درمان کم خونی با اصلاح عادات غذایی
یکی از روش های درمان سریع کم خونی، درمان کم خونی با غذا و مواد غذایی است که سرشار از آهن هستند؛ جالب است بدانید خوردن بیش از حد برخی مواد غذایی مفید، میتواند خود عامل ابتلا به کم خونی باشد. همانطور که قبلا هم گفته شد یکی از علل کم خونی ، کمبود آهن است که در سنین رشد بلوغ نوجوانان و دوره ی بارداری و شیر دهی بانوان به صورت فیزیولوژیک اتفاق می افتد بنابراین افرادی که به اندازه ی کافی مصرف منابع آهن را نداشته باشند به کم خونی فقر آهن دچار می شوند. لذا برای جبران کم خونی فقر آهن استفاده از منابع آهن هم شامل گوشت قرمز و ... توصیه می شود. منابع آهن غیر هم مثل سبزیجات و حبوبات معمولا جذب آهن کمی دارند و خیلی نمی توان به عنوان منبع جبران کم خونی بروی آن ها حساب کرد.
بحث ما در این بخش از سلامت پلاس وی به عنوان راهی برای درمان کم خونی زنان ، کودکان و مردان، رعایت میانه روی در مصرف برخی مواد غذایی است که در ادامه لیست شده اند.
نخوردن جگر
جگر برای کم خونی بسیار توصیه می شود چرا که از منابع غنی ویتامینهای گروه B، به ویژه ویتامین B6 (پیریدوکسین) و ویتامین B2 (ریبوفلاوین) است. این ویتامینها نقش مهمی در فرآیندهای متابولیک بدن ایفا میکنند و به حفظ سلامت عمومی کمک میکنند. ویتامین B6 به عنوان یک ماده مغذی مهم در متابولیسم پروتئین و چربیها شناخته میشود و ویتامین B2 نیز در فرآیندهای اکسایش و تخلیه انرژی از غذا نقش دارد.
کمبود ویتامینهای گروه B میتواند به مشکلاتی از جمله کاهش جذب آهن منجر شود. این مشکل به ویژه در افرادی که رژیم غذایی فقیر در این ویتامینها دارند ممکن است بیشتر اتفاق بیفتد.
مصرف بیش از اندازه لبنیات
کلسیم موجود در مواد غذایی مانند شیر، ماست، دوغ و پنیر ممکن است با آهن رقابت کند و جذب آهن را کاهش دهد. این مسئله به ویژه برای افرادی که در معرض کمبود آهن، مانند کودکان و نوجوانان، زنان باردار و غیره هستند، مهم است.
بنابراین، اگر شما یا کسی که مراقبت میکنید به کمبود آهن دچار هستید یا در معرض این مسئله هستید، ممکن است بهتر باشد که مصرف موادی حاوی کلسیم را با مواد غذایی حاوی آهن تلفیق نکنید. به جای مصرف ماست یا دوغ در کنار غذاهایی که منبع غنی آهن هستند، میتوانید این نوشیدنیها را در دیگر زمانهای روز مصرف کنید تا تداخل کمتری با جذب آهن ایجاد شود.
زیاده روی در نوشیدن قهوه و چای
مطالعات نشان دادهاند که نوشیدنیهایی مانند چای و قهوه حاوی ترکیبات فنولیک هستند که میتوانند جذب آهن در دستگاه گوارش را متوقف کنند. همچنین، در چای تانن نیز وجود دارد که میتواند جذب آهن را به شدت کاهش دهد. به همین دلیل توصیه میشود که بلافاصله پس از مصرف مواد غذایی حاوی آهن یا وعده غذایی اصلی، از مصرف این نوشیدنیها پرهیز کنید.
خوردن زیاد سویا
سویا یک منبع پروتئینی مهم است، اما باید توجه داشت که مصرف همزمان سویا با منابع گوشتی ممکن است منجر به کاهش جذب آهن شود. این مسئله میتواند باعث کمبود آهن در رژیم غذایی شود. همچنین، غلات کامل نیز دارای ترکیباتی به نام فیتات هستند که میتوانند جذب آهن را کاهش دهند. با این حال، باید به این نکته توجه داشت که نانهایی که از خمیر شیرین به عمل نمیآیند و به جای آن از تخمیر استفاده میشوند، مقدار کمتری فیتات دارند.
مصرف سبزیجات مفید در زمان اشتباه
مواد غذایی مانند اسفناج، ریواس، کرفس، هویج، خیار و جعفری، دارای یک ترکیب به نام اسید اگزالیک هستند که در دستگاه گوارش به عناصر دو ظرفیتی پیوند میزنند و ممکن است باعث مهار جذب آنها شوند. به عبارت دیگر، مصرف این سبزیجات همزمان با منابع غنی آهن مانند گوشت، مرغ، ماهی و تخم مرغ میتواند شرایط بروز کمبود آهن را فراهم کند.
مصرف نکردن ویتامین سی
یکی از ویتامینهایی که میتواند جذب آهن در سیستم گوارشی افزایش دهد، ویتامین C است. این ماده مغذی توانایی افزایش جذب آهن را چند برابر میکند. بنابراین، توصیه میشود که مصرف منابع آهن "هم" و "غیر هم" مانند انواع گوشت، عدس، و لوبیا قرمز را با منابع غذایی حاوی ویتامین C مانند گوجهفرنگی، بروکلی، کلم بروکسل و انواع مرکبات ترکیب کنید. این تنوع در رژیم غذایی میتواند به بهبود جذب آهن کمک کند و بهترین استفاده از منابع آهن و ویتامین C را فراهم کند.
گیاهخواری
بعضی افراد به دلایل مختلف، از جمله مسائل اتیک و محیطی، انتخاب میکنند که از مصرف گوشت و منابع حیوانی در رژیم غذایی خود امتناع کنند. به جای آن، آنها به یک رژیم گیاهی معتقد هستند و مصرف منابع گیاهی را ترجیح میدهند. این تصمیم میتواند به مشکلاتی از جمله کمبود آهن منجر شود.
هرچند حذف کامل منابع حیوانی از رژیم غذایی ممکن است خطر کمبود آهن را افزایش دهد، اما راهحلهایی برای جبران این کمبود وجود دارد. مصرف مکملهای آهن یکی از راههای اصلی برای تامین نیاز به این ماده مغذی در رژیم گیاهی است. علاوه بر این، میتوان از منابع گیاهی با غنیترین مقادیر آهن استفاده کرد، از جمله غلات کامل، حبوبات، مغزها، تخممرغهای سبوسدار و سبزیجات.
نخوردن میوه تازه
میوههایی مانند زردآلو، کیوی، پرتقال، لیمو و توت فرنگی منابع عالی از ویتامین C هستند. ویتامین C یک ماده مغذی مهم برای سلامتی است که نقش اساسی در افزایش جذب آهن از منابع گیاهی دارد. این ویتامین به بهبود جذب آهن غیرهم زاوی (آهن غیر همزاوی) کمک میکند و از بروز کمخونی (آنمی) جلوگیری میکند.
همچنین، ویتامین C به عنوان یک آنتیاکسیدان نیز عمل میکند و به پایین آوردن آسیبهای احتمالی به سلولها کمک میکند. بنابراین، مصرف منظم میوهها و مواد غذایی حاوی ویتامین C میتواند به ارتقاء سلامت عمومی و پیشگیری از مشکلاتی مانند کمخونی کمک کند.