اشتیاق همراه عمل به روزه داری و انجام فرائض دینی در ماه رمضان از سوی پدر و مادر می تواند رغبت و انگیزه فرزندان را خصوصا در روزه گرفتن بالا برده و کار تربیتی را سهل و آسان سازد.
فضیلت ماه رمضان و روزه داری فرزندان
فرزندان، استعداد آن را دارند که تحت تربیت دینی قرار گیرند و مطالب دینی را در حد فهم خویش درک کنند.در ماه رمضان همه اعضای بالغ خانواده مشغول عبادت می شوند و تا حد زیادی از کودکان غافل می شوند.در حالی که والدین می توانند با مهر و محبت ، کودک را به نحوی با فضایل ماه رمضان و روزه داری آشنا کرده و آنها را برای انجام این فریضه آماده کنند
بسیاری از کودکان و نوجوانان ، ماه پر برکت رمضان را می شناسند و دوست دارند. آنها هم دوست دارند در این ماه مانند بزرگ تر ها رفتار کنند و روزه بگیرند. بعضی از آنها هم از گرسنگی کشیدن و تشنگی می ترسند. ما به عنوان بزرگ تر وظیفه داریم بینش درست و کافی را درباره ماه رمضان و روزه گرفتن به فرزندانمان بدهیم تا روزه گرفتن آنها با فهم و انشاالله با برکت بیشتری همراه شود. اگر می خواهید فرزندتان ، روزه بگیرد و در این ماه ، با بزرگترها همراه شود این نکات را مراعات کنید:
الگو شدن برای فرزندان
اگر ارتباط ما با فرزندانمان ارتباطی سالم ، توام با درک و در کل ارتباط خوبی باشد ، تقریبا هر کاری که انجام بدهیم ، آنها هم انجام می دهند. معمولا در خانواده دخترها با مادر و پسر ها با پدرهایشان همانندسازی می کنند. این همانندسازی از سنین پایین شروع می شود و از همان سال های اولیه، کودک سعی می کند مانند والدین اش رفتار کند. در برخی موارد که کودک از رفتار مادر یا پدر خود رنجیده یا منزجر شده باشد همانندسازی با والد غیر همجنس و گاه با برخی از بزرگترهای دیگر انجام می شود. بنابراین اولین راه تشویق فرزندانمان به روزه گرفتن ، این است که خودمان روزه بگیریم. همچنین اگر مادر بزرگ ، خاله یا دایی ، عمو یا عمه ای در خانه مان باشد که اهل روزه است ، فرزندانمان به روزه گرفتن تشویق می شوند.
روزه داری فرزندان در ماه رمضان
ماه رمضان ، ماه غذا خوردن یا غذا نخوردن نیست !!!
بر خلاف تصور برخی از بزرگترها ، ماه رمضان ، ماه غذا خوردن یا غذا نخوردن نیست ! منظورم این است که نباید ماه رمضان را تنها از جنبه شکم و محرومیت کشیدن به کودکانمان معرفی کنیم. ماه رمضان برکات زیادی دارد و ما باید بتوانیم آن برکات را به فرزندانمان تفهیم کنیم. برای مثال، به موارد زیر توجه کنید :
درک بیشتر حضور خدا در این ماه
به فرزندانمان یاد بدهیم که نخوردن غذا و آب ، دعا کردن و مناجات بیشتر ، مراقب گفتار و رفتار بودن در ماه رمضان و برخی مهار ها و کنترل های دیگر ، همه و همه برای این است که توجه ما به خداوند بیشتر شود ، بتوانیم به خداوند نزدیک تر شویم و حضور خداوند را در زندگی مان بیشتر حس کنیم. بتوانیم خداوند را وارد زندگی خود کنیم ، با او ارتباط برقرار کنیم و او را بخوانیم و دعاهایمان را به حضور متعالش بسپاریم.
راهی برای افزایش بردباری و صبر
به فرزندانمان یاد بدهیم که ماه رمضان و روزه داری تمرینی برای مهار بیشتر نیازها و افزایش صبر و بردباری است. در این ماه یاد می گیریم که حتی در مقابل عمده ترین و اساسی ترین نیازهای جسمانی مان مقاومت و خود را مهار کنیم. بتوانیم جلوی هوس های بیهوده را بگیریم و خود را از گفتار و کردار بد دور کنیم. این تمرین را باید همچنان در طول سال ادامه بدهیم. این نیست که فقط گرسنگی یا تشنگی بکشیم بلکه منظور این است که بتوانیم در جایی که لازم است گرسنگی و تشنگی را چند ساعتی مهار کنیم و در زمانی دیگر آنها را برطرف کنیم. این مهار ، رشد دهنده است و توانایی های جسمانی و روحی انسان را بالا می برد.
متاسفانه مهار رشد دهنده در زمانه ما ، فراموش شده یا کمرنگ است و نداشتن مهار است که بسیاری از بزرگسالان را در دام اعتیاد ، جرم ها و گناهان می اندازد و حتی آینده آنها را نابود می کند.
راه تشویق فرزندان به روزه گرفتن
ماه همذات پنداری با مردم فقیر و گرسنه
به فرزندانمان یاد بدهیم هدف از گرسنه ماندن در ماه رمضان تنها این نیست که شکم ما خالی بماند. بلکه می خواهیم با گرسنه ماندن ، گرسنگان دیگر را درک کنیم. این درک به ما کمک خواهد کرد که فقط به فکر خودمان نباشیم بلکه به فکر همه انسان ها باشیم. کمک می کند نسبت به اطرافیان و همنوعان خود بی تفاوت نباشیم و خودخواه یا خدای ناکرده ظالم بار نیاییم. حتی می توانیم بعد از افطار از آنها سوال کنیم که به نظر آنها گرسنگی و تشنگی چقدر سخت است؟ و به نظر آنها برای گرسنگان دیگر چه کارهایی می توان انجام داد تا ذهن آنها به کار بیفتد و حس همدردی و همدلی آنها با انسان های دیگر بالا برود.
ماه کمک و خیر رسانی به دیگران
چقدر خوب است اگر بتوانیم همراه با فرزندانمان در این ماه و بعد از افطار ، شبانه ، با الگو برداری از حضرت علی(ع) و بطرزی ناشناس به محله های نیازمند برویم و به قدر وسع خودمان ، به آنها کمک کنیم. بدین ترتیب فرزندانمان شناخت بیشتر و موثر تری از ماه رمضان پیدا می کنند و انگیزه آنها برای روزه گرفتن و همچنین خدمت و خیر رسانی به بندگان خدا بیشتر می شود. در عین حال ما درس بزرگی به آنها می دهیم که بتوانند مردم فقیر و از نظر مالی پایین تر را هم مشاهده کنند ، درد آنها را بفهمند و از خودخواهی خود کم کنند.
ماه شکر و حمد
وقتی فرزندانمان با زندگی افراد نیازمند روبرو شوند علاوه بر این که انگیزه بیشتری برای کمک به مردم در راه خدا پیدا می کنند ، بهتر و بیشتر می توانند شکر خدا را به خاطر امکانات و موهبت هایی که دارند به جای آورند و این چیزی است که ما باید بدون منت گذاشتن بر سر آنها ، به آنها یاد بدهیم و گوشزد کنیم. در ماه رمضان مدام از آنها بپرسید که چگونه می توانیم خدا را بیشتر و بیشتر شکر کنیم و در باره مفهوم «شکر نعمت ، نعمتت افزون کند» با آنها بیشتر صحبت کنیم.
دعا و مناجات بیشتر در این ماه
اگر بتوانیم هر شب بعد از نماز و افطار ، یا در وقت سحر ، در منزل ، با همه خانواده ، دعای دسته جمعی (که البته کوتاه و در ظرفیت فرزندانمان باشد) بخوانیم ، باز هم به درک بیشتر فرزندانمان از این ماه پر برکت کمک کرده ایم. حتی اگر همه دور هم جمع شویم و هر کسی دعای تکی هم بخواند خوب است. با فرزندانمان درباره درک خدای حی و قیوم و ایمان به خداوند بخشنده و مهربان که دعاها را پاسخ می گوید صحبت کنیم و سعی کنیم رابطه آنها را با خداوند قوی کنیم بطوری که همیشه بتوانند خداوند را پشتیبان و حامی خود در زندگی بدانند و به خدای بزرگ اتکا کنند.