخشی از پخت، به آن سیب‌زمینی اضافه می‌کنند و اجازه می‌دهند لپه‌ها آنقدر بپزند تا نرم شوند. پس از اینکه گوشت به‌طور کامل پخت، آب قیمه را جدا کرده و سپس لپه و گوشت را در یک قابلمه می‌کوبند تا یکدست شود. در نهایت نیز یک لیوان از آب گوشت به کوبیده گوشت و لپه اضافه خواهند کرد و مخلوط را روی حرارت قرار داده و مرتب هم می‌زنند تا کشدار شود.
سیب‌زمینی پخته شده را به صورت جداگانه کوبیده و به مخلوط اضافه می‌کنند و در نهایت نیز مقداری رب گوجه فرنگی را در روغن تفت داده و سپس به قیمه بوشهری اضافه می‌کنند.
میگو پلو
میگو پلو یکی دیگر از غذاهای محلی بوشهر و گناوه است که پُر ادویه بوده و از جمله غذاهای مجلسی این خطه است. این غذا بسیار تند است و در نتیجه به دلیل طبع گرمی که دارد برای شب‌های سرد زمستان بهترین انتخاب خواهد بود.
بهترین فصل سفر به بندر گناوه کدام است ؟سفر به بندر گناوه در فصل تابستان به علت گرمی هوا و رطوبت موجود در هوا توصیه نمی‌شود. بنابراین بهترین فصل سفر اواسط پاییز تا اواسط بهار است.
در سفر به بندر گناوه کجا بریم ؟از جاهای دیدنی این بندر می‌توان به تپه‌های باستانی گناوه، تالاب حله، دهکده توریستی مال قائد، بندر ریگ، رودخانه دره گچی، سواحل و باغ های زیبا و امامزاده سلیمان بن علی اشاره کرد.
چطور به بندر گناوه برویم ؟برای رفتن به بندر گناوه روش‌های مختلفی وجود دارد که شامل خودروی شخصی، قطار و هواپیما است. نزدیکترین ایستگاه قطار به بندر گناوه، ایستگاه ماهشهر و نزدیکترین فرودگاه به بندر گناوه، فرودگاه بوشهر است.
