همسرگزینی اینترنتی
مدتی پیش خبر فعالیت یک سایت همسریابی مشکوک در فضای اینترنت پخش شد و باعث شد تا این موضوع قدیمی یک بار دیگر سر زبان ها بیفتد.
ازدواجی موفق خواهد بود که دو طرف عاقل، پخته، قدرتمند، باهوش، با تدبیر و زرنگ بوده و با حوصله و حواس جمع و محتاطانه به انتخاب مورد مناسب بپردازند تا خدای ناکرده در دام رابطه نادرست یا حقه های افراد سوءاستفاده گر نیفتند. حرف آخر اینکه ریسک همسرگزینی اینترنتی آنقدر بالاست که به امتحان کردنش نمی ارزد!
انتخاب همسر اینترنتی با یک کلیک !
خاله فخری که سنی از او گذشته و تمام گیس هایش سفید شده است داستان ازدواجش با آقا مصطفی را این گونه تعریف می کند و می گوید:« خاله جون، اون روزا که مثل حالا نبود! که پسر با خانواده پاشه بره خواستگاری و دختر هم بیاد چایی بیاره و بعدم بشینن با هم تو اتاق حرف بزنن! سر خواستگاری آقا مصطفی از من، دایی جونتون علی آقا وقتی گفته بودن عروس کجاست، گفته بود من داداششم عروس هم شکل منه. منو ببین انگار عروسو دیدین، خلاصه به همین نام و نشون ما رو نشوندن سر سفره عقد و تا خطبه خونده نشد و به هم محرم نشدیم، همدیگه رو ندیدیم.»
خاله فخری خبر ندارد که دیگر حتی دوره این مدل خواستگاری ها که برای او تعجب آور است هم تمام شده است! دیگر خانواده ها و اقوام و دوستان با هم رفت وآمد آنچنانی ندارند، دیگر کم پیدا می شود یکی راوی بشود و دخترها و پسرهای دوست و فامیل و آشنا را به هم معرفی کند و بروند خواستگاری و دختر با لپ های گل انداخته از خجالت، چایی بریزد و داماد خجول با نجابت رویش نشود عروسی که چارقد سفید گل گلی به سر کرده را حتی برای لحظه ای نگاه کند و بعد دوتایی با اصرار و اجازه بزرگ ترها با هم صحبت کنند. این روزها جوان ها همسر دلخواهشان را از اینترنت دانلود می کنند! و اینجاست که باید گفت نه به آن شوری شور نه به این بی نمکی!
چند سالی است که تحت تأثیر تهاجم فرهنگی غرب و جنگ نرم، حیای اصیل ایرانی ها، کم وبیش با سبک زندگی غربی ها متداخل و گویا نسل امروز به نوعی دچار دوگانگی فرهنگی شده است. یک زمانی در میهمانی ها سفره مردان و زنان جدا از هم پهن می شد اما امروز برخی زنان و دختران با گذاشتن عکس خود روی پروفایلشان حیای آبا و اجدادی را زیر سؤال می برند. در این میان آنچه به خاطر حساسیت موضوع ازدواج و تشویق جوانان به این سنت الهی بسیار به چشم می خورد، ایجاد و ترویج سایت های همسریابی است که با هدف مقدس ترویج ازدواج و آشنایی افراد به بهانه آشنایی قبل از ازدواج پایه ریزی شده است؛ سایت هایی که اما و اگرهای بسیاری درباره آنها مطرح است.
سایت های همسرگزینی؛ آری یا نه؟
ازدواج جزء لاینفکی از زندگی هر انسان سالم و جویای زندگی سعادتمندانه است و این روز ها بحث داغ ازدواج های اینترنتی نقل مجلس جوانان شده است و ازدواج هایی که به علت تسریع در امر ازدواج و عدم آشنایی صحیح طرفین از یکدیگر ممکن است با خطراتی مواجه شود نیز به تبع آن افزایش یافته است. چندی پیش این نظریه ارائه شد که برای تسهیل ازدواج جوانان بهتر است سایت هایی برای همسرگزینی ایجاد شود و از طریق آن دختر و پسرها با یکدیگر از طریق چت روم آشنا شوند تا شاید مشکل ازدواج جوانان حل و فصل شود.
اما حالا که مدتی از اجرای این طرح می گذرد مشاهده می شود که شاید آشنایی درصدی از جوانان از این طریق به ازدواج بینجامد و تا حدودی به جوانانی که به دلیل زندگی خشک و بی روح آپارتمان نشینی و عدم صله ارحام و رفت و آمدهای فامیل و دوستان، نتوانسته بودند ازدواج کنند، کمک کرده است. اما در این بین دوستی های اینترنتی و رد و بدل کردن عکس ها و اطلاعات شخصی در بین کاربران این سایت ها موجب معضل دیگری تحت عنوان حیازدایی شده و این سایت ها برای درصد بالایی از کاربران، بیشتر در حکم محلی برای تفریح و خوشگذرانی شده است به طوری که کمتر شاهد ازدواج هایی که ریشه در اصالت و ایرانی بودن و اسلامی بودن دارد، هستیم و این نوع رابطه، بیشتر به روابط نامشروع و دوستی های غیراخلاقی منجر شده است تا امر خیر و ازدواج!
دانلود همسر، کاری اسلامی است یا غربی؟
قصد ما در این نوشتار، بررسی صحت و سقم و معایب و محاسن این روش گزینش شریک زندگی برای افراد مختلف است. جدا از آنکه این روش معایبی دارد حتماً محاسنی را نیز خواهد داشت. همانطور که همه ما قبول داریم، روش مذکور روشی کاملاً غربگرایانه است، چرا که مردم کشورهای غربی به تبع سبک زندگی متفاوتی که دارند برای ایشان ایجاب می کند که با روش های اینچنینی همراه شده و برای پیدا کردن نیمه گمشده خود پشت سیستم های کامپیوتری نشسته و همسر خود را سرچ و دانلود کنند!
پس تا اینجا مشخص شد که خواستگاری در این زمانه به دو دسته سنتی و مدرن تبدیل شده است، در روش سنتی که هنوز هم در بسیاری از خانواده های اصیل از آن استفاده می شود، بزرگ ترها پیش از آنکه دختر و پسر یکدیگر را ببینند و بشناسند در مورد بررسی خصوصیات اخلاقی، شخصیتی و خانوادگی آنها با یکدیگر صحبت می کنند و اگر به نتیجه رسیدند قرار خواستگاری گذاشته و زمان کوتاهی را به ایشان اجازه صحبت خصوصی می دهند. اما در روش مدرن که امروزه به امری کاملاً عادی مبدل شده است، دختر و پسر از طریق آشنایی در محل کار یا ملاقات در بیرون از منزل یا از طریق آشنایی در چت روم های مجازی به هم علاقه مند شده، با نظریات هم آشنا می شوند و بعد از به توافق رسیدن برای مرحله آخر که نیازمند به اجازه بزرگ ترهاست، خانواده ها را از رابطه و میزان علاقه مندیشان به یکدیگر مطلع می کنند.
گرچه روش مدرن هم در بسیاری موارد موفق بوده ولی شکی در آن نیست که ازدواج های سنتی نسبت به روش مدرن با درصد موفقیت بیشتری همراه بوده است، چراکه وقتی پای بزرگ ترها به میان بیاید به علت داشتن تجربه کافی و با توجه به اصطلاح «تو مو می بینی و من پیچش مو » و اینکه جوانب امر را هم می سنجند، می توانند در پیدا کردن مورد مناسب برای فرزند خود کمک شایانی کنند و از عشق و عاشقی لحظه ای که دوام زیادی نمی آورد و به راحتی با وزیدن بادی به تنفر مبدل می شود، جلوگیری کنند.
آیا خواستگاری هم احکام دارد؟
پاسخ این سؤال آری است. در توضیح باید گفت:اسلام که کامل ترین دین در میان تمامی ادیان است و هیچ تر و خشکی نیست مگر آنکه در کتاب مبین (قرآن مجید) درج شده است و اسلامی که برای کوچک ترین حرکت ممکن مثل کراهت خوردن آب در شب به صورت ایستاده یا استحباب ورود به دستشویی با پای چپ حکم صادر کرده است، چگونه ممکن است نسبت به مهم ترین موضوعی که می تواند آینده انسان را دستخوش تغییر و تحول کند، بی تفاوت باشد؟!
از نظر فقهی همه مراجع بر این امر توافق نظر دارند که خواستگاری و گفت وگوی پیش از عقد، اگر مفسده ای نداشته باشد و بدون قصد لذت و ترس از افتادن در گناه باشد، اشکال شرعی ندارد.
پس تا اینجا مشخص شد آن مدل خواستگاری هایی که در ابتدای بحث در مورد سبک ازدواج خاله فخری بود مورد تأیید اسلام نیست، چراکه هر دختر و پسری حق دارد شریک زندگی خود را ببیند و قبل از ازدواج با او در مورد طرز فکر و عقایدش به صحبت بنشیند.
اما آیا آنچه اسلام از ازدواج می گوید با روش های مدرن امروزی از جمله دوستی قبل از خواستگاری یا چت در فضای مجازی همخوانی دارد؟ آیا اسلامی که خود بهای تفکر بر انگیزی به ازدواج می دهد، هدفی جز این دارد که از ارتباط های نامشروع کاسته و به ازدواج های مشروع و طبق سنت پیغمبر پرداخته و ضمن ایجاد رابطه حلال و کسب لذت مشروع زوجین از یکدیگر و با ایجاد خانواده، نسل مسلمین در جهان افزایش یابد؟ آیا این طریق آشنایی که در خلال آن روی بسیاری از دستورات اسلام که مبتنی بر حیا و حفظ حریم زن است، پرده افکنده می شود مورد تأیید اسلام می تواند باشد؟ آیا اسلامی که به زن مجوز داده است وقتی قصدش برای ازدواج قطعی شد می تواند با لباس حریر در جلوی خواستگارش حاضر شود، به دختر اجازه می دهد به محض آشنایی، به سرعت عکس های بی حجاب خود را برای فردی فوروارد کند که نه از هویت واقعی او خبر دارد، نه از جنسیت او مطمئن است و نه از قصد اصلی اش از پر کردن فرم متقاضی ازدواج آگاهی دارد؟
ترکیب 2 روش سنتی و مدرن
آیا راهی هست که بتوان این روش غربی را در ترکیب با سبکی سنتی پیش برد و به هدف اصلی رهنمون ساخت؟ اگر بخواهیم به جنبه مثبت قضیه بپردازیم باید بگوییم روش مذکور، روش بدی هم نیست و می تواند روشی راهگشا در امر ازدواج باشد ولی آنچه بیشتر با رسم و رسومات و اعتقادات ما همخوانی دارد این است که افرادی تحت عنوان ناظر بر این فرم ها و بر صحت و سقم اطلاعات وارد شده نظارت و تحقیق کنند و در صورتی که فرد متقاضی فردی سالم از نظر روانی بوده و مشخص شود که وی واقعاً قصدی جز ازدواج و تشکیل خانواده ندارد، جزو اسامی افراد مورد تأیید قرار گیرد که در اکثر سایت های مجاز و کنترل شده، این کار به علت تعداد بالای متقاضیان تقریباً غیرممکن است. بنابراین این امر نیز به اندازه کافی مشکل گشا واقع نشده است، چراکه به علت وجود کاربران فراوان این سایت ها، نظارت بر تمامی افراد متقاضی کاری بس دشوار و طاقت فرساست.
از سویی روش مذکور در مورد افرادی که به دلیل معضلاتی ازدواج بهنگام نداشته اند، مانند معلولیت جسمی یا سابقه ازدواج ناموفق یا بالا بودن سن ازدواج و عللی از این قبیل که به راحتی نمی توانند شخصی که با شرایط ایشان همخوانی دارد را بیابند، می تواند بسیار راهگشا باشد و این در حالی است که برای جوانان کم تجربه و کم سن و سال، روشی ناامن بوده و بیشتر به دوستی های غیراخلاقی می انجامد تا اجرای سنت پیغمبر. در واقع آنچه عاید افراد بی تجربه و اسیر احساسات زودگذر می شود پشیمانی و احساس شکست است که گاهی می تواند به عواقب جبران ناپذیری چون افسردگی یا حتی اقدام به خودکشی منجر شود و این نهایت درد یک جامعه جوان است.
اما آنچه می تواند این سیاق را با آداب و سنن ایرانی اسلامی ما پیوند داده و کلید حل این مشکل باشد وجود افرادی تحت عنوان واسطه ازدواج است، افرادی که در قدیم با معرفی دو جوان که از هر نظر به قول معروف به هم می آمدند، باعث می شدند دو جوان از هرگونه طفره رفتن و کارهای غیرضروری با اطلاع و همراهی خانواده ها مراسم سنتی خواستگاری را برقرار کنند و آنان امروزه با روش ارتباطی مجازی نیز می توانند راهگشای این معضل باشند. روش ارتباط مجازی نیز در صورتی که توسط افراد معرف که تا زمان آشنایی دو طرف بین دختر و پسر به تبادل اطلاعات می پردازند می تواند راهگشای این معضل باشد. در صورتی که دختر و پسر جوان خود به دنبال زوج یا زوجه مورد نظر بگردند بیشتر به خاطر غلبه احساسات دوران جوانی دچار معضل اشتباه در انتخاب می شوند و این یکی از دلایل افزایش آمار طلاق در کشور است. آنچه پیرو هر طلاق در جامعه به وجود می آید نیز می تواند ضربات جبران ناپذیری بر پیکره اجتماع وارد کند.
در پایان باید تأکید کرد یک جوان قبل از هر چیز بهتر است در مورد ازدواج عمیقا مطالعه کند و در مرحله بعد خانواده خود را در جریان تصمیم مهم زندگی اش قرار دهد و همچنین به انتخاب کسی دست بزند که با هنجارهای اجتماعی، فرهنگی و مذهبی او و خانواده اش همخوانی داشته باشد. در مورد ازدواج های اینترنتی هم باید گفت ازدواجی موفق خواهد بود که دو طرف عاقل، پخته، قدرتمند، باهوش، با تدبیر و زرنگ بوده و با حوصله و حواس جمع و محتاطانه به انتخاب مورد مناسب بپردازند تا خدای ناکرده در دام رابطه نادرست یا حقه های افراد سوءاستفاده گر نیفتند. حرف آخر اینکه ریسک همسرگزینی اینترنتی آنقدر بالاست که به امتحان کردنش نمی ارزد!
