علل بروز بواسیر پس از بارداری و راههای موثر رفع آن
تولد نوزاد به روش طبیعی و فشار طولانی که بر مادر وارد می شود ممکن است که خطر ابتلا به بواسیر را پس از زایمان افزایش دهد. اگر درگذشته کسی دچار بواسیر یا شقاق مقعد می شد بدان دلیل بود که نوزادی با وزن بالا را متولد کرده است، همین امر نیز سبب تشدید بواسیر نیز بود.
با این وجود برخی از خانم ها برای اولین بار پس از بارداری یا در طی بارداری ممکن است به بواسیر مبتلا شده و آن را تجربه کنند. اگرچه این مشکل پس از زایمان معمولا از بین می رود اما برخی از آن ها بیش از حد معمول ماندگاری دارند و یا حتی ممکن است پس از زایمان بدتر نیز شوند.
اگرچه بواسیر ناراحت کننده است اما مضر نیست و با مراقبت های پزشکی و خانگی قابل درمان خواهد بود. در این قسمت از پلاس وی اطلاعات مفصلی در مورد بواسیر پس از زایمان، عوامل دخیل در آن و راهکارهای مقابله با آن گردآوری شده است. پس در ادامه نیز همراه ما باشید.
بواسیر چیست؟
بواسیر تورم و واریس غیرعادی رگ های خونی در ناحیه مقعد است. گاهی این رگ ها از ناحیه مقعد بیرون می زنند و همانند توده ای نرم و متورم در این ناحیه حس می شوند. اندازه این توده می تواند به اندازه کشمش یا دانه ی انگور باشد.
اگر در دوران بارداری یبوست و بواسیر را تجربه کرده باشید احتمالا پس از بارداری نیز دچار خواهید شد. بواسیر ممکن است دردناک باشد و حتی ممکن است دفع مدفوع، همراه با خونریزی و خارش رخ دهد.
عوامل و نشانه های این بیماری بسته به نوع بواسیر متفاوت خواهد بود.
انواع و علائم بواسیر بعد از زایمان
بواسیر دو نوع دارد:داخلی و خارجی
1- بواسیر داخلی:
بواسیر داخلی در داخل روده یا کانال مقعدی قرار دارد و قابل رویت نیست. آن ها درد کمی دارند زیرا تنها چند درد باعث درد اعصاب داخل روده می شود. این نوع بواسیر هنگام دفع مدفوع همراه خونریزی متناوب و ترشحات مخاطی می باشد.
برخی از این نوع بواسیر ممکن است خارج از اسفنکتر مقعد بیرون زدگی داشته باشند و به اندازه دانه انگور کوچکی ظاهر شوند. در این حالت این بواسیر های ریز را می توان با استفاده از نوک انگشت به داخل مقعد فشار داد.
2- بواسیر خارجی:
بواسیر خارجی در بیرون از مقعد می باشد و به راحتی قابل رویت است. آن ها دردناک بوده و باعث ناراحتی می شوند علاوه بر این فرد را هنگام تمیز کردن ناحیه مقعد پس از مدفوع دچار مشکل می کنند. درموارد نادر، لخته های خونی (ترومبوز) ایجاد می شود که یکی دیگر از شرایط دردناک است.
رایج ترین علائم بواسیر داخلی و خارجی شامل:
- احساس خارش و سوزش در ناحیه مقعد
- درد مقعدی که هنگام نشستن فرد تشدید می شود
- خونریزی از رکتوم
- درد در هنگام دفع مدفوع
- توده ای نزدیک ناحیه مقعدی که ممکن است با خونریزی همراه باشد.
علل بواسیر بعد از زایمان
- احساس فشار برروی پرینه قبل و بعد زایمان
- تنش های حین بیرون آمدن نوزاد
- یبوست یا زور زدن برای حرکت روده
- تغییرات هورمونی در دوران بارداری و زایمان بر رگ های خونی که باعث تورم رگ ها در پاها و لگن می شود.
بواسیر بعد از زایمان چه مدت طول می کشد؟
براساس اندازه، محل و شدت بواسیر معمولا بین چند روز تا چند هفته طول می کشد تا از بین برود. بواسیر های شدید که منجر به تشکیل لخته خون موسوم به بواسیر ترومبوز می شوند با استفاده از یک روش حداقل تهاجمی قابل درمان است. بواسیر مزمن نیز ماه ها طول می کشد و نیاز به درمان پزشکی دارد. در برخی موارد خفیف نیز راهکارهای خانگی می توانند کمک حال فرد باشند.
روش های درمان بواسیر بعد زایمان
برای درمان بواسیر بعد از زایمان می توانید از روش های خانگی استفاده کنید اگر درمان نشد، روش های درمان دارویی یا جراحی را امتحان کنید.
درمان و کنترل بواسیر بعد از زایمان در خانه
- کمپرس یخ (مقداری یخ را درون کیسه ای پارچه ای بریزید) و روی بواسیر بمالید و حدود 10 دقیقه صبر کنید. این امر سبب کاهش تورم وناراحتی می شود.
- حمام آب گرم. دراین روش باید وان کوچکی را پراز آب گرم کرده و حمام سیتز تهیه کنید و به مدت 20 دقیقه پس از دفع مدفوع و به مدت 2-3 بار درروز در آن بنشینید. این امر سوزش بواسیر را تسکین می دهد. همچنین می توانید نمک اپسوم را نیز به آب اضافه کنید تا به کاهش تورم و درد کمک کند.
- بعد از هربار دفع مدفوع ناحیه مقعدی را به آرامی تمیز کنید. از آب یا دستمال مرطوب برای کاهش درد استفاده نمایید.
- از محصولات بهداشتی بدون رنگ و بدون چربی مانند پد های قاعدگی، دستمال توالت و دستمال مرطوب استفاده کنید.
- برای رفع یبوست و کاهش ناراحتی به میزان کافی آب بنوشید و غذاهایی سرشار از فیبر مصرف کنید.
- تا حد ممکن استراحت کنید و دراز بکشید تا فشار از کمر و پشت شما خارج شود.
- خواست خود را مبنی بر ادرار کردن کنترل نکنید زیرا این امر باعث خشکی مدفوع شده و شرایط را تشدید می کند.
- تمرینات کگل را انجام دهید تا گردش خون در ناحیه رکتوم و پرینه بهبود بخشد. هم چنین این تمرینات می توانند سنگینی عضلات اطراف واژن را کاهش دهند.
*چنانچه این راهکارهای خانگی برای بواسیر بعد از زایمان چاره ساز نبودند پلاس وی توصیه می کند حتما برای ارائه خدمات پزشکی حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
رفع و درمان دارویی بواسیر بعد از زایمان
پزشک دراین شرایط ممکن است داروهای خوراکی یا موضعی را تجویز کند. این درمان ها عبارتند از:
1- ملین کننده های مدفوع:
این داروها مدفوع را نرم کرده و قوام آن را بهبود می بخشند و همچنین سبب تحریک دفع مدفوع خواهند شد. داکوزات سدیم و داکوزات کلسیم نمونه ای از این داروها هستند که ممکن است برای شما تجویز شود.
2- پمادهای دارویی:
این پماد ها خارش، التهاب و درد را تسکین می دهند. برخی از آن ها ها عبارتند از:هیدروکورتیزون، روغن فندق و لیدوکائین
3- کرم ها شیاف بواسیر:
شیاف درد والتهاب بواسیر خارجی و داخلی را درمان می کنند. گلیسیرین و بیزاکودیل برخی از شیاف های مورد استفاده در درمان یبوست و کاهش علائم بواسیر هستند.
4- مکمل های فیبر:
مکمل های فیبر شامل:پسیلیوم (متاموسیل ، کونسیل و ..) - متیل سلولز( سیتروسل) و کلسیم پلی کربوفیل (فیبرکون) می شود.
5-داروی تسکین درد:
همچنین برای تسکین موقتی درد داروهایی چون تیلنول (استامینوفن) یا ایبوپروفن توصیه می شود.
روش های جراحی برای درمان بواسیر
در موارد شدید و نادر جراحی لازم می شود. در صورت لزوم ممکن است که پزشک هریک از روش های جراحی که در ادامه ذکر شده اند را توصیه کند.
- بستن باند لاستیکی: باند لاستیکی مخصوصی برای قطع خون در اطراف پایه بواسیر گره می خورد که پس از گذشت یک هفته خشک شده و میافتد.
- اسکلروتراپی: یک محلول شیمیایی به بواسیر داخلی و محیط اطراف تزریق می شود که جریان خون را تحت تاثیر قرار داده و بواسیر را خشک می کند.
- روش های درمانی انعقادی: در این روش درمانی از نور مادون قرمز برای سوختن و از بین بردن بواسیرداخلی استفاده می شود.
- هموروئیدکتومی: این روش جراحی سنتی تحت بیهوشی انجام می شود و بواسیر بزرگ را از بین می برد. همچنین برای بواسیر داخلی و خارجی نیز استفاده می شود.
- استیپلینگ بواسیر: دراین روش از دستگاه مخصوصی برای خارج کردن بواسیر داخلی استفاده می شود.
این راهکارها برای درمان بواسیر پس از زایمان خصوصا زایمان طبیعی چاره ساز خواهد بود. بواسیر معمولا خود به خود ازبین می رود اما در بعضی موارد بواسیر هفته ها یا ماه ها باقی می ماند.
بواسیر را می توان با ایجاد برخی تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی نیز کنترل کرد. مصرف خوراکی های غنی از فیبر، هیدراتاسیون و ورزش منظم باعث کاهش احتمال بواسیر بعد از زایمان خواهد شد.