اگر کاربر اندروید باشید احتمالا عبارت «روت» یا «روت کردن» را شینده‌اید. واژه‌ای که به‌باور عموم با از دست رفتن گارانتی و ناامن شدن گوشی هوشمند همراه است. اما تعریف واقتی Root تفاوت‌های عمده‌ای با باورهای رایج دارد.
در این مقاله قصد داریم کارآمدترین روش برای روت کردن گوشی‌های شیائومی را آموزش دهیم. پروسه‌ای که البته از روش‌های مختلفی قابل انجام است اما هدف ما آموزش موثرترین و قطعی‌ترین روش خواهد بود.
پیش از شروع آموزش ابتدا بهتر است کمی درباره روت و تاریخچه آن صحبت کنیم.
روت چیست؟
دسترسی «روت» یا «ریشه» به سطحی از دسترسی کاربری در سیستم عامل‌های مبتنی بر لینوکس گفته می‌شود. بدین صورت که کاربر با استفاده از دسترسی روت امکان انجام برخی از تغییرات سیستمی که در حالت عادی امکان‌پذیر نیست، پیدا می‌کند.
در لینوکس دستیبابی به دسترسی روت روند بسیار ساده‌ای دارد. به‌این‌صورت که با قراردادن عبارت «Sudo» در ابتدای دستور در ترمینال، از سیستم دسترسی روت را درخواست می‌کنید. سپس با وارد کردن رمز عبور خود، بدون نیاز به تغییر پروفایل کاربری و به‌صورت موقت، دسترسی شما به روت ارتقا پیدا می‌کند. سپس تا زمان باز بودن ترمینال درصورت استفاده از عبارت Sudo دیگر نیازی به وارد کردن رمز نخواهید داشت و دسترسی شما به‌صورت روت باقی خواهد ماند.
عبارت Sudo مخفف واژه «Super User Do» یا انجام عملی از سوی کاربر پیشرفته است؛ ازاین رو در اندروید نیز در برخی مواقع به دسترسی روت، دسترسی «Super User» نیز گفته می‌شود.
همانطور که می‌دانید اندروید نیز برپایه لینوکس توسعه یافته است و از هسته این سیستم عامل استفاده می‌کند. اما انجام تغییرات ریشه‌ای در سیستم عامل به‌صورت پیش‌فرض محدود شده است؛ دلیل این‌کار را می‌توان ایجاد امنیت برای کاربران عادی و همچنین جلوگیری از ایجاد تغییرات ناخواسته دانست. به‌بیان دیگر وجود دسترسی روت به‌تنهایی امنیت کاربر را به‌خطر نمی‌اندازد اما نصب اپلیکیشن‌های مخرب با دسترسی‌های ریشه‌ای می‌تواند با درخواست دسترسی روت، به‌طور ناخواسته امنیت کاربر را دچار مشکل کنند. به‌همین دلیل پیشنهاد می‌شود تا تنها درصورتی دستگاه خود را روت کنید که دقیقا می‌دانید چه اتفاقی در گوشی شما می‌افتد و کنترل کامل روی برنامه‌های نصب شده و دسترسی‌های آن دارید.
همانطور که متوجه شدید دریافت دسترسی روت در اندروید کار ساده‌ای نیست و نیاز به انجام کارهایی خواهید داشت که در ادامه به‌توضیح آن خواهیم پرداخت.
پیش‌نیازهای ورود به دنیای روت و آنلاک بوت‌لودر
همانطور که گفتیم برای روت گوشی‌های شیائومی روش‌های متنوعی وجود دارد که بسته به نسخه اندروید متفاوت خواهد بود. اما هدف ما آموزش روشی است که در تمامی نسخه‌های اندروید کارآمد و ۱۰۰ درصد قطعی باشد؛ بنابراین تنها به روت گوشی اندروید از طریق Magisk بسنده می‌کنیم.
روت گوشی‌های شیائومی از طریق Magisk با استفاده از ریکاوری‌های کاستوم شده مانند TWRP انجام می‌شود که برای انجام این کار نیاز به آنلاک بوت‌لودر خود خواهید داشت. پیش از شروع آموزش آنلاک کردن بوت‌لودر گوشی‌های شیائومی بهتر است کمی درباره مفاهیم مختلف در زمینه روت، آنلاک بوت‌لودر و کاستوم ریکاوری صحبت کنیم.
بوت‌لودر چیست؟
بوت‌لودر به بستری امن در سطح سخت‌افزار گفته می‌شود که وظیفه آن اطمینان از بارگذاری و اجرای درست و بدون نقص سیستم عامل است. بوت‌لودر دستگاه را در به‌محض روشن شدن تحویل می‌گیرد و پس از بررسی وضعیت سیستم و مهیا کردن شرایط برای شروع به‌کار دستگاه، وظیفه کنترل بخش‌های مختلف را به سیستم عامل واگذار می‌کند.
بوت‌لودر مختص به گوشی هوشمند یا تبلت نیست و هر دستگاهی که شکلی از سیستم عامل را اجرا کند شامل بوت‌لودر می‌شود.
شرکت‌های تولیدکننده بوت‌لودر دستگاه را به‌دلایل مختلف قفل (لاک) می‌کنند؛ یکی از دلایل می‌تواند اعمال محدودیت در دسترسی کاربر به دیگر سیستم عامل‌ها و رام‌ها باشد؛ به‌این معنی که شرکت کاربر را از نصب سیستم عامل کاستوم و دست‌کاری شده منع می‌کند. یکی دیگر از دلایل می‌تواند جلوگیری از دسترسی‌های غیرقانونی و دور از اطلاع کاربر باشد؛ بوت‌لودر دستگاه را در محیطی امن آماده‌به‌کار می‌کند و در این شرایط امکان رخنه به دستگاه بسیار سخت و بعضا غیرممکن خواهد بود.
آنلاک کردن بوت‌لودر به چه معنا است؟
به‌منظور دور زدن محدودیت‌های شرکت سازنده برخی از افراد اقدام به آنلاک کردن بوت‌لودر می‌کنند تا با آزادی بیشتری اقدام به شخصی‌سازی محصول خود و تغییر سیستم عامل آن داشته باشند. اما آنلاک کردن بوت‌لودر به دو روض قانونی و غیرقانونی انجام می‌شود که در گوشی‌های شیائومی راهی برای آنلاک غیرقانونی بوت‌لودر نیست.
روند آنلاک کردن بوت‌لودر بسیار پیچیده و بعضا غیرممکن است؛ به‌همین دلیل ممکن است برای محصولی خاص امکان آنلاک کردن بوت‌لودر وجود نداشته باشد.
کاستوم ریکاوری چیست؟
دستگاه‌هایی با سیستم عامل هوشمند، عموما شامل قسمتی تحت عنوان «ریکاوری» می‌شوند که در آن به‌صورت کاملا محدود امکان Wipe و پاک کردن کش سیستم، انتخاب فایل آپدیت و نصب به‌صورت دستی و برخی از عملیات دیگر می‌شود.
قسمت ریکاوری گوشی‌های شیائومی تنها امکان ریستارت، حذف Cache، حذف Data و ورود به بخش Safe Mode را می‌دهد. به‌منظور افزایش امکانات بخش ریکاوری لازم است تا از ریکاوری‌های کاستوم و اصلاح شده مانند TWRP استفاده کنیم.
نیازمندی‌ها برای روت کردن گوشی شیائومی
- تهیه نسخه پشتیبان از دیتاهای داخل گوشی (آموزش ۱ - آموزش ۲) (فوق‌العاده مهم)
- گوشی شیائومی
- کابل USB-C یا microUSB برای اتصال گوشی به کامپیوتر
- حداقل ۷۰ درصد شارژ باتری
- حساب شیائومی
- دسترسی به اینترنت
- کامپیوتر دارای پردازنده اینتل
- برنامه Mi Unlock (دانلود)
- دانلود TWRP ریکاوری (دانلود)
- دانلود آخرین نسخه adb (دانلود)
- دانلود Magisk روت (دانلود - پس از دانلود پسوند فایل را از apk. به img. تغییر دهید)
- اندکی صبر که سحر نزدیک است 😁
آموزش روت کردن گوشی‌های شیائومی
پیش از شروع باید درنظر داشته باشید که آنلاک کردن بوت‌لودر تمامی اطلاعات گوشی شما را پاک خواهد کرد. بنابراین حتما پیش از شروع از اطلاعات خود نسخه پشتیبان تهیه کنید. پس از تهیه نسخه پشتیبان برای روت کردن گوشی شیائومی خود چهارمرحله کلی را باید طی کنید:
- درخواست آنلاک بوت‌لودر
- آنلاک بوت‌لودر
- نصب کاستوم ریکاوری TWRP
- فلش Magisk
درخواست آنلاک بوت‌لودر
برای ثبت درخواست آنلاک بوت‌لودر گوشی شیائومی خود مراحل زیر را دنبال کنید:
- وارد Settings > About Phone > MIUI Version شوید.
- چندین بار روی MIUI Version بزنید تا پیام «You are now a developer» نمایش داده شود.
- وارد منوی قبلی شوید و از قسمت «Additional settings» روی «Developer options» بزنید.
- گزینه‌های «OEM unlocking» و «USB debugging» را فعال کنید.
- در گوشی خود به حساب شیائومی لاگین کنید و سپس روی «Mi Unlock status» بزنین. گزینه «Agree» و سپس «Add account and device» را انتخاب کنید. (در این مرحله دسترسی به اینترنت از طریق «دیتای سیم‌کارت» ضروری است. اگر با پیغام خطا مواجه شدید از نرم‌افزار تغییر IP استفاده کنید.)
- درصورت نمایش پیغام «Added successfully» حساب شما به‌همراه مدل گوشی برای آنلاک نزد شیائومی ثبت خواهد شد.
آنلاک بوت‌لودر
تا این مرحله شما با موفقیت حساب شیائومی و مدل گوشی خود را برای آنلاک آماده کرده‌اید اما همچنان درخواست آنلاک به‌صورت کامل صورت نگرفته است. برای این کار مراحل زیر را دنبال کنید:
- گوشی خود را خاموش کنید و سپس با نگه‌داشتن دکمه «ولوم پایین» و «دکمه پاور» به‌صورت هم‌زمان وارد قسمت Fastboot شوید.
- سپس گوشی خود را با استفاده از کابل به کامپیوتر خود متصل کنید. (ترجیحا با تراشه اینتل)
- برنامه Mi Unlock را از لینک بالا دانلود و نصب کنید.
- پس از نصب با همان حساب شیائومی گوشی، در نرم‌افزار لاگین کنید.
- از قرار داشتن گوشی در حالت Fastboot و اتصال به کامپیوتر اطمینان حاصل کنید.
- سپس نرم‌افزار وارد شدن حساب شیائومی در بخش OEM unlocking را بررسی خواهد کرد.
- درصورت درست بودن تمامی موارد در نرم‌افزار Mi Unlock پیغام «Phone connected» نمایش داده خواهد شد. (درصورتی که پیام «Not connected» داده می‌شود، درایورهای USB شیائومی را مجددا نصب کنید. دانلود | دانلود)
- درصورت نمایش «Phone connected» دکمه «Unlock» برای شما فعال خواهد شد. روی این دکمه کلیک کنید و درنهایت «Unlock anyway» را بزنید. نرم‌افزار پیغام‌هایی مبنی بر حذف اطلاعات گوشی نمایش می‌دهد. آنها را تایید کنید. (اگر از اطلاعات خود نسخه پشتیبان تهیه نکرده‌اید این آخرین فرصت شما خواهد بود.)
- در اولین تلاش برای آنلاک کردن بوت‌لودر، پیام «Couldn’t unlock. Please unlock 168 hours later» نمایش داده خواهد شد. پیام را تایید کنید و ۷ روز دیگر (۱۶۸ ساعت) مراحل قسمت آنلاک بوت‌لودر را دوباره طی کنید تا فرآیند آنلاک بوت‌لودر به‌صورت خودکار آغاز شود.
شیائومی علت وجود مهلت ۱۶۸ ساعته را مسایل امنیتی عنوان می‌کند. به‌گفته این شرکت ممکن است گوشی هوشمند درخواست دهنده، یک گوشی سرقتی باشد. بنابراین طی این ۷ روز صاحب اصلی گوشی فرصت کافی برای قفل دستگاه یا پاک کردن اطلاعات روی آن از راه دور را خواهد داشت.
پس از اتمام فرآیند آنلاک بوت‌لودر گوشی ریستارت خواهد شد و ستاپ اولیه آن نمایش داده خواهد شد. (هنگام بوت گوشی و نمایش لوگوی MI، یک قفل باز بالا یا پایین صفحه نمایش داده خواهد شد که به‌معنی آنلاک بودن گوشی است)
حالا گوشی شما آماده تغییر ریکاوری است؛ سومین مرحله از فرآیند روت کردن گوشی‌های شیائومی.
نصب کاستوم ریکاوری TWRP
در قسمت نیازمندی‌های روت وب‌سایت رسمی دانلود ریکاوری TWRP را قرار داده‌ایم. وارد آن شوید و پس از انتخاب مدل گوشی خود، آخرین نسخه را دانلود کنید. (درصورتی که مدل گوشی شما در این لیست نیست می‌توانید از انجمن XDA موضوع را پیگیری کنید. ممکن است نسخه‌ای غیررسمی برای شما منتشر شده باشد. برای جستجو عبارت «[Phone-Name] XDA» را جستجو کنید. جای Phone-Name نام گوشی خود را بگذارید و پس از ورود به بخش اختصاصی گوشی خود در این انجمن، در قسمت «ROMs, Kernels, Recoveries» به‌دنبال عبارت «TWRP» در عنوان تاپیک‌ها بگردید)
- حالا نیاز است تا adb را روی کامپیوتر ویندوزی خود نصب کنید. برای این کار وارد این لینک شوید و آخرین نسخه از «ADB Installer» را دانلود و نصب کنید. (شیوه نصب در تاپیک به‌طور کامل توضیح داده شده است؛ همچنین در هنگام نگارش این مقاله آخرین نسخه v1.4.3 بود. ممکن است در حین نصب ریکاوری، adb دچار مشکل شود و عملیات را نهایی نکند. دراین‌صورت نیاز به نسخه ۱٫۳ خواهد بود)
- وارد درایو C ویندوز شوید و فایل TWRP با پسوند img. را که پیش‌تر دانلود کرده بودید در پوشه adb قرار دهید. بهتر است نامی ساده مانند twrp.img برای آن انتخاب کنید.
- ترمینال یا cmd ویندوز را به‌صورت Administrator اجرا کنید (استارت را باز کنید و با جستجوی cmd یا terminal در استارت و نمایش جستجو، روی آیکن موردنظر کلیک راست کنید و گزینه «Run as Administrator» را انتخاب کنید.)
- سپس در cmd یا ترمینال عبارت cd C:\adb را وارد کنید و Enter را بزنید تا مسیر جاری به C:\adb تغییر کند.
- سپس درحالی‌که گوشی خود را به کامپیوتر از طریق کابل متصل کرده‌اید، عبارت adb devices را وارد کنید و Enter را بزنید. (ممکن است در این قسمت پیامی مبنی بر Allow USB Debugging روی گوشی نمایش داده شود. روی OK بزنید. این امکان وجود دارد تا این پیام در هنگام اتصال گوشی به کامپیوتر نمایش داده شود. در هر حال روی OK بزنید.)
- پس از وارد کردن adb devices، کامپیوتر به دنبال دستگاه شما می‌گردد و درصورت پیدا شدن پیامی با فرمت XXXXXXXX Device نمایش داده خواهد شد که Xهای اول ترکیبی از عدد و حروف خواهند بود.
- سپس عبارت «adb reboot bootloader» را وارد و Enter را فشار دهید.
- در این قسمت گوشی شما به‌صورت خودکار وارد قسمت Fastboot خواهد شد.
- سپس در ادامه عبارت «Fastboot device» را وارد کنید و Enter را فشار دهید تا از شناخته شدن گوشی مطمئن شوید.
- حالا وقت فلش کردن فایل twrp که پیش‌تر دانلود کرده بودید رسیده است. عبارت «fastboot flash recovery twrp.img» را وارد کنید و Enter را بزنید. («twrp.img» نام فایلی است که در پوشه C\:adb گذاشته بودید.)
- حالا می‌تونید «fastboot reboot» را وارد کنید یا با وارد کردن «fastboot boot twrp.img» مستقیما وارد ریکاوری جدید خود شوید. درصورتی که «fastboot reboot» را وارد کردید هنگام بوت شدن گوشی (وقتی صفحه سیاه است) تا زمان نمایش لوگو MI (لوگو شیائومی) دکمه «کاهش صدا» را نگه‌دارید تا وارد TWRP شوید. اگر وارد نشد دکمه قفل + دکمه کاهش صدا را نگه‌دارید تا وارد TWRP شوید. اگر باز هم این اتفاق نیفتاد باید دوباره گوشی را وارد Fastboot کنید و مجددا با دستور «fastboot flash recovery twrp.img» ریکاوری را فلش کنید و سپس با «fastboot boot twrp.img» مستقیما وارد TWRP شوید.
- پس از ورود به TWRP گوشی خود را به کامپیوتر متصل و فایل magisk را به حافظه داخلی گوشی منتقل کنید. سپس با کلیک روی Install در TWRP، فایل Magisk.img را انتخاب کنید رو اسلایدر flash را بکشید تا Magisk روی دستگاه فلش شود.
نصب Magisk کمی طول می‌کشد. پس از نصب گوشی خود را ریستارت کنید. درنظر داشته باشید که اولین بوت کمی طول خواهد کشید. پس از بوت گوشی در منوی برنامه‌ها باید اپلیکیشن Magisk نصب باشد. اگر نبود فایل نصبی Magisk.img را به Magisk.apk تغییر نام دهید و نصب کنید. سپس آن را اجرا کنید. در صفحه نمایش داده شده اگر زیر عبارت «Magisk» و روبه‌روی «Installed» شماره ورژن نوشته شده بود یعنی با موفقیت گوشی شما روت شده است.
به‌همین سادگی (😁) گوشی شیائومی شما روت می‌شود. از این پس می‌توانید برنامه‌هایی که دسترسی روت می‌خواهند را نصب کنید و تغییرات سیستمی در گوشی خود اعمال کنید.
