آرتروز کمر (یا هر جای بدن) با فرسایش غضروف در ناحیه مفاصل شروع می شود. (غضروف ماده ای نرمتر از استخوان است که در فضای مفصلی یک لایه بینابینی و یا بالشتک فراهم می کند؛ فضای مفصلی ناحیه بین دو استخوان است).
درمان آرتروز کمر (اسپوندیلوسیس) با فیزیوتراپی، بریس و ورزش
اگر در ناحیه کمر دچار آرتروز (اسپوندیلوزیس) شده اید، لازم نیست بگویید که چقدر دردناک و آزار دهنده است.
آرتروز کمر (یا هر جای بدن) با فرسایش غضروف در ناحیه مفاصل شروع می شود. (غضروف ماده ای نرمتر از استخوان است که در فضای مفصلی یک لایه بینابینی و یا بالشتک فراهم می کند؛ فضای مفصلی ناحیه بین دو استخوان است).
هنگامی که آرتروز پیشرفت می کند، غضروف شما ممکن است کاملاً از بین برود، به گونه ای که در طول فعالیت های معمول خود، استخوان ها روی هم حرکت می کنند و شما می دانید که این عارضه چقدر می تواند فلج کننده باشد!
عوامل خطر آفرین آرتروز کمر چیست؟
به نقل از کلینیک ستون فقرات امید عوامل زیادی برای بروز آرتروز وجود دارد. برخی از آنها مختص مفصل هستند. نمونه ای از این موارد، آسیب به مفصل است. مفصل آسیب دیده احتمالاً در آینده به آرتروز مبتلا می شود. اگر مفصل به شکل غیر طبیعی دربیاید، خطر ابتلا به آرتروز نیز بیشتر است. برخی از عوامل خطر آفرین بر کل بدن تأثیر می گذارند. این موارد شامل سن، جنسیت زن، ژنتیک و چاقی است. البته برخی از این خطرات مانند سن، جنس، نژاد و ژنتیک تحت کنترل ما نیست. با این حال، سایر موارد مانند چاقی، بیشتر تحت کنترل ما هستند.
چه موقع باید به داشتن آرتروز شک کنم؟
نحوه تشخیص دادن آرتروز بستگی به این دارد که روی چه قسمت هایی از بدن تأثیر می گذارد. اگرچه به طور کلی، درد شایع ترین علامت آن است. در ابتدا، هنگام استفاده از مفاصل درد تشدید می شود و با استراحت بهتر می شود. اما اگر آرتروز بدتر شد، درد ممکن است دائمی شود. مفصل آسیب دیده نیز ممکن است حساس شود، یعنی فشار آوردن به آن باعث درد می شود.
شکستن و فرسایش غضروف ها اغلب به مشکلات مفصلی منجر می شود. این به دلیل فرایندی است که به عنوان بازسازی استخوان شناخته می شود. "بازسازی استخوان ممکن است باعث شود که اسپور و کیست استخوانی در لبه های استخوان شکل بگیرند".
بخش پایینی کمر به ویژه هنگامی که آرتروز کمر وجود دارد، تحت تأثیر قرار می گیرد. دلیل این امر اینست که کمر فشارهای مکانیکی و وزن بدن شما را در طول روز تحمل می کند. "وارد آمدن فشار بیش از حد به ناحیه کمر منجر به فشار و تحریک مفاصل می شود که می تواند درد کمر را تشدید کند، به طور کلی بند مفصلی و دیسک های نخاعی بیشترین آسیب را می بینند. (دیسک کوتاه می شود.)
به نقل از کلینیک تخصصی ستون فقرات دکتر فرخانی آرتروز کمر می تواند بر تعادل شما، عملکرد ناحیه لگنی و بخش های مرکزی بدن تأثیر بگذارد.
این کاهش توانایی ها باعث می شود انجام فعالیت های معمول خود در سطحی که ممکن است به آن عادت کرده باشید، دشوارتر شود. آرتروز کمر باعث می شود که ورزش کردن نیز سخت تر شود. "این موارد عواقب غیرمستقیم آرتروز ستون فقرات است. اگرچه آنها بیماری نیستند، اما مطمئناً بر آن تاثیر دارند."
تشخیص آرتروز کمر یا اسپوندیلوسیس چگونه است؟
اگر فردی دچار علایم و مشکلات فوق باشد، معمولاً یک عکس اشعه ایکس مفصلی برای تشخیص آرتروز کمر کافی است. نیاز به عکس های پیشرفته مانند MRI نیست. اگر در تشخیص آرتروز کمر تردید وجود داشته باشد، می توان یک نمونه از مایعات مفصلی گرفت و آن را زیر میکروسکوپ بررسی کرد، اما معمولاً این کار لازم نیست.
راه های درمان آرتروز کمر
عموماً درمان های مورد استفاده برای آرتروز کمر متمرکز بر تسکین درد، کاهش سرعت پیشرفت عارضه، کنترل التهاب مفاصل و بهبود توانایی شما در انجام کارهایی است که دوست دارید انجام دهید.
آیا مصرف دارو می تواند به آرتروز کمر کمک کند؟
دارو معالجه آرتروز کمر را معکوس نمی کند، اما مطمئناً می تواند به کاهش درد کمک کند. مصرف داروهای بدون نسخه موردی ندارد و در واقع استامینوفن یکی از بهترین داروها محسوب می شود. دردهای شدیدتر را می توان با استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن تسکین داد. داروهای افیونی یا قویتر معمولاً توصیه نمی شوند، اگرچه ممکن است داروهای شبه مخدر ضعیفتری مانند ترامادول تجویز شود. همه داروها به شکل قرص نیستند. برخی از داروهای NSAID را می توان روی پوست مالید و یا از طریق پچ استفاده کرد.
آیا انجام درمان های تزریقی به درمان آرتروز کمک می کند؟
تزریق روشی برای وارد کردن مستقیم دارو به مفصل است. اگر درد امان شما را بریده یا اگر منتظر عمل هستید می توانید از آنها استفاده کنید. متداول ترین داروهایی که تزریق می شوند استروئیدها ("کورتیزون") و اسید هیالورونیک هستند. تزریق استروئید برای کاهش درد آرتروز کمر بسیار رایج است. می توان با استفاده از آنها درد را کاهش داد، علاوه بر اینکه به مفصل کمک می کند تا 3 هفته راحتتر حرکت کند، اما نباید بیشتر از هر 3 ماه یکبار تزریق شوند. تزریق اسید هیالورونیک را نیز می توان در نظر گرفت، اما بهتر است به یاد داشته باشید که ممکن است چند تزریق مورد نیاز باشد و اثرگذاری آنها ممکن است تا چندین هفته طول بکشد.
آیا باید بریس بپوشم؟
استفاده از بریس راهی برای کاهش درد و کمک به پایداری مفصل است. همه بریسها یکسان نیستند. آنها می توانند از آستین های ساده گرفته تا زانو بند و بریس های پیچیده تر باشند و از نظر طراحی متفاوت هستند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی می تواند متناسب با نیازهای شما تنظیم شود و اغلب یک روش درمانی چند جانبه را انجام می دهد. به دلیل این که معمولاً انواع مختلفی از حرکات اصلاحی در یک برنامه درمانی فیزیوتراپی برای درمان آرتروز کمر گنجانده می شود، منطقی است که آن را در برنامه روزانه خود بگنجانید.
اگر در تصمیم گیری برای انجام ورزش مشکلی دارید، مشاوره با فیزیوتراپیست می تواند کمک کننده باشد. یک فیزیوتراپیست می تواند به شما در طراحی یک برنامه ورزشی متناسب با شرایطتان کمک کند. اگر ورزش روی زمین برایتان خیلی دردناک است، فیزیوتراپیست حتی می تواند یک برنامه "ورزش در آّب" را برای شما طراحی کند.
چه موقع باید به عمل رادیوفرکانسی فکر کنم؟
اگر دچار آرتروز کمری شدید که بسیار دردناک است و به سایر درمان ها پاسخ نمی دهد ممکن است کاندید این عمل جراحی باشید. این نوع جراحی "تعویض مفصلی" نامیده می شود و می توان آن را آرتروپلاستی نامید. تعویض مفصل برای همه مفاصل امکان پذیر نیست اما می توان در لگن، زانو، شانه، آرنج و مچ پا نیز آن را انجام داد. تعویض مفصل ران از جمله موفق ترین جراحی های "تعویضی" است. این عمل معمولاً توسط یک جراح ارتوپدی انجام می شود. اما تعویض مفصل گزینه درمانی برای آرتروز کمر نیست. با این حال، درمانی به نام رادیوفرکانسی برای آرتروز کمر موجود است.
این عمل یک روش سرپایی است که با یک سوزن انجام می شود و نسبتاً بی خطر است. این درمان با قطع ارتباط برخی از عصب های انتهایی سبب کاهش انتقال درد می شود. مانند همه درمان های تهاجمی، ابتدا باید با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا کاندید خوبی برای عمل تعویض مفصلی یا رادیوفرکانسی هستید یا خیر.
تمرین هایی برای تقویت و افزایش انعطاف پذیری
تمرین های زیر هم قدرت و هم انعطاف پذیری کمر شما را افزایش می دهند. بهتر است آنها را روی زمین انجام ندهید. توصیه می شود که برای زیر خود از یک کفپوش یا پتو استفاده کنید.
تمرین کشش زانو به داخل قفسه سینه
به پشت خود دراز بکشید و با کمک دستتان یک زانو را به سمت سینه خود بکشید. این تمرین را با آرامی انجام دهید و نیازی به عجله نیست. برای مدت زمان 15 ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس پای خود را به حالت اولیه برگردانید. حدود 10 تا 15 بار این کار را انجام دهید و سپس با پای دیگر آن را تکرار کنید. این تمرین باید هر روز یک یا دو بار انجام شود. پزشکان همچنین توصیه می کنند که آن را در آغاز صبح و در پایان روز انجام دهید تا فشار روی ستون فقرات شما تسکین یابد. اگر بدون درد می توانید یک زانو را به سمت قفسه سینه بکشید، سعی کنید تمرین را با هر دو پا انجام دهید.
پیچ کمر
به پشت دراز کشیده و زانوها را خم کنید. شانه های خود را روی زمین گذاشته و محکم نگه دارید. هر دو زانوی خم شده را به آرامی به یک سمت بچرخانید و بدن را به سمت دیگر بچرخانید و 10 تا 15 ثانیه در این وضعیت بمانید. نفس جاری باشد! به حالت شروع برگردید و پیچ کمر را در طرف مقابل تکرار کنید. مانند تمرین کشش زانو به داخل قفسه سینه، این تمرین را روزانه دو مرتبه و در هر مرتبه 10 یا 15 بار انجام دهید.
کشش چهار دست و پا (حالت گربه)
چهار دست و پا بنشینید. ابتدا کمر خود را به آرامی گرد کنید و سپس به آرامی آن را صاف کنید و شکم خود را سفت بگیرید. ورزش گربه یا چهار دست و پا یک ورزش مناسب کمر درد برای افرادی است که آرتروز کمر دارند و باعث گرم شدن بدن برای انجام تمرینات بعدی می شود و برای تحرک دیسک مفصلی در قسمت پشتی ستون فقرات شما بسیار موثر است.
آیا می توان کاری کرد که از آرتروز ستون فقرات جلوگیری شود یا آن را کند کرد؟
یادآوری این نکته حائز اهمیت است که ما هنوز راهی برای معکوس کردن استئوآرتروز پس از بروز آن نداریم. بنابراین پیشگیری از بروز این مشکل بر درمان آن ارجحیت دارد. یکی از مهم ترین مواردی که می توانیم برای جلوگیری از آرتروز کمر انجام دهیم، حفظ وزن سالم است. یک مطالعه قوی نشان داده است که از دست دادن حدود 11 پوند وزن می تواند خطر ابتلا به آرتروز را به نصف کاهش دهد! به راحتی می توان فهمید که چرا، اگر بدانیم هر یک 1 پوند وزن بدن حدود 4 پوند فشار بر روی زانو وارد می کند! مشاهده شده است که فعال بودن و ورزش کردن نیز تأثیرات خوبی بر سلامت مفاصل دارد.
