از بسته بندی با الیاف طبیعی تا بسته بندی رهبری بناپارت در بسته بندی فلزات
پیش از این، غذا در همان جایی که پیدا می شد، مصرف می شد. خانواده ها و دهکده ها خودکفا بودند و آنچه را که می ساختند و می گرفتند، استفاده می کردند. هنگامی هم که ظرفی مورد نیاز بود، طبیعت ظرف هایی مانند میوه های توخالی مثل کدو، پوسته و برگ برای استفاده فراهم می کرد. بعدها ظروف از مواد طبیعی، برگ های بافته شده و اندام های حیوانات رایج شدند.
پارچه ها از خزهایی که به عنوان لباس بدوی استفاده می شدند، ساخته شدند. الیاف با قلاب زدن یا بافندگی به نمدها تبدیل شدند. این پارچه ها علاوه بر پوشاک برای بسته بندی محصولات در کیسه ها استفاده می شدند. با استفاده از فرآیند بافندگی، برگ ها و بعدها حصیرها به سبدهایی برای ذخیره اضافی مواد غذایی تبدیل شدند. با این روش بعضی از غذاها برای وعده های غذایی آینده نگهداری می شدند و در نتیجه برای جستجو و جمع آوری غذا زمان کمتری نیاز بود.
همه این تحولات در بسته بندی، هرقدر هم کوچک و ابتدایی، تاثیر بسیاری بر صنایع مختلف و راحتی جوامع داشتند. در این مطلب مهم ترین و جالب ترین تحولات تاریخ بسته بندی را می خوانیم.
پیشنهاد:استعلام قیمت و خرید فیلم PVC - تک لایه و دو لایه - قیمت بسیار مناسب
آغاز بسته بندی با مواد و الیاف طبیعی
همانگونه که گفته شد بسته بندی با مواد طبیعی مانند برگ شروع شده است. تخمین زده می شود که بسته بندی های شیشه ای و چوبی حدود 5 هزار سال است که مورد استفاده قرار می گیرند. در سال 1823، پیتر دیورند انگلیسی، اولین بسته بندی فلزی ساخته شده از ورق فلز یعنی «قوطی» را به وجود آورد. شروع استفاده از قوطی سه تکه دولایه در سال 1900 بود.
کاغذ و مقوا در دهه 1900 به مواد مهم در بسته بندی تبدیل شدند. با اختراع پلاستیک، رفته رفته پلاستیک جایگزین کاغذ به عنوان مواد بسته بندی شد.
استفاده عمومی از پلاستیک در بسته بندی پس از جنگ جهانی دوم آغاز شد. پلی اتیلن در سال های جنگ به وفور تولید شد و درست بعد از جنگ به ماده ای دست یافتی در بازار تبدیل شد. پلاستیک در ابتدا جایگزین کاغذ مومی شد که در بسته بندی نان استفاده می شد.
رشد بسته بندی های پلاستیکی از دهه 1970 افزایش یافت. با تکنولوژی و شرایط امروز، مواد قبلی با مواد مناسب تر و اقتصادی تری مانند شیشه، فلز، پلاستیک، کاغذ و مقوا جایگزین شده است. در طی آن سال ها بسته بندی فقط برای حمل و نقل و ذخیره سازی مورد استفاده قرار می گرفت، اما با این مواد جدید، تبلیغ محصول نیز شروع شد. بنابراین امروزه بسته بندی بخشی از سیاست بازاریابی است. چرا که بسته بندی باعث ایجاد تمایز بین کالاهایی می شود که در کنار هم روی قفسه ها قرار گرفته اند.
بسته بندی شیشه ای از مصر تا به امروز
بسته بندی شیشه ای برای اولین بار در سال 1500 پیش از میلاد مسیح در مصر استفاده شده است. شیشه، که اولین بار از آن به عنوان ظرف استفاده می شد، با سنگ آهک ذوب شده، سودا، ماسه و سیلیکات مخلوط می شد و به شکل بسته بندی های شیشه ای در می آمد.
پیشنهاد:استعلام قیمت و خرید فیلم POF - بهترین انتخاب برای بسته بندی مواد غذایی
در حدود سال 1200 پیش از میلاد مسیح، ساخت گلدان و لیوان از شیشه های قالب ریزی شده شروع شد. پس از اختراع لوله دمیدن در سال 300 پیش از میلاد توسط فنیقیان، تولید شیشه کاملاً شفاف در سال های بعد از میلاد مسیح شروع شد. طی هزار سال پس از آن، روش تولید شیشه بهبود و گسترش یافت.
تحولاتی که بیشترین تأثیر را روی بسته بندی شیشه ای گذاشت، ثبت اختراع «ماشین تولید شیشه دوار اتوماتیک» در سال 1889 بود. پس از دهه 1970 بسته بندی های شیشه ای در محافظت از محصولات با ارزش مورد استفاده قرار گرفتند و امروزه طیف گسترده ای از کاربرد را دارند.
رهبری بناپارت در بسته بندی فلزات
از زمان های بسیار قدیم بسته بندی های فلزی به شکل جعبه های طلا و نقره دیده می شد؛ همانگونه که امروزه به شکل آلیاژها و پوشش های قوی برای محافظت از بسیاری از محصولات مورد استفاده قرار می گیرند.
ورق قلع در 1200 پس از میلاد مسیح در بوهمیا اختراع شد. پس از آن در آغاز قرن چهاردهم میلادی استفاده از قوطی های مواد غذایی کنسرو شده شروع شد. این فن آوری تا دهه 1600 مثل رازی، مخفی نگه داشته شد و پس از آنکه ویلیام اندروود این فرآیند را به ایالات متحده آمریکا ارسال کرد، با فولاد با کیفیت بهتر و تولید آسان تر جایگزین شد.
ایده قرار دادن مواد غذایی به شکل سالم در بسته بندی های فلزی برای اولین بار در سال 1809 شکل گرفت؛ زمانی که ناپلئون بناپارت گفت به هرکس که بتواند روشی برای نگهداری از مواد غذایی ارتش ارائه کند، 12 هزار فرانک جایزه می دهد.
نیکلاس آپرت از پاریس این ایده را ارائه داد که کنسرو ساخته و پرداخته شده از قلع توانایی ذخیره مواد غذایی پس از استریل شدن را دارد. یک سال بعد، پیتر دورانت انگلیسی حق اختراع قوطی استوانه ای غنی شده با قلع را از آن خود کرد.
اولین جعبه چاپ شده در تاریخ بسته بندی فلزی در سال 1866 در ایالات متحده ساخته شد. تا سال 1910 بود که در فروشگاه ها بصورت تجاری قرار گرفت و طرح جعبه فویل آلومینیوم در اوایل سال 1950 توسعه یافت. اولین کنسرو آلومینیومی مواد غذایی در سال 1959 به بازار آمد. جالب است که تا سال 1866 از میخ و چکش برای باز کردن بسته بندی های فلزی استفاده می شد.
بعدها بسته بندی با درهای اشکی ساخته شد. در سال 1875 قوطی بازکن اختراع شد. بسته بندی فلزی که مراحل بسیاری را پشت سر گذاشته و خود را به روز کرده است، حالا امکانات راحت را برای ساخت ارائه می دهد.
پیشنهاد:استعلام قیمت و خرید فیلم استرچ – مناسب برای بسته بندی مواد غذایی
پلاستیک - جدیدترین شکل بسته بندی
اولین پلاستیک مصنوعی توسط الکساندر پارکر در سال 1838 تهیه و در نمایشگاه بین المللی بزرگ در لندن در سال 1862 به نمایش در آمد. این پلاستیک قرار بود با مواد طبیعی مانند عاج جایگزین شود و «پارکسین» لقب گرفت.
در سال 1849 چارلز گودیر و توماس هنکوک روشی ایجاد کردند که خاصیت چسبندگی پلاستیک طبیعی را از بین برد و خاصیت ارتجاعی را به آن افزود. در سال 1851 لاستیک سخت یا «ایبونیت» تجاری شد.
در سال 1870 به جان وسلی هیات اهل نیویورکر، حق ثبت اختراع برای «سلولوئید» تولید شده در دما و فشار زیاد داده شد که مقدار نیترات کمی نیز داشت. این اختراع اولین پلاستیک تجاری شده است و تا سال 1907 به عنوان تنها پلاستیک باقی ماند، یعنی تا زمانی که لئو هندریک باکلند «بکلیت» را تولید کرد.
اینکه پلاستیک دقیقاً چه چیزی است تا سال 1920 مشخص نبود. تا زمانی که ایده انقلابی هرمان استودینگر مطرح شد. استودینگر ادعا کرد تمام پلاستیک ها، لاستیک و سلولز، پلیمرها یا مولکول های کلان هستند. این فرض در ابتدا توسط بسیاری از دانشمندان مورد قبول واقع نشد، اما استودینجر در سال 1953 جایزه نوبل را با همین ایده دریافت کرد.
بسته بندی های پلاستیکی پس از دهه 1950 میلادی به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت. در اواخر دهه 1970 بخش بسته بندی پلاستیک شروع به رشد کرد.
بسته بندی کاغذ از چین آغاز شد
کاغذ قدیمی ترین ماده بسته بندی قابل تغییر شکل است. پوست درخت توت در قرن اول و دوم پیش از میلاد مسیح برای بسته بندی مواد غذایی در چین مورد استفاده قرار گرفت. تکنیک های تولید کاغذ طی 1500 سال بعد بهبود یافته و به خاورمیانه منتقل شد.
تکنیک های تولید کاغذ به اروپا رسید و در سال 1310 از اروپا به انگلستان و در سال 1609 به آمریکا رسید. در سال 1817، یعنی 200 سال پس از چین، اولین جعبه مقوایی تجاری و در سال 1850 مقوای راه راه اختراع شد. این مقوا جایگزین جعبه های چوبی در تجارت شد. قرن بیستم روشن ترین دوران برای کاغذ و مقوا بود.
سخن پایانی
بسته بندی برای رسیدن به این حد از زیبایی و کابردی بودن مسیری طولانی طی کرده است:از زمان استفاده از برگ و میوه ها به عنوان ظروف گرفته تا رسیدن به دوران بسته بندی شیشه ای و چوبی و بعدتر رسیدن به عصر فلز در صنایع بسته بندی. نقش ناپلئون بناپارت در تولید کنسرو غیرقابل چشم پوشی است؛ تصور کنید اگر ناپلئون چنین درخواستی نداده بود، صنعت کنسروسازی الان در چه مرحله ای قرار داشت؟
با وجود سال ها استفاده از مواد مختلف برای بسته بندی هنوز راهی طولانی پیش رو است. امروزه مصرف کنندگان ترجیح می دهند از محصولات سبزتر استفاده کنند. محصولاتی که آسیبی به محیط زیست وارد نکنند. شرکت های مختلفی برای استفاده از مواد بازیافتی در صنعت بسته بندی دست به تحقیقات گسترده زده اند و در خیلی از موارد هم موفق بوده اند. باید منتظر ماند و دید که این صنعت در آینده به چه مسیری پیش می رود.