غواصی در ژاپن با ماهی مرکبی غولپیکر بهطول ۲٫۵ متر همراه شد. یوسوکه تاناکا که همراه با همسرش در شهر تویوکا، تفریحگاه غواصی T-Style را اداره میکند، ۶ ژانویه پس از آنکه از یکی از ناخداهای کشتی شنید ماهی مرکبی بزرگ در نزدیکی سطح ساحل دریای ژاپن شنا میکند، از فرصت استفاده کرد. پاداش او رویارویی نزدیک با یکی از موجودات اسرارآمیز اقیانوس بود. تاناکا در ایمیلی به لایوساینس نوشت که برای اولینبار با ماهی مرکب غولپیکر (Achiteuthis Dux) همراه شده است. او از احساس ترس خود هنگام روبهرو شدن با این موجود عظیم نیز سخن گفت.
ماهیهای مرکب غولپیکر معمولاً در اعماق اقیانوس زندگی میکنند و اغلب اوقات، تنها لاشههای آنها به ساحل میرسد یا بهطورتصادفی گرفتار تورهای ماهیگیری میشوند. ماهیهای مرکب حتی میتوانند بین ۱۲ تا ۱۴ متر رشد کنند. چنین ابعادی با درنظرگرفتن عمر کوتاه پنجسالهی این جانوران حیرتانگیز است.
بهدلیل ماهیت گریزان این موجودات، دادههای کمی دربارهی زندگی روزانه یا عادتهای جفتگیری آنها وجود دارد؛ گرچه پژوهش روی شکم آنها نشان میدهد این موجودات از ماهی و دیگر ماهیهای مرکب تغذیه میکنند. ماهیهای مرکب نیز اغلب در شکم نهنگهای عنبر پیدا میشوند و این مسئله ثابت میکند این موجودات نهتنها شکارچی هستند؛ بلکه شکار هم میشوند.
گرچه اغلب افراد فرصت شنا درکنار ماهی مرکب غولپیکر را پیدا نمیکنند، تجربهی تاناکا برای دانشمندان چندان هم شگفتانگیز نیست. بهگفتهی مایکل وکیون، جانورشناس و متخصص سرپایان در موزهی ملی تاریخ طبیعی اسمیستونین در واشنگتن، در دریای ژاپن دیدن ماهیهای مرکب غولپیکر در این زمان از سال بسیار متداول است.
سونمی کوبودرا، جانورشناس ژاپنی، اولین عکسها و ویدئو خود از ماهی مرکب غولپیکر زنده را در زیستگاههای محل زندگی خود ثبت و بین ماههای ژانویه و مارس در آبهای ساحلی دریای ژاپن تعداد زیادی از این جانوران را مستند کرد. کوبودرا و همکارانش در مقالهای در سال ۲۰۱۶، یافتن ۵۷ ماهی مرکب غولپیکر را تنها در سه ماه گزارش کردند که ۲۸ عدد از آنها زنده بودند.
معمولاً دیدهشدن این ماهی مرکب در این منطقه و آن هم در این زمان از سال نشانهی خوبی نیست. براساس پژوهش کوبودرا، مسیر مهاجرت شمال به جنوب این ماهی مرکب از تنگهی تسوشیما بین کرهجنوبی و ژاپن میگذرد؛ اما ماهیهای مرکبی که در زمان مهاجرت اشتباه میکنند، معمولاً به دام آبهای سرد اعماق میافتند. بهگفتهی ویکیون، در چنین شرایطی این جانوران نمیتوانند در اعماق آب بمانند و به سطح نزدیک میشوند. دیدن ماهی مرکب در نزدیکی سطح آب بهمعنی ناسالمبودن آن است.
بهگفتهی سارا مکانولتی، زیستشناس ماهی مرکب، با نگاهکردن به پوست این جانور میتوان گفت در پایان عمر خود قرار دارد یا خیر. ماهی مرکب غولپیکر سالم باید پوستی درخشان و صاف مایل به رنگ قرمز داشته باشد.
تاناکا میگوید او نزدیک به نیم ساعت در نزدیکی ماهی مرکب غواصی کرد؛ بااینحال، ماهی مرکب بهآرامی شنا و سعی میکرد از او دور شود. باتوجهبه داستانهایی مثل ۲۰ هزار فرسنگ زیر دریا اثر ژول ورن، ماهی مرکب وجههی ترسناکی در ادبیات دارد؛ اما در واقعیت احتمال حملهی آن به انسان بسیار کم است.
تنها برخوردها زمانی رخ میدهند که افراد بخواهند این موجودات را تحریک کنند یا به آن ضربه بزنند. برای مثال، طی اتفاقی که در سال ۲۰۱۷ رخ داد، موجسواری سعی کرد ماهی مرکبی را بهدام بیندازد که بعداً به دام بازوهای آن افتاد. بوجوداین، هیچکس در این حادثه مجروح نشد.