شهر گور و نکاتی مفید از این شهر دایره ای!
شهر گور به نخستین شهر دایره ای شکل ایران شهرت دارد که در نزدیکی فیروزآباد فارس واقع شده است . این شهر یکی از شگفت انگیزترین محوطه های باستانی ایران می باشد. کشف نقش چهارشاهزاده ساسانی روی بقایای کاخی از دوره اردشیر بابکان به همراه کف منقوش رنگی از این دوره بخشی از این شگفتی ها است که با گذشت بیش از 2000 سال همچنان رنگ های به کار رفته در آن تندرست مانده است. این شهر مملو از نقاشی ها و تصاویر باستانی از آن دوره ساسانی است.
ویژگی های شهر گور
نقش چهار شاهزاده ساسانی، دو زن و یک مردن جوان را به همراه یک نوجوان نشان می دهد که با لباس های اشرافی در کنار یکدیگر ایستاده اند. رنگ های به کار رفته در این نقاشی بیشتر سبز و قرمز اخرایی است و سبک نقاشی نشانگر تاثیر هنر اوایل دوره ساسانی از سبک هنری اشکانی است.
قطر شهر گور 2 کیلومتر و دور تا دور آن را حصاری خشتی با خندقی به عرض 50 متر محصور کرده است چهار دروازه به نامهای دروازه هرمز در شمال، دروازه اردشیر در جنوب، دروازه مهر(میترا) درشرق، دروازه بهرام در غرب، ورودی های این شهر را تشکیل می دهند. در بخش مرکزی شهر به شعاع 450 مترکه به وسیله حصاری از سایر بخش های شهر مجزا می شده بناهای حکومتی ومحل اقامت درباریان بوده مهم ترین بناهای آن شامل:منار وتخت نشین(طربال) است.
جدال بر سر گور
آثار باستانی
شهری که امروزه فیروزآباد نامیده می شود در گذشته، گور نام داشته است. که قدمت آن به دوره کیانیان می رسد در زمان حمله اسکندر ، چون نتوانست شهر را به تسخیر خود در بیاورد با ساختن سدی توانست شهر را به آب بسته و بدین روش شهر را تسخیر کرد .
اردشیر پاپکان با خود عهد می بندد اگر بر اردوان پنجم آخرین پادشاه دودمان اشکانی پیروز شود شهر را از زیر آب بیرون آورده و آن را تختگاه خود قرار دهد.
فیروزآباد نسبت به زمین های اطرافش در گودی واقع شده است از این رو با آب رودخانه ای که اسکندر درشهر جاری ساخت، این شهر به یک دریاچه تبدیل شد واین دریاچه قرن ها باقی بود تا این که اردشیر با تمهیداتی آب دریاچه را تخلیه کرد و شهر جدیدی به جای شهر گور بنا نهاد و نام آن را اردشیر خوره نامید. اردشیر خوره در زمان حمله اعراب به ایران ویران شد تازمانی که عضدالدوله دیلمی (گیلانی) برخلفای عرب تسلط پیدا کرد و به آبادانی ویرانه های اعراب همت گماشت. این شهر از آن به بعد فیروزآباد نامیده شد.
در زمان ساسانیان شهر گور به دلیل داشتن بزرگترین کتابخانه مشرق زمین و وجود کتب گرانبها و کمیاب به دارالعلم مشهور بود. شهر گور در آن زمان بدلیل واقع شدن در مسیر تجارت کشورهای چین- هندوستان و روم و بندر سیراف از رونق اقتصادی و بازرگانی خاصی برخوردار بود. . در وسط این شهر منار بلندی مشاهده می شود که احتمالا محل نگهداری آتش بوده است. به گفته مورخین غربی در زمان امپراطوری پیزانس نقشه معماری 400 شهر اروپا از آن برگرفته شده است.
تدابیری برای مرمت این بنا
مرمت و حفاظت از بنا
رطوبت ناشی از جمع شدن آب باران به شدت داخل نقاشی ها نفوذ کرده بود و از زمانی که هیات مرمت در شهر گور مستقر شد تمام تلاش خود را با استفاده از امکانات بسیار کم روی خشک کردن نقش متمرکز کرد. هم اکنون نیز نقش چهارشاهزاده ساسانی از خطر نفوذ رطوبت نجات یافته و استحکام بخشی آن نیز به بهترین شکل ممکن انجام گرفته است.