معرفی انواع ماسک آلودگی هوا و کاربرد هریک
آلودگی هوا هم به شکل حاد و هم مزمن بر سلامت انسان تاثیر میگذارد. انسان های سالم نیز می توانند بر اثر آلودگی هوا، ناراحتی و سوزش سیستم تنفسی و مشکلات تنفسی را در هنگام فعالیت های بیرون از خانه، تجربه کنند. تاثیر آلودگی هوا بر بدن شامل:
- تحریکات تنفسی بالا یا جزیی
- بیماریهای قلبی و تنفسی مزمن
- سرطان ریه
- عفونت های تنفسی حاد در کودکان و برونشیت مزمن در بزرگسالان
- وخیم تر شدن بیماری های ریوی و قلبی و حملات آسمی
- در موارد نادر مرگ افراد می باشد
علاوه بر منع تردد خودروها در روزها و ساعت های مشخص،استفاده از حمل ونقل عمومی مناسب و بسیاری راه کارهای دیگر چه کاری می توانیم برای حفظ سلامت خودمان انجام دهیم؟یکی از راهکارهای حفاظت از ریه ها در هوای آلوده، استفاده از ماسک های تنفسی است اما بهترین نوع ماسک برای آلودگی هوا کدام است و هنگام آلودگی هوا از چه نوع ماسکی باید استفاده کنیم؟ در این بخش از سلامت پلاس وی در پاسخ به سوالات برخی از شما کاربران با ماسک های مختلف و کارآیی آن ها در زمان آلودگی هوا آشنا خواهیم شد.
با توجه به چه فاکتورهایی ماسک مناسب آلودگی هوا را انتخاب کنیم؟
نوع آلودگی هوایی که در مجاورت آن قرار دارید می تواند نوع ماسک انتخابی شما را تعیین کند ، به طور نمونه، در شهر تهران ذرات معلق از جمله آلاینده های مهم است.اندازه ی ذرات معلق بر حسب میکرومتر اعلام می شود و 0٫0002 میکرومتر تا 5000 میکرومتر دامنه ی تغییرات آن است.
ذرات معلق بیش از 50 میکرونرا می توان با چشم مشاهده کرد. اما ذرات 2٫5 میکرون یا کمتر نه تنها دیده نمی شوند بلکه بر اساس گزارشات می توان آن ها را در رده ی آلاینده های بسیار خطرناک برای سلامت انسان تلقی کرد.بنابراین ماسک انتخابی شما باید خواص ضدفیلتری داشته باشد.
ماسک ها به عنوان یک مانع فیزیکی ،مانع ورود آلاینده ها به دهان و بینی ما می شوند؛ انواع مختلفی از ماسک ها موجود است . اما همه ی ماسک ها کارآیی یکسانی ندارند.ماسک های معمولی اغلب یک بار مصرف هستند.
معرفی انواع مختلف و معروف ماسک ها
ماسک تنفسی سوپاپ دار اکتیو کربن JSP 832 FFP3 NR D
نوع کاسه ای یا فنجانی
مناسب برای استفاده در هوای آلوده و محیط های دارای ریزگرد.
مدل پارچه ای
مزایا:قابل شستشو بودن این ماسک، از برتری بزرگ آن نسبت به سایر رقیبان است دارای تسمه های کشی قابل تنظیم برای پوشش کامل و محکم روی صورت است.
ماسک کربن اکتیو سوپاپ دار HY8236 FFP3
نوع تاشو
قابل استفاده در هوای آلوده، کارخانه های سیمان و کارخانه های صنعتی، قابل استفاده در محیط های شهری با ریزگردها و آلاینده های زیاد
مدل پارچه ای
مزایا:
فیلتر کردن گردوغبار، دارای تسمه کشی قابل تنظیم برای پوشش کامل و محکم روی صورت
معایب:
قابل استفاده برای مکان های دارای گاز و بخارهای شیمیایی نیست.
ماسک سوپاپ دار تاشو سفید HY-8222 FFP2
نوع تاشو
برای استفاده در هوای غبارآلود و دارای ریزگردهای غیر شیمیایی کاربرد دارد
مدل پارچه ای
مزایا:
فیلتر کردن گردوغبار
معایب:
این ماسک برای استفاده در برابر آلاینده های شیمیایی، گازها و بخارهای سمی، مناسب نیست.
ماسک کربن اکتیو سوپاپ دار HY8626 FFP2
نوع کاسه ای یا فنجانی
برای فیلتر کردن گرد و غبار کاربرد دارد
مدل پارچه ای
مزایا:
کاسه ای بودن این نوع ماسک، امکان قرار دادن ساده آن با کمک کش روی صورت و پوشش کامل همراه با استحکام مناسب را برای شخص فراهم می کند. این ماسک، گزینه مناسبی برای شهرهای دارای آلودگی هوا و ریزگرد غیر شیمیایی است.
معایب:
قابل استفاده برای مکان های دارای گاز و بخارهای شیمیایی نیست.
ماسک تنفسی کربن اکتیو سوپاپ دار HY-8636 FFP3
نوع کاسه ای یا فنجانی
برای پیشگیری از تماس با ریزگردها در شهرهای آلوده، مناسب برای روزهای آلودگی هوا، مناسب برای کارگران کارخانه سیمان یا داروسازی
مدل پارچه ای
مزایا:
ایجاد بهترین پوشش روی صورت، بالاترین کیفیت برای فیلتر کردن ذرات آلودگی یا گردوغبار، دارای تسمه قابل تنظیم برای محکم شدن روی صورت مصرف کننده
معایب:
غیرقابل استفاده در برابر گازها و بخارهای شیمیایی و قابل استفاده برای مکان های دارای گاز و بخارهای شیمیایی نیست.
ماسک تنفسی FFP2-N95
نوع کاسه ای یا فنجانی
مناسب برای استفاده در هوای آلوده شهری، بیمارستان ها، آزمایشگاه ها و کارخانه های صنعتی
مدل پارچه ای
مزایا:
این ماسک نرم و سبک است، برای پوشش مناسب دهان و بینی، دارای کش های منعطف برای محکم شدن روی صورت می باشد. برای پیشگیری از بیماری های تنفسی فصلی مانند آنفلوآنزا مناسب است.
معایب:
این ماسک، سوپاپ ندارد، یعنی فقط جلوی ورود گردوغبار را به ریه ها می گیرد و نمی تواند آلاینده ها را تصفیه کند.
ماسک تنفسی سوپاپ دار اکتیوکربن مدل FAPA PAG2611 FFP2
نوع تاشو
در روزهای آلودگی هوا برای تصفیه گردوغبار، برای پیشگیری از تنفس هوای آلوده شهری مناسب است همچنین کارگران کارخانه های صنعتی مانند کارخانه سیمان نیز میتوانند از این نوع ماسک استفاده کنند. علاوه بر همه این موارد برای پیشگیری از استنشاق بوهای نامطبوع و تنفس آلاینده های موجود در هوا موثر است.
مزایا:
این ماسک دارای سوپاپی برای فیلتر کردن ذرات گردوغبار و کربنی برای جذب مواد شیمیایی و بو است.
معایب:
عدم پوشش کامل و چسبندگی کامل به صورت (به بینی و دهان)
ویژگی های مهمی که باید ماسک داشته باشد
یکی از مهم ترین ویژگی های یک ماسک ضد گرد و خاک، این است که به خوبی روی صورت فیکس شود. اگر ماسک شما روی صورت خوب تنظیم نمی شود، باید بدانید که قطعا کارایی لازم را هم نخواهد داشت.
باید سیستم تهویه ی منحصربه فرد و در عین حال حفره های متعدد بسیاری برای جذب گرد و خاک داشته باشند.
ماسک هایی که در آن ها فیلترهای کربن فعال به کار رفته باشد، این قابلیت را دارند که تا مرز 98 درصد جلوی خاک، ذرات شیمیایی، ذرات معلق، گاز، گرده ها، دود سیگار و… را بگیرند.
چرا ماسک های با فیبر نانو تاثیر بیشتری دارند؟
ماسک هایی با ترکیبات سنتزی یا طبیعی تاثیر بیشتری در جذب آلودگی و فیلتر آن دارند. نانو فیبرهایی که قطر آن ها در حدود یک پانصدم قطر مو (در حدود 0٫1 میلی متر) است، در این میان کارایی به سزایی دارند و در سطح جذب را افزایش می دهند. این نانوفیبرها قابلیت جلوگیری از ورود ذرات درشت تر را هم دارند.
ماسک های ضد گرد و غبار
وضعیت بسیاری از شهرهای جهان در حال حاضر از نظر آلودگی هوا نگران کننده و بحرانی است. در این شرایط استفاده از ماسک ها معجزه ای نمی کنند اما عدم استفاده از آنها نیز تاثیرات زیانباری در پی خواهد داشت. اما به هر صورت در این شهرها استفاده از ماسک الزامی است.
مفهوم حروف اختصاری روی انواع ماسک آلودگی هوا
ماسک های مخصوص آلودگی هوا اغلب فیلترهای مشخص و متفاوتی دارند. حروف اختصاری درج شده روی اغلب ماسک های استاندارد، نوع فیلترهای آن ها را نشان می دهد.
حرف (P):
مقاومت ماسک بیش از 8 ساعت در برابر ذراتی با پایه ی روغن و نفت است. بنابراین اگر دنبال ماسکی می گردید که بتواند سلامت شما را در شرایط مختلف تا حداکثر میزان ممکن حفظ کند، باید به دنبال ماسکی باشید که عبارت P100 روی آن درج شده باشد. این ماسک نه تنها ذرات با پایه ی روغنی بلکه حتی ذرات با پایه ی غیرروغنی را هم تا مرز 100 درصد فیلتر می کند.
حرف (N):
ماسک موردنظر ضد روغن و نفت نیست. معمولا اعدادی هم در کنار حرف لاتین درج می شود؛ N95 درج شده روی ماسک نشان می دهد که فیلتر ماسک 95 درصد ذرات معلقی را که پایه ی روغنی یا نفتی ندارند، می تواند جذب کند.
حرف (R):
ماسک در برابر ذراتی با پایه ی روغن و نفت به مدت حداکثر 8 ساعت مقاوم است. عدد 95 در کنار حرف لاتین (R) درج شده روی ماسک، به این معنی است که از آن می توان با اطمینان هنگام نقاشی ساختمان استفاده کرد؛ چرا که اغلب رنگ های ساختمانی پایه ی روغنی یا نفتی دارند.
ماسک های سوپاپ دار
ماسک های سوپاپ دار اغلب برای جلوگیری از ورود ذرات معلق کمتر از 2٫5 میکرومتر، میکروب ها، ذرات گرد و غبار و برخی دیگر از آلاینده ها به مجرای تنفسی کاربرد دارند. این نوع ماسک ها، فیلترهای مناسبی دارند و مدت زمان کاربرد آن ها بین 18 تا 40 ساعت متفاوت است. سوپاپ این ماسک ها، امکان تنفس راحت تر را فراهم می کند.
استفاده از ماسک های سوپاپ دار حتی در شهر آلوده پکن هم به شدت توصیه می شود.
نکات مهم درباره انواع ماسک
- FFP3 ،FFP2 ،FFP1 و N100 ،N99 ،N95 طبقه بندی کلاس ماسک ها از نظر استاندارد اتحادیه اروپا و موسسه ملی ایمنی و بهداشت حرفه ای آمریکاست.
- ماسک های تاشو، قابلیت حمل و نقل ساده تری دارند اما کاسه ای ها، بهتر روی صورت قرار می گیرند و تنفس زیر آنها، ساده تر است.
- انواع ماسک ها در 2 نوع پارچه ای و کاغذی در بازار وجود دارند.نوع کاغذی ماسک به دلیل اینکه ذرات گردوغبار و آلاینده را از خود عبور می دهند و پوشش مناسبی هم روی صورت ایجاد نمی کنند، گزینه مناسبی در برابر پارچه ای ها نیستند.
- باتوجه به آلودگی موجود در محل کار یا زندگی تان، ماسک ها از 2 ساعت تا 12 ساعت، کارایی خواهند داشت.
- پس از تماس دست با ماسکی که از آن استفاده کرده اید، حتما دست هایتان را بشویید.
در دنیا دو برند ماسک ، طرفدار بیشتری دارد:Vogmask و Cambridge Mask . این دو برند به دلیل دارا بودن فیلترهای قابل تعویض ، طرفداران پر و پا قرص زیادی دارند و به عنوان بهترین ماسک برای آلودگی هوا شناخته می شوند.
اگر شما در شهری آلوده مانند تهران یا اهواز زندگی کنید، قطعا اهمیت استفاده از ماسک مناسب را می دانید. چرا که احتمالا با هر بار ورود و خروج از محیط دربسته ماسک شما عملا از کار می افتد.
طبق تحقیقات صورت گرفته قرار گرفتن در معرض هوای آلوده هر چند کوتاه مدت ، تاثیر بسیار بدی بر روی شش ها و ریه ها به جای خواهد گذشت .بنابراین تنها راهکار موجود برای شهروندانی که ناگزیر به تردد در هوای آلوده هستند ،استفاده از ماسک مناسب می باشد.
