اپل در دههی گذشته همواره خود را بهعنوان برترین شرکت ازنظر حفظ حریم خصوصی کاربران معرفی کرده است. این برند بهدلیل رمزنگاری گوشیها، پیامها و تماسهای فیستایم، دست مجریان قانون را از دادههای مشتریان خود کوتاه کرده است و علاوهبراین با سیاستهای تبلیغاتی اخیر خود یعنی شفافیت ردیابی اپلیکیشنها، ضربهی سنگینی به کسبوکارهایی مثل فیسبوک وارد کرد. البته مدل تجاری سازندهی آیفون نیز درحال تغییر است.
غول فناوری اهل کوپرتینو از سالها قبل بیشترین درآمد خود را از فروش سختافزارهای گرانقیمت مثل آیفون، آیپد و مک بهدست آورده است. بااینحال، شرکت مذکور اخیراً در تلاش است تا با گسترش سرویسهای خدماتی خود مثل اشتراکهای آیکلاد، اپل موزیک و اپل تیوی، به سود بیشتری دست یابد و کسبوکار تبلیغاتی آن نیز بهسرعت درحال رشد است.
با گسترش فعالیتهای تبلیغاتی اپل، مشتریان این شرکت آگهیهای بیشتری را در برنامههای مختلف آن مشاهده میکنند. این برند مثل بسیاری شرکتهای دیگر، همیشه دادههایی را از کاربرانش جمعآوری میکند و فشار روز افزون به ارائهی خدمات و تبلیغات، راه را برای جمعآوری اطلاعات بیشتر باز کرده است.
پرنیل ترنبرگ، یکی از بنیانگذاران اندیشکدهی دانمارکی Data Ethics EU میگوید:
ترنبرگ همچنین اشاره کرده است اپل اولین شرکتی بود که کوکیهای ردیابی شخصثالث را روی مرورگر خود مسدود کرد و درکل حریم خصوصی را در اولویت کاریاش قرار داده است که البته در حالحاضر ابهاماتی در این مورد وجود دارد. ترنبرگ میگوید:
بااینحال، همانطور که اپل کسبوکار تبلیغاتی خود را گسترش میدهد، بهاحتمال زیاد درمورد اقدامات و اطلاعاتی که درمورد کاربران خود جمعآوری میکند، نظارت بیشتری خواهد داشت. در ادامه قصد داریم اطلاعاتی که اپل از مشتریانش جمعآوری میکند را مرور کنیم.
اطلاعاتی که اپل بهطور پیشفرض جمعآوری میکند
دادههایی که اپل درمورد شما جمعآوری میکند در سیاستهای رازداری آن مشخص شده که شامل حدود ۴۰۰۰ کلمه است. این خطمشی بهطور کلی به آنچه اپل دربارهی کاربران خود جمعآوری میکند اشاره دارد.
علاوهبراین، غول فناوری کوپرتینویی چند راهنما برای حفظ حریم خصوصی محصولات و برنامههای خود ارائه کرده است که هرکدام آنها نحوهی جمعآوری و استفاده از دادهها را بهطور دقیقتر توضیح میدهند. اپل حدود ۸۰ مورد طرح حریم خصوصی دارد که شامل مواردی مثل برنامههای تبلیغاتی و تحقیقاتی تا کتابها و ورزش و راهنماهای داخلی برنامههای پیوند داده شده و غیره است. برخی از این اطلاعات در برنامهها و خدمات مختلف بهصورت تکراری ارائه میشوند.
سیاست حفظ حریم خصوص اپل و راهنمای اطلاعات اضافه درمورد این خطمشیها، به روشی مشابه شروع میشوند. در هرکدام از این سیاستها اشاره شده است که شرکت مذکور حساسیت زیادی روی حقوق اساسی حریم خصوصی دارد و سعی میکند میزان دادههای جمعآوری شده را به حداقل ممکن کاهش دهد. درواقع باید اشاره کنیم این شرکت نسبت به گوگل یا فیسبوک، اطلاعات کمتری از کاربران خود جمعآوری میکند که این موضوع ادعاهای آن را درمورد تمرکز بر حفظ حریم خصوصی مشتریانش تأیید میکند.
وقتی از محصولات اپل استفاده میکنید، این شرکت اطلاعاتی درمورد شما جمعآوری میکند که میتواند شامل دادههای موردنیاز برای ثبتنام در خدمات یا خرید محصول باشد. ازجمله این اطلاعات میتوان به نام، آدرس، ایمیل، شناسهی اپل آیدی و جزئيات مربوط به پرداخت پول اشاره کرد. ازطرفی باید اشاره کنیم تقریباً همهی شرکتهای فناوری که از آنها خرید انجام میدهید این نوع دادهها را جمعآوری میکنند.
سیاست حفظ حریم خصوص اپل همچنین اشاره میکند که این شرکت میتواند دادههایی را درمورد روش استفادهی کاربران از دستگاهها جمعآوری کند. این مورد میتواند شامل برنامههایی که از آنها استفاده میکنید، جستجوهایی که درون برنامههای اپل مثل اپاستور انجام میدهید و تجزیهوتحلیل و دادههای مربوط به مشکلات برنامهها باشد.
اپل برای جمعآوری سایر اطلاعات کاربران خود مثل جزئیات مربوط به موقعیت مکانی، اطلاعات سلامتی و تناسب اندام، ابتدا از آنها اجازه میگیرد. در بخشی از توضیحات سیاستهای حفظ حریم خصوصی اپل آمده است:
بهطور خلاصه اگر قصد دارید از برنامههای اپل استفاده کنید، احتمالاً باید دادههایی که این شرکت درخواست میکند را به آن ارائه دهید تا اپلیکیشن موردنظر بهدرستی کار کند.
اپل در بسیاری از موارد میگوید سیستمهای خود را طوری طراحی کرده است که بسیاری از دادههای شما بهطور محلی روی آیفون یا آیپد پردازش شوند و نیازی به ارسال آنها به سرورهای شرکت نباشد. بهعنوان مثال Game Center پیشنهاد دوستان را براساس اطلاعات گوشی ارائه میدهد و برای انجام اینکار هیچ دادهای را به سرورهای اپل ارسال نمیکند. سازندهی آیفون میگوید خلاصههای هزینههای ثبت شده با اپل کارت نیز براساس تاریخچهی تراکنشها روی گوشی افراد ایجاد میشوند.
اپل همچنین میگوید برای جلوگیری از جمعآوری بیشازحد اطلاعات، تکنیکهایی را معرفی کرده است. ازطرفی برای استفاده از بسیاری ویژگیهای سرویس نقشهی این شرکت احتمالاً باید اجازه دهید بهطور لحظهای به موقعیت مکانی شما دسترسی داشته باشد.
غول فناوری مستقر در کوپرتینو همچنین اعلام کرده که استفاده از نقشههای آن به شناسهای که چندینبار درهر ساعت تغییر میکند مرتبط است و هیچ ارتباطی با اپل آیدی ندارد. این ویژگی باعث میشود شناسایی کاربران بهطور مجزا دشوارتر شود. در بخشی از توضیحات اسناد حریم خصوصی این شرکت درمورد سرویس نقشههای آن آمده است:
در مورد بخش کتابهای اپل، این شرکت اطلاعاتی مثل شناسهی سختافزار گوشی و آدرس IP و همچنین اپل آیدی را هنگام دانلود محتوا ثبت میکند. بااینحال، فعالیت مطالعهی شما بهخودیِ خود به شناسههای منحصربهفرد اختصاص داده میشود تا اپل فعالیتهای مربوط به مطالعهی کاربر خاصی را یاد نگیرد.
اطلاعاتی که اپل با اجازهی شما جمعآوری میکند
فعالیت تبلیغاتی اپل در اپاستور از سال ۲۰۱۶ آغاز شد اما این شرکت آگهیهای خود را به بخش News، برنامهی Stocks و اپل تیوی نیز گسترش داد. این تبلیغات هنگام جستجوی آیتمها در برگهی امروز فروشگاه این شرکت و هنگام مرور برنامهها نمایش داده میشوند. اپل میگوید در هر هفته بیشاز ۶۰۰ میلیون کاربر از اپاستور استفاده میکنند و این یعنی مکانی بسیار عالی برای ارائهی تبلیغات است.
تبلیغات اپل میتوانند دوحالت داشته باشند؛ تبلیغات متنی که امکان دارد هنگام جستجو میان برنامهها نمایش داده شود و تبلیغات شخصیسازی شده که براساس علایق و دادههای افراد ارائه میشوند. سیاستهای اپل به این مورد اشاره دارند که اطلاعات جمعآوری شده از کاربران را با شرکتهای شخصثالث بهاشتراک نمیگذارد. این شرکت درعوض فقط دادههایی را ثبت میکند که برای نمایشدادن تبلیغات از آنها بهره میبرد. بسیاری از کارشناسان حوزهی تبلیغات اعتقاد دارند دادههای شخصاول احتمالاً مرز بعدی در آگهیهای آنلاین خواهند بود. ترنبرگ میگوید:
اپل میگوید تبلیغات متنی در برنامههای این شرکت براساس اطلاعات دستگاه کاربران مثل زبان صفحهکلید، شرکت مخابراتی تلفن همراه، دادههای موقعیت مکانی (درصورت رضایت کاربر)، جستجوهای انجام شده در اپاستور یا نوع خبرهایی که در برنامههای Stocks و News مطالعه میکنید نمایش داده میشوند.
ازطرف دیگر، وقتی افراد تبلیغات شخصیسازی شده را روشن کنند، به گروههای حداقل پنج هزارنفری که ویژگیهای مشابهی دارند تبدیل میشوند و سپس تبلیغات به آنها نمایش داده خواهد شد. گوگل نیز درحال ساخت سیستمی مشابه برای مرورگر کروم است. این بخشها میتوانند براساس نام، آدرس، سن، جنسیت و دستگاههای ثبتشده در اپل آیدی تعیین شوند. این شرکت همچنین از اطلاعات مربوط به فعالیتهای شما در برنامهی موسیقی، فیلم، کتاب، برنامههای تلویزیونی و برنامههایی که دانلود میکنید استفاده میکند.
اپل میگوید وقتی تبلیغات شخصیسازی شده را روشن کنید، اپل آگهیها را براساس سن، جنسیت و مکان شما نمایش خواهد داد. این شرکت همچنین علایق شما را بهطور گسترده بهعنوان ۱۰ دستهبندی مختلف برای برنامهها فهرست کرده است که از جمله میتوان به بهرهوری، ورزش، خبر، فیلم و کسبوکار اشاره کرد.
مستندات اپل همچنین توضیح میدهند که فعالیت مرور فروشگاه اپاستور برای کمک به تعیین نوع تبلیغاتی که قرار است به کاربر نمایش داده شوند، مورداستفاده قرار میگیرند. در بخشی از اسناد این شرکت آمده است:
دادههایی که اپل با اجازهی کاربران آنها را جمعآوری میکند، پتانسیل گستردهتر شدن را دارند. تامی مایسک، توسعهدهندهی اپلیکیشن و محقق امنیتی که شرکت نرمافزاری Mysk را با همکار خود طلال حاج باکری اداره میکند در این مورد گفت:
تحقیقات بعدی Mysk نشان داد که میتوان از دادههای تحلیلی برای شناسایی افراد استفاده کرد.
Mysk میگوید:
تحقیقات Mysk باعث شد دو شکایت دستهجمعی علیه اپل مطرح شود. سازمانهای تنظیمکنندهی فرانسه نیز این شرکت را بهدلیل اقدامات تبلیغاتی خود جریمه کرده است. شین بائر، سخنگوی اپل اعلام کرده که این شرکت از تصمیم فرانسه ناامید است و درخواست تجدیدنظر خود را ارائه خواهد داد. بائر میگوید:
بائر در ادامهی توضیحات خود میگوید محافظت از حریم خصوصی در همهی برنامههای اپل تعبیه شده است. او همچنین اظهارداشت:
در سهماههی اول سال گذشته، ۷۸ درصد از جستجوهای انجامشده در اپاستور که در آنها آگهیهایی نمایش یافته است، ازطرف دستگاههایی انجام شده بود که تبلیغات شخصیسازی شده را خاموش کرده بودند.
در توضیحات خطمشی دستیار صوتی سیری آمده است که اگر از این سرویس استفاده کنید، درخواستهای شما با یک شناسهی تصادفی مرتبط خواهد شد و نه با اپل آیدی شما. اپل همچنین برای ارائهی درک بهتر به کاربران، رونوشتهای رایانهای درخواستهای ارائهشده به سیری را تولید میکند. این شرکت میگوید شناسهی تصادفی اختصاص یافته به کاربران به هیچیک از دادههای آنها ارتباط ندارد و همچنین به شرکتهای دیگر فروخته نمیشود.
روش محدودسازی اطلاعاتی که اپل از شما جمعآوری میکند
کاربران میتوانند در برنامههای اپل تیوی، New، اپاستور و Stocks اپل، قابلیت نمایش آگهیهای شخصیسازی شده را خاموش کنند. برای انجام اینکار:
- ابتدا وارد بخش Settings گوشی خود شوید.
- اکنون به مسیر Privacy & Security > Apple Advertising بروید.
- در این بخش گزینهی Personalized Ads را غیرفعال کنید.
اگر این ویژگی را روشن کرده باشید، اطلاعات هدفگیری تبلیغاتی که اپل از آنها استفاده میکند را مشاهده خواهید کرد.
دو بخش دیگری که اپل از آنها برای ارائهی تبلیغات شخصیسازی شده بهره میبرد، برنامههای News و Stocks است. برای جلوگیری از نمایش آگهیهای شخصیسازی شده ازطریق این دو اپلیکیشن میتوانید مراحل زیر را انجام دهید:
- وارد بخش Settings گوشی خود شود.
- روی نام برنامهی News یا Stocks ضربه بزنید.
- در بخش جزئیات هر برنامه، میتوانید شناسههای تبلیغاتی آنها را Reset کنید.
درنهایت توصیه میشود برای افزایش امنیت خود، سری به بخش مجوزهای سایر برنامهها و حسگرهای دستگاه بزنید و درصورت نیاز، تغییراتی در آنها اعمال کنید. این امکان وجود دارد که تنظیمات مربوط به اطلاعات موقعیت مکانی خود را تغییر دهید و ببینید چه برنامههایی میتوانند به دادههای آن دسترسی داشته باشند و چه زمانهایی از آن استفاده کردهاند.
منبع: Wired