راهنمای کامل ضدعفونی کردن جایگاه دام و دامداری

آموزش اصول کامل ضدعفونی کردن جایگاه دام و دامداری

در پرورش دام، حفظ سلامت دام اهمیت بالایی دارد. ضدعفونی کردن روشی است که در آن به وسیله مواد مختلف عامل بیماری زا و واگیردار، باکتری ها، ویروس ها، انگل های تک یاخته ای را از بین می بریم و سلامت دام را تامین می کنیم.

استفاده از ضدعفونی کننده و جلوگیری از بروز بیماری ها هزینه کمتری در برابر هزینه درمان بیماری ها دارد. در این قسمت از پلاس وی نکاتی برای تمیز کردن و ضدعفونی کردن دام و دامداری، انبار علوفه، حوضچه های آب، آغل دام، تاسیسات، محل تردد و کارمندان ذکر شده است.

انواع روش های ضدعفونی کننده دام و دامداری:

1- ضدعفونی فیزیکی:

یکی از بهترین راهکارهای ضدعفونی استفاده از نور خورشید می باشد. نور خورشید با تشعشعات قوی خود بیماری های واگیردار و عفونی را ازبین می برد. بدین منظور می توان محل نگهداری دام و پنجره ها را شفاف بسازیم تا نور به راحتی از آن عبور کند. نور خورشید بهترین است زیرا دارای اشعه ماورای بنفش می باشد.

2- ضدعفونی کننده شیمیایی:

این ضدعفونی کننده ها دست ساز انسان هستند و انواع مختلفی دارند از جمله :آب آهک ، فرمالین، بوئن، مایکوجرم و وایتکس.

به طورکلی مواد شیمیایی نیز به دودسته تقسیم می شوند:

1- گند زداها:

برای حذف عوامل بیماری زا بیشتر از مواد گندزدا استفاده می شود . این مواد در ضدعفونی کردن ابزار، تجهیزات و سطوح مختلف استفاده می شوند.

2- آنتی سپتیک :

آنتی سپتیک ها بیشتر برای از بین بردن انگل و میکروب های خارجی موجودات زنده استفاده می شود.

یک ضدعفونی کننده خوب آنی است که ارزان و در دسترس باشد و اثرات آن طوری نباشد که به دام آسیب وارد کند و کارگران را مبتلا به حساسیت های پوستی کند . همچنین دارای اثرگذاری بالا باشد یعنی در کوتاه ترین زمان بیشترین عفونت را از بین ببرد.

موارد جانبی که در ضدعفونی محل دام و دامداری نقش دارند

نحوه استحمام دام:

در هنگام استحمام دام ها موارد زیر را رعایت نمایید:

1. افراد مجرب و کارآزموده برای حمام دادن دام اقدام نمایند.
2. سموم باید با مقداری کم آب حل شده و به آب داخل حوضچه اضافه شود.
3. سموم مختلف را باهم مخلوط نکنید.
4. آب به میزان کافی در دسترس باشد.
5. به سلامت دام دقت شود.
6. دام ها خسته، زخمی ، ضعیف، تشنه، فحل، آبستن را حمام نکنید.
7. به دام های تشنه قبل از حمام آب دهید.
8. قبل از حمام پشم گوسفندان کوتاه شوند.
9. دام ها زیر سه ماه را حمام نکنید.
10. جبران کاستی محلول حمام طبق بروشور سم عمل شود.
11. برای حمام باید درجه حرارت هوا معتدل باشد.
12. زمان استحمام با زمان فعالیت انگل ها (بخصوص کنه ها) هماهنگ باشد.
13. بعد از حمام، دام ها نباید زیاد زیر آفتاب بمانند و باید آب آشامیدنی کافی در اختیارشان باشد.
14. استحمام دام همزمان با سمپاشی جایگاه دام باشد.

سمپاشی بدن دام:

• سمپاشی باید توسط افراد مجرب و کارآزموده انجام شود.
• هنگام سمپاشی مواد غذایی را از حیطه نفوذ انتشار سموم دور کنید.
• آبشخورها را تخلیه نمایید و کود و زباله را از محوطه خارج کنید.
• سمپاش ها باید از لباس کار، ماسک تنفسی، عینک و کلاه، چکمه و دستکش داشته باشند.
• سم باید به آب اضافه گردد و آن را با دقت و حوصله به تمام سطوح بدن دام بپاشید.
• سمپاشی نباید در هوای آزاد و باد انجام گیرد.
• پس از اتمام سمپاشی آبشخورها و غذاخوری های دام با آب تمیز شسته شوند.

بهداشت کارمندان و کارگران:

• شستشوی راحت با استفاده از امکانات و تجهیزات را برای کارگران مهیا کنید.
• به کارگران توصیه کنید قبل و بعد از دوشیدن حیوان، دستان خود را به خوبی شستشو دهند.
• هنگام تماس با حیوان تازه متولد شده کارگران حتما از دستکش های محافظ یا پلاستیکی استفاده کنند.
• به کارگران توصیه کنید هنگام تمیز کردن آغل حتما از دستکش استفاده کنند.
• لباس های کارگران رابا مواد شوینده و سفید کننده بشویید.

تجهیزات محافظتی شخصی:

1. حین تردد در مناطق آلوده از از قرارگیری در معرض بیماری ها آگاه باشید.
2. لباس های کثیف، تمیز و بیرونی کارگران در خط های جداگانه باشند.
3. از دستکش و چکمه ای قابل شستشو یا یکبار مصرف استفاده کنید.
4. امکانات رختشویی را برای کارگران فراهم کنید تا درصورت نیاز به لباس دردسترس آن ها باشد.
5. برای جلوگیری از شیوع بیماری یا هنگامی که پرسنل درحال تمیز کردن و ضدعفونی هستند از تجهیزات محافظ شخصی استاندارد استفاده کنید. به طورکلی تجهیزات محافظت شخصی استاندارد به عنوان سدی برای محافظت کاربر در برابر خطرات بیولوژیکی و شیمیایی در نظر گرفته می شود.موارد محافظت شخصی شامل لباس و روپوش غیر قابل نفوذ، دستکش و چکمه، کلاه های حفاظ دار وماسک می شود. در صورتی که از وسایل محافظت شخصی استفاده ناصحیح شود، سبب می شوند تا بیماری به فرد منتقل شود.

نحوه ضدعفونی و تمیز کردن چکمه ها:

در رابطه با سوال برخی از شما کاربران از پلاس وی لازم دانستیم به این مهم نیز بپدازیم ؛ دامداری ها معمولا با هدف جلوگیری از انتقال عوامل بیماری زا برای شستشوی پاها و چکمه ها راهکارهایی را درنظر گرفته اند.

• مهم ترین کاری که باید انجام داد حذف هرگونه گل، کود و علوفه خشک شده از کف چکمه می باشد.
• چکمه ها را یکبار مصرف انتخاب کنید و یا استفاده کوتاه مدتی از آن ها داشته باشید.
• حمام چکمه حداقل باید هر2-3 روز یک بار پر شوند.
• ترکیبات فنلی به دلیل اثربخشی آن ها درحضور مواد آلی برای چکمه ها مناسب هستند زیرا دیگر مواد ضدعفونی کننده نیاز به تهویه مناسب دارند.
• محلوله ای مخصوص چکمه را از یخ زدگی و باران محافظت کنید زیرا سبب تولید چربی اضافه می شوند.

امکانات برای حمام چکمه ساده و ارزان هستند:

1. از یک خراشنده برای تمیز کردن گل و کود خشک شده استفاده کنید.
2. از وان های پلاستیکی یا فلزی بااندازه های بزرگ برای شستشوی چکمه ها استفاده کنید.

از روش های زیر برای به حداقل رساندن عوامل بیماری استفاده کنید:

1. قبل از ضدعفونی کردن از یک اسکرابر یا ظروف مختلف برای تمیز کردن چربی های قابل مشاهده استفاده کنید.
2. از آب و برسی تمیز استفاده کنید.
3. از شلنگ های پرفشار آب استفاده کنید.
4. حتی المقدور وان شستشو و محلول ضد عفونی را جدا کنید.
5. محلول ضدعفونی کننده را مطابق دستور رقیق کنید.
6. از چکمه های جداگانه برای شستشو استفاده کنید.

تردد در دامداری و محل تردد دام:

1. وسایل نقلیه بازدید کنندگان و خدماتی را از مسیر رانندگی کامیون های حمل خوراک و کود دور نگه دارید.
2. وسایل نقلیه بازدید کننده را به دور از مناطقی که مختص دسترسی دام است نگه دارید.
3. آغل دام را به دوراز جاده ، انبار و مناطق زندگی عموم بنا کنید.
4. از کامیون های تمیز و امن حین حمل ونقل دام استفاده کنید تا از ابتلا به هرگونه بیماری و صدمات جلوگیری شود.
5. قسمت داخلی و بیرونی لاستیک کامیون های حمل دام و وسایل دیگر دامپروری را کاملا ضدعفونی کنید تا آلودگی به دیگران منتقل نشود.

تعمیر و نگهداری تاسیسات و وسایل:

1. در صورتی که لازم است توری (نوار) حشره گیر را تعویض کنید.
2. از مکان های مخفی و محرمانه جوندگان آگاه باشید و چنانچه لازم است تله ای نصب کنید.
3. برای جلوگیری از زندگی جوندگان در دامپروری سوراخ های موجود را بررسی و تعمیر کنید.
4. تخته ، چوب ویا هر زباله ای را از بین ببرید.
5. صدمات باران و طغیان آب را بررسی کنید.
6. مشکلات رواناب کود را شناسایی و تصحیح کنید.
7. آب های راکد که سبب تولید پشه می شوند را حذف کنید.
8. از راکد ماندن آب نزدیک سیستم های آب دامپروری جلوگیری کنید.
9. حصارها را درامتداد مناطق و حاشیه دامپروری بررسی کنید.
10. در صورت آسیب دیدگی حصارها آن ها را تعمیر کنید.
11. توری های حشره گیر و یا سایر روش های کنترل کننده آن ها را مرتبا تعویض کنید.

نگهداری خوراک و مدیریت انبارها:

1. از روش های بهینه برای برداشت و نگهداری انواع آن ها استفاده کنید.
2. از عدم دسترسی خوراک وعلوفه برای جوندگان ، پرندگان ،سگ، گربه و سایر حیوانات وجشی اطمینان حاصل کنید.
3. از سطل های فلزی برای خوراک دهی استفاده کنید و آن ها را به طور عمودی نگه داری کنید.
4. کیسه های علوفه و مواد خوراکی باید در کف انبار نگه داری شوند ؛ به عنوان مثال در پالت ها
5. کیسه هایی که باز شده اند را داخل بشکه ای با درب محکم نگه داری کنید.
6. از عدم دسترسی آب به مناطق ذخیره سازی و انبار اطمینان حاصل کنید.
7. هرگونه مشکل رطوبتی را برطرف کنید.
8. محل ذخیره سازی مناسب را برای نگهداری علوفه و خوراک در نظر بگیرید.
9. مناطق ذخیره سازی خوراک را از لاشه حیوانات و کود دامی محافظت کنید.
10. طبق برنامه و اصول به دام ها تغذیه دهید.
11. تمیزکردن سطوح صافی که خوراک در آن جا ریخته شده است را فراموش نکنید. چنان چه این خوراک ظرف 24 ساعت خورده نشد از تغذیه دهی مجدد آن به دام خودداری کنید تا جان آن ها را مصون دارید.
12. محل تغذیه حیوانی را از دیگر حیوانات دور کنید.

کیفیت آب و مدیریت آن:

1. سطل یا محل تجمع آب را روزانه یا هفتگی تمیز کنید.
2. سعی کنید آب را در تنگنا و محلی که تمیز کردن آن دشوار باشد نگهداری نکنید.
3. مخازن آب را از لاشه حیوانات و کود های شیمیایی محافظت کنید.
4. طبق برنامه مخازن آب را بطور منظم تمیز کنید.

تجهیزات:

1. وسایل مورد استفاده برای حیوان بیمار را از حیوان سالم جداسازی کنید.
2. از گیره و نگهدارنده دامداری خودتان استفاده کنید و از دامدار قرض نگیرید.
3. چاقو و غشو حیوانات را ضدعفونی کنید.
4. سطل های مورد استفاده و شیشه ها را پس از هربار استفاده ضدعفونی کنید.

ضدعفونی و استفاده از آغل / قفس:

1. از آغل مخصوص زایمان فقط هنگام تولد حیوان استفاده کنید.
2. حیوان باردار را قبل از ورود به آغل تمیز کنید.
3. از آغل حیوان بیمار فقط برای حیوان بیمار استفاده کنید.
4. آغل حیوانات سالم ، بیمار و باردارجداگانه باشد و به خوبی پس از هربار استفاده ضدعفونی شود.
5. برای جلوگیری از شیوع بیماری سالنلا به تورم پستان های گوساله تازه متولد شده توجه کنید.
6. پس از استفاده از آغل کود حیوان را تمیز و جمع آوری کنید.
7. پس از استفاده از آغل دیواره ها و کف را ضدعفونی کنید.
8. تمام چوب ، فلز و یا سطوح بتنی را تمیز کنید و توجه داشته باشید که ترکیب آمونیاک با کلر را مخلوط نکنید زیرا گاز مضری را آزاد می کند.
9. آب داغ یا بخار باعث کاهش اکثر بیماری ها می شود.
10. از محلول کلر برای ضدعفونی استفاده کنید.
11. از عینک و ماسک مخصوص هنگام تنفس برای ضدعفونی استفاده کنید.
12. تمام سطوح را با مواد شوینده شستشو و مجددا مواد لازم را با محلول کلر ضدعفونی کنید.
13. روش شعله افکن نیز از قدیم کارایی داشته است بدان صورت که آتش مورد استفاده در این روش میکروارگانیسم ها را به راحتی ازبین می برد و باید توجه داشت که حتما از لباس مخصوص استفاده شود . برای روشن کردن آتش از بنزین یا گازوئیل استفاده کنید و به اندازه یک و نیم متر از محل ضدعفونی قرار دهید تا اطراف کاملا ضدعفونی شوند.