ضریب هوشی چیست؟
برای پاسخ به سؤال ضریب هوشی چیست، باید عنوان کنیم که IQ (ضریب هوشی) در سال 1912 در اروپا ابداع و در آن زمان به عنوان ابزاری برای دسته بندی دانشآموزان استفاده میشد تا دانشآموزانی که در درس نیاز به کمک داشتند شناسایی شوند. به دست آوردن ضریب هوشی تا به امروز با تغییرات بسیاری مواجه شد و حتی در زمانی آن را با استفاده از فرمول به دست میآورند. اما بحث و صحبت درباره این عدد همیشه بوده و بسیاری اعتقاد داشتند که استفاده از ضریب هوشی در بسیاری از مواقع اشتباه بوده است و موفقیت افراد و آینده آنها به ضریب هوشی آنها ارتباط ندارد. برخی دیگر نیز ادعا کردند که IQ بسیاری از جنبههای هوش مانند توانایی در مهارتهای اجتماعی، موسیقی و ریاضی را شامل نمیشود.
نکتهای که در مورد ضریب هوشی وجود دارد، این است که به طرز عجیبی در برخی کشورها در حال افزایش است و خب این نشان دهنده اثرگذاری بسیاری از عوامل محیطی بر تقویت ضریب هوشی است. ضریب هوشی در کشورهای اروپای غربی، ژاپن و کره جنوبی تا دهه 1990 به طور متوسط در هر دهه افزایش داشته است. متخصصان این امر را به بهبود تغذیه، تحصیل در شرایط بهتر و بیماریهای عفونی کمتر نسبت میدهند.
اما آیا تا به حال به این فکر کردهاید که چگونه ضریب هوشی خود را به دست آورید؟ آیا تستهای هوش ابزار مناسبی برای تعیین نابغه بودن و کم هوش بودن افراد هستند؟ اگر به تمام این سؤالات فکر کردید، باید بگوییم که شما تنها نیستند. بسیاری از مردم از اوایل قرن بیستم سعی در اندازه گیری هوش کودکان و بزرگسالان با روشهای مختلف داشتند. در حالی که هوش یک مفهوم انتزاعی است که نمیتوان آن را واقعاً تعریف یا اندازهگیری کرد، اما با این حال روانشناسان تستهای هوش را ابداع کردند که برای به دست آوردن توانایی ذهنی افراد بسیار مناسب هستند. نمره ضریب هوشی که در آزمونهای معتبر به دست میآید توسط متخصصان برای تشخیص مسائل مختلف و شناسایی پتانسیل یک فرد در زمینههای خاص استفاده میشود.
تستهای هوش
تستهای هوش حدود 100 سال است که به اشکال مختلف وجود دارند. امروزه آنها را در مدارس استفاده میکنند تا ببینند آیا کودکان با استعداد هستند یا نیازهای ویژه دیگری برای تحصیل دارند، و همچنین توسط شرکتها و کارفرمایان نیز مورداستفاده قرار میگیرند تا برخی از تواناییهای کارجویان را شناسایی کنند.
در حال حاضر تستهای هوش بسیاری وجود دارد که هر کدام روش خاص خود را برای به دست آوردن ضریب هوشی دارند. برخی از پراستفادهترین و مورد اعتمادترین آنها شامل موارد زیر میشود:
- تست ریون
- تست هوش کتل
- تست حافظه
- تست هوش وکسلر
- تست هوش استنفورد بینه
اما در ادامه یکی از این تستها که نام آن ریون است را معرفی میکنیم و به شما خواهیم گفت که این تست چه کاری انجام میدهد و چگونه ضریب هوشی شما را اندازهگیری میکند.
تست هوش ریون
تست هوش ریون (که اغلب به عنوان ماتریس ریون شناخته میشود) یک تست هوش چندگزینهای برای اندازهگیری هوش سیال و استدلال انتزاعی است که در ابتدا توسط دکتر جان سی ریون در سال 1936 توسعه یافت. این تست روانشناختی و هوش یک تست بصری است و هدف نهایی آن سنجش هوش بصری افراد و توانایی آنها در استدلال است. این تست هوش تصویری انواع مختلف دارد که در واقع برای ردههای سنی مختلف مناسب هستند:
- تست هوش ریون مناسب بزرگسالان
- تست هوش ریون مناسب کودکان (با رده سنی 5 تا 11 سال)
- تست هوش ریون برای افراد با هوش بالاتر از حد متوسط
این تست قرار است دو مؤلفه اصلی هوش عمومی را اندازهگیری کند:توانایی تفکر و درک پیچیدگیها و توانایی ذخیره و بازتولید اطلاعات.
اما بهره هوشی یا همان ضریب هوشی که از تمام این تستها به دست میآید چه معنایی دارد و چه مواردی را میتوان از آن برداشت کرد؟
نمره بهره هوشی و معنای آنها
اکثر تستهای هوش که امروزه به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند، سعی میکنند تواناییهای کلیدی افراد مانند زبان، توانایی در ریاضیات، توانایی تخیل و غیره را اندازهگیری کنند. آنها همچنین برای منطق، استدلال انتزاعی، توانایی یادگیری و اینکه چقدر اطلاعات را به خوبی حفظ میکنید، استفاده میشوند.
تستهای رایج هوش، از یک روش نمرهدهی مبتنی بر مقایسه نمره شما با افراد همجنس و سن شما استفاده میکنند. در ادامه نمرات ضریب هوشی به دست آمده از تستهای هوش را بررسی خواهیم کرد. به خاطر داشته باشید که این اعداد ممکن است بسته به آزمونی که شرکت میکنید کمی متفاوت باشند.
- 1 تا 24:ناتوانی ذهنی عمیق
- 25 تا 39:ناتوانی ذهنی شدید
- 40 تا 54:ناتوانی ذهنی متوسط
- 55 تا 69:ناتوانی ذهنی خفیف
- 70 تا 84:ناتوانی ذهنی لب مرز
- 85 تا 114:هوش متوسط
- 115 تا 129:هوش بالاتر از حد متوسط
- 130 تا 144:با استعداد متوسط
- 145 تا 159:بسیار با استعداد
- 160 تا 179:استثنایی
- 180 و بالاتر:بسیار با استعداد یا نابغه
تستهای IQ واقعاً جالب هستند، اما مهم است که به یاد داشته باشید که آنها تنها برای اندازهگیری هوش نیستند. آنها بر روی بخشهای خاصی از تواناییهای شما تمرکز دارند و به هیچ عنوان نمیتوان افراد دارای بهره هوشی بالا را افراد موفق و افراد دارای بهره هوشی پایین را شکست خورده نامید. این دو، مقولهای جدا از هم هستند و موفقیت افراد به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از آنها میتواند ضریب هوشی باشد.
منبع:بلاگ ایرانتلنت