خطرات مصرف خوراکی های سرد در روزهای گرم تابستان

یک روز گرم تابستان را مجسم کنید که قرار است طی آن در حوضچه آب سرد شیرجه بزنید. چه اتفاقی می افتد؟ به طور حتم احساس خواهید کرد پوست تان جمع شده و منافذ آن کوچک شده اند. حال فکر می کنید که با نوشیدن یک لیوان یخ در بهشت یا خوردن یک بستنی خوشمزه چه اتفاقی در بدنتان می افتد؟ همان طور که سرمای موضعی موجب سفتی و انقباض منافذ پوستی می شود، مصرف خوراکی های سرد نیز مخاط داخلی دهان و دستگاه گوارش را به طور موقت دچار شوک کرده و منقبض می کند.

 

در این حالت جریان خون کند و اعصاب محیطی تحریک می شوند. به همین دلیل است که خیلی از افراد پس از خوردن بستنی یا نوشیدنی های خنک دچار سردرد می شوند. اگرچه لذت مصرف این خوراکی ها در گرمای طاقت فرسای تابستان انکارناپذیر است اما بدون شک، مصرف مداوم آنها کم خطر نخواهد بود.

بعضی ها معتقدند نوشیدن مقادیر زیاد آب خنک باعث تحریک متابولیسم بدن و افزایش سوخت کالری ها می شود، اما باید بدانید این موضوع همیشه درست نیست. مصرف نوشیدنی های بسیار خنک هنگام غذا خوردن یا بلافاصله بعد از آن نه تنها به کاهش وزن کمک نمی کند، بلکه باعث سفت شدن و سخت شدن چربی ها در دستگاه گوارش می شود. در این شرایط هضم چربی ها به خوبی انجام نمی شود و چربی در بدن انباشته می شود.

2. یبوست را تشدید می کند

اگرچه نوشیدن مایعات در طول روز احتمال یبوست را کاهش می دهد اما مصرف مایعات خنک باعث ایجاد یا تشدید یبوست می شود. یکی از علل ایجاد این مشکل، انقباض مخاط داخلی دستگاه گوارش به دنبال نوشیدن مایعات سرد است. این انقباض عبور مواد غذایی را از لوله های گوارشی دشوار می کند.

 

3. آبرسانی را مختل می کند

استفاده از مایعات خیلی سرد، فرایند آبرسانی را در بدن به تاخیر می اندازد. بدن برای استفاده از مایعات ابتدا باید آنها را به دمای طبیعی خود برساند. این موضوع نیز باعث تاخیر در آبرسانی به سلول ها می شود. البته یک استثنا در این زمینه وجود دارد و آن درمورد دوندگان دو استقامت است. اگرچه مصرف مایعات خیلی سرد به ورزشکاران توصیه نمی شود اما دوندگان می توانند با نوشیدن آب خنک، رطوبت را برای مدت طولانی تری در بدن خود حفظ کنند.

4. گوارش را مختل می کند

مصرف مایعات و خوراکی های سرد می تواند باعث ایجاد دردهای شکمی، ریفلاکس معده و حالت تهوع شود. همان طور که می دانید سرما خاصیت ضدالتهاب دارد. درنتیجه عروق خونی و همچنین لایه داخلی معده را منقبض می کند. در این شرایط هضم غذا به خوبی انجام نمی شود و علائم سوء هاضمه ایجاد می شود.

5. انرژی را هدر می دهد

اگرچه مصرف آب خنک و خوراکی های سرد در کوتاه مدت باعث ایجاد شادابی و سرزندگی می شود اما تکرار این عادت در بلندمدت انرژی بدن را کاهش می دهد. علت این است که بدن باید بخشی از انرژی خود را به گرم کردن مایعات مصرفی اختصاص دهد. نوشیدن آب خنک حتی می تواند با ایجاد پدیده ای به نام «دامپینگ» باعث ضعف و بی حالی شدید در افراد شود.

6. جذب ویتامین ها را کم می کند

دمای بدن در حالت طبیعی بین 34 تا 37 درجه سانتی گراد است، درحالی که دمای نوشیدنی های یخی یا بستنی بین 0 تا 2 درجه سانتی گراد است. صرف انرژی توسط بدن برای تنظیم دمای این خوراکی ها باعث کمبود انرژی مورد نیاز برای هضم و جذب موادمغذی می شود. انقباض عروق دستگاه گوارش در اثر تماس با مواد غذایی خیلی سرد، عامل دیگری برای اختلال در جذب موادمغذی است.

7. ضربان قلب را کاهش می دهد

یکی از اعصاب مهم بدن به نام عصب «واگ» از پشت گلو عبور می کند و از گردن تا شکم ادامه دارد و کلیه احشای قفسه سینه و شکم تا کولون را عصب دهی می کند. تحریک این عصب به هر دلیلی که باشد می تواند باعث اختلال در عملکرد آن شود. زمانی که شما یک نوشیدنی یا خوراکی خیلی سرد را قورت می دهید، این عصب تحریک می شود و باعث کاهش ضربان قلب خواهدشد چراکه عصب واگ بخش مهمی از سیستم عصبی اتونوم است و حرکات غیرارادی بدن را تحت کنترل دارد. این عصب همچنین مسوولیت پایین آوردن ضربان قلب است، درنتیجه هر عاملی که آن را تحریک کند باعث پایین آمدن ضربان قلب می شود.

 

8. احتمال عفونت را زیاد می کند

همان طور که قرار گرفتن در هوای سرد زمستان باعث آبریزش بینی و انسداد سینوس ها می شود، مصرف آب سرد و خوراکی های خنک نیز همین عکس العمل را در پی دارد. در این شرایط، بدن ترشحات مخاط محافظتی راه های هوایی را افزایش می دهد تا با ایجاد رطوبت به گرم شدن مخاط کمک کند. زمانی که از خوراکی های خیلی سرد استفاده می کنید، این ترشحات اضافه باعث انسداد در مجرای هوایی و مشکلات تنفسی می شوند. این وضعیت همچنین فرد را مستعد ابتلا به عفونت های گلو می کند.

9. خون را غلیظ می کند

با مصرف خوراکی های خیلی سرد عروق بدن منقبض و تنگ می شوند. در این حالت، جریان خون کند می شود و خون غلظت بیشتری پیدا می کند. بنابراین قلب باید عملکرد خود را افزایش دهد تا جریان خون را در حد طبیعی نگه دارد. علاوه بر این، افزایش غلظت خون، بدن را نسبت به رشد باکتری ها و ابتلا به انواع عفونت ها مستعد می کند. همچنین در این حالت، خون به راحتی به نقاط انتهایی بدن مثل انگشت ها نمی رسد و باعث حس خواب رفتگی در دست و پا و کاهش شفافیت ناخن ها می شود. غلظت خون و انقباض عروق می تواند به تورم و کبودی پاها نیز منجر شود زیرا در این شرایط خون نمی تواند به راحتی به سمت قلب بازگردد.

10. ایمنی را تضعیف می کند

نوشیدن آب سرد و مایعات خنک بعد از غذا باعث تولید مخاط اضافه در بدن می شود. در این حالت عملکرد سیستم ایمنی کاهش پیدا می کند. درنتیجه فرد نسبت به انواع عفونت ها و بیماری هایی مثل سرماخوردگی مستعد می شود. مصرف داروهای خوراکی همراه مایعات خنک نیز می تواند جذب داروها را دچار اختلال کند زیرا سرما باعث تعویق در جذب دارو می شود.

مصرف خوراکی ها و نوشیدنی های یخی با ایجاد تغییر ناگهانی در دمای بدن باعث ایجاد شوک می شود و در طولانی مدت زمینه ساز بیماری های مزمن خواهد شد. برای آگاهی از دمای مناسب بدن کافی است یکی از انگشت های خود را داخل دهان بگذارید و چند ثانیه نگه دارید. خوراکی های مصرفی تان بهتر است به همین میزان گرم باشند.

سردردهای ناشی از بستنی

هرگونه درد کوتاه، خنجری و تیز در ناحیه سر که هنگام خوردن، نوشیدن و استنشاق مواد و خوراکی های خیلی سرد ایجاد شود تحت عنوان «بیماری سردرد بستنی» شناخته می شود. شاید تا به حال اصطلاح «فریز مغز» را شنیده باشید. این حالت معمولا به دنبال مصرف سریع خوراکی های یخی یا تماس ناگهانی سر با آب یا هوای سرد ایجاد می شود.

خوشبختانه سردرد تحریکی حاصل از فریز مغزی بسیار کوتاه است و نیازی به درمان ندارد. این سردرد با مصرف مواد غذایی خیلی سرد آغاز می شود و طی 20 تا 60 ثانیه به اوج خود می رسد اما معمولا بیشتر از 5 دقیقه باقی نمی ماند.

 

سردرد بستنی ممکن است برای هر فردی اتفاق بیفتد، اما کسانی که سابقه میگرن دارند بیشتر به این سردرد دچار می شوند. محققان هنوز از مکانیسم و علت اصلی این درد خبر ندارند، ولی احتمال می دهند سردرد بستنی به علت تغییرات موقت جریان خون در دستگاه عصبی بدن ایجاد می شود. با مصرف خوراکی های سرد، عروق خونی تنگ و منقبض می شوند تا از خروج حرارت از بدن جلوگیری کنند، اما بعد از تطبیق دمای بدن، دوباره گشاد می شوند تا جریان خون را افزایش دهند. این حالت می تواند منجر به درد ناگهانی و شدید در ناحیه سر شود. برای پیشگیری از سردرد بستنی سعی کنید خوراکی های خنک را آهسته تر مصرف کنید.

نه سرد، نه گرم!

مصرف نوشیدنی های خیلی سرد باعث ایجاد استرس حرارتی در مخاط دهان و دستگاه گوارش می شود. همان طور که تغییرات شدید دما می تواند باعث انقباض یا انبساط در اجسام شود، به دندان ها و مخاط دهان و دستگاه گوارش نیز آسیب می رساند. خوراکی های خیلی سرد با ایجاد انقباض شدید در بافت های مخاط دهان، مری و معده باعث افزایش ترشح اسید معده و آنزیم های گوارشی و اختلال در هضم و جذب غذا می شوند.

 

ادامه این وضعیت نیز می تواند منجر به التهاب مخاط گوارشی و حتی زخم های معده و مشکلات جدی تر شود. البته مصرف نوشیدنی های خیلی داغ هم با خطر آسیب دیدگی و سوختگی مخاط دهان و دستگاه گوارش همراه است. به همین دلیل توصیه می شود دمای تمامی خوراکی های مصرفی ترجیحا نزدیک به دمای بدن باشد..