از گلو درد تا روماتیسم قلبی و درمان آن

احتمال ابتلا به روماتیسم قلبی با گلودرد

بی توجهی به سرماخوردگی و عفونت گلو در دوران کودکی، ممکن است باعث ابتلا به روماتیسم قلبی شود. روماتیسم روی یکی از دریچه های قلب و در بیشتر موارد دریچه میترال تأثیر می گذارد و باعث چسبندگی و تنگ شدن آن می شود.

روماتیسم قلبی، به وضعیتی گفته می شود که در آن بر اثر ابتلا به تب روماتیسمی، آسیبی دائمی به دریچه های قلب وارد می شود. آسیب به دریچه های قلب از جایی شروع می شود که بدن به عارضه عفونی و التهابی که بر اثر باکتری استروپکوک ایجاد می شود، مبتلا می شود. این عارضه در ابتدا باعث گلو درد می شود و سپس می تواند باعث آسیب به سایر اعضا از جمله قلب شود و باعث بروز تب روماتیسمی شود.

تنگ شدن دریچه قلب باعث افزایش فشار بر قلب می شود و درنتیجه بزرگتر شدن قلب و نارسایی آن را در پی خواهد داشت. این بیماری خودش را عمدتاً با تنگی نفس ، احساس خستگی زودرس، تپش قلب، درد سینه، تنگی نفس هنگام خوابیدن و سرگیجه نشان می دهد.

بد نیست بدانید گلودرد و آنژین گلو از جمله مهم ترین این بیماری ها در فصل مدرسه محسوب می شود. نکته مهم این که این گلودردهای به ظاهر ساده در صورت عدم درمان آنتی بیوتیکی مناسب می تواند به روماتیسم قلبی منجر شود و عوارض خطرناکی را به همراه داشته باشد.

گلودرد در کودکان زمینه بروز روماتیسم قلبی را فراهم میکند

چقدر با بیماری روماتیسم قلبی آشنا هستید و از علائم، عوارض و راهکارهای درمانی آن چه می دانید

آنژین های گلو به دو نوع اصلی ویروسی و باکتریال تقسیم می شود که نوع باکتریایی آن از اهمیت بیشتری برخوردار است، معمولا با آنژین چرکی شناخته می شود و علائمی مثل گلودرد شدید و تب دارد. متاسفانه بسیاری از والدین این گلودردها را علامت یک سرماخوردگی معمولی تلقی می کنند که خود به خود درمان می شود به همین دلیل هم فکر می کنند مراجعه به پزشک ضروری نیست و مشکل با استامینوفن و داروهای ضدسرماخوردگی حل خواهد شد. این در حالی است که گلودرد بچه ها در هر شرایطی باید جدی گرفته شود چون می تواند به روماتیسم قلبی منجر شود و سلامت قلب را نشانه بگیرد.

روماتیسم قلبی حاصل روماتیسم مفصلی است که در اثر ورود یک میکروب به نام «استرپتوکوک» به بدن و به دنبال یک گلودرد چرکی و آنژین در سنین کودکی تا پانزده سالگی ایجاد می شود.

در واقع با ورود این میکروب، سیستم ایمنی ضعیف شده و علائمی مثل درد و ورم مفاصل، مشکلات قلبی، بیماری کره (حرکات پرشی و غیرارادی در مفاصل بزرگ)، برآمدگی های زیر پوستی و قرمزی پوست جلوی شکم بروز می کند.

البته درد ناشی از روماتیسم قلبی، پلی آرتریت است به این معنا که محل درد ثابت نیست و به صورت گردشی حس می شود.

به عنوان مثال، مفصل زانوی راست متورم و دردناک شده و پس از بهبود این ناحیه تورم و درد در مچ دست چپ بروز می کند. بعد از مدت کوتاهی هم این درد در مچ پای چپ احساس می شود و با از بین رفتن درد این ناحیه کم کم پای راست درگیر خواهد شد.

بسیاری از بیماران مبتلا به روماتیسم قلبی می پرسند که تا چه زمانی باید دارو مصرف کنند

در پاسخ به این افراد باید گفت مصرف داروهای قلبی مادام العمر است و مانند مبتلایان به فشارخون، دیابت و سکته قلبی باید تا آخر عمر دارو مصرف کنند تا با مشکلی مواجه نشوند. بنابراین با بهبود موقتی دردهای ناشی از بیماری نباید مصرف داروهای تجویز شده را خودسرانه قطع کرد.

این علامت را در دانش آموزان جدی بگیرید

گاهی اوقات ممکن است در بیماری روماتیسم قلبی درگیری سیستم مغز و اعصاب نیز وجود داشته باشد که با حرکات پرشی و غیر ارادی و سریع اندام ها، ضعف عضلانی و اختلالات خلقی مشخص می شود. حتی یکی از نشانه های بسیار مهم این بیماری در کودکان سنین مدرسه تغییر دستخط آنهاست که با پیشرفت بیماری عصبانیت، بی قراری و اختلال در راه رفتن هم بروز می کند.

در مواردی از روماتیسم قلبی، لایه های مختلف قلب درگیر شده و بسته به این که کدام لایه (داخلی، پرده قلب یا عضله قلب) آسیب دیده، علائم و به دنبال آن درمان ها متفاوت خواهد بود. اگر لایه داخلی قلب درگیر شود، تنگی و نارسایی دریچه میترال و همچنین تنگی و نارسایی آئورت ایجاد می شود.

معمولا آسیب هایی که روی دریچه های قلبی ایجاد می شود دائم بوده و برگشت پذیر نیست، اما علائم و ناراحتی های ناشی از این بیماری ها را می توان به وسیله درمان دارویی، جراحی های ترمیمی یا تعویض دریچه یا استفاده از بالون و… کاهش داد.

آسیب پرده قلب نیز بروز بیماری پریکاردیت را به همراه دارد. به این ترتیب غشایی که دور قلب را می پوشاند، دچار التهاب شده و این التهاب باعث محدودیت در کارایی عمل پمپاژ قلب خواهد شد.

شایع ترین علامت پریکاردیت یک درد تیز و شدید خنجر مانند در مرکز یا سمت چپ قفسه سینه (نزدیک قلب) است که گاهی اوقات این درد به سمت گردن یا شانه نیز انتشار می یابد. همچنین این درد ممکن است به آسانی با علائم یک حمله قلبی اشتباه گرفته شود و هنگام خوابیدن یا در زمان نفس کشیدن عمیق، درد معمولا بیشتر خواهد بود.

روماتیسم قلبی میتواند حاصل روماتیسم مفصلی باشد

عرق کردن و خستگی نیز از دیگر علائم بیماری قلبی است

در صورتی هم که عضله قلب درگیر شود، سلامت فرد به خطر می افتد و عوارض ناشی از آن می تواند به مرگ بیمار منجر شود. البته خوشبختانه در چند دهه اخیر آمار مبتلایان به تب روماتیسمی کاهش چشمگیری داشته و در موارد نادری خطرساز شده است، زیرا در صورت رعایت بهداشت شخصی، درمان به موقع گلودردهای چرکی و پیروی از یک رژیم غذایی سالم احتمال بروز این بیماری غیرمسری نزدیک به صفر خواهد بود.

در عین حال در صورتی که گلودرد فرزندتان بیش از دو هفته ادامه پیدا کرد و با درد مفصل و قرمزی شکم همراه بود باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرده تا از عوارض قلبی احتمالی ناشی از روماتیسم قلبی پیشگیری کنید.

درمان روماتیسم قلبی

در بیماران مبتلا به روماتیسم قلبی (تب روماتیسمی حاد) دو گروه درمان وجود دارد؛ درمان آنتی بیوتیکی ضداسترپتوکوکی و درمان تظاهرات بالینی بیماری. در مرحله اول درمان آنتی بیوتیک به سرعت آغاز می شود، اما اهمیت پیشگیری های ثانویه را نباید نادیده گرفت تا از عفونت استرپتوکوکی مجدد در دستگاه تنفس فوقانی جلوگیری شود. معمولا دوره درمان بسته به شرایط بیمار و قسمت های درگیر متفاوت است و این احتمال وجود دارد بیمار تا مدت ها تحت نظر باشد و داروهای مختلفی دریافت کند.

آنتی بیوتیک های به درد بخور

در بیماری های ویروسی شرایط عمومی بیمار خوب بوده و معمولا تب، حالت ضعف و خستگی بروز می کند، اما در بیماری هایی با عامل میکروبی و باکتریایی بویژه گلودرد چرکی، علاوه بر این که حال عمومی بیمار مطلوب نیست، حالت ضعف شدید و خستگی نیز وجود دارد.

همچنین دوره بروز بیماری های ویروسی معمولا کوتاه است و خود به خود هم بهبود می یابد. این در حالی است که در بیماری های عفونی میکروبی باید متناسب با نوع آن دارو استفاده شود. از طرفی در گلودردهای ویروسی نیازی به تجویز آنتی بیوتیک نیست، اما در گلودردهای چرکی کودک باید به صورت منظم و دوره ای البته تحت نظر پزشک آنتی بیوتیک مصرف کند، زیرا روماتیسم قلبی از عوارض گلودردهای چرکی و آنژین استرپتوکوکی است.

بزرگسالان نگران نباشند

از آنجا که روماتیسم قلبی فقط تا پانزده سالگی بروز می کند، بزرگسالان در معرض این بیماری قرار ندارند. بنابراین حالا که در فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا و بیماری های اینچنینی قرار داریم بهتر است بیشتر مراقب بچه ها باشید و اگر دچار سرماخوردگی شدند خطر روماتیسم قلبی را با وجود شایع نبودن جدی بگیرید و به جای دادن انواع و اقسام داروها و درمان های خانگی در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.