به چه دلایلی ازبطری و پستانک در شیر خواران استفاده نکنیم؟
استفاده از بطری و پستانک برای آرام کردن نوزادان بسیار متداول است اما هر چقدر هم پستانک تمیز نگه داشته شود باز هم مکانی برای تجمع انواع میکروب ها و انگل ها است که می تواند نوزاد را بیمار کند. کودکانی که از پستانک استفاده می کنند بیشتر دچار عفونت ها، زخم های دهانی و آلرژی می شوند.اگر میخواهید از دلایل استفاده نکردن پستانک برای نوزادان آگاه شوید این مقاله را مطالعه فرمایید.
به چه دلیلی شیر خواران نباید از بطری و پستانک استفاده کنند؟
به طور کلی ارائه بطری و پستانک در شیرخوارانی که از شیرمادر استفاده می کنند به دلیل ایجاد سردرگمی شیرخوار در گرفتن پستان و اختلال در تداوم تغذیه با شیرمادر و عوارض دیگر آن، توصیه نمی شود:
یونیسف و WHO در بخش نهم دستور العمل ده اقدام ترویج تغذیه با شیرمادر در بیمارستان های دوستدار کودک، موکداً استفاده از بطری و پستانک را در شیرخوارانی که با شیرمادر تغذیه می شوند ممنوع کرده است.
مسلماً این توصیه ها بر اساس مطالعات وسیع و با داشتن پایه های علمی قوی انجام گرفته و باید به آنها اهمیت داد.
معمولاً با آموزشی که مادر در دوران بارداری و سپس در زایشگاه پس از زایمان به او داده می شود باید با روش تغذیه مستقیم شیرخوار از پستان، از بیمارستان مرخص شود و جهت تداوم شیردهی از پستان، از حمایت های لازم بهره مند باشد.
چندین مطالعه نشان داده اند که دادن بسته های هدیه به مادر در زمان ترخیص که محتوی شیرمصنوعی و شیشه و پستانک باشد موجب کاهش مدت تغذیه انحصاری با شیرمادر می شود.
مادران شاغل نیز کار خارج از منزل را نباید بهانه ای برای استفاده از روش تغذیه با بطری قرار دهند.
عفونت های دهانی یکی از مشکلات استفاده از بطری و پستانک برای شیرخواران
آنان می توانند در ساعات حضور در منزل، شیرخوار را مستقیماً از پستان تغذیه کنند و در ایام غیبت از خانه، شیر دوشیده شده آنان با ابزار دیگری مانند فنجان یا قاشق به شیرخوار داده شود.
در برخی مهدکودک ها شیر دوشیده شده مادران را با بطری به شیرخوار می دهند.
این اقدام منجر به علاقه کمتر شیرخوار به تغذیه از پستان مادر شده و مادر با تصور ناکافی بودن شیر خود، اعتماد به نفسش را از دست می دهد.
عوارض استفاده از بطری و پستانک
1- اشکال در گرفتن صحیح پستان (Nipple Confusion) شایع ترین عارضه آن است که به علت وجود تفاوت در مدل مکیدن پستان مادر با بطری یا پستانک ایجاد می شود.
2- رشد نامناسب دندان ها به علت مکیدن نامناسب، تقویت حرکات غلط در فک و زبان و تأثیر منفی بر رشد طبیعی و تشریحی فک و دهان
3- کاهش تولید شیرمادر به علت:
کاهش دفعات و طول مدت شیردهی
عدم تخلیه پستان ها به صورت مکرر و مؤثر (به علت مکیدن های نامناسب شیرخوار)
مطالعه نشان داده است شیرخوارانی که در اکثر ساعات روز و یا هنگام شب از پستانک استفاده نموده اند، چهار برابر بیشتر از شیرخوارانی که از پستانک استفاده نکرده اند در سن شش ماهگی با قطع شیرمادر و یا کاهش طول مدت تغذیه با شیرمادر روبرو شده اند.
4- افزایش احتمال ابتلای شیرخوار به انواع عفونت ها:عفونت های مکرر گوش، اسهال و ...
مطالعات انجام شده درمورد ارتباط بین مصرف پستانک و افزایش خطر عفونت گوش میانی نشان داده اند که در شیرخواران 3 تا 18 ماهه درصورت حذف پستانک، کاهش میزان حمله اوتیت حاد میانی در ماه 29 درصد بوده و درصورت استفاده از آن، 33 درصد افزایش نسبت به گروه شاهد داشته است.
عوارض استفاده از بطری و پستانک برای شیر خواران
مطالعات انجام شده در مورد ابتلا به بیماری ها، حاکی از آن است که استفاده از آن به طور مشخصی همراه با افزایش علایمی از قبیل ویزینگ، سرفه، گوش درد، استفراغ، اسهال، تب و کولیک بوده است.
5- مشکلات دندانی:پوسیدگی و ناهنجاری های دهان و دندان
بررسی ها نشان داده اند در صورت استفاده از پستانک به دلیل افزایش لاکتوباسیل بزاقی و کاندیدا در دهان، پوسیدگی دندان و عفونت قارچی دهان بیشتر دیده می شود.
6- اختلال در تنفس و کاهش سطح اشباع اکسیژن خون به علت بر هم زدن هماهنگی بین تنفس و بلع شیرخوار
7- ایجاد وابستگی
نکته ها
تا زمانی که فرآیند شیردهی به طرز صحیح انجام نشده است، از دادن پستانک به کودک اجتناب کنید. ممکن است چند هفته طول بکشد تا فرآیند شیردهی به طرز صحیح انجام شود. بنابراین به طور کلی توصیه می شود که تا 1 ماهگی به نوزاد پستانک ندهید.با توجه به آنچه گفته شد، اگر به کودک خود پستانک می دهید نکات زیر را همیشه به خاطر داشته باشید:
اجازه دهید کودک پیشگام شود. اگر کودک علاقه ای به پستانک ندارد ، او را وادار به این کار نکنید.
از روش های دیگر برای آرام کردن کودک استفاده کنید. از پستانک به عنوان اولین وسیله برای آرام کردن کودک استفاده نکنید. شاید عوض کردن حالت و وضعیت کودک به تنهایی برای آرام کردن او کافی باشد.