اهمیت چکاپ بیضه های نوزادان زیر یکسال
بیضه ها مهم ترین عضو تولیدمثل مردانه هستند و دو وظیفه مهم تولید اسپرم (نطفه مردانه) و هورمون تستوسترون را برعهده دارند. این اعضا باعث ایجاد خصوصیات جنسی مردانه در پسربچه ها می شوند. گاهی بیضه ها در جای اصلی خود قرار نمی گیرند و مشکل ساز می شوند. تخمین زده می شود که 5-3 درصد نوزادان تازه متولدشده پسر، دچار بیضه نزول نکرده هستند.
والدینی که صاحب نوزاد پسر می شوند باید از بدو تولد بیضه های کودکشان را توسط متخصص اطفال چک کنند و از طبیعی بودن شکل و جای آن ها درون کیسه بیضه نوزاد مطمئن شوند در غیر اینصورت در صورت وجود ناهنجاری در آن منطقه خطر عقیم شدن و نازایی نوزادشان را تهدید می کند.
یک متخصص کلیه و مجاری ادرار از عارضه بیضه نزول نکرده یک عارضه مادرزادی برای نوزادان پسر سخن گفت که غفلت والدین و درمان نشدن آن تا قبل از یک سالگی موجب ناباروری و عقیم شدن آنها می شود.
به طور معمول 34 نفر از هر 1000 نوزاد یا به عبارتی 3.4 درصد پسر بچه هایی که به دنیا می آیند در بدو تولد با این عارضه همراه هستند که هرچه وزن یک نوزاد پسر در بدو تولد کمتر باشد یا به شکل نارس به دنیا آمده باشد شانس اینکه این اتفاق در وی روی دهد بیشتر خواهد بود.
در اکثر قریب به اتفاق نوزادانی که به این عارضه مبتلا هستند طی 3 تا 6 ماه اول پس از تولد به خودی خود همزمان با رشد و تکامل نوزاد بیضه پایین می آید و چنانچه در پسر بچه ای در پایان اولین سال تولد پایین نیامد نیاز به درمان برای اصلاح این ناهنجاری وجود دارد.
زمانی که نوزاد در دوره جنینی در داخل رحم مادر به سر می برد بیضه ها در داخل شکم و در مجاورت کلیه ها قرار گرفته اند و به مرور زمان با بالا رفتن سن کودک، کلیه ها به سمت بالا صعود کرده تا در موقعیت طبیعی خود قرار گیرند و از همسایگی کلیه ها جدا شده و در مسیری طبیعی وارد لگن می شوند سپس در کشاله ران وارد کانال های این گوی نال می شوند تا از این مسیر وارد کیسه شوند.
به دلایل متعدد که معمولاً هورمونی هستند در مواردی سیر حرکت آن به سمت پایین با توقف روبرو می شود و کودک به دنیا آمده دارای یک بیضه در کیسه خواهد بود یا هیچ بیضه ای در کیسه نخواهد داشت. چنانچه سن کودک به یک سال تمام برسد و بیضه در داخل کیسه قرار نگرفته باشد نیازمند درمان قطعی است.
از 1.5 سالگی به بعد تغییرات غیر قابل بازگشت در سلول های بیضه نزول نکرده اتفاق می افتد و این تغییرات در آینده ریسک ناباروری پسران را افزایش خواهد داد.
چند عارضه ممکن است در رابطه با این عارضه روی دهد که یکی افزایش ریسک پیچ خوردگی طناب بیضه است. این یک پروسه بسیار حاد و دردناک است و یک زمان طلایی 4 تا 6 ساعته دارد که در صورت عدم تشخیص درست و اصلاح نشدن این عارضه، بیضه از بین خواهد رفت و در عارضه بیضه نزول نکرده این اتفاق بیشتر روی خواهد داد.
بیضه نوزادان
عارضه دومی که این کودکان را تهدید می کند افزایش ریسک ابتلا به سرطان بیضه است یعنی این افراد حدوداً 6 تا 8 برابر جمعیت عادی و به قول برخی 10 تا 12 برابر جمعیت عادی ریسک ابتلا به سرطان خواهند داشت چرا که این افراد به طور مادرزاد دارای ساختمان جنسی مختلی هستند.
عارضه سوم که این کودکان را تهدید می کند ناباروری است که این عارضه در شکل بیضه های نزول نکرده یکطرفه از سایر افراد نرمال جامعه خیلی بیشتر نیست ولی در شکل دو طرفه چنانچه بیضه ها نزول نکرده باشند در 50 درصد موارد ممکن است باعث ناباروری در فرد شود.
از آنجا که تغییرات غیرقابل بازگشت در سلول های زایا در این عارضه از 1.5 سالگی روی می دهد نباید پسربچه ای 1.5 ساله دارای درمان نشده بماند، به همین علت در تمام مکاتب علمی دنیا توصیه می شود زمانی که با پسربچه دارای بیضه نزول نکرده روبرو می شوند که 6 ماه اول تولد را سپری کرده است، درمان ها باید شروع شود به نوعی که تا پایان سال اول تکلیف این بیماری روشن شده باشد که جراحی این کار را انجام می دهد.
باید با استفاده از جراحی، آن را پایین آورد. گاهی ممکن است طناب بیضه کوتاه باشد که در این صورت درمان و جراحی در دو مرحله صورت می گیرد یعنی یک عمل جراحی را به سنین بالاتر موکول می کنیم و آن را پایین می آوریم.
در کل باید در پایان اولین سال تولد جراحی انجام شده باشد و این بیضه در موضع طبیعی خود در داخل کیسه قرار گرفته باشد.
بیضه ها در پستانداران و موجودات خونگرم در داخل شکم قرار دارند اما در انسان در داخل کیسه ای در خارج بدن قرار دارند زیرا دمای داخل کیسه یک درجه سانتیگراد نسبت به دمای مرکز بدن پایین تر است و به عبارتی دیگر کیسه یک درجه خنک تر است.
این خنک تر بودن عامل کارکرد طبیعی آن است یعنی بعدها که نوزاد بالغ شد و ازدواج کرد در این محیط خنک کار بهتری از نظر اسپرم سازی انجام خواهد داد بنابراین وجود آن به داخل کیسه قانون طبیعت است و حتماً بایستی بیضه کودک در یک سالگی در داخل کیسه قرار گرفته باشد.
متأسفانه بسیاری از پزشکان و همکاران نگران هستند که بیهوشی ناشی از جراحی برای کودک مضر باشد در حالی که کبد نوزاد پس از 6 ماهگی در برخورد با داروهای بیهوشی مانند یک فرد بزرگسال عمل می کند.
بنابراین هیچ خطری این کودک را از نظر بیهوشی تهدید نخواهد کرد مگر در مواردی خاص که در این صورت پزشک بیهوشی در صورت وجود بیماری پیشنهاد می کند این جراحی در سن بالاتر انجام شود.
از آنجایی که این جراحی نیازمند بیهوشی است در کمتر از 6 ماهگی این جراحی انجام نمی شود زیرا بیهوشی در کودکان زیر 6 ماه به صورت انتخابی مشکلاتی ایجاد می کند بنابراین درمان را باید پس از 6 ماهگی تا یک سالگی انجام داد.