4 ژانویه ؛ روز جهانی خط بریل
روز جهانی خط بریل، روز تولد شخصی به نام بریل است که سیستم خواندن و نوشتن را برای میلیون ها فرد نابینا در کل جهان آسان کرده است. اگر چه که این روز ، در همه کشورها تعطیل اعلام نشده است اما روز جهانی بریل فرصتی برای معلمان، نیکوکاران و سازمان های غیردولتی است تا در مورد مشکلات پیش روی افراد نابینا آگاهی سازی کنند و اهمیت کار با بریل را گوشزد کنند و در نتیجه باعث می شود که افراد اهمیت فرصت های خواندن و یادگیری و کار با بریل را بهتر بفهمند.
تاریخچه روز بریل ، خط مخصوص روشندلان
کاشف خط بریل در چهارم ژانویه سال 1809 متولد شد . لوئیس بریل یک فرد نابینا بود که در یک تصادف، بینایی هر دو چشمان خود را از دست داده بود اما توانست از همان دوران کودکی خودش را با این شرایط وفق دهد. او به طور کل توانایی بینایی نداشت اما در تحصیل توانست درجات خوبی را کسب کند و در سنین جوانی به سطح بالایی از تحصیلات در فرانسه رسید. او در دوران تحصیل توسط ارتش چارلز باربی تشویق شد و یک سیستم کد گذاری را ابداع کرد که به افراد نابینا اجازه خواندن و نوشتن با سرعت بالا را می داد. بریل نتایج سخت کوشی اش برای همنوعان خود را برای اولین بار در سال 1824 مشاهده کرد. یعنی دقیقاً 15 سال بعد از این که نابینا شده بود.
او در سال 1829 اولین کتاب در مورد سیستم ابداعی خودش به نام " روش نوشتن کلمات، موسیقی، و آواز ها از طریق نقاط برای افراد نابینا و روش تنطیم آن ها " (Method of Writing Words, Music, and Plain Songs by Means of Dots, for Use by the Blind and Arranged for Them”.) را برای افراد نابینا منتشر کرد.
شیوه نوشتن در خط بریل
جهت نگارش خط بریل در فارسی از چپ به راست و در انگلیسی از راست به چپ است. چنانچه در بخش سرگرمی نمناک میخوانید بریل حروف الفبا و اعداد را درون مستطیل هایی به صورت 2 ستون سه نقطه ای نشان می دهد. سادگی ایده او باعث شد که کتاب های بریل در مقیاس بزرگ و در فرمت های مختلف به چاپ برسند و هزاران فرد نابینا بتوانند با نوک انگشتانشان این نقاط را بخوانند و لذت ببرند.
خط بریل از ترکیب یک تا شش نقطه تشکیل می شود. الفبای هر خطی، خواه لاتین، عربی یا چینی با قراردادهای مشخص هر خط، کد گذاری می شود. مثلا در خط فارسی « صاد » و در خط لاتین « و » وعلامت « & »با پنج نقطه که سه ضلع یک مستطیل را تشکیل می دهند، نشان داده می شود.
افراد نابینا برای نوشتن به تجهیزات و ابزار خاصی نیاز دارند. آنها می توانند با لمس کردن سلول های بریل و ایجاد نقطه بر روی کاغذ با قلم مخصوص جمله ها را بنویسند و برای خواندن نیز از سرانگشتان خود استفاده می کنند. از دیگر ابزار پیشرفته تر نوشتار خط بریل ماشین تحریر بریل، انگشتانه بریل و تلفن بریل است. این روزها در بعضی از کشورها خط بریل در آسانسور، فرودگاه، ایستگاه قطار، فرم های اداری، رسید بانکی و منوی رستوران ها مشاهده می شود.
خوشبختانه با استفاده از خط بریل، دانش آموزان نابینای زیادی این فرصت را به دست آوردند تا در خواندن و نوشتن به رضایت مورد نظر خود برسند.
