“آموکسی سیلین” یکی از آنتی بیوتیک های خانواده پنی سیلین است که به صورت کپسول تولید می شود. این دارو باعث تخریب یا توقف رشد بعضی از باکتری ها می شود و برای درمان چند نوع بیماری عفونی تجویز می شود، اما به طور کلی تاثیری در درمان سرماخوردگی، آنفلوآنزا و دیگر بیماری های ویروسی ندارد.
آموکسی سیلین
آموکسی سیلین (به انگلیسی:Amoxicillin) یکی از داروهای خانواده پنی سیلینها و از دسته بتالاکتامها است. این دارو یکی از مهمترین و پرمصرف ترین آنتی بیوتیک های خوراکی است.
مکانیزم اثر
این دارو با اتصال به پروتئین متصل شونده به پنی سیلین (PBP) باعث مهار ترانس پپتیدازها می شود و موجب ممانعت از ساخت پپتیدوگلیکان های دیواره سلولی باکتری و در نتیجه، تخریب دیواره سلولی باکتریایی می شود. آموکسی سیلین به بتالاکتاماز حساس است. باکتری های تولیدکننده بتالاکتاماز در برابر آن مقاومند.
اثر ضدمیکروبی
از این دارو در درمان بسیاری از عفونت ها مانند عفونت گوش میانی، سینوزیت، گلودرد استرپتوکوکی، پنومونی، عفونت های پوستی، عفونت های مجرای ادراری، بیماری لایم و عفونت های کلامیدیایی استفاده می شود.همچنین از آموکسی سیلین برای پیشگیری از اندوکاردیت قبل از دستکاری های دندانپزشکی (بطور مثال جراحی یا کشیدن دندان) در افراد مستعد (مانند افراد مبتلا به نارسایی دریچه های قلبی)، جلوگیری از عفونت پنوموکوکی در افراد بدون طحال، پیشگیری و درمان سیاه زخم (آنتراکس) نیز استفاده می شود.آموکسی سیلین بر بسیاری از باکتریهای گرم مثبت و انواع کمی از گرم منفی ها مؤثر است. باکتری های گرم مثبت حساس شامل استرپتوکوک ها، پنوموکک، انتروکک فکالیس و گونه های استافیلوکوک غیرتولیدکننده بتالاکتاماز است. باکتری های گرم منفی حساس شامل هموفیلوس آنفولانزا، نایسریا مننژیتیدیس، نایسریا گونوره آ، اشریشیا کلی، پروتئوس میرابیلیس و سالمونلا می باشند.این دارو برای درمان جوش های چرک دار نیز موثر است.
عوارض آموکسی سیلین و شکل های مختلف آن
اشکال دارویی
آموکسی سیلین تری هیدرات به صورت کپسول، قرص، شربت و سوسپانسیون موجود است. همچنین نمک سدیم آن جهت تجویز به صورت تزریق داخل رگی تولید شده است. برخی از گونه های باکتریایی با تولید بتالاکتاماز به آموکسی سیلین مقاوم
پیش از مصرف آموکسی سیلین
- در صورت سابقه ی حساسیت دارویی، خصوصا حساسیت به پنی سیلین ها پزشک خود را مطلع نمایید.
-آنتی بیوتیک ها را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید و دوره ی درمان را حتی اگر احساس بهبودی می کنید و علائمتان برطرف شده است کامل کنید زیرا در این زمان ممکن است هنوز باکتری بصورت کامل ریشه کن نشده باشد و این کار احتمال بروز مقاومت میکروبی را افزایش می دهد.
مقاومت میکروبی یکی از مشکلات جهانی می باشد که با سرعت زیادی رو به افزایش است ودر صورتی که مصرف بی رویه و نامناسب آنتی بیوتیک ها در دنیا ادامه یابد با مشکلات تهدید کننده ی حیات مواجه خواهیم شد.زمانی که این داروها بدون تجویزپزشک، با مقدار نامناسب یا طول درمان نامناسب مصرف شوند، نه تنها اثرات مطلوب برای خود فرد ندارند بلکه منجر به عدم ریشه کن شدن باکتری های موجود در بدن آن فرد می شوند و علاوه بر این،باکتری هایی که در معرض دارو قرار گرفته اند اما از بین نرفته اند، نسبت به این دارو مقاومت پیدا می کنند.این مسأله منجر به ایجاد نسل جدید و مقاومی از میکروب ها می شود که دیگر به سادگی به داروهای آنتی بیوتیکی موجود ،پاسخ نمی دهند.
از آنجا که عموماً عفونت ها مسری می باشند مصرف بی رویه ی آنتی بیوتیک ها نه تنها برای خود فرد بیمار بلکه برای سایر افراد جامعه نیز مشکل آفرین می باشد.
-در صورتی که فرم سوسپانسیون خوراکی برای شما یا کودکتان تجویز شده است، به شرایط نگهداری و مصرف نوشته شده در برشور دارو توجه فرمایید.همچنین مقدار داروی مصرفی در هر نوبت را دقیقا اندازه گیری کنید.(با سرنگ یا پیمانه ی مخصوص)
-این دارو با غذا تداخل خاصی ندارد و می توان آن را قبل یا بعد از غذا مصرف کرد.
-در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به محض یادآوری دارو را مصرف نمایید مگر اینکه تا زمان مصرف بعدی کمتر از 4 ساعت باقی مانده باشد.از دوبرابر کردن مقدار دارو در یک نوبت خودداری نمایید.
شیوه مصرف آموکسی سیلین چگونه است؟
لازم است آموکسی سیلین با یک لیوان آب مصرف شود. این دارو را می توانید همراه با غذا یا مواقع دیگر مصرف کنید. دارو باید در فواصل زمانی منظم مصرف شود. مصرف خودسرانه آموکسی سیلین به هیچ عنوان توصیه نمی شود و در صورت تجویز پزشک لازم است طول درمان به طور کامل ادامه داده شود. اگر کودکان بخواهند دارو را مصرف کنند باید حتما نظر پزشک متخصص کودک را جویا شوید. در صورت مصرف اشتباه و بیش از دوز تجویز شده هم به پزشک اطلاع داده و به اورژانس مراجعه کنید. همچنین اگر مصرف دارو را فراموش کرده اید بهتر است به محض یادآوری مصرف کنید، اما اگر زمان مصرف آن نزدیک زمان مصرف داروی بعدی باشد از مصرف آن صرفنظر کرده و وعده بعدی را میل کنید.
علائم حساسیت به آموکسی سیلین چیست؟
اگر شما بعد از مصرف آموکسی سیلین (یا هر داروی دیگر) علائمی مانند خارش، تنگی نفس، خس خس صدا، تب یا تورم در لب و چشم را مشاهده کردید، ممکن است به دلیل حساسیت دارویی باشد. در این حالت باید سریعاً به نزدیک ترین پزشک مراجعه کنید.
توجه داشته باشید که این علائم باید بعد از شروع مصرف آموکسی سیلین ایجاد شده باشند. اگر علائم قبل از مصرف دارو وجود داشته، ربطی به مصرف دارو ندارد.
حساسیت به آموکسی سیلین در کودکان -
یکی از رایج ترین عفونت هایی که تقریباً هر کودکی در طول عمر خود به آن مبتلا می شود عفونت دردناک گوش است، و والدین از دیدن کودک خود در چنین درد و عذابی بسیار رنج می برند. این عفونت را می توان با آموکسی سیلین درمان کرد، اما احتمال بروز حساسیت که خود را با تاول های قرمز رنگ آشکار می سازد وجود دارد، این تاول ها شبیه آبله مرغان هستند و موجب خارش می شوند. حساسیت به آموکسی سیلین در کودکان ممکن است منجر به کهیر شود ودر بدترین حالت می تواند "آنافیلاکسی" ( واکنش حساسیتی شدید ویا شوک آلرژیک) باشد. حدود 6 درصد از کودکانی که آموکسی سیلین مصرف می کنند مبتلا به حساسیت می شوند و این واکنش حساسیتی می تواند منجر به خارش های مکرر و تورم غیر قابل توجیه بدن، به خصوص در صورت، گلو، لب ها و زبان شود. مشکل در تنفس نیز می تواند یک واکنش حساسیتی نسبت به آموکسی سیلین باشد، و اگر فوراً درمان نشود ممکن است موجب بی هوشی کودکان شود و آن ها را مبتلا به آنافیلاکسی ((anaphylaxisکه تهدید کننده ی زندگی آن هاست کند. بهترین راه پیش گیری از بروز حساسیت به آموکسی سیلین در کودکان قطع مصرف آن است. در اولین فرصت با پزشک خود مشورت کنید، واگر آنتی بیوتیک باعث واکنش خفیفی شده است با آنتی هیستامین قابل درمان است. وظیفه انسانی ایجاب می کند که به مردم توصیه کنیم از درمان خود سر این گونه حساسیت ها اجتناب کنند، زیرا می تواند برای سلامتی کودکان بسیار خطرناک باشد. برای درمان تنها به دستور پزشک عمل کنید.
چه کسانی نباید آموکسی سیلین مصرف کنند؟
کسانی که به پنی سیلین یا آمپی سیلین یا خود آموکسی سیلین حساسیت دارند نباید این دارو را مصرف کنند. مصرف دارو در موارد زیر هم بهتر است با احتیاط و زیر نظر پزشک صورت بگیرد:افراد مبتلا به آسم و تب یونجه؛ کسانی که به هر نوع دارو یا ماده غذایی حساسیت داشته اند؛ بیماران مبتلا به ایدز و لوسمی؛ بیماران با سابقه تشنج؛ بیماران دارای نارسایی کلیوی؛ بیماران مبتلا به فنیل کتونوری؛ مبتلایان به مونو نوکلئوز عفونی
مصرف در دوران بارداری و شیردهی :
انتظار نمی رود که =این دارو بتواند به جنین شما آسیب برساند و یا برای او مضر باشد٬ اما اگر شما باردار هستید یا قصد بچه دار شدن دارید حتما پزشک خود را در رابطه با مصرف این دارو در جریان بگذارید.
در مورد استفاده از یک روش غیر هورمونی کنترل بارداری (مانند کاندوم، دیافراگم، اسپرم کش) برای جلوگیری از حاملگی در هنگام مصرف آموکسی سیلین از دکتر خود بپرسید .
معلوم نیست که آیا این دارو به شیر مادر عبور کند و یا اینکه می تواند به کودک شیرخوار آسیب برساند٬ در هر صورت قبل از مصرف این دارو حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
تداخلات دارویی Drug Interactionsside effects
ممکن است هر دارویی توسط آموکسی سیلین تحت تاثیر قرار گیرد٬ قبل از استفاده از این دارو، با دکتر خود در مورد تمام نسخه ها و داروهایی که استفاده می کنید٬ از جمله داروهای زیر بگویید. این شامل ویتامین ها، مواد معدنی، داروهای گیاهی و داروهای تجویز شده توسط پزشکان دیگر و … است .
پروبنسید (Benemid)؛
رقیق کننده خون مانند وارفارین (کومادین)؛
آزیترومایسین (Zithromax)، کلاریترومایسین (Biaxin)، اریترومایسین ؛
داروهای سولفا (باکتریم، Gantanol، Gantrisin، Septra، SMX-TMP، و غیره )؛
یک آنتی بیوتیک تتراسایکلین مانند دمکلوسایکلین (Declomycin)، داکسی سایکلین (Adoxa، Doryx، Oracea، Vibramycin)، مینو سیکلین (Dynacin، MINOCIN، Solodyn، Vectrin)، تتراسایکلین (Brodspec، Panmycin، Sumycin، Tetracap
آموکسی سیلین برای گلو درد
گلودرد استرپتوکوکی یا التهاب حلق استرپتوکوکییا streptococcal pharyngitis یک بیماری است که عامل ایجاد آن نوعی باکتری به نام “استرپتوکوک گروه Aیا GAD (group A streptococcus )”[1] است. گلودرد استرپتوکوکی دهان و لوزه ها را تحت تأثیر قرار می دهد. لوزه ها، دو غده هستند که در قسمت گلو و در پشت دهان قرار دارند. گلودرد استرپتوکوکی می تواند بر روی جعبه صدا (حنجره) نیز اثرگذار باشد. نشانه های شایع عبارتند از تب، گلو درد (زخم گلو نیز گفته می شود)، و متورم وجود غده هایی (موسوم به غدد لنفاوی) در ناحیه گردن. گلودردهای استرپتوکوکی، 37٪ از موارد گلودرد را در بین کودکان تشکیل می دهند.
گلودرد استرپتوکوکی از طریق تماس نزدیک با فرد بیمار منتقل می شود. برای تأیید ابتلای فرد به گلودرد استرپتوکوکی، لازم است آزمایشی موسوم به کشت حلق انجام گیرد. حتی بدون این آزمایش، مورد احتمالی گلودرد استرپتوکوکی را می توان از روی نشانه ها تشخیص داد. مصرف آنتی بیوتیک می تواند برای فرد مبتلا به گلودرد استرپتوکوکی مفید باشد. آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که باکتری ها را از بین می برند. این داروها اغلب برای پیشگیری از بروز عوارضی نظیر تب رماتیسمی استفاده می شوند و کمتر برای کاستن از دوره بیماری مصرف می شوند. گلودرد استرپتوکوکی جزو دسته گسترده گلو درد یا التهاب حلق است. سالانه حدود 11 میلیون نفر در ایالات متحده به گلو درد مبتلا می شوند. عامل بروز بیشتر موارد گلو درد، ویروس است. باکتری استرپتوکوک بتا-همولیتیک گروه A عامل 15 تا 30 درصد از موارد گلو درد کودکان است. این باکتری عامل 5 تا 20 درصد از موارد گلو درد بزرگسالان است. موارد گلو درد معمولاً در اواخر زمستان و اوایل بهار بروز می کنند.آموکسی سیلین معمولاً در اروپا مورد استفاده قرار می گیرد.
آموکسی سیلین تسکینی برای درد دندان
آموکسی سیلین برای دندان درد
اگر فردی درد دندانش با ورم و تورم ناحیه صورتش همراه گردد و باعث تب و لرز در فرد و دندانش نسبت به فشار حساس باشد حقیقتا باید آنتی بیوتیک مصرف کند. از آنجایی که «آموکسی سلین» آنالوگ پنی سیلین با جذب بهتر و دوام خونی بیشتر است، دندان پزشکان بیشتر مایلند از این آنتی بیوتیک برای درمان بیماران خود استفاده کنند که دلایل آن ها منطقی هم به نظر می رسد. آموکسی سیلین در ترکیب با کلاونیک اسید (کو آموکسی کلاو) می تواند برای درمان بیماران دچار ضعف ایمنی گزینه عالی باشد.
وی در ادامه افزود:ساده ترین شکل درمان دندان درد آن است که از آموکسی سیلین هر 8 ساعت استفاده کند و چنانچه درد دندانش ساکت نشد نزد پزشک روند و آن را درمان کنند.
مراحل تهیه سوسپانسیون خوراکی آموکسی سیلین:
برای تهیه سوسپانسیون باید از آب جوشیده سرد شده استفاده کرد اگر از آب نجوشیده استفاده شود اثر آنتی بیوتیک از بین می رود. ابتدا باید پودر را کاملا تکان داد که از هم باز شود و بهم چسبیده باقی نماند، سپس آب جوشیده سرد شده تا خط نشانه روی ظرف اضافه شود و در نهایت شیشه را به خوبی تکان دهید تا به شکل سوسپانسیون در آید. ظرف دارو باید نیم ساعت به صورت ساکن قرار گیرد، در این مدت سطح دارو از خط مورد نظر پایین تر می آید که دوباره مقداری آب به آن اضافه نمایید تا به سطح مشخص باز گردد. دارو باید در یخچال نگهداری شود و قبل از هر بار مصرف دارو را کاملا تکان دهید. حداکثر تا 14 روز بعد از تهیه سوسپانسیون می توان از آن استفاده کرد.
نگهداری آموکسی سیلین
- در صورتی که فرم سوسپانسیون برای شما تجویز شده است، دارو را طبق دستورالعمل موجود در بسته ی دارو، با آب جوشیده ی سرد شده تهیه کنید و دارو را قبل از مصرف خوب تکان دهید و حداکثر تا 14 روز در یخچال نگهداری کنید.
عوارض آموکسی سیلین چیست ؟
عوارض آموکسی سیلین قابل بحث است. گرچه آموکسی سیلین فوایدی هم دارد اما ضرراتش کم نیست . آموکسی سیلین در گروه آنتی بیوتیک ها می باشد و به صورت کپسول یا قرص در داروخانه ها یافت می شود . جهت درمان عفونت های سینوسی، سینه پهلو، التهاب گوش میانی، عفونت های پوستی و دستگاه ادراری آموکگسی سیلین مصرف می کنند .
میتوانید آن را با شیر یا آب میوه مصرف کنید .قبل از هر چیزی باید بیان کنیم که حتما این دارو را با تجویز پزشک مصرف کنید. همچنین باید بدانید علاوه بر خواص درمانی که این دارو دارد عوارضی هم در پی خواهد داشت. آموکسی سیلین سبب اسهال می شود. پس در مصرف ان زیاده روی نکنید. همچنین از عوارض آموکسی سیلین اینست که این دارو سبب واکنش های آلرژیک مثل تحریک، حساسیت و خارش پوست، کهیر، تورم صورت، لب ها یا زبان خواهد شد.
از دیگر عوارض آموکسی سیلین می توان به مشکلات تنفسی، پررنگ شدن ادرار، قرمزی، پوسته پوسته شدن یا سستی پوست داخل دهان، تشنج، مشکلاتی از قبیل حالت تهوع، بی اشتهایی، استفراغ، نفخ، اسهال شدید یا مدفوع آبکی، خشکی دهان، تغییر طعم دهان، مشکل در ادرار کردن یا تغییر میزان ادرار دفع شده، خونریزی یا خونمردگی و کبودی های غیرعادی، خستگی و ضعف غیرعادی، زردی پوست یا مخاط داخل چشم اشاره کرد .
سرگیجه، سردرد، معده درد یا مشکل در خواب . البته باید یاداوری کنیم عوارض آموکسی سیلین در هنگام مصرف یا بعد از آن در دستگاه گوارش از بین می رود . نکته دیگر اینکه اگر این دارو در بین غذا مصرف شود عوارض جانبی اش کاهش می یا بد .
از دیگر عوارض اموکسی سیلین عوارض پوستی است. این عارضه ها مثل خارش و کهیر معمولا بعد از 5 تا 11 روز از شروع مصرف داروخود را نشان می دهد. این نکته را حتما بخاطر بسپارید که اگر بلافاصله بعد از مصرف آموکسی سیلین دچار کهیر پوستی و واکنش های آلرژیک شدید، بهتر است دیگر این دارو را استفاده نکنید. درضمن اگر با مصرف این دارو دچار اسهال شدید، به طوری که بیش از 2 روز طول کشید حتما پزشک خود را در جریان بگذارید .
از عوارض آموکسی سیلین می توان به تغییر رنگ دندان ها اشاره کرد که معمولا با مسواک زدن از بین می رود. لازم به ذکر است اگر مشکلات و علائم اشاره شده بعد از 2 تا 3 روز خوب نشد سریعا به پزشک مراجعه کنید. نکته آخر اینکه افرادی که از بیماری دیابت رنج می برند باید بدانند مصرف آموکسی سیلین باعث بروز خطا در نتیجه آزمایش قند خون شان خواهد شد.
نکته در باره ی آموکسی سیلین
1- آموکسی سیلین یکی از مشهورترین و پرفروش ترین آنتی بیوتیک های کشور ما است که مورد توجه اغلب بیماران است و بیش از همه داروهای دیگر، به طور خود سرانه مصرف می شود.
2- این دارو در دسته داروهای آنتی بیوتیک و در دسته ی شیمیایی آمینو پنی سیلین ها قرار دارد و به شکل قرص یا کپسول 250 و 500 میلی گرمی وجود دارد. همچنین سوسپانسیون 125 و 250 میلی گرمی این دارو در کودکان نیز استفاده می شود.
3- ساز و کار این دارو، تداخل در همانند سازی دیواره ی سلولی ارگانیسم های حساس، بی ثباتی اسموتیک دیواره ی سلولی، تورم و در نهایت ترکیدن سلول ناشی از فشار اسموتیک است.
4- آز آموکسی سیلین در عفونت های سینوسی، سینه پهلو، التهاب گوش میانی، عفونت های پوستی و دستگاه ادراری استفاده می شود.
5- از آموکسی سیلین در بزرگسالان با توجه به شدت عفونت 250 تا 500 میلی گرم هر هشت ساعت استفاده می شود و در کودکان نیز 20 تا 40 میلی گرم بر مبنای کیلوگرم در دوزهای تقسیم شده ی 8 ساعتی توصیه می شود.
6- آموکسی سیلین نیز مشابه هر داروی دیگر از عوارض جانبی برخورداراست که مهم ترین آن، عوارض خونی، گوارشی، ادراری و اختلال در دستگاه عصبی است. شایع ترین این علایم، کم خونی، تهوع، استفراغ، اسهال، کم ادراری و سردرد است.
7- مصرف آموکسی سیلین در حساسیت های مفرط به پنی سیلین و در نوزادان ممنوع است اما در زمان بارداری می توان با احتیاط آن را مصرف کرد.
8- جذب آموکسی سیلین از طریق دستگاه گوارش صورت می گیرد و زمان اثر آن 30 دقیقه بعد از مصرف و اوج اثر آن نیز یک تا دو ساعت بعد است. سوخت و ساز این دارو در کبد و دفع آن از طریق کلیه است.
9- مصرف هم زمان این دارو با تتراسیکلین موجب کاهش فعالیت و مصرف آن با داروی پروبنسید سبب طولانی شدن زمان فعالیت آن می شود.
10- یکی از شایع ترین عوارض مصرف این دارو، اسهال است بنابراین هنگام مصرف آن ، مایعات مصرف کنید.
11- داروی آموکسی سیلین را می توان همراه با شیر یا آب میوه مصرف کرد. توجه داشته باشید که برای ایجاد میزان خونی مناسب دارو باید در فواصل زمانی مساوی از این دارو استفاده کنید.
12- از نظر درمانی، کامل بودن دوره ی درمان برای کشتن میکروب الزامی است. این دوره از 10 تا 14 روز است بنابراین مقدار داروی تجویز شده از سوی پزشک را تا آخر دوره مصرف کنید.
