دلیل نامگذاری هفتمین ماه سال به نام مهر
پاییز یکی از فصول سال است که ماه های آن عبارتند از:مهر، آبان و آذر، اما آیا اندیشیده اید علت نام گذاری این ماه ها چه بوده است و چرا آغاز پاییز و هفتمین ماه سال ماه مهر نامگذاری شده است؟
نامگذاری نخستین ماه فصل پاییز به نام مهر، در دوره هایی از دوران باستان و در عصر هخامنشی، بوده است. نام ماه ها همگی برگرفته از متون کهن زردشتی است که ریشه در اعتقادات و باورهای این آیین دارد. در این بخش از فرهنگ و هنر پلاس وی به شما می گوییم که چرا هفتمین ماه سال را مهر نامیدند؟
تاریخچه انتخاب ماه مهر به عنوان ماه هفتم
پیش از ظهور زرتشت و اهورا مزدا، ایرانیان خدایی بزرگ به نام ایزد مهر داشتند که این خدا در بین بین هند و ایران نیز مشترک بوده است.
نام خدای مهر (میترا) 1400 سال قبل از میلاد مسیح در کتیبه های قدیمی ناحیه ترکیه و در یکی از عهدنامه ها بین میتانی ها و هیتی ها آمده است. وظیفه خدای مهر نظارت بر عهد و پیمان های بین افراد، کشورها، همسران، اهورا مزدا و اهریمن و ... است.
نگهبانی ماه هفتم و روز شانزدهم هر ماه را به عهده ایزد مهر است. در اسطوره های ایرانی گرما و نور خورشید را ایزد مهر می دانستند. در سانسکریت میترا، در اوستا و پارسی میثر، و در پهلوی میتر و در فارسی مهر گفته می شود، که از ریشه سانسکریت به معنی پیوستن و به معنای محبت و مهربانی نیز آمده است.
نام گذاری شانزدهمین روز مهر به نام مهرگان
شانزدهمین روز هرماه به نام ایزد «مهر» نامگذاری شده است، تقارن این روز با ماه مهر «مهرگان» نامیده می شود.
مهرگان پس از نوروز بزرگترین جشن ایرانیان باستان بوده است. جشن مهرگان در روزهای آغازین فصل پاییز برگزار می شود. این جشن در مهر روز آغاز می شود و شش روز به طول می انجامد و در روز رام روز به پایان می رسد.
علت برگزاری جشن مهرگان در آغاز مهر
دلیل برگزاری جشن مهرگان در آغاز مهرماه و علت نامگذاری نخستین ماه فصل پاییز به نام مهر، این است که در گذشته شروع سال از پاییز بوده است و کشاورزان در این ماه محصولات خود را برداشت می کرده اند به همین دلیل جشنی به نام «جشن مهرگان» می گرفتند.
جشن مهرگان برای اهمیت خیلی زیادی داشت زیرا اکثر مردم درآمدشان از راه کشاورزی بود. در این ماه کشاورزان با برداشت محصول درآمد و ثروت به دست می آوردند و آن را برای زمستان خود ذخیره می کردند.
این جشن از جشن های مهم زرتشتیان بود که از دوره هخامنشیان نیز رواج داشت و در زمان ساسانیان در 6 روز و بسیار پر شکوه برگزار می شد.
این جشن پس از اسلام نیز برگزار می شد و سلطان مسعود جشن مهرگان، سده و نوروز را بسیار با شکوه برگزار می کرد و تنها به عید فطر و قربان در میان جشن های اسلامی اهمیت می داد . در زمان قاجار همه ماه های سال، قمری بوده است اما بعد از این دوره برای هریک از ماه ها نامی ایرانی انتخاب شد.
پس از شهریور و مهر و آبان و آذر و دی دان
که بر بهمن جز اسفندارمذ ماهی نیفزاید