اگر نگران خشمگین شدن و سلامت روانی کودک خود هستید باید با راهکارهای مناسب کنترل و مهار کردن خشم را به فرزندتان آموزش دهید.
توصیه هایی طلایی برای کنترل خشم کودکان
خشم یکی از احساسات طبیعی انسان است که همه افراد این نوع احساس را در زندگی خود تجربه می کنند اما آنچه بسیار مهم است، کنترل و مهار خشم است.
خشمگین شدن برای کودکان علاوه بر آسیب های روانی می تواند بر سلامت جسمانی او نیز اثر داشته باشد بنابراین کودکان باید از ابتدایی ترین مراحل تربیتی شان تکنیک های مفید برای کنترل خشم را بیاموزند تا بتوانند به موقع خشم خود را کنترل نمایند.
شما به عنوان والدین می توانید به آن ها آموزش دهید که چگونه در چنین شرایطی خودشان را کنترل کنند و اجازه ندهید که این خشم و عصبانیت در آن ها بیش از حد شدید شود. تا انتهای این بخش از خانواده پلاس نمناک ما را همراهی کنید تا با تکنیک های کنترل کردن خشم کودکان آشنا شوید.
عدم توانایی کنترل احساسات علت خشم کودکان
رفتار پرخاشگرانه بخشی از مراحل رشد کودکان نوپاست، در این سنین کودک در سخن گفتن پیشرفت کرده و میل شدید به استقلال دارد اما توانایی کامل کنترل احساسات خود از جمله تکانه خشم را ندارد و در موقعیت هایی مانند خستگی، ناکامی، ناامیدی، حتی گرسنگی و تشنگی یا هر احساس مبهم دیگری، عکس العمل فیزیکی و نافرمانی نشان می دهد.
همچنین کودکان نمی توانند درک درستی از محیط اطراف خود داشته باشند وبا داشتن احساسات قوی وسیله کافی برای ابراز ناامیدی را ندارد و به همین علت دچار عصبانیت شدید می شود و به دیگران حمله کرده با تنها وسیله دفاعی اش به یعنی کتک زدن به کودک دیگر آسیب می رساند.
جدایی والدین، بیماری، مرگ، تولد خواهر یا برادر، تغییر منزل سبب می شود که کودک احساس کند مورد آزار و اذیت واقع شده بنابراین او دچارعصبانیت و پرخاشگری می شود.
آیا کودک شما مدام خشمگین می شود؟
فریاد زدن، جنگیدن و ضربه زدن می تواند از علائم عصبانیت کودکان باشد که اصلاً برای آن ها خوب نیست و باعث می شود که احساسات شدیدی را در درون خود احساس کنند. شما به عنوان والدین با آموزش تکنیک هایی که در ادامه آورده ایم ، می توانید به او بیاموزید که چگونه در چنین شرایطی خودشان را کنترل کنند.
راهکارهای مفید شما برای کنترل خشم کودک
1.به خودتان مسلط باشید:
در مواقع عصبانیتِ فرزندتان، آرام باشید زیرا آرامش شما به آرام کردن او کمک می کند و او از شما می آموزد که احساس های منفی خود را کنترل کند . هیچ گاه در مواقع عصبانیت کودک صدا خود را بالا نبرید و او را تنبیه فیزیکی نکنید.
2.سریع وارد عمل شوید:
برای اینکه فرزند شما متوجه عواقب منفی رفتار خود شود و متوجه شود رفتارش غیر قابل قبول است، سریع وارد عمل شده و او را از آن محیط دور کنید تا بتواند آرام شود.
3.کودک را بازخواست نکنید:
کودک را بازخواست نکنید به جای پرسیدن این که «بگو چی شد؟ چرا باز دعوا کردی؟» می توانید نفس عمیقی بکشید و بگویید:«من آروم شدم، تو هم آرومی؟ می تونی بگی چه احساسی داشتی؟».
4.دایره لغات او در مورد احساسات را گسترش دهید:
بسیاری از کودکان خشم خود را از طریق ضربه زدن، فریاد زدن، آسیب رساندن، جویدن لب ها و غیره نشان می دهند و نمی دانند که چرا در حال انجام چنین کارهایی هستند. در واقع آن ها نیاز دارند که احساسات خود را در قالب کلمات بیان کنند.
در این قسمت می توان کلماتی مثل عصبانی، خشمگین، ناراحتی، کلافه، ترس، تنش، اضطرب و غیره را به کودک آموزش داد تا او بتواند در چنین شرایطی از آن ها استفاده کند. زمانی که یاد بگیرد با کلمات احساساتش را بیان کند، قطعاً می تواند بهتر راجع به عصبانیت خود صحبت کند.
نکته:به این نکته دقت کنید که در چنین شرایطی ممکن است کودک فریاد بزند که من عصبانی هستم یا تو واقعاً منو دیوونه می کنی. در چنین شرایطی اصلاً نباید واکنش تندی داشته باشید. این دقیقا همان چیزی است که کودک باید انجام دهد و جزء رفتارهای سالم محسوب می شود زیرا توانسته است احساساتش را بدون آسیب زدن به خود در قالب کلمات بیان کند.
5. از حرف زدن با خود استفاده کنید:
یک پیام مثبت و ساده ارسال کنید که بتواند در شرایط استرس زا به خودش بگوید. مثلاً آروم باش، خودت را کنترل کن ، تو از پسش برمی آیی. پس می تواند این عبارات را هنگام عصبانیت برای خودش یادآوری کند و به آرامش برسد.
6. عصبانیت خود را به بخش های کوچک تقسیم کنید:.
به کودک خود بگویید که در مورد چیزهایی که ناراحتش می کند، داخل یک برگ بنویسد. سپس آن را پاره کند و بیرون بیندازد. انگار که خشم و عصبانیتش را دور انداخته است و همچنین می تواند تصویر سازی کند و ببیند که چه چیزهایی ناراحتش می کند و آن ها را کنار بگذارد و کاغذ را مچاله کند.
7. نقاشی کشیدن:
بعضی از کودکان با نقاشی کشیدن آرام می شوند. پس بهتر است که مداد شمعی، ماژیک و هر چیزی را که لازم است در اختیار او قرار دهید تا بتواند عصبانیتش را با نقاشی تخلیه کند.
8. به یک مکان آرام بروید:
از کودکتان بخواهید به جایی برود که می تواند کنترل خودش را داشته باشد. مثلاً به او کتاب، موسیقی و نوشتن پیشنهاد دهید تا بتواند احساس آرامش را پیدا کند.
9. به او آموزش دهید که متوقف شود و تنفس داشته باشد:
به کودک خود نشان دهید که به آرامی تا شماره پنج عمل دم را انجام دهد و سپس تا شماره دو صبر کند و به آرامی نفس خود را بیرون بدهد. انجام دادن این روش به مدت چند بار می تواند استرس و عصبانیت او را کاهش دهد.
10. کمک کنید خودش را تخلیه کند:
ضربه زدن به بالشت، پرتاب کردن توپ سبک، مشت زدن به یک کیف، فشار دادن یک چیز نرم به کودک کمک می کند که خشم و عصبانیت خود را بیرون بریزد اما باید راه های موثر را برای تخلیه عصبانیتش به او آموزش دهید.
این استراتژی می تواند به آرام شدن کودک کمک کند البته مراقب باشید که این کار خطرناک نباشد و اگر برای کودکتان موثر است، آن را به کار بگیرید. با تمام این ها باید به کودک خود آموزش دهید که هنگام عصبانیت نباید به هیچ چیز در اطرافش آسیب وارد کند.
11. معادله “1 + 3 + 10” را به او آموزش دهید:
این فرمول را برای او این گونه توضیح دهید:هم زمان که بدن تو علامت هشدار ارسال می کند که در حال از دست دادن کنترل خود هستی، این سه کار را انجام بده. خودت را متوقف کن و بگو آرام باش.
سپس سراغ کار دوم برو و نفس عمیق بکش و این نفس را از شکم آغاز کن. برای اقدام سوم به آرامی در ذهن خود تا شماره ده بشمار. با این کارها تو قانون “1 + 3 + 10” را انجام داده ای تا کنترل خود را به دست بیاوری.
12. یک مکان آرام را تصور کنید:
مثلاً کنار ساحل، تخت خواب، حیاط خانه پدربزرگ، کنار یک درخت و خانه و غیره. زمانی که احساس کردید، علائم هشداردهنده عصبانیت مثل ضرب و شتم در بدن کودک شما نشان داده می شود، به او بگویید که چشمانش را ببندد و این مکان ها را تصور کند.
حتی می توانید یک عکس از این مکان ها آماده کنید و در لحظاتی به او توضیح دهید و با کلام آرام سعی کنید دیدگاه بصری او را تقویت کنید.
13. کتاب های داستان کودکانه در مورد کنترل خشم برای او تهیه کنید:
در مورد فواید کتاب خوانی و داستان ها در بخش های قبلی نمناک کامل توضیح دادیم ؛ در فرصت مناسب کتاب های داستان کودکانه با موضوع احساسات و کنترل خشم برای او تهیه کنید.
14. رفتارهای مخالف خشونت را در او تقویت کنید:
برای حذف هررفتاری به رفتار مخالف آن توجه و آن را تحسین و تشویق کنید. کودک بعد از آرام شدن، می تواند به بازی برگردد و برای عذر خواستن از کودکی که او را کتک زده است، تشویقش کنید. بازی کردن با دیگران، مهربانی و صبوری، جای تشویق و پاداش دارد.
15. نوشتن:
بعضی از کودکان هستند که عصبانیت خود را با نوشتن از بین می برند. پس به ترتیب مداد و خودکار در اختیار او بگذارید تا بتواند خشم و عصبانیتش را روی کاغذ پیاده کند. در چنین حالتی احساس بسیار عالی خواهد داشت و در نتیجه ذهنش آرام خواهد شد.