به گزارش ورزش، جنجال پنالتیها در لیگ برتر تمامی ندارد. و هر هفته یک داور نقش اول این جنجالها را ایفا می کند. این هفته نوبت بنیادی فرد بود تا جنجالی ترین سوت هفته را در واپسین لحظات بازی استقلال و گل گهر به صدا بیاورد.
چه اتفاقی افتاد:
محمد حسینی بازیکن گل گهر درون محوطه جریمه ضربه ای به توپ میزند و در ادامه به دنبال توپ میدود. در همین حال رضا میرزایی بازیکن استقلال از پشت سر پای چپش را جلوی پای مدافع میگذارد. حسینی که در حال دویدن است زانویش به پشت زانوی حریف برخورد میکند و بازیکن استقلال به زمین میافتد و داور اعلام پنالتی میکند.
تحلیل این صحنه:
برای ما نه تنها به عنوان یک ببینده و تماشاگر فوتبال که حتی به عنوان یک داور که میخواهیم فوتبال را با همان مفاهیم قدیمی دنبال کنیم استدلال «برخورد زانوی بازیکن گل گهر به پشت زانوی مهاجم استقلال» کافی است تا اعلام کنیم این فقط یک ضربه پنالتی است. نظریه ای که شاید تا چند سال پیش دلیل محکمه پسندی برای اعلام یک پنالتی بود.
اما در فوتبال نوین امروز و طبق آخرین تعبیر فیفا و یوفا در اینگونه صحنه ها «برخورد مدافع به مهاجم» دیگر دلیلی برای اعلام یک پنالتی نیست.
به تصویر اول نگاه کنید. مدافع گل گهر جلوتر از بازیکن استقلال قرار دارد و توپ را دفع میکند. فضای جلوی مدافع خالی است و او رو به جلو گام میبرد.
حالا به عکس دوم با دقت بیشتری نگاه کنید. جایی که ما را به یک سر نخ مهم میرساند. بازیکن مدافع در حین گام برداشتن رو به جلو ناگهان مهاجم استقلال را جلوی خود می بیند. شما حتی اگر فیلم این صحنه را فریم به فریم نگاه کنید از لحظه ای که مدافع توپ را دفع میکند و به دنبال آن میدود تصور نمیکند و نمیتواند ببیند که مهاجمی جلویش بیاید. سپس در لحظه ای که مدافع پای راستش را میخواهد به جلو بگذارد مهاجم استقلال پایش را جلوی او می گذارد.این نوع تماسها اجتناب ناپذیر هستند. زیرا مدافع نمیتواند از نیروی جاذبه فرار کند. حرکت پا رو به جلو است و باید به سمت جلو حرکت کند. «مهاجم خودش را جایی قرار میدهد که پای مدافع آنجا باید فرود بیاید.» این همان سرنخی است که برای رسیدن به پاسخ باید به آن توجه کرد. این نمیتواند یک تخلف باشد.
فیفا تفسیر خاصی از چنین صحنه هایی دارد. مدرسین فیفا به داوران یادآوری میکنند که باید این را در نظر بگیرند هنگام حرکت مدافع ( منظور حرکت قبل از برخورد است ) که حریف کجا بوده است؟
اگر مقابل ( جلوی مدافع )بازیکن باشد این میتواند خطا باشد. چون مدافع نسبت به عواقب رفتارش آگاهی دارد. اگر در سمت راست، چپ یا پشت بازیکن ظاهر شود این یک تماس اجتناب ناپذیر است. به این معنی که خطا نیست.
در این صحنه ما میتوانیم ببینیم که هنگامی که مدافع بعد از دفع توپ گامش را برمی دارد مهاجم استقلال پشت سر او قرار دارد و طبق آموزههای فیفا این نمی تواند یک پنالتی باشد.
در سمینار داوران جام جهانی که چند روز قبل از شروع این مسابقات در کشور قطر برای داوران برگزار شد کلیپهای آموزشی برای داوران نمایش داده شد. یکی از این کلیپها صحنه ای است که شباهت بسیاری با صحنه جنجالی مورد بحث ما دارد.
در این صحنه با وجود اینکه داور اعلام پنالتی کرده اما مدرسین فیفا در سمینار فوق تصمیم داور را اشتباه خواندند و به داوران یادآوری کردند در این صحنه داور باید یک ضربه آزاد به نفع مدافع اعلام می کرد.
مدرسین فیفا با این استدلال که مدافع آبی در حال رفتن به سمت توپ و دفع توپ است و این مهاجم زرد است که جلوی او ظاهر میشود و بدنش را در برابر مدافع قرار میدهد. صحنه ای شبیه به آنچه در بازی مورد بحث ما اتفاق افتاد. فیفا به ما میگوید در مبارزه برای یک رها شده که هیچ یک از آن ها توپ را در کنترل ندارند طبق قوانین، حریفان باید شرایط یکسانی برای مبارزه برای توپ داشته باشند. در هر دو کلیپ مهاجم هیچ مزیت و برتری خاصی برای کسب توپ ندارد. هر دو مهاجم با قرار دادن بدن شان در جلوی مدافع فضایی که مهاجم باید آنجا فرود بیاید را مسدود میکنند.
حتی ما اگر همه این آموزه های فیفا را نادیده بگیریم ما اینجا با یک تماس خفیف روبرو هستیم و این نمیتواند دلیل سقوط مهاجم بر روی زمین باشد. بنابراین مهاجمی که به دلیل حداقل تماس، خود را به زمین میاندازد نباید پنالتی باشد.
عبدالله عبدالهی داور سابق فوتبال