شناخت هر عاملی که موجب آبریزش بینی میشود
آبریزش بینی به معنای ترشحات خارج شده زیاد از بینی است که به آن رینوریت هم گفته می شود و باعث ورم و حساسیت در بافت بینی می گردد و می تواند دلایل مختلفی داشته باشد.
این ترشحات ممکن است یک مایع رقیق شفاف یا یک مخاط غلیظ باشد که از بینی، پایین گلو یا هر دو بیرون می ریزد. مخاط اضافه همچنین ممکن است راه بینی را مسدود کرده و باعث گرفتگی بینی شود.
بررسی کامل علل آبریزش بینی
ورود پاتوژن ها مثل ویروس و باکتری یا دیگر اجزای خارجی در مسیر راه بینی می تواند عاملی برای تحریک تولید بیش از حد مخاط به عنوان یک پاسخ طبیعی باشد.
در چنین حالتی، بدن نمی تواند فرایند مخاط اضافه را متوقف کند و در نتیجه این مایع ها تجمع پیدا کرده و شبیه به ترشحات از بینی خارج می شوند. در این بخش از بهداشت و سلامت پلاس وی به بررسی علل و دلایلی که موجب آبریزش بینی در فرد میشوند پرداخته ایم.
سینوزیت
اگر فکر می کنید عفونت سینوسی باعث ابریزش بینی شما شده، حتماً باید به متخصص مراجعه کنید.
علائم سینوزیت شامل موارد زیر است:
- ترشحات زرد رنگ و سبز رنگ بینی
- کیپ شدن بینی
- درد یا سوزش اطراف بینی و چشم
- تب
- سر درد
- دندان درد
- بدبویی دهان
- سرفه
- خستگی
آلرژی
آلرژی علت رایج آبریزش بینی است. زمانی که آلرژی علائم خود را روی بینی نشان دهد، به آن آلرژی رینیت گفته می شود. در چنین حالتی سیستم ایمنی بیش از حد به یک ماده غیر مضر مثل گرد و غبار موجود در هوا، موی حیوانات و غیره واکنش نشان می دهد.
در نتیجه التهاباتی در راه بینی رخ می دهد و تولید مخاط افزایش پیدا می کند. ترشحات حاصل از آلرژی اغلب رقیق ، آبکی و شفاف هستند و تا زمانی که آلرژن در محیط وجود داشته باشد، ادامه پیدا می کنند.
آلرژی رینیت علاوه بر آبریزش بینی علائم دیگری هم دارد:
- عطسه
- کیپ شدن بینی
- خارش چشم، بینی
- قرمز شدن و آبریزش چشم
- ورم یا پف کردن پلک
- سرفه
- کج خلقی مخصوصا در کودکان
رینیت یا آبریزش بینی غیر آلرژیک
آبریزش بینی غیر آلرژیک شامل عطسه کردن و آبریزش بینی بدون هیچ دلیل مشخصی است. علائم رینیت غیر آلرژیک شبیه علائم رینیت آلرژیک هستند اما هیچ نشانه ای از علائم آلرژی دیده نمی شود. باور بر این است این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که جریان خون در بینی افزایش پیدا می کند و در نتیجه باعث ورم و افزایش مخاط در بینی می گردد.
آبریزش بینی یا رینیت بارداری
بعضی از خانم های باردار ممکن است آبریزش بینی را بدون هیچ سابقه قبلیِ ابتلا به عفونت آلرژی یا مشکلات بینی تجربه کنند. چنانچه در بخش بارداری و نوزاد پلاس وی کامل توضیح دادیم علائم دیگر مثل گرفتگی بینی و عطسه هم در آن ها ایجاد می شود.
تغییرات هورمونی، استروژن و پروژسترون در این دوران می تواند آبریزش بینی را تشدید کند و باعث التهاب و تولید مخاط اضافه گردد.
وجود این علائم معمولاً در سه ماهه سوم بارداری بیشتر است اما معمولاً بعد از مدت زمان کوتاهی که از زایمان می گذرد، علائم بهبود پیدا می کنند.
عفونت ویروسی
عفونت های ویروسی مثل سرماخوردگی و آنفولانزا بافت بینی و گلو را مورد حمله قرار می دهند. بینی هم برای پاسخ به این شرایط مخاط بیشتری تولید می کند تا اجزای ویروسی را بشوید و آن ها را به دام بیاندازد.
در نتیجه آبریزش بینی به شکل یک مایع تمیز و شفاف به صورت مداوم ادامه پیدا می کند. علاوه بر آبریزش بینی، علائم رایجی هم هستند که عفونت های ویروسی آن ها را ایجاد می کنند، مانند:
- سرفه
- عطسه
- تب
- خستگی
- گلو درد
- بدن درد
این که تعداد دفعات تکرار شدن علائم و مدت زمان طولانی تر شدن آن ها چقدر باشد، بستگی به ویروسی دارد که عامل ایجاد عفونت شده است اما معمولاً آبریزش بینی در اکثر عفونت های ویروسی وجود دارد.
آبریزش بینی به دلیل سرماخوردگی می تواند بین 10 تا 14 روز ادامه داشته باشد اما معمولاً اکثر علائم به طور میانگین بین 3 الی 7 روز طول می کشند. البته خستگی و سرفه ممکن است بیش از دو هفته ادامه داشته باشد.
پولیپ بینی
پولیپ بینی در مسیر راه بینی ایجاد می گردد و باعث التهاب مزمن و حاد می شود. ممکن است با آلرژی و آسم هم همراه باشد.
علائم دیگر پولیپ بینی شامل:
- گرفتگی بینی
- کاهش احساس بویایی، چشایی
- درد و فشار در صورت
- سر درد است.
گاهی اوقات پزشک دارو های معمولی را تجویز می کند تا فرد بهبود پیدا کند اما ممکن است در صورت مفید نبودن داروها جراحی صورت بگیرد.
جسم خارجی در بینی
جسم خارجی در بینی به خصوص در بین کودکان رایج تر است و زمانی اتفاق می افتد که یک جسم در بینی گیر کرده، در حالی که نباید داخل بینی باشد. وجود اجسامی مثل تکه های پاک کن داخل بینی، بافت بینی را حساس می کند و عاملی برای التهاب می شود و در نتیجه ممکن است آبریزش بینی را ایجاد کند که معمولاً در یک طرف بینی که جسم در آنجاست، آبریزش بیشتر است.
آبریزش بینی رنگ تمیزی دارد اما گاهی اوقات با خون یا ترشحات دیگر همراه است و اغلب بوی بدی دارد.
سپس کودک احساس می کند که راه بینی اش مسدود شده است و همچنین ممکن است با سردرد هم همراه باشد.
نشت مایع مغزی نخاعی
مایع مغزی نخاعی یک مایع شفاف است که در مغز و نخاع وجود دارد و باعث سلامت و محافظت از بدن در این نواحی می گردد، مواد مغذی را تامین می کند و مواد پسماند را بیرون می ریزد. در بعضی از موارد مایع مغزی نخاعی ممکن است به بیرون از مغز نشت کند و علت آن هم معمولاً جراحت، آسیب دیدگی و جراحی است.
نشت این مایع همچنین می تواند یک وضعیت جدی باشد که باید به پزشک مراجعه کنید. در چنین حالتی معمولاً یک آب شفاف از بینی و گوش خارج می شود.
علائم دیگر نشت مایع مغزی نخاعی شامل:
- سر درد هنگام تغییر پوزیشن سر
- مشکلات بینایی، شنوایی
- احساس شوری در دهان
- حالت تهوع
- استفراغ
- سفت شدن گردن است.
علل دیگر آبریزش بینی شامل موارد زیر است:
- تب
- عفونت سینوسی
- سرماخوردگی معمولی
- مصرف مواد غذایی ادویه دار
- ورزش
- قرار گرفتن در هوای سرد یا گرم
- استفاده از انواعی از دارو های بدون نسخه مثل اسپری های بینی یا قرص ها بیش از سه روز
- تغییرات هورمونی
- بزرگ شدن غدد لنفاوی
- بیماری سینوسی حاد یا مزمن
- آلرژی های محیطی یا فصلی
- عفونت تنفسی
- آسم
- سیگار
- تنباکو
- هوای خشک
- آنفولانزا
- بیماری انحراف تیغه بینی
- التهاب مخاط بینی ؛ یک بیماری است که بر اثر آبریزش بینی ایجاد می گردد و همراه با عطسه و کیپ شدن بینی می باشد.
- آبریزش بینی همراه با تب و درد سینوسی معمولاً علامت عفونت است. اگر عفونت باکتریایی سینوسی دارید، حتماً پزشک برای شما آنتی بیوتیک تجویز می کند.
- زمانی که آبریزش بینی فراتر از یک سرماخوردگی است و در عرض یک الی دو هفته بهبود پیدا نمی کند و با دارو هم تغییری در آن ایجاد نمی گردد و یا مدتی قطع می شود و بعد دوباره برمی گردد، احتمالاً شما با عفونت یا مسدودیتی در مسیر راه بینی مواجه شده اید.
عوامل تحریک کننده آبریزش بینی
عوامل تحریک کننده آبریزش بینی هم شامل موارد زیر هستند:
غذا ها:
باید دقت کنید که آبریزش بینی دقیقا بعد از خوردن چه غذایی افزایش پیدا می کند. اگر این اتفاق افتاد، احتمالاً یک غذای ادویه دار یا غذای خیلی داغ خورده اید.
دارو ها:
مصرف بعضی از دارو ها آبریزش بینی غیر آلرژیک را ایجاد می کنند. مثلاً دارو های غیر استروئیدی ضد التهابی، ایبوپروفن، آسپرین، بتا بلاکر ها، دارو های ضد افسردگی، مصرف بیش از حد از اسپری های باز کننده راه بینی.
عوامل دیگر
همچنین دود سیگار، آلودگی، گرد و غبار، عطرهای شیمیایی، تغییرات آب و هوا (مثلاً تغییراتی در رطوبت هوا)، نوسانات هورمونی به دلیل اتفاقاتی مثل بارداری، قاعدگی، پر کاری تیروئید، استرس که افزایش سطح استرس می تواند آبریزش بینی غیر آلرژیک را ایجاد کند.
درمان دارویی آبریزش بینی
آبریزش معمولی بینی راه درمان و داروی خاصی ندارد و فرد باید از خودش مراقبت کند. اگر این علائم و مشکلات ادامه پیدا کردند و باعث مشکلاتی مثل سر درد و گوش درد، سرفه و دیگر سختی ها شدند، حتما باید به پزشک مراجعه کرد. دارویی که برای آبریزش بینی تجویز می شود، معمولاً وابسته به علت آن است.
بعضی از داروهای بدون نسخه مثلا اسپری های بینی هستند که می توان برای بهبود آبریزش بینی از آن ها استفاده کرد اما هرگز نباید بدون اجازه پزشک از این اسپری ها برای کودکان زیر 6 سال استفاده کنید.
مشکلات و سختی های همراه با آبریزش بینی
- اگر آبریزش بینی مداوم باشد، سختی هایی را برای فرد ایجاد می کند. در نتیجه این حساسیت و گرفتگی بینی کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد.
- مشکلات تنفسی مخصوصاً در نوزادان.
- عفونت های شدید یا حاد که اگر درمان نشوند، آبریزش را بدتر می کنند.
- مشکلاتی مثل گوش درد یا حتی مشکل شنوایی.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شرایط زیر را داشتید، حتما به متخصص مراجعه کنید.
- علائمی که 10 روز یا بیشتر طول می کشند
- آبریزش بینی که همراه با تب است
- مخاط های زرد یا سبز همراه با تب و درد سینوسی که علائم عفونت باکتریایی هستند.
- وجود خون در ترشحات بینی
- آسیب دیدگی سر به دلیل ترشحات مداوم
- مشکلات تنفسی به دلیل کیپ شدن بینی
