با ظهور چت‌بات‌های پیشرفته‌‌ای نظیر ChatGPT، امروزه همه در حال صحبت درباره‌ی هوش مصنوعی هستند. شرکت‌های بزرگ حوزه‌ی فناوری نظیر مایکروسافت و گوگل و آمازون در حال ساخت هوش مصنوعی اختصاصی‌اند و شرکت‌هایی دیگر مثل اسنپ (سازنده‌ی اسنپ‌چت) تصمیم گرفته‌اند ابزارهایی مثل ChatGPT را به سرویس‌های خود اضافه کنند. متا، شرکت مادر اینستاگرام و واتساپ نیز از این قاعده مستنثی نیست.
متا که توسط مارک زاکربرگ مدیریت می‌شود و یکی از پرحاشیه‌ترین شرکت‌های دنیای فناوری است، ماه گذشته مدل زبانی اختصاصی خودش را که روی پژوهشگران تمرکز دارد در دسترس قرار داد. چند روز بعد، متا اعلام کرد که هوش مصنوعی را به سرویس‌های خود اضافه می‌کند. مدیرعامل متا تأکید کرده که هوش مصنوعی قرار است یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های فعالیت این شرکت باشد.
به روایت نشریه‌ی گیزمودو، متا تصمیم گرفته هدف اصلی‌اش را از ساخت دنیایی مجازی به نام متاورس به حضور در بازار هوش‌های مصنوعی مولد تغییر دهد. به گفته‌ی مارک زاکربرگ قرار است متا ۲۰۲۳ را به سال بهره‌وری تبدیل کند.
زاکربرگ سه‌شنبه‌ی اخیر در بیانیه‌ای گفت: «بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری متا، پیشرفته‌تر کردن هوش مصنوعی و اضافه کردن این فناوری به یکایک محصولات‌مان خواهد بود.» زاکربرگ می‌گوید متا زیرساخت‌های کافی را برای عملی کردن این هدف دارد و ثمره‌های این سرمایه‌گذاری، «شگفت‌انگیز» خواهد بود. زاکربرگ این گفته‌ها را در همان یادداشتی مطرح کرد که در آن از اخراج ۱۰٬۰۰۰ کارمند شرکت خبر داده بود.
در سال‌های اخیر بخش قابل‌توجهی از بودجه‌ی تحقیق و توسعه‌ی متا به فعالیت در حوزه‌ی واقعیت مجازی اختصاص داشته است. هدست‌های گران‌قیمت و بازی‌های واقعیت مجازی متا همواره در اولویت بوده‌اند و مدیران این شرکت بارها واقعیت مجازی را جزوی از آینده دانسته‌اند.
زاکربرگ مدتی پیش در یکی از بیانیه‌هایش ادعاهای بزرگی درباره‌ی واقعیت مجازی مطرح کرد. مدیرعامل متا گفت در آینده‌ای نه‌چندان دور متاورس در حد و اندازه‌ی گوشی‌های هوشمند اهمیت پیدا می‌کند. او همچنین گفت فناوری‌های متمرکز بر واقعیت مجازی، آینده‌ی کار را تشکیل می‌دهند؛ با این‌حال کارمندانی که در پروژه‌ی بزرگ مارک زاکربرگ ایفای نقش می‌کنند، ظاهرا علاقه‌ی چندانی به این سرویس‌های جدید ندارند.
متا در سال ۲۰۲۱ شروع به استخدام تعداد زیادی نیروی جدید کرد تا با هزاران مهندس سراغ توسعه‌ی سرویس‌های جدیدی بر پایه‌ی واقعیت مجازی برود. گزارش مالی سال ۲۰۲۲ متا نشان داد که این شرکت ماهانه بیش از یک میلیارد دلار بودجه به متاورس و سایر پروژه‌های واقعیت مجازی اختصاص داده است.
با این‌حال پس از مدت‌ها، به‌نظر می‌رسد متا تصمیم گرفته است تمرکز اصلی خود را به حوزه‌ی دیگری اختصاص دهد. متا به‌طور غیرمستقیم گفته که رابطه‌ی دوستی‌اش با متاورس به هم خورده و اکنون هوش مصنوعی را به‌عنوان بهترین دوستش می‌شناسد. البته متا به‌صراحت گفته که قصد ندارد پروژه‌های واقعیت مجازی را به‌طور کامل رها کند. زاکربرگ می‌گوید: «اقدامات پیشروی ما در ساخت متاورس و شکل دادن نسل بعدی پلتفرم‌های رایانشی، همچنان هدفی محوری خواهد بود.»
اگر متا واقعا به دنبال تبدیل کردن ۲۰۲۳ به «سال بهره‌وری» است، باید بودجه‌ی متاورس را کاهش دهد. مطابق آمار رسمی، متاورس هر فصل ضرر مالی بزرگی به متا می‌زند شاید متا بتواند با مدیریت مناسب، واقعیت مجازی و متاورس را به‌طور همزمان توسعه دهد.
