تاثیر کاهش و افزایش وزن بر قاعدگی
کاهش یا افزایش وزن قابل توجه بر چرخه قاعدگی اثر دارد اما به نوبه خود سندروم پیش از قاعدگی بطور غیر مستقیم می تواند باعث تغییر در وزن شود. اضافه وزن علاوه بر تاثیر بر ظاهرو عزت نفس می تواند بر سلامت نیز اثر بگذارد وخطر ابتلا به دیابت نوع دو، بیماری قلبی، سرطان و سایر مشکلات سلامتی را افزایش دهد. از طرف دیگر کمبود وزن ممکن است باعث فشار خون پایین، تپش قلب، پوکی استخوان وسنگ کلیه شود. وزن بدن بر سلامت تولید مثل نیز تاثیر می گذارد. علاوه بر مشکلات باروری و حاملگی کاهش وزن و افزایش وزن می تواند بطور قابل توجهی بر چرخه قاعدگی اثر گذار باشد.
آیا قاعدگی باهث کاهش وزن می شود
تاثیر استروژن :
تخمدان های یک خانم پس از دریافت فرمان خاصی از هیپوفیز و هیپوتالاموس، هورمون های جنسی زنانه مانند پروژسترون و استروژن را تولید می کند. استروژن به ساخت لایه های نرم رحمی موسوم به آندومتر کمک می کند که باعث تغذیه تخمک بارور شده خواهد شد. چنانچه لقاح و باروری صورت نگیرد بدن بطور طبیعی لایه های نرم را ازبین برده و دوره قاعدگی آغاز می شود. چرخه قاعدگی در هر زنی متفاوت است و با گذشت زمان دوره قاعدگی بین 21 تا 35 روز متغیر است.
اهمیت وزن بر چرخه قاعدگی :
زیست شناسی ساده است. ترکیبات مهم کلسترول در سلول های چربی می توانند به نوعی استروژن ضعیف به نام استرون تبدیل شوند. زنانی که اضافه وزن دارند و یا چاق هستند دارای سلول های چربی اضافی می باشند. استروژن اضافی باعث اختلال در خونریزی و قاعدگی شده، به عنوان مثال یک زن ممکن است ماه ها تخمک گذاری نداشته باشد اما لایه های رحمی در حال متراکم شدن باشند. این امر باعث خونریزی های طولانی مدت و سنگین خواهد شد.
چنانچه در این بخش از پلاس وی اشاره کرده ایم تنها زنانی که اضافه وزن دارند با این اختلالات مواجه نمی شوند بلکه زنان کم وزن دارای اختلالات تغذیه ای مانند بی اشتهایی عصبی نیز در این اختلال سهیم هستند. گرسنگی، ورزش و استرس شدید نیز می تواند عملکرد هیپوتالاموس را سرکوب کند و در نتیجه تولید استروژن نیز سرکوب خواهد شد.
تاثیر اضافه کردن وزن روی قاعدگی
استروژن ضعیف یا استرون از ترکیبات کلسترول اساسی موجود در چربی ها تشکیل می شود. خانم های چاق واحد تشکیل استرون کوچکی دارند که تاثیری استروژنیک روی غدد دارند. این استروژن اضافی سبب اختلال در قاعدگی می شود. خانم های دارای اضافه وزن ممکن است ماه ها تخمک گذاری نکنند اما پوشش داخل رحمی در حال انباشته شدن باشد و سپس زمان قاعدگی در این شرایط به همراه خونریزی قاعدگی بسیار سنگین و شدیدی را تجربه کنند.
تاثیر کاهش وزن روی قاعدگی
کاهش وزن بالا سبب عقب افتادن قاعدگی می شود. همچنین کاهش وزن به علت رژیم گرفتن یا اختلال تغذیه ای سبب ایجاد اختلال در غده تیروئید شده و منجر به کاهش هورمون های تولید مثلی و از دست دادن قاعدگی می شود. به این شرایط آمنوره ثانویه می گویند که این حالت ممکن است با کاهش 10 درصد از وزن بدن در مدت زمانی کوتاه اتفاق بیفتد.
آیا قاعدگی باعث افزایش وزن می شود ؟
کاهش و یا افزایش وزن می تواند باعث ایجاد تغییراتی در چرخه قاعدگی شود اما چرخه قاعدگی مستقیما بر کاهش و افزایش وزن اثری ندارد. در لیستی ازعلائم سندروم پیش از قاعدگی، تغییر اشتها و هوس های غذایی وجود دارد و این امر می تواند بر وزن تاثیر بگذارد.
طبق برخی مطالعات زنان در مراحلی از چرخه قاعدگی تمایل به خوردن غذاهای پر چرب و کربوهیدرات دارند و درنتیجه باعث می شود تا کالری بیشتری مصرف کنند.
نفخ یکی دیگر از علائم ناراحت کننده و در عین حال موقت سندروم پیش از قاعدگی می باشد. از آنجا که غذاهای شور باعث جذب آب بدن و عطش آب می شود، افزایش وزن موقت رخ خواهد داد. بهتر است در این شرایط بر مصرف غذاهای سالم، متعادل، پر از میوه و سبزیجات تمرکز کنید.
عواملی که جز افزایش و کاهش وزن بر قاعدگی تاثیر می گذارند، عبارتند از:
1. مصرف دارو :
بعضی از داروها می تواند بر چرخه قاعدگی اثر بگذارد. چنانچه دارویی را مصرف می کنید و در قاعدگی خود مشکل دارید به پزشک مراجعه کنید.
2. استرس :
استرس و اضطراب باعث به تعویق افتادن تخمک گذاری و درنتیجه قاعدگی دیر هنگام خواهد شد.
3. تیروئید :
کم کاری تیروئید می تواند باعث اختلال برخی هورمون ها شود که به نوبه خود باعث می شوند تا قاعدگی آغاز نشود.
4. شیردهی :
هورمون هایی که باعث توقف شیردهی می شوند باعث می شود تا تخمک گذاری متوقف و درنتیجه اختلال در قاعدگی پیش آید.
5. داروهای جلوگیری از بارداری :
گاهی اوقات مصرف داروهای ضد بارداری می تواند باعث نامنظم شدن قاعدگی شود که در این شرایط قاعدگی یک و یا چند ماه به تعویق خواهد افتاد.
6. داروهای ضدافسردگی :
داروهایی مرتبط با افسردگی و روان پریشی باعث افزایش تولید هورمون پرولاکتین می شوند که با تداخل در هورمون های قاعدگی موجب نامنظم شدن قاعدگی خواهند شد.
7. استعمال سیگار :
استعمال سیگار باعث کاهش تولید سطح پروژسترون، استروژن و تستوسترون می شود. زنانی که سیگار می کشند سندروم پیش از قاعدگی طولانی تری را تجربه می کنند که در پی این امر چرخه کوتاه و نامنظمی خواهند داشت.
8. ورزش:
چربی پایین بدن یا استرس وارد شده روی بدن به علت ورزش بیش از حد و سنگین سبب تداخل در چرخه قاعدگی خواهد شد.
9.تغییر در شیفت کاری:
تغییر در شیفت کاری خود به صورت ناگهانی از روز به شب سبب تغییراتی در چرخه قاعدگی می شود.
10 . سایر عوامل :
علاوه بر موارد ذکر شده در بخش تناسب اندام پلاس وی برخی مشکلات از قبیل سندروم آشرمن، سندروم تخمدان پلی کیستیک، روش های پیشگیری از بارداری ، مسافرت، استفاده از داروهای غیرمجاز و مشکلات هورمونی نیز بر قاعدگی اثر دارند.
علاوه براین نارسایی زودرس تخمدان که ناشی از اشعه های درمانی، شیمی درمانی، جراحی های شکم و لگن وهمچنین بیماری های کبدی، سل، دیابت و سندروم روده تحریک پذیر نیز مستثنی نیستند.