روش های درمان شکاف کام و ماه گرفتگی در کودکان
واژه ماه گرفتگی، قدمتی به طول تاریخ بشریت دارد. زمان هایی که بسیاری از بیماری ها و تغییرات بدنی و پوستی دلایلی ناشناخته داشت و با هاله ای از خرافات و تصورات پوشیده می شد، ایجاد لکه هایی به رنگ سرخ تیره یا شرابی را با تغییرات ماه مرتبط می دانستند.در واقع چنین تصور می شد که مادران چنین کودکانی هنگام بارداری خود، موقع پدیده «خسوف یا ماه گرفتگی» به ماه نگاه کرده اند، یا دست بر شکم خود گذاشته اند که نقطه ای از بدن جنین دچار «ماه گرفتگی» شده است.اما محققان دریافته اند که آن چیزی که عامه مردم به آن ماه گرفتگی کودکان می گویند طیف وسیعی از ضایعات پوستی است و ربطی به قرار گرفتن مادر در معرض نور ماه ندارد.
درمان ماه گرفتگی کودک
هنوز تحقیقات چنین اثری را اثبات نکرده اند و این خرافه در بسیاری از کشور ها رنگی ندارد اما با وجود این هنوز برخی فرهنگ ها پدیده ماه گرفتگی و تاثیر آن بر زن باردار را جدی می گیرند و معتقدند ماه گرفتگی سبب ایجاد لکه ای بد شکل روی پوست کودک می شود که همان طور که گفته شد شواهد علمی این ادعا را پشتیبانی نمی کنند.
لکه های ماه گرفتگی بعد از تولد ممکن است به مرور کم رنگ، محو، پررنگ یا بزرگ شوند. این لکه ها انواع مختلفی دارند، آن ها را در رنگ های مختلف تشخیص می دهیم و از لحاظ بافتی ممکن است صاف یا برآمده باشند. تقریبا تمام لکه های مادرزادی از این قبیل بی خطر ند و دردی ندارند اما اگر شما یا فرزندتان از این لک ها دارید خوب است با متخصص پوست مشاوره ای داشته باشید تا از وضعیت آن اطمینان کامل کسب کنید.
عوامل ایجاد ماه گرفتگی در کودکان
علت ماه گرفتگی کودک چیست؟
بعضی از لک ها ناشی از ازدیاد رنگدانه های پوستی هستند و گروهی دیگر، از رگ های خونی در هم تنیده منشا گرفته اند. هنوز مشخص نیست چرا برخی بچه ها این لک ها را دارند و چرا خیلی ها آن را ندارند.
بیشتر پدرمادر ها با دیدن این لک ها روی پوست فرزندان شان نگران می شوند که مبادا خطری فرزندشان را تهدید کند. باید گفت اکثر این لکه ها بی خطرند و نیازی به درمان ندارند و با گذشت زمان خود به خود برطرف می شوند. گروهی دیگر از این لک ها را می توان به کمک جراحی از بین برد یا به کمک روش لیزردرمانی محو کرد.
اما این روش های درمانی دردناکند و ممکن است نتیجه موفقی نداشته باشند. به همین دلیل است که اکثر این لک ها درمان نمی شوند. گروه کوچکی از لک های ماه گرفتگی درمان فوری می طلبند چرا که گسترش آن ها سبب مشکلات تنفسی، شنوایی و حرکتی می شود. لک هایی هم که در اندام های داخلی شکل می گیرند باید هرچه سریع تر درمان شوند.
در هر صورت اگر فرزندتان دچار این لک است نگرانی خودتان را به او منتقل نکنید و اجازه ندهید واکنش های متعجب و بی مورد دیگران فرزندتان را سراسیمه کند. حتما هم به فرزندتان بیاموزید که این لک هیچ مشکلی ندارد یا با زبان کودکانه بگویید که خدا آنقدر تو را دوست داشته که این نشان را به تو داده. اگر لک بزرگ تر شد، خونریزی کرد یا درد گرفت حتما به متخصص پوست مراجعه کنید.
پیشگیری از شکاف کام با این روش ها
روشی برای پیشگیری از شکاف کام وجود دارد؟
شکاف کام یا لب شکری یک نقص مادرزادی قابل درمان است. اگر در دوران بارداری دهان به خوبی شکل نگیرد، شکافی از ناحیه لب بالا تا حفره بینی بر جای می ماند. اگر چه می توان این مشکل را به کمک جراحی برطرف کرد اما کودک در دوران همراهی با این نقص قادر نیست به خوبی بخورد، بیاشامد، صحبت کند یا بشنود.
علم هنوز به علت ایجاد شکاف کام پی نبرده اما عوامل خطری برای ایجاد این نقص منتشر شده اند:
• مصرف برخی دارو ها در دوران بارداری
• مصرف نوشیدنی های غیرحلال و مواد مخدر در دوران بارداری
• سیگار کشیدن در دوران بارداری
• وجود سابقه شکاف کام در خانواده
به همین دلیل در دوران بارداری ضمن پرهیز از دخانیات قبل از مصرف هرگونه دارویی با متخصص زنان معالج تان مشورت کنید و در تمام مراحل بارداری زیر نظر باشید تا وضعیت سلامت جنین تان را مو به مو بدانید.
اگر شخصی در خانواده شما یا همسرتان به این مشکل دچار بوده یا هست، بهتر است قبل از بارداری به متخصص مشاور ژنتیک مراجعه کنید. این متخصص برای تان مشخص می کند که با چه احتمالی امکان دارد فرزندی مبتلا به شکاف کام را به دنیا بیاورید.
شکاف کام به راحتی قابل تشخیص است و در برخی افراد داخل دهان قرار دارد اما باید بدانید که شکل شکاف چندان برای ما اهمیت ندارد. متخصصان بیشتر به محل شکاف دقت می کنند. مثلا شکاف کوچکی که در قسمت نرم دهان است نسبت به شکاف بزرگی که به راحتی دیده می شود مشکل بزرگ تری را ایجاد می کند و بر قدرت تکلم کودک تاثیر می گذارد.
بیشتر شیرخواران درگیر شکاف کام با مشکل تغذیه ای دارند زیرا وضعیت موجود قدرت مکش مناسب را از آن ها می گیرد. گاهی در دوران بارداری متخصص زنان معالج می تواند از هفته 14تا16 شکاف کام را در جنین تشخیص دهد اما این روش چندان مورد اطمینان نیست زیرا همیشه این مشکل را شناسایی نمی کند.
در مورد درمان این مشکل هم باید بگویم که نوع درمان شکاف کام به نوع شکاف بستگی دارد. معمول ترین روش درمان موجود جراحی است که در اکثر موارد بین 12تا 18 ماهگی انجام می شود البته قبل از انجام جراحی باید درمان مشکلات احتمالی تنفسی یا تغذیه ای کودک شروع شود.
گاهی پزشک برای کودک تان تجهیزاتی دندانی یا فکی هم سفارش می دهد. با افزایش سن کودک ممکن است درمان وضعیت فرزندتان به جای یک جراحی به چند جراحی نیاز داشته باشد.
والدین باید بدانند وضعیت به خصوص دهان این کودکان ممکن است مسواک زدن را برای شان سخت کند. پس از همان دوران شیرخواری که اولین دندان های فرزندتان می روید حتما در مورد مراقبت دندانی او از یک دندانپزشک کودکان کمک بگیرید.
همچنین متخصص ارتودنسی می تواند قبل از این که دندان شیرخوار در بیاید او را معاینه کند و وضعیت فکی او را زیر نظر بگیرد تا در آینده عمل مرتب سازی دندان ها را به بهترین شکل انجام دهد.
