سال ۲۰۲۰ یکی از مهندسان نرمافزار چینی در هانگژو، مقالهای دربارهی فناوری همگامسازی لبها پیدا کرد. فرضیهی این تکنولوژی نسبتاً ساده است: استفاده از برنامهی کامپیوتری برای تطبیق حرکات لب با ضبط گفتار. پدربزرگ یو جیالین حدود ۱۰ سال قبل فوت کرده بود؛ بههمیندلیل، از خود سؤال کرد: «آیا میتوانم پدربزرگ را با استفاده از این فناوری باردیگر ببینم؟»
مردم چین با ترکیب مجموعهای از فناوریهای نوظهور هوش مصنوعی، برنامههای چت جدیدی را براساس شخصیت و خاطرات مُردگان توسعه دادهاند و بدینترتیب، فرصتی دوباره برای صحبت مجدد با عزیزانشان فراهم کردهاند.
یو که اکنون ۲۹ سال دارد، پدربزرگ خود را در ۱۷ سالگی از دست داده است. او دربارهی برخی بحثها میان خود و پدربزرگش پشیمان است. بهعنوان مثال، یک بار بهدلیل قطعشدن بازی، سر او فریاد زده بود.
یو میگوید خانوادهاش پس از مرگ پدربزرگشان از بردن نام وی خودداری کردند. مهندس جوان چینی اظهار کرد: «همهی اعضای خانواده تمام تلاش خود را انجام دادند تا پدربزرگ را فراموش کنند.»
Griefbot براساس ChatGPT کار میکند
مفهوم Griefbot در سالهای گذشته آزمایش شده است. این نام به برنامههای مبتنیبر هوش مصنوعی شبیهساز انسانها نسبت داده میشود؛ برنامههایی که شخصیت افراد را براساس یادگاریها و عکسها و صداهای ضبطشدهی آنها تقلید میکنند. بههرحال، پیشرفت بسیار سریع هوش مصنوعی مولد در یک سال اخیر، قدرت و دسترسی Griefbots را وارد سطح کاملاً جدیدی کرده است.
مدلهای قدیمی هوش مصنوعی به مجموعهی وسیعی از دادهها نیاز داشتند. اکنون مهندسان غیرمتخصص نیز میتوانند مدلهای زبانی را با ویژگیهای گذشتهی یک فرد آموزش دهند تا مثل آنها صحبت یا فکر کنند.
هایبینگ لو، استاد اطلاعات و تجزیهوتحلیل دانشگاه سانتاکلارا، به اینستایدر گفت: «امروزه برای آموزش هوش مصنوعی بهمنظور یادگیری شخصیت افراد و تقلید صدای آنها، به نمونههای زیادی نیاز ندارید.»
لو در تحقیقاتش روی هوش مصنوعی متمرکز شده است. او میگوید: «سیستمهایی مثل ChatGPT، گفتار انسان را تقلید میکنند و پیشازاین یاد گرفتهاند اکثر مردم چگونه بهطور طبیعی حرف میزنند یا مینویسند. شما فقط باید تغییرات مختصری روی سیستمهای هوش مصنوعی اِعمال کنید تا با شخص مدنظرتان شباهت ۹۹ درصدی داشته باشد.»
برای اینکه یو ویژگیهای پدربزرگش را به مدل هوش مصنوعی خود بیاموزد، از تعدادی نامههای قدیمی او استفاده کرد. افزونبراین، این مهندس نرمافزار عکسها و ویدئوهایی را پیدا کرد که در سالهای گذشته از پدبزرگش بهجا مانده بود و آنها را بههمراه پیامهایش دراختیار هوش مصنوعی قرار داد.
بااینحال حتی باتوجهبه هفتهها آزمایش و آموزش، اگر انتظار چیزی شبیه رباتهای سریال Black Mirror را دارید، باید اشاره کنیم قطعاً تا رسیدن به آن نقطه فاصلهی زیادی درپیش داریم. چتبات یو نیز محدودیتهایی دارد و پس از ۱۰ دقیقه صحبت با آن، به هر درخواستی پاسخ میدهد.
یو از چتبات خود پرسید: «هی پدربزرگ! حدس بزن من کیام؟» سپس هوش مصنوعی پاسخ داد: «تو اصلاً اهمیت نداری! زندگی معجزهای زیبا است.»
همانطورکه یو اطلاعات بیشتری از پدربزرگش به هوش مصنوعی ارائه داد، این مدل شخصیت او را با دقت بیشتر تقلید کرد. یو به هوش مصنوعی خود گفت پخش سریال The Teahouse به پایان رسیده است و در پاسخ با این پیام مواجه شد: «این شرمآور است! سریالی که من دوست داشتم بیشتر تماشا کنم، دیگر دردسترس نیست. تمایل داشتم چند قسمت دیگر از آن را تماشا کنم.» یو در این لحظه دریافت مدل هوش مصنوعی او در مسیر درستی حرکت میکند.
یو درنهایت مدل هوش مصنوعی پدربزرگش را تا جایی توسعه داد تا بتواند آن را به مادربزرگش نشان دهد. مادربزرگ این مهندس چینی پس از صحبتکردن با چتبات شوهر خود، از نوهاش تشکر کرد.
افزایش محبوبیت چتباتهای Griefbot مبتنیبر GPT در چین
همزمان با افزایش محبوبیت هوش مصنوعی مولد در چین، علاقهی مردم این کشور به Griefbotها نیز افزایش یافته است. بهعنوان مثال، شخص دیگری در چین هوش مصنوعی را آموزش داد تا شخصیت مادربزرگ فوتشدهی او را تقلید کند. البته چتبات این شخص مثل چتبات یو گاه با محدودیتهایی مواجه میشد؛ اما سازندهی آن میگوید: «احساس خوشایندی دارم که میتوانم به مادربزرگ نگاه کنم و با او بیشتر حرف بزنم.»
ظاهراً اکثر چینیها از ChatGPT برای ساخت نمونهی هوش مصنوعی مردگان استفاده کردهاند؛ اما دسترسی مردم این کشور به چتبات OpenAI از ۲۴ فوریه محدود شده است.
بهنوشتهی بیزنساینسایدر، گورستان چینی ساختهشده با نرمافزار GPT که امکان شبیهسازی صوتی مردگان را فراهم میکند، بابت بازسازی هر شخص با هوش مصنوعی، ۷,۳۰۰ دلار دریافت میکند.