به گفتهی حسین روزبه از ۱۵ اسفند ارز موبایل تخصیص داده شده اما تامین نشده در نتیجه در سال جدید تعداد خیلی کمی موبایل وارد کشور شده است: «بانک مرکزی میگوید ارز را به بانکها پرداخت کرده، اما هیچ بانکی به راحتی تامین ارز انجام نمیدهد. بنابراین یا شعب ارزشان به اندازه کافی تامین نمیشود یا سوء استفادههایی از سوی برخی از افراد در حال رخ دادن است.»
عضو هیئت مدیره انجمن واردکنندگان تلفن همراه، تبلت و لوازم جانبی در گفتوگو با ایسنا دربارهی کنترل سقف و سابقهی بازرگانان توسط سامانه جامع تجارت گفت: «در حال حاضر بابت هر ثبت سفارش ماهانه، ماه اول پنج، ماه دوم ۱۰ درصد و همینطور ماهانه درصد بیشتر از بازرگانان دیپوزیت (سپرده) دریافت میکنند. این در شرایطی است که با توجه به تامین نشدن ارز برای تمدید ثبت سفارش در ماههای بعد دوباره باید در نوبت تخصیص بمانند و دیپوزیتها درگیر بانک باقی میماند. اگر سقف و سابقه طبق فرمول پیش رود و فاصله تخصیص و تامین کم باشد، وضعیت بازار بهتر خواهد شد، اما وقتی همخوانی ندارد بازرگان نمیتواند مطابق آن واردات را انجام دهد و بازار به سمت انحصار پیش میرود.»
روزبه همچنین اشاره کرد که بعضی از صادرکنندگان در حال سوءاستفادههای کلان و اجاره کارت بازرگانی هستند. به گفتهی او اگرچه بانک مرکزی از اوایل اسفند ماه تالار دوم مرکز مبادله ارز و طلا را راهاندازی کرد تا ارز واردات از این تالار تامین شود اما برای آنها سقف و سابقه وجود ندارد و برای رفع تعهد ارزی با ارز خود واردات کالای غیرتخصصی انجام میدهند: «باید قبل از اجرای برخی قوانین، زیرساخت آنها فراهم شود تا دست سوء استفادهکنندگان کوتاه شود.»
ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و واردات آیفون ۱۳ دست دوم
حسین روزبه در بخش دیگری از این گفتوگو با اشاره به اینکه صادرکنندگان باید ارز خود را در سنا یا تالار دوم عرضه کنند، گفت در حال حاضر همچنان موبایلهای بالای ۶۰۰ دلار با ارز حاصل از صادرات خود و مابقی موبایلها با ارز تالار دوم مرکز مبادله وارد می شود: «اما با توجه به ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و توقف تولید آیفون ۱۳، این صادرکنندگان موبایلهای دست دوم امارات و کشورهای دیگر را جمع میکنند و همین آیفون ۱۳ را به قیمت حدود ۱۲۰ میلیون تومان عرضه میکنند. بنابراین اگر با نرخ ارز محاسبه کنیم، برای آنها ۵۵ تا ۶۰ هزار تومان تمام میشود. به جز آیفون چند مدل سامسونگ بالای ۶۰۰ دلار است که در رابطه با برند سامسونگ هم مشکلاتی وجود دارد.»
در بهمن ماه سال گذشته، که دیگر ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ قطعی شده بود، قیمتهای همهی گوشیها بالا رفت و آیفون ۱۳ پرومکس هم بیش از ۱۰۰ میلیون تومان به فروش میرسید. همچنان معلوم نیست ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ تا چه زمانی ادامه داشته باشد.
یک سوءاستفادهی دیگر به گفتهی روزبه مونتاژ به جای تولید است: «برخی موبایلهای نوکیای دست دوم ارزان ۴۰ تا ۶۰ درهمی را خرد و به شکل سیکیدی به نام تولید وارد میکنند. در این شرایط عوارض گمرکی کمتری هم پرداخت میکنند. از طرف دیگر این کالاها به اسم خط تولید، مونتاژ میشود و به اسم همین برندهایی است که بازرگانان هم در زمینه آنها فعالیت دارند. بنابراین هم برند بدنام میشود و هم دست در جیب مصرف کننده برده میشود.»
پیش از این دبیر انجمن واردکنندگان تلفن همراه خبر داده بود که به زودی همهی موبایلها با ارز تالار دوم مرکز مبادله وارد خواهند شد. این تصمیم پس از درخواست انجمن از بانک مرکزی بود تا دیگر ارز نیمایی به واردات گوشی موبایل تعلق نگیرد و مهدی عبقری گفته بود یکی از دلایل این است که فرصتطلبی ایجاد نشود. اما گفتههای امروز روزبه نشان میدهد که سوءاستفاده در بازار موبایل همچنان ادامه دارد.